drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego, Dostęp do informacji publicznej, Prokurator, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 495/10 - Wyrok NSA z 2010-06-17, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 495/10 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2010-06-17 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-03-18
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Arkadiusz Despot - Mładanowicz
Ewa Dzbeńska
Małgorzata Pocztarek /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
IV SA/Gl 569/09 - Wyrok WSA w Gliwicach z 2009-11-16
Skarżony organ
Prokurator
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 3 ust. 1 pkt. 1
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Pocztarek (spr.) Sędziowie: sędzia NSA Ewa Dzbeńska sędzia NSA Arkadiusz Despot - Mładanowicz Protokolant Monika Myślak - Kordjak po rozpoznaniu w dniu 17 czerwca 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej W. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 16 listopada 2009 r. sygn. akt IV SA/Gl 569/09 w sprawie ze skargi W. K. na decyzję Prokuratora Okręgowego w Częstochowie z dnia [...] maja 2009 r. nr [...] w przedmiocie informacji publicznej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, wyrokiem z dnia 16 listopada 2009 r. sygn. akt IV SA/Gl 569/09, oddalił skargę W. K. na decyzję Prokuratora Okręgowego w Częstochowie z dnia [...] maja 2009 r. nr [...], w przedmiocie informacji publicznej.

Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że w dniu 19 stycznia 2009 r. W. K. złożył w Biurze Podawczym Prokuratury Rejonowej Częstochowa-Południe w Częstochowie wniosek o udostępnienie informacji publicznej w zakresie obejmującym "wszystkie dokumenty – zawierające informację publiczną: dotyczące kontroli zewnętrznych i wewnętrznych (w tym wizytacji, lustracji) – dokumentacji przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpień, stanowisk, wniosków, opinii itp. podmiotów (organów) ją przeprowadzających dotyczących Prokuratury Rejonowej Częstochowa-Południe w Częstochowie (...) w okresie funkcjonowania ustawy o dostępie do informacji publicznej (do dnia złożenia wniosku)".

Pismem z dnia 21 stycznia 2009 r. Prokurator Rejonowy dla Częstochowy-Południa w Częstochowie powiadomił skarżącego, że żądana informacja ma charakter informacji publicznej przetworzonej i dlatego z mocy art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), jej udzielenie może nastąpić jedynie w zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego. Mając na względzie powyższe organ pierwszej instancji wezwał wnioskodawcę do wskazania, na czym polega szczególny interes publiczny przemawiający za udzieleniem żądanej informacji.

W odpowiedzi na pismo W. K. podniósł, iż wspomniane wyżej wezwanie było bezprawne i bezzasadne. Informacja stanowiąca przedmiot jego wniosku nie wymaga bowiem przetworzenia, albowiem jej udostępnienie powinno nastąpić w postaci przekazania mu pełnych dokumentów skopiowanych w formie papierowej lub elektronicznej. Nadto powołał się na art. 2 ust. 2 przywołanej ustawy z dnia 6 września 2001 r. podkreślając, iż przepis ten określa wyraźnie, że od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego.

Decyzją z dnia [...] lutego 2009 r., nr [...] Prokurator Rejonowy dla Częstochowy-Południa w Częstochowie działając na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 4 ust. 3, oraz art. 16 ust. 1 i 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej w związku z art. 104 i art. 107 § 1 i 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, odmówił udzielenia informacji publicznej objętej wnioskiem W. K. z uwagi na fakt, że wnioskodawca nie wykazał, iż udzielenie informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.

W uzasadnieniu organ podkreślił, że wbrew twierdzeniom skarżącego, przedmiot jego żądania ma charakter informacji publicznej przetworzonej. Pod pojęciem tym należy bowiem rozumieć informację publiczną, na którą składa się pewna suma tak zwanej informacji publicznej prostej (dostępnej bez wykazywania przesłanki polegającej na istnieniu interesu publicznego), w stosunku do której istnieje konieczność podjęcia dodatkowych czynności polegających na sięganiu do dokumentów źródłowych, dokonywania zestawień, analiz, wyciągów bądź usuwania danych prawem chronionych. Dodał, iż Prokuratura Rejonowa Częstochowa-Południe nie posiada jednego wykazu, którego udostępnienia domaga się strona. W szczególności nie dysponuje wykazem zawierającym opis kontroli zewnętrznych i wewnętrznych – dokumentacji przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpień, stanowisk, wniosków opinii itp. podmiotów (organów) przeprowadzających kontrole w okresie obowiązywania ustawy o dostępie do informacji publicznej.

