drukuj    zapisz    Powrót do listy

6091 Przywrócenie stosunków wodnych na gruncie lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom, Inne, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, II OSK 1736/13 - Wyrok NSA z 2014-11-04, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II OSK 1736/13 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2014-11-04 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2013-07-10
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Andrzej Jurkiewicz /sprawozdawca/
Małgorzata Stahl /przewodniczący/
Robert Sawuła
Symbol z opisem
6091 Przywrócenie stosunków wodnych na gruncie lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom
Hasła tematyczne
Inne
Sygn. powiązane
II SA/Bk 978/12 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2013-03-28
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny
Powołane przepisy
Dz.U. 2013 poz 267 art. 145 par. 1 pkt 3 art. 24 par. 1 pkt 5 art. 27 par. 1
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Sentencja

Dnia 4 listopada 2014 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Stahl sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz /spr./ sędzia NSA Robert Sawuła Protokolant starszy asystent sędziego Iwona Ścieszka po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2014 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 28 marca 2013 r. sygn. akt II SA/Bk 978/12 w sprawie ze skargi J.T. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] października 2012 r. nr [...] w przedmiocie nakazania wykonania urządzeń 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Białymstoku do ponownego rozpoznania, 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 28 marca 2013 r., sygn. akt II SA/Bk 978/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w B., w sprawie ze skargi J.T., uchylił zaskarżoną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] października 2012 r. nr [...] w przedmiocie nakazania wykonania urządzeń, stwierdził, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku oraz zasądził od organu na rzecz skarżącego kwotę 557 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Wyrok ten został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:

Decyzją z dnia [...] lipca 2011 r. Wójt Gminy S. odmówił wydania decyzji nakazującej właścicielowi J.T. przywrócenia stanu poprzedniego lub wykonania urządzeń zapobiegających szkodom. Decyzja niniejsza zakończyła postępowanie administracyjne w pierwszej instancji w sprawie przywrócenia stanu poprzedniego lub wykonania urządzeń zapobiegających szkodom związanym z budową przez J.T. stawu rekreacyjno-hodowlanego na działce oznaczonej nr geodezyjnym [...], położonej w obrębie wsi W., gmina S. Tenże staw, w ocenie właściciela sąsiednich działek o numerach [...] oraz [...] – J.L., wywołał zmianę stanu wody na jego nieruchomości, wskutek czego doszło do jej podtapiania. Wskutek złożonego przez J.L. odwołania od powyższej decyzji, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. w następującym składzie: przewodnicząca – A.K. oraz członkowie: I.R., E.O. w dniu [...] września 2011 r. wydało decyzję o nr [...], mocą której uchyliło zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia.

Po ponownym przeprowadzeniu postępowania decyzją z dnia [...] sierpnia 2012 r. Wójt Gminy S. nakazał właścicielowi nieruchomości nr [...] wykonanie urządzeń, wskazanych w tej decyzji, zapobiegających szkodom występującym na działce nr [...] i działce nr [...].

Od powyższej decyzji odwołanie złożył J.T. wnosząc o jej uchylenie i nakazanie odmowy dokonania powyższych urządzeń lub uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia.

W dniu [...] października 2012 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w składzie: przewodnicząca – A.K. oraz członkowie: I.R. i E.O. wydało decyzję, znak [...], utrzymującą w mocy zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji. Kolegium tym samym podzieliło stanowisko organu pierwszej instancji uznając zarzuty odwołującego za bezzasadne.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku na powyższą decyzję wniósł J.T., zarzucając jej:

1/ naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.: art. 29 ustawy Prawo wodne, poprzez wydanie decyzji nakazującej właścicielowi nieruchomości nr [...] w miejscowości W., gm. S., tj. skarżącemu, wykonanie przedmiotowych urządzeń zapobiegających szkodom występującym na działce nr [...] i działce nr [...], pomimo tego, że nie stwierdzono i nie uzasadniono wszystkich przesłanek zastosowania niniejszego przepisu,

