Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia WSA Stanisław Nitecki Sędziowie Sędzia WSA Beata Kozicka Sędzia NSA Tadeusz Michalik (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 28 czerwca 2016 r. sprawy ze skargi A.P. na bezczynność Dyrektora Zespołu Szkół Specjalnych nr [...] w C. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1) zobowiązuje Dyrektora Zespołu Szkół Specjalnych nr [...] w C. do załatwienia wniosku skarżącego z dnia [...] w terminie 14 dni; 2) stwierdza że organ dopuścił się bezczynności; 3) stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 4) zasądza od Dyrektora Zespołu Szkół Specjalnych nr [...] w C. na rzecz skarżącego kwotę 100,00 zł (słownie: sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Pismem z dnia 12 lutego 2016 r. A. P. zwrócił się do Dyrektora Zespołu Szkól Specjalnych nr [...] w C. o udostępnienie informacji w następującym zakresie: "Dziennik klasy II-III SPP, rok szkolny 2014/2015, strona z tematami zajęć za okres 22.06.2015 - 26.06.2015". Wnosił o udostępnienie mu powyższych informacji w terminie do 18 lutego 2016, poprzez odbiór osobisty w sekretariacie szkoły.

Dyrektor Zespołu Szkół Specjalnych Nr [...] w C. w odpowiedzi na wspominane pismo, pismem z dnia 19 lutego 2016 r. poinformował A. P., iż dzienniki lekcyjne nie są dokumentami podlegającymi ustawie o dostępie do informacji publicznej z dnia 06 września 2001 r.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skarżący A. P. zarzucił organowi Dyrektorowi Zespołu Szkół Specjalnych Nr [...] w C. bezczynność. Wskazał na naruszenie art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zw. z art. 10 Europejskiej Konwencji o ochronie Praw Człowieka i podstawowych wolności (Dz.U. 1993 Nr 61, poz. 284 ze zm.), art. 1 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt. 2, art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 06 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. 2015 poz. 2058). Skarżący wniósł o zobowiązanie przez dyrektora do wykonania wniosku w terminie 14 dni od dnia doręczenia akt organowi, stwierdzenie, iż bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa oraz o zasądzenie na rzecz strony skarżącej zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu przedstawił stan faktyczny sprawy. Następnie wskazał, że dziennik lekcyjny stanowi informację publiczną i nie ma zatem przeszkód, aby udostępnić plan lekcji w zakresie tematów, które były poruszane podczas lekcji. W opinii skarżącego organ winien wydać w jego sprawie decyzję administracyjna, a skierowane do niego pismo nie spełnia wymagań formalnych decyzji administracyjnej. Dalej skarżący wymienił elementy z jakich musi składać się decyzja administracyjna. Wskazał także, że dokumenty o które się zawracał - tematy zajęć, nie są chronione przepisami ustaw szczególnych. Nadto skarżący powołał w skardze orzeczenia sądów administracyjnych.

W odpowiedzi na skargę organ - Dyrektor Zespołu Szkół Specjalnych nr [...] w C. wskazał, ze skarga strony jest bezzasadna. Następnie organ opisał stan faktyczny sprawy. Stwierdził, że po zasięgnięciu opinii prawnej Głównego Specjalisty Prawnika m. C., dotyczącej kserowania i udostępniania dzienników lekcyjnych, udzielił nauczycielowi w dniu 19 lutego 2016 r. pisemnej odpowiedzi w przedmiotowej sprawie. Organ podtrzymał stanowisko, iż dzienniki lekcyjne nie są dokumentami podlegającymi ustawie o dostępie do informacji publicznej. Dodatkowo organ zaznaczył, że A. P. nie zwrócił się do dyrektora szkoły ani ustnie, ani na piśmie w sprawie udostępnienia dokumentu - oceny ryzyka zawodowego i w związku z tym, dyrektor szkoły nie udzielił nauczycielowi pisemnej odpowiedzi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., zwanej dalej w skrócie: "P.p.s.a."), kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów w przypadkach określonych w art. 3 § 2 pkt 1- 4a P.p.s.a., w tym aktów i czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. W piśmiennictwie i judykaturze przyjmuje się, że z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w określonym terminie organ nie podejmuje żadnych czynności w sprawie lub gdy prowadził postępowanie jednakże mimo istnienia ustawowego obowiązku, nie kończy go wydaniem stosownego aktu lub nie podejmuje czynności (zob. T. Woś, H. Krysiak-Molczyk i M. Romańska, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2005, s. 86; por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 14 stycznia 2010 r. o sygn. akt IV SAB/Wr 66/09; wyrok NSA z dnia 20 lipca 1999 r. o sygn. akt I SAB 60/99; publ. OSP 2000, nr 6, poz. 87). Wyjaśnić również należy, że celem skargi na bezczynność organu administracji jest zwalczanie braku działania (zwłoki) w załatwianiu sprawy administracyjnej. Przy badaniu zasadności skargi na bezczynność organu administracji nie ma znaczenia z jakich powodów określony akt, czy czynność nie została dokonana przez organ. Przy czym Sąd bierze pod uwagę stan sprawy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Skarga na bezczynność organu ma bowiem na celu przede wszystkim wymuszenie na organie administracji załatwienie sprawy.