W odwołaniu do Prokuratora Okręgowego w Częstochowie W. K. domagał się uchylenia decyzji zapadłej w pierwszej instancji oraz udzielenie mu żądanej informacji poprzez udostępnienie "wszystkich pełnych (całych) dokumentów" objętych wnioskiem, w formie elektronicznej bądź kserograficznej.

Decyzją z dnia [...] maja 2009 r., nr [...] Prokurator Okręgowy w Częstochowie działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. w związku z art. 16 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej utrzymał w mocy decyzję stanowiącą przedmiot odwołania.

Organ II instancji podał, że Prokurator Rejonowy dla Częstochowy-Południa w Częstochowie otrzymuje wyniki wszystkich dotyczących go kontroli i dlatego jest organem będącym w posiadaniu dokumentów objętych żądaniem wnioskodawcy. Podkreślił jednak, że obowiązujące przepisy nie przewidują prowadzenia przez jednostki prokuratury wykazów dokonywanych kontroli.

Dodał, że wbrew twierdzeniom skarżącego, istnieje zbiorcza informacja o kontrolach przeprowadzonych w prokuraturach okręgu częstochowskiego od 2004 r., umieszczona w Biuletynie Informacji Publicznej, w wyniku realizacji obowiązku określonego w art. 8 ust. 3 w związku z art. 6 ust. 4 lit. a/ ustawy o dostępie do informacji publicznej. Ustawa ta nie określa jednak, kiedy organ powinien umieścić w Biuletynie informację o kontroli ani jak długo ma ona być upubliczniona. Zgodnie zaś z utrwaloną praktyką, aktualizacja stron rzeczonego Biuletynu dotyczących kontroli następuje po upływie roku kalendarzowego, gdy zakończone są procedury kontrolne i prokuratury sporządzają sprawozdania roczne.

W uzasadnieniu organ podkreślił, że sprawozdania z przeprowadzonych w jednostkach prokuratury kontroli – zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych, zawierają szereg informacji o toczących się postępowaniach karnych. W rezultacie, publikacji w Biuletynie Informacji Publicznej podlega jedynie wskazanie tematyki danej kontroli i placówki, która została nią objęta. Zamieszczenie w nim pełnej treści sprawozdań z kontroli jest natomiast wykluczone, gdyż powodowałoby naruszenie art. 5 ust. 1 i 2 wspomnianej ustawy z dnia 6 września 2001 r. poprzez ujawnienie ustawowo chronionych tajemnic.

Prokurator Okręgowy w Częstochowie wskazał ponadto, iż zgodnie z poglądem wyrażonym zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie sądowym, protokoły z wizytacji i lustracji prokuratur są materiałami czysto wewnętrznymi, adresowanymi wyłącznie do prokuratorów oraz ich zwierzchników i nie stanowią materiałów mieszczących się w definicji informacji publicznej wynikającej z art. 1 ust. 1 przywołanej ustawy.

Organ odwoławczy stwierdził, że realizacja wniosku skarżącego polegająca na udostępnieniu mu dokumentacji z wszystkich omawianych kontroli w formie elektronicznej lub papierowej wymagałaby natomiast analizy każdego z dokumentów i eliminacji zawartych w nich danych objętych ustawowo chronioną tajemnicą. To zaś – zgodnie z utrwalonym poglądem judykatury powoduje, że informacja nabiera charakteru informacji publicznej przetworzonej, której udostępnienie jest w świetle art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. uzależnione od wykazania istnienia przesłanki interesu publicznego.

W ocenie organu II instancji przesłanka ta nie została w niniejszej sprawie wykazana. W odpowiedzi na stosowne wezwanie skarżący ograniczył się bowiem do ogólnikowego stwierdzenia, że o istnieniu szczególnego interesu publicznego przemawiającego za udostępnieniem informacji przemawia fakt, iż informacja ta "ma znaczenie z punktu funkcjonowania państwa".

Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi W. K. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach.

W treści skargi wniósł o uchylenie bądź stwierdzenie nieważności rzeczonego aktu podnosząc zarzut naruszenia art. 1, art. 2, art. 3, art. 4, art. 6, art. 7, art. 8, art. 9, art. 10, art. 11, art. 12, art. 13, art. 14, art. 16 i art. 26 ustawy o dostępie do informacji publicznej a także norm prawa procesowego zawartych w art. 7, art. 77 i art. 107 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego.

W odpowiedzi na skargę Prokurator Okręgowy w Częstochowie wniósł o jej odrzucenie ewentualnie oddalenie podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.

