Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 28 sierpnia 2008 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział I w składzie następującym: Przewodniczący: Asesor WSA Cezary Koziński po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2008 roku na posiedzeniu niejawnym wniosku Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Handlowo-Usługowego "A" G. K. Spółka Jawna w Aleksandrowie Ł. o przywrócenie terminu do usunięcia braków formalnych skargi w sprawie ze skargi Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Handlowo-Usługowego "A" G. K. Spółka Jawna w A. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Ł. z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji ustalającej prawidłową wysokość podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów p o s t a n a w i a: odmówić przywrócenia terminu do usunięcia braków formalnych skargi.

W dniu [...] roku Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe "A G. K. Spółka Jawna z siedzibą w A. wniosło skargę na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Ł. z dnia [...] roku w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji ustalającej prawidłową wysokość podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów.

W wykonaniu zarządzeń Przewodniczącego Wydziału I w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Łodzi z dnia [...] roku wezwano skarżącą Spółkę do usunięcia braków formalnych skargi, w terminie 7 dni pod rygorem jej odrzucenia, przez złożenie dokumentu określającego umocowanie G. K. do reprezentowania strony oraz uiszczenia wpisu od skargi w kwocie 200 złotych. Stosowne wezwanie doręczono skarżącej Spółce w dniu 20 czerwca 2008 roku.

Wpis od skargi uiszczono w dniu 25 czerwca 2008 roku.

W dniu 4 lipca 2008 roku skarżąca Spółka, składając jednocześnie odpis aktualny z rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Krajowy Rejestr Sądowy według stanu na dzień 7 kwietnia 2008 roku, wniosła o przywrócenie terminu do usunięcia braków formalnych skargi.

W uzasadnieniu wniosku o przywrócenie terminu strona skarżąca podała, że uchybienie terminowi do usunięcia braków formalnych było następstwem nałożenia się kilku istotnych czynników: po pierwsze – ilość skarg wniesionych przez Spółkę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi (około 90) spowodowała trudności organizacyjne, po drugie – ciężka sytuacja rodzinna jedynego wspólnika uprawnionego do reprezentacji Spółki. Druga z wymienionych wyżej okoliczności była następstwem znacznego pogorszenia stanu zdrowia cierpiącej na chorobę nowotworową żony wspólnika. Przez ostatnie tygodnie małżonka wspólnika poddawana była licznym badaniom w celu ustalenia, czy kwalifikuje się do zabiegu operacyjnego. Konieczność częstych badań, niepewność co do ich wyniku i związany z tym stres sprawiły, że osoba uprawniona do reprezentacji Spółki nie była w stanie poświęcić jej sprawom takiej ilości czasu co zwykle. Ponieważ wspólnik nie bywał codziennie w siedzibie Spółki nie mógł w sposób bezpośredni kontrolować jej działalności. Został jedynie poinformowany przez pracowników o konieczności dokonania wpłat z tytułu wpisów od skargi. Polecił zatem dokonywanie wpłat na bieżąco, zgodnie z wystosowanymi wezwaniami. Nie widział osobiście pism przesyłanych z Sądu i nie miał świadomości, że braki formalne obejmują także odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego. Z wezwaniami w tym zakresie zapoznał się dopiero w dniu 3 lipca 2008 roku, kiedy przeglądał pisma skierowane do Spółki.

W ocenie strony skarżącej uchybienie terminowi nastąpiło bez jej winy, gdyż sytuacja rodzinna i osobista wspólnika Spółki uniemożliwiała sprawowanie ścisłego nadzoru nad jej sprawami.

Wojewódzki Są Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 86 § 1 zdanie 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) – dalej zwanej "p.p.s.a.", jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Warunkiem skuteczności wniosku o przywrócenie uchybionego terminu jest łączne spełnienie przesłanek ustanowionych w przepisach art. 86 i art. 87 p.p.s.a.: uprawdopodobnienie przez stronę braku winy w uchybieniu terminu (art. 86 § 1

i art. 87 § 2), spowodowanie przez uchybienie terminu ujemnych skutków dla strony (art. 86 § 2), dochowanie terminu do wniesienia wniosku (art. 87 § 1), dopełnienie uchybionej czynności (art. 87 § 4).