W świetle powyższego dla uznania bezczynności organu konieczne jest ustalenie, że organ administracji był zobowiązany, na podstawie obowiązujących przepisów prawa, do wydania decyzji, aktu lub podjęcia określonych czynności i mimo to nie podejmuje działań mających na celu uczynienie zadość temu obowiązkowi.

Zgodnie z utrwalonym i jednolitym poglądem orzecznictwa i doktryny dla dopuszczalności wniesienia skargi na bezczynność organu w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej nie jest wymagane poprzedzenie jej jakimkolwiek środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej, ani wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, o jakim mowa w art. 52 § 3 P.p.s.a.

W sprawie zastosowanie maja przepisy ustawy z dnia 06 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 2058) zwanej dalej "u.d.i.p.".

Podmiot, do którego złożono wniosek, jeśli wniosek ten dotyczy informacji publicznej, powinien albo udostępnić tę informację w formie czynności materialno-technicznej (art. 10 u.d.i.p.), albo w drodze decyzji odmówić jej udostępnienia (art. 16 ust. 1 u.d.i.p.). Możliwe jest także umorzenie postępowania w drodze decyzji w trybie art. 16 ust. 1 w związku z art. 14 ust. 2 u.d.i.p.

W rozpatrywanej sprawie – w opinii Sądu – oczywistym jest, że Dyrektor Zespołu Szkól Specjalnych nr [...]w C. jest podmiotem zobowiązanym do udzielenia informacji publicznej na podstawie art. 4 ust. 1 u.d.i.p., co więcej informacje o udostępnienie których strona skarżąca wystąpiła, mieszczą się w katalogu informacji publicznych określonych w art. 1 w związku z art. 6 u.d.i.p.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 sierpnia 2014 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U z 2014 r., poz. 1170, ze zm.) w § 27 tego aktu stanowi, że dyrektor przedszkola, szkoły i placówki ponosi odpowiedzialność za właściwe prowadzenie i przechowywanie dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz za wydawanie odpowiednio przez przedszkole, szkołę lub placówkę dokumentów zgodnych z posiadaną dokumentacją.

Zgodnie natomiast z § 10 ust. 1 rozporządzenia dziennik lekcyjny jest dokumentem w którym dokumentuje się przebieg nauczania w danym roku szkolnym.

Do dziennika lekcyjnego wpisuje się w porządku alfabetycznym lub innym ustalonym przez dyrektora szkoły nazwiska i imiona uczniów albo słuchaczy, daty i miejsca urodzenia oraz adresy ich zamieszkania, imiona i nazwiska rodziców oraz adresy ich zamieszkania, jeżeli są różne od adresu zamieszkania ucznia albo słuchacza, adresy poczty elektronicznej rodziców i numery ich telefonów, jeżeli je posiadają, imiona i nazwiska nauczycieli prowadzących zajęcia edukacyjne oraz tygodniowy plan zajęć edukacyjnych, a w szkołach dla dorosłych prowadzących kształcenie w formie zaocznej - semestralny plan zajęć edukacyjnych. W przypadku dziennika lekcyjnego prowadzonego przez szkołę policealną dla młodzieży lub przez szkołę dla dorosłych nie wpisuje się danych dotyczących rodziców pełnoletnich uczniów lub słuchaczy (ust. 2 § 10).