W powołanym na wstępie wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I instancji podał, iż zasady udostępniania informacji publicznej określone zostały w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.). Stosownie zatem do treści art. 1 ust. 1 przywołanej regulacji, informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w jej art. 6, która podlega udostępnieniu na zasadach oraz w trybie określonych w tej ustawie. Zgodnie przy tym z art. 2 cytowanego aktu prawnego, prawo dostępu do informacji publicznej przysługuje każdemu, z zastrzeżeniem art. 5, i – jak trafnie zauważył skarżący – od osoby wykonującej to uprawnienie nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego w jej uzyskaniu.

Równocześnie Sąd wojewódzki podkreślił, że prawo to ulega pewnemu ograniczeniu na mocy art. 3 ust. 1 pkt 1 wspomnianej ustawy z dnia 6 września 2001 r. Stanowi on mianowicie, że w przypadku ubiegania się o uzyskanie informacji publicznej przetworzonej, jej udzielenie następuje w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego.

Podkreślił, że organy prokuratury mieszczą się w zakresie podmiotowym ustawy o dostępie do informacji publicznej, wyznaczonym w jej art. 4 ust. 1 pkt 1, a w rezultacie, jako organy władzy publicznej zobowiązane są do udostępniania posiadanych danych, mających charakter informacji publicznych.

W ocenie Sądu przedmiotem sporu w niniejszej sprawie jest natomiast charakter informacji publicznej, o której udostępnienie wystąpił skarżący.

Zgodnie z art. art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r., udostępnieniu na wniosek danej osoby podlega tylko taka informacja publiczna, która nie została opublikowana w Biuletynie Informacji Publicznej.

Prokurator Okręgowy w Częstochowie w uzasadnieniu swojej decyzji powiadomił skarżącego, że Prokuratura Rejonowa Częstochowa-Południe w Częstochowie, w okresie wskazanym we wniosku objęta była 29 kontrolami, których tematyka oraz daty roczne znajdują się na stronach Biuletynu Informacji Publicznej.

W ocenie Sądu organ wyjaśnił także w sposób wyczerpujący i jasny, iż publikacja wszystkich zgromadzonych w ich zakresie dokumentów nie była możliwa z uwagi na to, że zawierają one dane chronione ustawowo. Każda ze wspomnianych kontroli dotyczyła bowiem spraw (głównie karnych i cywilnych), w których dane takie stanowią zazwyczaj przedmiot ustaleń.

Sąd Wojewódzki podkreślił, że udzielenie wnioskowanej informacji nie mogło sprowadzać się do prostego skopiowania wskazanej przez niego dokumentacji na nośnik elektroniczny lub papierowy. Nie budzi wątpliwości, że przekazanie mu tej informacji w postaci pełnej treści dokumentów objętych wnioskiem było wykluczone z uwagi na unormowanie zawarte w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r., zgodnie z którym prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych.

W ocenie Sądu I instancji spełnienie żądania strony wiązałoby się z koniecznością podjęcia licznych czynności materialno-technicznych polegających na szczegółowej analizie treści znacznej ilości dokumentów, pod kątem ustalenia, które z nich zawierają dane ustawowo chronione a następnie na ich anonimizacji. Przeprowadzenie rzeczonych czynności powoduje natomiast, że żądana informacja zyskuje charakter informacji publicznej przetworzonej.

Zgodnie bowiem z utrwalonym stanowiskiem orzecznictwa sądowego, informacja publiczna przetworzona to informacja, na którą składa się pewna suma tak zwanej informacji publicznej prostej, dostępnej bez wykazywania przesłanki interesu publicznego. Ze względu jednak na treść żądania, udostępnienie wnioskodawcy konkretnej informacji publicznej nawet o prostym charakterze, wiązać się może z potrzebą przeprowadzenia odpowiednich analiz, zestawień, wyciągów lub usuwania danych chronionych prawem. Omawiane zabiegi czynią zatem takie informacje proste, informacją przetworzoną, której udzielenie skorelowane jest z koniecznością istnienia przesłanki interesu publicznego.

W ocenie Sądu I instancji organ pierwszej instancji prawidłowo, działając na podstawie art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r., powiadomił pisemnie skarżącego o przyczynach braku możliwości udostępnienia żądanej informacji z uwagi na fakt, że ma ona charakter informacji publicznej przetworzonej i wskazał, że jej udzielenie może nastąpić jedynie w przypadku istnienia powodów, dla których spełnienie zgłoszonego w omawianym zakresie żądania będzie szczególnie istotne dla interesu publicznego.

