Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym : Przewodniczący : Sędzia WSA Ewa Janowska – spr. po rozpoznaniu w dniu 7 kwietnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi K. Z. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji przyznającej świadczenie pielęgnacyjne postanawia: odrzucić skargę.

K. Z. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, za pośrednictwem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu, skargę z dnia 23 listopada 2016 r., nadaną w placówce pocztowej w dniu 24 listopada 2016 r. W skardze podała, że wnosi "zażalenie" na wydaną w dniu 28 września 2016 r. decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu, nr [...], która została wysłana dopiero w dniu 10 listopada 2016 r. Skarżąca podniosła, że opieszałość organu w tej sprawie spowodowała pogorszenie jej sytuacji materialnej, przez pozbawienie środków do życia. Dalej skarżąca zarzuciła, że na skutek rozstrzygnięcia o nieważności decyzji sprawa została przekazana po raz kolejny do rozpatrzenia przez MOPS w Kietrzu, co będzie skutkować wszczęciem od nowa całej procedury odwoławczej. W związku z tym domagała się wydania postanowienia o natychmiastowym wypłaceniu całości wstrzymanych świadczeń od czerwca 2016 r. wraz z odsetkami.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu wniosło o odrzucenie skargi. Kolegium wskazało, że skarga na decyzję z dnia 28 września 2016 r., nr [...], stwierdzającą nieważność decyzji wydanej przez Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kietrzu z dnia 12 sierpnia 2014 r., nr [...], o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego, jest niedopuszczalna z uwagi na niewyczerpanie przez skarżącą przysługującego od tej decyzji środka zaskarżenia, w postaci wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Na podstawie zarządzenia Przewodniczącego Wydziału II tut. Sądu z dnia 27 grudnia 2016 r., skarżąca została wezwana do usunięcia braków formalnych skargi przez jednoznaczne wskazanie czy wnosi skargę jedynie na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 28 września 2016 r., nr [...], czy także na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 12 sierpnia 2014 r., przyznającej świadczenie pielęgnacyjne.

W piśmie z dnia 2 lutego 2017 r. skarżąca wyjaśniła, że skarga dotyczy opieszałości Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu, gdyż decyzja z dnia 28 września 2016 r. została wysłana dopiero 10 listopada 2016 r. Poza tym skarżąca podtrzymała żądania zawarte w piśmie z dnia 23 listopada 2016 r. i wniosła o zasądzenie odsetek za bezprawne wstrzymanie wypłaty świadczeń.

Na podstawie zarządzenia Przewodniczącego Wydziału II tut. Sądu, ze sprawy o sygn. akt II SA/Op 640/16 wyłączono skargę na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji przyznającej świadczenie pielęgnacyjne, którą to sprawę zarejestrowano pod sygnaturą akt II SAB/Op 66/17 i która stanowi przedmiot niniejszego postępowania.

W niniejszej sprawie, na skutek zarządzenia z dnia 21 lutego 2017 r. wezwano skarżącą do usunięcia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, braków formalnych skargi z dnia 23 listopada 2016 r. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu, w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji przyznającej świadczenie pielęgnacyjne, przez:

- wykazanie, że przed wniesieniem skargi na przewlekłe prowadzenie postępowania strona wyczerpała tryb z art. 37 § 1 K.p.a. i nadesłanie kopii pisma skierowanego

w tym trybie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu, stanowiącego wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

Powyższe wezwanie zawierało pouczenie, że nieusunięcie braków formalnych skargi w wyznaczonym terminie spowoduje odrzucenie skargi na zasadzie art. 58 § 1 pkt 6 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Opisane wezwanie zostało doręczone skarżącej w dniu 27 lutego 2017 r., do rąk dorosłego domownika – W. Z., o czym świadczy adnotacja i podpis na zwrotnym potwierdzeniu odbioru przesyłki (por. k-7 akt sądowych).

Pismem z dnia 28 lutego 2017 r., nadanym przesyłką pocztową w dniu 4 marca 2017 r. (data stempla), skarżąca podała, że nie jest jej znana wskazana przez Sąd forma postępowania, bowiem nie posiada w tym zakresie wiedzy. Ponownie przytoczyła okoliczności sprawy, które jej zdaniem, świadczą o przewlekłości postępowania prowadzonego przez SKO w Opolu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skargę należało odrzucić.

Stosownie do przepisu art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.) - dalej zwanej: "P.p.s.a.", skargę na przewlekłe prowadzenie postępowania można wnieść do sądu administracyjnego, w przypadkach określonych w pkt 1-4a powołanego przepisu.