Nadto w dzienniku lekcyjnym prowadzonym przez szkołę dla dzieci i młodzieży odnotowuje się obecność uczniów na zajęciach edukacyjnych, a także liczbę godzin usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych nieobecności na tych zajęciach oraz wpisuje się tematy przeprowadzonych zajęć edukacyjnych, oceny bieżące, śródroczne i roczne (semestralne) oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych uzyskane przez uczniów oraz śródroczne i roczne oceny klasyfikacyjne zachowania. Przeprowadzenie zajęć edukacyjnych nauczyciel potwierdza podpisem, z zastrzeżeniem § 22 ust. 5 (ust. 3 § 10).

Istotnym jest przy tym to, że informacją publiczną są nie tylko dokumenty bezpośrednio zredagowane i technicznie wytworzone przez organ administracji publicznej, ale przymiot taki będą posiadać także te, których organ używa do zrealizowania powierzonych prawem zadań. Okoliczność dysponowania przez podmiot zobowiązany do udzielenia informacji w trybie ustawy stosownymi dokumentami stanowiącymi informację publiczną powoduje, iż zasadnym jest przyjęcie, że nie udzielając takiej informacji pozostaje on w bezczynności w załatwieniu wniosku. Bez znaczenia jest to, w jaki sposób znalazły się one w posiadaniu organu i jakiej sprawy dotyczą. Ważne natomiast jest, by dokumenty takie służyły realizowaniu zadań publicznych przez organ i odnosiły się do niego bezpośrednio.

Z powyższego wynika zatem w sposób oczywisty, że dziennik lekcyjny jest dokumentem i jako taki w omawianym tu zakresie – udostępnienia strony z tematami zajęć lekcyjnych – podlega udostępnieniu, gdyż stanowi informację publiczną

Jak wynika z przekazanych Sądowi akt do dnia wniesienia skargi zobowiązany organ nie załatwił sprawy. Nie udzielił żądanej informacji. Nie wydał też decyzji o odmowie udzielenia informacji. Przekazał jedynie adresatowi wniosku pismo (błędnie) informujące go, że żądany dokument nie jest to informacją publiczna.

Stosownie do art. 16 ust. 1 i 2 u.d.i.p. odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania o udostępnienie informacji w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 przez organ władzy publicznej następują w drodze decyzji. Brak takiej decyzji i nieudostępnienie informacji stanowi bezczynność organu. Taka sytuacja zaistniała w przedmiotowej sprawie. Organ nie udzielił żądanej informacji, ani też nie wydał decyzji o odmowie jej udostępnienia.

Wobec tego, Dyrektor Zespołu Szkól Specjalnych nr [...] w C. był obowiązany do udostępnienia, zgodnie z wnioskiem skarżącego żądanej strony dziennika lekcyjnego klas II-III SPP, za rok szkolny 2014/2015, z tematami zajęć za okres 22.06.2015 - 26.06.2015.

Podsumowując, w sprawie koniecznym stało się zobowiązanie Dyrektora Zespołu Szkól Specjalnych nr [...] w C. do rozpatrzenia wniosku skarżącego z dnia 12 lutego 2016 r., w trybie przewidzianym przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Kolejna na rzecz dotyczy oceny czy bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Zgodnie z dyspozycja art. 149 § 1a p.p.s.a., Sąd stwierdza czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa, co ma umożliwić stronie ewentualne dochodzenie odszkodowania, o którym mowa w art. 417¹§ 3 kodeksu cywilnego, z tytułu niezgodnego z prawem zaniechania organu co do wydania aktu administracyjnego. W przedstawionych okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy Sąd nie znalazł podstaw do uznania, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

Biorąc pod uwagę powyższe na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 i 3, art. 149 § 1a i art. 200 P.p.s.a. orzeczono jak w wyroku.