2/ naruszenie przepisów postępowania, tj.:

- art. 78 § 1 K.p.a. poprzez brak dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z zakresu botaniki, która miała określić roślinność występującą na gruncie, okres jej występowania oraz wskazać dla jakiego terenu jest charakterystyczna,

- art. 7 K.p.a., art. 77 § 1 K.p.a. i art. 80 K.p.a. poprzez brak wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego oraz wybiórcze potraktowanie zeznań świadków, przy jednoczesnym braku odniesienia się do ich zeznań,

- art. 107 § 3 K.p.a. poprzez brak wykazania w uzasadnieniu wyczerpującej oceny materiału dowodowego, tj. m.in. brak ustosunkowania się do zeznań świadków oraz brak wskazania czy i dlaczego uznano za wiarygodne, bądź odmówiono wiarygodności określonym zeznaniom poszczególnych świadków, a także brak wyjaśnienia podstawy prawnej rozstrzygnięcia z przytoczeniem przepisów prawa.

W oparciu o powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie przedmiotowej decyzji oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

W odpowiedzi na skargę, organ wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej oraz podtrzymał dotychczasowe stanowisko, a ponadto sprecyzował, że powołanie biegłego z zakresu botaniki nie wpłynie na zmianę stanu faktycznego sprawy, a ponadto z treści skargi nie wynika, jakie znaczenie ma mieć ustalenie okoliczności dot. roślinności występującej na terenie działek stron.

Na rozprawie w dniu 28 marca 2013 r. pełnomocnik skarżącego poparł skargę, zaś pełnomocnik uczestnika postępowania J.L. wniósł o oddalenie skargi oraz złożył do akt sprawy 6 zdjęć przedstawiających stan na gruncie uczestnika postępowania po wykopaniu spornego stawu, a ponadto złożył do akt wniosek o zwrot kosztów zastępstwa procesowego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku uznał, że skarga zasługiwała na uwzględnienie, jednakże nie z przyczyn w niej wskazanych, lecz z powodów proceduralnych, które Sąd dostrzegł z urzędu. Stąd też nie było celowe, zdaniem Sądu, szczegółowe przedstawianie stanu faktycznego sprawy, jak też dokonywanie jej merytorycznej oceny.

W ocenie Sądu zaskarżona decyzja podlegała uchyleniu, albowiem została wydana z naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego – art. 145 § 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 30 sierpnia 2012 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym (tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej w skrócie "P.p.s.a.". W przedmiotowej sprawie bowiem w składzie Samorządowego Kolegium Odwoławczego, wydającego decyzję z dnia [...] września 2011 r. znajdowały się te same osoby, które w dniu [...] października 2012 r. orzekały w zaskarżonej decyzji, tj. A.K., I.R. i E.O.

Następnie Sąd przytoczył przepis art. 145 § 1 pkt 3 K.p.a. i wskazał, że z aktualnie obowiązującej treści art. 24 § 1 pkt 5 w zw. z art. 27 § 1 K.p.a., która weszła w życie w dniu 11 kwietnia 2011 r., wynika, iż członek organu kolegialnego podlega wyłączeniu od udziału w postępowaniu w sprawie, w której brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji. Zdaniem Sądu pojęcie brania udziału w wydaniu zaskarżonej decyzji odnosi się nie tylko do postępowania odwoławczego, ale również do przypadków, kiedy zaskarżenie decyzji realizowane jest w następstwie decyzji wydanej wcześniej przez ten sam skład osobowy. W ocenie Sądu, ustawodawca nie ogranicza się tu wyłącznie do środka zaskarżenia w postaci odwołania, ale używa sformułowania o charakterze ogólnym. Chodzi zatem o środki zaskarżenia zwyczajne, jak również nadzwyczajne. Oznacza to między innymi, że ci sami członkowie samorządowego kolegium odwoławczego, którzy wydali decyzję w tym samym postępowaniu nie mogą orzekać powtórnie. Sąd wskazał także, że w orzecznictwie sądowoadministracyjnym istnieje już utrwalony pogląd co do tego, że członkowie Samorządowego Kolegium Odwoławczego, którzy brali udział w wydaniu decyzji administracyjnej w postępowaniu zwykłym, podlegają wyłączeniu od orzekania w postępowaniu nadzwyczajnym.