Jak bowiem wskazuje się w judykaturze, "interes publiczny" to pojęcie niedookreślone, nieposiadające zwartej, zapisanej formuły na gruncie obowiązującego prawa. Odnosi się on w swej istocie do spraw związanych z funkcjonowaniem państwa oraz innych ciał publicznych jako pewnej całości. Skuteczne działanie w ramach interesu publicznego wiąże się z możliwością realnego wpływania na funkcjonowanie określonych instytucji państwa w szerokim tego słowa znaczeniu. Zatem, w kwestii udzielania przez organy państwa informacji publicznej, interes publiczny istnieje wówczas, gdy uzyskanie określonych informacji mogłoby mieć znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania państwa, np. usprawniałoby działanie jego organów (por.: przywołany wyżej wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 października 2006 r., sygn. akt I OSK 1347/05, publ.: Lex nr 281369).

W tym kontekście, udzielenie skarżącemu wnioskowanej informacji byłoby uzasadnione interesem publicznym tylko wówczas, gdyby mogło mieć realne przełożenie na funkcjonowanie Prokuratury Rejonowej Częstochowa-Południe bądź Prokuratury w ogólności.

Od powyższego wyroku skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniósł W. K., zaskarżając go w całości. Skarżący zarzucił naruszenie prawa procesowego, które miało zasadniczy wpływ na rozstrzygnięcie, tj. art. 62 pkt 1 w zw. z art. 106 § 3 w zw. z art. 108 w zw. z art. 133 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: P.p.s.a.) w zw. z art. 106 § 5 tejże ustawy w zw. z art. 233 § 1 K.p.c. w zw. z art. 232 i 3 K.p.c., poprzez zaniechanie przeprowadzenia koniecznego postępowania dowodowego, a następnie ustalenie istotnej w sprawie treści dokumentów (objętych wnioskiem skarżącego o udzielenie informacji publicznej) bez zapoznania się z nimi i bez ich bezpośredniej analizy, a jedynie na podstawie oświadczenia Prokuratora Okręgowego w Częstochowie i przypuszczeń Sądu, co skutkowało dowolnym i opartym na dyskrecjonalnie przyjętych założeniach ustaleniem okoliczności o podstawowym znaczeniu dla sprawy, a w konsekwencji pozbawieniem skarżącego konstytucyjnego uprawnienia do uzyskania informacji publicznej.

Ponadto skarżący zarzucił, iż zaskarżony wyrok został wydany z naruszeniem art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej (dalej: u.d.i.p.) na skutek jego błędnej wykładni, co polegało na nietrafnym przyjęciu, iż każda zwykła ocena (przeczytanie) dokumentu, a następnie powielenie lub digitalizacja całości lub jego wyodrębnionej w całości części (np. strony) stanowi czynność przetworzenia informacji publicznej.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej skarżący wskazał, że ustalenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach rozstrzygające w przedmiocie zakresu przedmiotowego wniosku Skarżącego W. K. z 19 stycznia 2009 r. o udzielenie informacji publicznej (który w ocenie Sądu obejmował jedynie dokumenty zawierające wyłącznie informacje, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p.), uznać należy za oczywiście przedwczesne, jak również poczynione z rażącym naruszeniem przepisów postępowania dotyczących podstaw orzekania i procesu dowodzenia i ustalania istotnych dla sprawy okoliczności. Zdaniem Skarżącego Sąd naruszył art. 62 pkt 1 w zw. z art. 106 § 3 w zw. z art. 108 w zw. z art. 133 w zw. z art. 106 § 5 P.p.s.a. w zw. z art. 233 § 1 K.p.c. w zw. z art. 232 i 3 K.p.c., jako że przy ustalaniu wyżej opisanej okoliczności Sąd oparł się jedynie na przypuszczeniach i oświadczeniu Prokuratora Okręgowego w Częstochowie. Sąd I instancji zaniechał przeprowadzania koniecznego postępowania dowodowego, tj. zobowiązania organu administracji do przedłożenia stosownego dowodu na okoliczność zakresu żądanych dokumentów, tj. np. liczby kontroli, protokołów, wniosków, zaleceń i chociażby szczegółowego wykazu dokumentów objętych wnioskiem skarżącego o udzielenie informacji publicznej, a następnie na okoliczność występowania we wszystkich tych dokumentach informacji, o których traktuje art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p., dowodu lub wykazania, że w każdym dokumencie i jego odrębnej części (podsumowaniach, zaleceniach, uwagach) występują informacje chronione.