Jednakże warunkiem dopuszczalności skargi jest wyczerpanie służących stronie w postępowaniu administracyjnym środków zaskarżenia (art. 52 P.p.s.a.), do których należy zażalenie do organu wyższego stopnia na niezałatwienie sprawy w terminie stosownie do art. 37 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23, ze zm.) - dalej zwanej: "K.p.a." Oznacza to, że postępowanie sądowoadministracyjne w odniesieniu do skargi na przewlekłe prowadzenie postępowania, musi być poprzedzone postępowaniem przewidzianym w art. 37 K.p.a.

Przepis art. 37 § 1 K.p.a. stanowi, że "na niezałatwienie sprawy w terminie określonym w art. 35, w przepisach szczególnych, ustalonym w myśl art. 36 lub na przewlekłe prowadzenie postępowania stronie służy zażalenie do organu wyższego stopnia, a jeżeli nie ma takiego organu - wezwanie do usunięcia naruszenia prawa." Natomiast § 2 tego przepisu stanowi, że organ "wymieniony w § 1, uznając zażalenie za uzasadnione, wyznacza dodatkowy termin załatwienia sprawy oraz zarządza wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie, a w razie potrzeby także podjęcie środków zapobiegających naruszaniu terminów załatwienia spraw w przyszłości. Organ stwierdza jednocześnie, czy niezałatwienie sprawy w terminie miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa".

Jak wynika z analizy akt sprawy, treści skargi oraz udzielonej przez skarżącą odpowiedzi, przed wniesieniem skargi na przewlekłe prowadzenie postępowania Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu nie wyczerpała ona przysługujących jej środków prawnych, tj. nie wezwała organu w trybie art. 37 § 1 K.p.a., do usunięcia naruszenia prawa. W omawianym przypadku nie przysługuje bowiem środek prawny w postaci zażalenia, o którym mowa w art. 37 § 1 K.p.a., który to środek składany jest do organu wyższego stopnia. W stosunku natomiast do samorządowych kolegiów odwoławczych nie ma organu wyższego stopnia. Warunkiem wniesienia skargi na przewlekłość samorządowego kolegium odwoławczego jest zatem poprzedzenie jej wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, o którym mowa w art. 37 § 1 K.p.a. oraz w art. 52 § 3 i 4 P.p.s.a. (por. wyrok NSA z dnia 27 września 2005 r., sygn. akt FSK 2142/04, postanowienie NSA z dnia 17 czerwca 2010 r., sygn. akt II FSK 934/10, dostępne na stronie internetowej: www.nsa.gov.pl). Stosując bowiem zasadę autokontroli działania organu oraz pierwszeństwo postępowania administracyjnego w stosunku do postępowania sądowego przed wniesieniem skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego należy wezwać samorządowe kolegium odwoławcze do usunięcia naruszenia prawa polegającego na niezałatwieniu sprawy w terminie (por. postanowienie NSA z dnia 17 czerwca 2010 r., sygn. akt II FSK 960/10, dostępne na stronie internetowej: www.nsa.gov.pl).

Instytucja wezwania ma na celu załatwienie sprawy przez organ, zanim będzie konieczna interwencja sądu administracyjnego. Dopiero w przypadku, gdy organ nie zastosuje się do wezwania, zachodzi przesłanka do wniesienia skargi do sądu. Złożenie takiego wezwania wywiera więc skutek wyczerpania przez stronę przysługujących jej środków zaskarżenia (art. 52 § 1 P.p.s.a.), a tym samym umożliwia skuteczne wniesienie skargi na przewlekłość organu pozostającego w zwłoce i niepodejmującego w ustawowym terminie aktów wymienionych w art. 3 § 2 pkt 1-3 P.p.s.a. (por. postanowienia NSA z dnia 25 kwietnia 2006 r. sygn. akt I OSK 1413/05 i z dnia 4 marca 2008 r. sygn. akt I OSK 1877/07 oraz wyrok NSA z dnia 7 lutego 2012 r. sygn. akt II OSK 2259/10 i wyrok NSA z dnia 24 maja 2001 r., sygn. akt IV SA 572/99).

Z powyższych względów nie można przyjąć, że skarżąca wyczerpała tryb zaskarżenia przewlekłości postępowania organu, co zresztą sama oświadczyła w piśmie z dnia 28 lutego 2017 r. Tym samym uznać przyjdzie, że nie skorzystała z wyżej opisanego środka prawnego i nie dopełniła warunku dopuszczalności skargi. Skoro w sprawie nie doszło do skutecznego złożenia przez stronę skarżącą wezwania do usunięcia naruszenia prawa, tym samym nie został przez nią wyczerpany tryb zaskarżenia, co w następstwie powoduje na obecnym etapie rozpoznania sprawy, stwierdzenie niedopuszczalności skargi.

Mając na uwadze powyższe, skargę należało odrzucić na zasadzie art. 58 § 1 pkt 6 P.p.s.a., zgodnie z którym Sąd odrzuca skargę, jeżeli wniesienie skargi jest niedopuszczalne.

W związku z powyższym orzeczono, jak w sentencji.