Zdaniem Sądu wprawdzie w tej sprawie postępowanie nie toczyło się w postępowaniu nadzwyczajnym, tylko, po raz drugi, w trybie postępowania zwyczajnego, nie zmienia to, tym bardziej, reguł wyłączenia składu osobowego Samorządowego Kolegium Odwoławczego od orzekania w sprawie, w której brali udział w wydaniu zaskarżonej decyzji. W ocenie Sądu nie można zaakceptować sytuacji, kiedy to Samorządowe Kolegium Odwoławcze uchyla w dniu [...] września 2011 r. decyzję organu pierwszej instancji, zajmując określone stanowisko co do dalszych losów postępowania (udziela wytycznych, zaleceń organowi pierwszej instancji), a następnie, w tym samym składzie, rozpoznaje odwołanie od kolejnej decyzji pierwszoinstancyjnej (po ponownym rozpoznaniu sprawy) i wydaje decyzję w dniu [...] października 2012 r. Zdaniem Sądu dwukrotne (wielokrotne) wydanie decyzji w postępowaniach odwoławczych, w tej samie sprawie, przez ten sam skład osobowy samorządowego kolegium odwoławczego, stanowi naruszenie zasady obiektywnego rozstrzygania sprawy, dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego na podstawie art. 145 § 1 pkt 3 K.p.a. w związku z art. 24 § 1 pkt 5 i art. 27 § 1 K.p.a. Nadto Sąd dodał, że przesłanka wyłączenia członków Samorządowego Kolegium Odwoławczego nie podlega jakiejkolwiek ocenie, co do jej wpływu na obiektywne rozpatrzenie konkretnej sprawy, gdyż ma charakter bezwzględny. Konkludując Sąd wskazał, że rozpoznając sprawę ponownie Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. wyznaczy taki skład orzekający, aby nie znaleźli się w nim członkowie tego organu, którzy brali udział w wydawaniu rozstrzygnięć w przedmiotowej sprawie.

Stwierdzenie naruszenia formalnego skutkowało tym, że Sąd nie odniósł się do zarzutów merytorycznych podniesionych w skardze, albowiem byłoby to przedwczesne.

Dlatego, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b P.p.s.a., Sąd uchylił zaskarżoną decyzję.

Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wywiodło Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. zaskarżając go w całości. Skarga kasacyjna została oparta na przesłance naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. b P.p.s.a. poprzez niezasadne przyjęcie, że w toku postępowania administracyjnego prowadzonego w przedmiotowej sprawie przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym w B. doszło do naruszenia przepisu art. 24 § 1 pkt 5 w zw. z art. 27 § 1 K.p.a. dającego podstawę do wznowienia postępowania.

Wskazując na powyższe organ wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych, w tym kosztów sporządzenia skargi kasacyjnej.