Wniosek o przywrócenie terminu do usunięcia braków formalnych skargi powinien zatem powoływać się na okoliczności wskazujące na brak winy skarżącego w uchybieniu terminu, które zapewniają uprawdopodobnienie zasadności tego wniosku.

Jak już wyżej wskazano strona, która wnosi o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej obowiązana jest uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu. O braku winy można mówić jedynie, gdy strona uchybiła terminowi na skutek okoliczności od niej niezależnych, którym nie mogła zapobiec mimo dołożenia najwyższej staranności. Staranność strony należy oceniać przy użyciu miernika staranności, jakiej można oczekiwać od przeciętego człowieka należycie dbającego o swoje sprawy. Ustawodawca nie wymaga od osoby wnioskującej o przywrócenie terminu udowodnienia braku winy, a jedynie jego uprawdopodobnienia.

W przedmiotowej sprawie, jako główną przyczynę uchybienia terminowi do usunięcia braków formalnych skargi skarżąca Spółka wskazała problemy rodzinne jedynego wspólnika uprawnionego do jej reprezentacji.

Jak podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 maja 1998 roku, (sygn. akt IV SA 1153/96, opubl. LEX nr 45637), brak winy w uchybieniu terminu należy przyjąć wtedy, gdy zainteresowany nie był w stanie przeszkody pokonać (usunąć) przy użyciu sił i środków normalnie dostępnych, nie ryzykując własnym bądź innych zdrowiem, życiem lub narażając siebie bądź innych na poważne straty majątkowe.

W przedmiotowej sprawie jedyną osobą uprawnioną do reprezentacji Spółki jest G. K. Pamiętać jednakże należy, iż stroną skarżącą jest przedsiębiorca, który - jak wynika z treści wniosku o przywrócenie terminu - zatrudnia pracowników. Przedsiębiorca w ramach zwykłej dbałości o swoje interesy winien w taki sposób zorganizować działanie prowadzonego przedsiębiorstwa by w najlepszy możliwy sposób zabezpieczyć ochronę swych interesów. Do sposobów ochrony interesów strony postępowania sądowego, będącej przedsiębiorcą, należy zaliczyć między innymi organizację obiegu dokumentów w jednostce organizacyjnej w sposób zapewniający dokonanie czynności procesowych w wymaganym terminie. Wszelkie nieprawidłowości w tym zakresie stanowią zaniedbanie organizacyjne, które nie może zostać uznane za działanie niezawinione.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy Sąd stwierdza, iż uchybienie terminowi do usunięcia braków formalnych skargi powstałe na skutek nieprzekazania jedynemu wspólnikowi upoważnionemu do reprezentacji Spółki pełnej treści wezwań Sądu przez jej pracowników nie może zostać uznane za działanie niezawinione. W ocenie Sądu uchybienie terminowi w niniejszej sprawie jest skutkiem zaniedbań strony skarżącej, któremu strona mogła bez trudu zapobiec właściwie organizując obieg dokumentów w przedsiębiorstwie lub poprawiając komunikację pomiędzy pracownikami, a osobą uprawnioną do reprezentacji Spółki. Zwrócić przy tym należy uwagę, iż złożenie odpisu z rejestru przedsiębiorców nie wymagało osobistego działania wspólnika. Przedmiotowy brak formalny mógł zostać usunięty w wymaganym terminie przez pracownika Spółki tak jak to miało miejsce w przypadku wpisu od skargi.

Uwzględniając powyższe Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że w rozpoznawanej sprawie nie występują okoliczności uprawdopodabniające brak winy strony skarżącej w uchybieniu terminu do usunięcia braków formalnych skargi.

Z tych względów, na podstawie art. 86 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł jak w sentencji.

D.T.