W ocenie organu ze stanowiskiem Sądu zaprezentowanym w zakwestionowanym wyroku nie można się zgodzić. Następnie organ zacytował przepisy art. 27 § 1 oraz art. 24 § 1 K.p.a., podkreślając punkt 5 art. 24 § 1 K.p.a. i wyjaśnił, że dopiero łączne wystąpienie dwóch przesłanek, tj. wzięcie przez pracownika organu kolegialnego udziału w wydaniu decyzji, a następnie zaskarżenie tej decyzji, skutkuje wyłączeniem tegoż pracownika od udziału w postępowaniu w tej sprawie, gdyż jego dalszy udział w czynnościach organu mógłby być obarczony brakiem obiektywizmu. Na poparcie takiego rozumienia art. 24 § 1 pkt 5 w zw. z art. 27 § 1 K.p.a. organ przedstawił obszerną argumentację znajdującą oparcie, zdaniem organu, w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz poglądach doktryny (wyrok TK z dn. 15.12.2008 r., sygn. P 57/7; glosa W. Chróścielewskiego do uchwały NSA z dnia 22.02.2007 r., sygn. akt II GPS 2/06; uchwała NSA z dn. 18.02.2013 r., sygn. akt II GPS 4/12). Zaś okoliczności istniejące w przedmiotowej sprawie nie dają podstaw do uznania, że członkowie organu którzy brali udział w postępowaniu prowadzonym w przedmiotowej sprawie, a zakończonym wydaniem decyzji z dnia [...] października 2012 r. podlegali wyłączeniu od załatwienia przedmiotowej sprawy. Zauważyć bowiem należy, że wydana uprzednio przez ten sam skład decyzja z dnia [...] września 2011 r. nie została zaskarżona. Zaś pracownicy Kolegium nie brali udziału w wydaniu decyzji organu pierwszej instancji.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. – zwanej dalej w skrócie P.p.s.a.), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, z urzędu bierze pod uwagę jedynie nieważność postępowania sądowego. W niniejszej sprawie nie zachodzą przesłanki nieważności postępowania określone w art. 183 § 2 P.p.s.a., zatem sprawa podlegała rozpoznaniu w granicach zakreślonych skargą kasacyjną.

Granice te sprowadzały się do zarzutu naruszenia przepisów postępowania, a to art. 145 § 1 pkt 1 lit. b P.p.s.a. poprzez niezasadne przyjęcie, że w toku postępowania administracyjnego prowadzonego w przedmiotowej sprawie przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym w B. doszło do naruszenia przepisu art. 24 § 1 pkt 5 w zw. z art. 27 § 1 K.p.a. dającego podstawę do wznowienia postępowania.

Powyższy zarzut, w okolicznościach tej sprawy, pozostaje uzasadniony.

W rozpoznawanej sprawie nie budzi wątpliwości Naczelnego Sądu Administracyjnego, iż Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B, w następującym składzie: przewodnicząca – A.K. oraz członkowie: I.R., E.O. podjęło w dniu [...] września 2011 r. decyzję kasacyjną w trybie art. 138 § 2 K.p.a., z uwagi na naruszenie w postępowaniu przed organem pierwszej instancji art. 7, 10, 77, 78 i 107 K.p.a. Decyzja ta nie została zaskarżona do sądu administracyjnego i stała się ostateczną. W następstwie tej decyzji wydano kolejne rozstrzygnięcie pierwszoinstancyjne dnia [...] sierpnia 2012 r., od którego złożono następnie odwołanie. Decyzją z dnia [...] października 2012 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. w składzie tożsamym jak w dniu [...] września 2011 r., utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Taki stan spowodował, iż Sąd pierwszej instancji stosując konstrukcję prawną z art. 145 § 1 pkt 1 lit. b P.p.s.a. uznał, iż dwukrotne (wielokrotne) wydanie decyzji w postępowaniach odwoławczych, w tej samie sprawie, przez ten sam skład osobowy samorządowego kolegium odwoławczego, stanowi naruszenie zasady obiektywnego rozstrzygania sprawy, dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego na podstawie art. 145 § 1 pkt 3 K.p.a. w zw. z art. 24 § 1 pkt 5 i art. 27 § 1 K.p.a. Sąd ten zaznaczył, że pojęcie brania udziału w wydaniu zaskarżonej decyzji odnosi się nie tylko do postępowania odwoławczego, ale również do przypadków, kiedy zaskarżenie decyzji realizowane jest w następstwie decyzji wydanej wcześniej przez ten sam skład osobowy. Ustawodawca, zdaniem Sądu, nie ogranicza się tu wyłącznie do środka zaskarżenia w postaci odwołania, ale używa sformułowania o charakterze ogólnym. Chodzi zatem o środki zaskarżenia zwyczajne, jak i nadzwyczajne. Oznacza to między innymi, że ci sami członkowie samorządowego kolegium odwoławczego, którzy wydali decyzję, w tym samym postępowaniu nie mogą orzekać powtórnie.

Stanowiska Sądu pierwszej instancji nie można jednak, w okolicznościach tej sprawy, podzielić, stąd też skarga kasacyjna trafnie wskazuje na wadliwość zaskarżonego wyroku.

Celem instytucji prawnej wyłączenia organu jest zapewnienie realizacji zasady prawdy obiektywnej przez stworzenie warunków do rozpoznania i rozstrzygania sprawy przez pracownika organu administracji lub sam organ. Instytucja ta ma na celu urzeczywistnienie, na gruncie postępowania administracyjnego, zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa (por. W. Chróścielewski, Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 lutego 2007 r., sygn. akt II GPS 2/06, opubl. ZN NSA nr 3 (12)/2007, s. 137). Instytucji prawnej wyłączenia pracownika organu należy więc przypisać dwie funkcje: funkcję obiektywizmu postępowania i funkcję pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa. Pierwsza ze wskazanych funkcji ma służyć temu, aby osoby, które rozstrzygają w sprawie, kierowały się tylko przepisami prawa i zebranym materiałem dowodowym. Rozstrzygnięcie to ma być zgodne z prawem i oparte na dowodach obrazujących rzeczywisty stan sprawy. Działanie takie sprzyja realizacji drugiej funkcji, czyli pogłębianiu zaufania obywateli do organów państwa. Obywatele muszą mieć pewność, że rozstrzygnięcia są podejmowane przez osoby, które opierają się na zebranym w sprawie materialne dowodowym oraz kierują się tylko przepisami prawa, a nie na przykład stanowiskiem uprzednio wyrażonym w sprawie.

Należy tu wspomnieć o wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 grudnia 2008 r., sygn. akt P 57/07, w którym orzeczono, że art. 24 § 1 pkt 5 w zw. z art. 27 § 1 i art. 127 § 3 K.p.a., w zakresie, w jakim nie wyłącza się członka samorządowego kolegium odwoławczego z postępowania z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, gdy członek ten brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji, był niezgodny z art. 2 w zw. z art. 78 Konstytucji. Przedmiotowy wyrok został zrealizowany ustawą z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym (Dz. U. z 2011 r. Nr 6, poz. 18 ze zm.). Zgodnie z nowym brzmieniem art. 24 § 1 pkt 5 K.p.a. pracownik organu podlega wyłączeniu od udziału w postępowaniu w sprawie, w której brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji. Podkreślić należy, że przepis ten, zgodnie z art. 27 § 1 K.p.a., dotyczy również członków organów kolegialnych, a więc także członków samorządowych kolegiów odwoławczych. Ustawodawca rozróżnił dwie sytuacje: gdy członek organu brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji (art. 24 § 1 pkt 5 w zw. z art. 27 § 1 K.p.a.) oraz gdy brał udział w wydaniu decyzji, od której złożono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy na podstawie art. 127 § 3 K.p.a. - (art. 27 § 1a K.p.a.). Udział w wydaniu zaskarżonej decyzji dotyczy więc sytuacji, w której członek organu kolegialnego brał udział w wydaniu decyzji przez organ pierwszej instancji lub brał udział w wydaniu decyzji drugoinstancyjnej, która została uchylona i ponownie sprawa stała się przedmiotem rozstrzygania przez ten organ kolegialny. Wówczas w takim postępowaniu z mocy prawa są wyłączeni członkowie kolegium, gdyż brali udział w wydaniu decyzji, która została zaskarżona (porównaj wyroki NSA: z dnia 18 marca 2014 r., sygn. akt I OSK 493/13 oraz z dnia 13 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 96/13 - publikowane na stronie orzeczenia.nsa.gov.pl). Taka sytuacja jednakże nie miała miejsce w kontrolowanym przez Sąd pierwszej instancji postępowaniu. Zatem sam fakt brania udziału w wydaniu decyzji kasacyjnej podjętej w trybie art. 138 § 2 K.p.a., która nie została zaskarżona do sądu administracyjnego nie rodzi na podstawie art. 24 § 1 pkt 5 w zw. z art. 27 § 1 K.p.a., obowiązku wyłączenia z mocy prawa członka samorządowego kolegium odwoławczego przy kolejnym rozpoznawaniu odwołania strony od decyzji organu pierwszej instancji wydanej na skutek wcześniejszej decyzji kasacyjnej.

Powyższe znaczenie art. 24 § 1 pkt 5 K.p.a., uzyskane według reguł wykładni językowej, znajduje potwierdzenie również na gruncie wykładni systemowej. Zgodnie z art. 18 § 1 pkt 6a P.p.s.a. sędzia jest wyłączony z mocy samej ustawy w sprawach, dotyczących skargi na decyzję albo postanowienie, jeżeli w prowadzonym wcześniej postępowaniu w sprawie brał udział w wydaniu wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie. Konsekwencją wprowadzenia uregulowania zawartego w tym przepisie jest to, że sędzia, który brał udział w wydaniu wyroku uwzględniającego skargę na decyzję lub postanowienie, w wyniku którego sprawa wróciła do stadium postępowania administracyjnego jest wyłączony z postępowania w sprawie ze skargi na decyzję lub postanowienie wydane w powtórnym postępowaniu administracyjnym. Jednakże ze względu na różne przesłanki warunkujące wyłączenie pracownika organu administracji publicznej (art. 24 § 1 pkt 5 K.p.a.) i sędziego sądu administracyjnego (art. 18 § 1 pkt 6a P.p.s.a.) nie można zwrotu "brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji" tłumaczyć jako "w prowadzonym wcześniej postępowaniu w sprawie brał udział w wydaniu" decyzji, co właśnie miało miejsce w niniejszej sprawie – podobnie w wyroku NSA z dnia 18 marca 2014 r., sygn. akt I OSK 493/13, publikowany na stronie orzeczenia.nsa.gov.pl.

Podkreślić w tym miejscu należy, iż norma art. 24 § 1 K.p.a. zawiera enumeratywnie wymienione podstawy wyłączenia pracownika, które dotyczą również członków samorządowego kolegium odwoławczego zgodnie z art. 27 § 1 K.p.a. Taka podstawa wyłączenia pracownika (członka SKO) zawarta w przepisach o cechach enumeracji wyczerpującej nie może być przedmiotem wykładni rozszerzającej, jak uczynił to w niniejszej sprawie Sąd pierwszej instancji, nawet wówczas gdy chodzi o zachowanie należytego stopnia obiektywizmu i bezstronności w załatwianiu indywidualnych spraw administracyjnych. Gwarancyjna rola tych przepisów powinna być zachowana w rozsądnych granicach - na co wskazuje uchwała siedmiu sędziów NSA z dnia 20 maja 2010 r., sygn. akt I OPS 13/09, publikowana ONSA i WSA 2010, Nr 5, poz. 82) w której przyjęto, że art. 24 § 1 pkt 5 K.p.a. nie ma zastosowania do osoby pełniącej funkcji Głównego Geodety Kraju jako ministra w rozumieniu art. 5 § 2 pkt 4 K.p.a., w postępowaniu o którym mowa w art. 127 § 3 K.p.a.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny uznał skargę kasacyjną za mającą usprawiedliwione podstawy i stosownie do art. 185 § 1 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji.

Sąd odstąpił od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości na zasadzie art. 207 § 2 P.p.s.a.



Powered by SoftProdukt