Zasadą wyrażoną w ustawie jest, że każdy podmiot może żądać udostępnienia informacji publicznej i nie musi wykazywać interesu prawnego w uzyskaniu takiej informacji (art. 1 ust. 1 i art. 2 ust. 2 u.d.i.p.). To podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej winien wykazać, iż ew. istnieją przeszkody w udzielaniu informacji zgodnie z wnioskiem uprawnionego podmiotu. Powyższe ustalenie przekłada się m.in. na obowiązek, a w konsekwencji ciężar dowodzenia, w szczególności jeżeli decyzja o odmowie udzielania informacji publicznej zostanie poddana kontroli instancyjnej lub sądowoadministracyjnej.

Zdaniem skarżącego, Sąd I instancji, działając na podstawie art. 1, art. 134 § 1 i art. 145 § 1 P.p.s.a. winien uchylić zaskarżoną decyzję Prokuratora Okręgowego w Częstochowie bez przeprowadzania postępowania dowodowego, skoro brak było dowodów w aktach sprawy pozwalających na możliwie precyzyjnie określenie:

a) dokumentów objętych zakresem przedmiotowym wniosku Skarżącego z 19 stycznia 2009 r. (co najmniej ich nazwa i ew. osnowa treści, układ dokumentu – zakres badania, kontrolowane sprawy, wnioski, zalecenia);

b) informacji, lub chociaż ich rodzaj, jakie zawarte są w wyżej wskazanych dokumentach, ze szczególnym uwzględnieniem informacji, które zaliczają się do danych ustawowo chronionych z art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p. oraz ustaleniem, że na wszystkich kartach, częściach dokumentów występują dane chronione.

W ocenie kasatora sama informacja o 29 protokołach kontroli nie pozwala na dokonanie jakiejkolwiek analizy przez Sąd. Podobnie oględna informacja organu administracji, iż 29 dokumenty zawierają dane z postępowań karnych lub cywilnych, nie pozwala jednoznaczne stwierdzenie, iż są to dane określone w art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p. Nie sposób bowiem przyjąć, iż samo podanie sygnatury czy nawet nazwiska strony postępowania lub w większości przypadków również przedmiotu postępowania (informacje powszechnie dostępne w skorowidzach prowadzonych przez Sądy i Prokuratury czy też dane ujęte na wokandach) są informacjami szczególnie chronionymi.

W konkluzji skargi kasacyjnej skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Prokurator Okręgowy w Częstochowie wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie mogła być uwzględniona, albowiem zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego odpowiada prawu.

Odnosząc się kolejno do przedstawionych w niej zarzutów stwierdzić należy, że art. 62 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a. określający obowiązki przewodniczącego wydziału dotyczy wstępnych czynności mających na celu dokonanie kontroli wymagań skargi jako pisma procesowego oraz ewentualnego wezwania strony skarżącej do uiszczenia wpisu od skargi dla umożliwienia nadania jej biegu.

Przepis reguluje wstępny etap postępowania administracyjnego, w ramach którego następuje przygotowanie rozprawy.

Stosownie do art. 62 pkt 1 P.p.s.a. przewodniczący wydziału lub wyznaczony sędzia zarządza skompletowanie akt niezbędnych do rozpoznania sprawy, a w razie potrzeby innych dowodów. Wymieniony przepis stanowi podstawę, w oparciu o którą przewodniczący wydziału lub sędzia może wezwać stronę skarżącą do złożenia odpisów dokumentów, które wskazała w skardze jako dowody, a których nie załączyła do skargi. Art. 62 nie dotyczy fazy rozpoznania sprawy, nie może więc zatem zostać naruszony przez sąd orzekający. Z tych względów zarzut naruszenia przepisu art. 62 P.p.s.a. nie może stanowić podstawy skargi kasacyjnej przewidzianej w art. 174 pkt 2 P.p.s.a., ponieważ nie dotyczy właściwego postępowania rozpoznawczego, w toku którego sąd ocenia legalność zaskarżonej decyzji.

Naruszenie art. 62 P.p.s.a. pozostaje bez wpływu dla samego rozstrzygnięcia sprawy, może natomiast negatywnie wpływać na termin jej rozpoznania.

Z tych przyczyn zarzut naruszenia art. 62 pkt 1 P.p.s.a. powołany został nieprawidłowo, nie mieści się bowiem w hipotezie art. 174 pkt 2 P.p.s.a.

Nieuzasadniony okazał się zarzut naruszenia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach art. 106 § 3 i § 5 w zw. z art. 133 § 1 P.p.s.a. Stosownie do pierwszego z wymienionych przepisów sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów, jeżeli jest to niezbędne dla wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie. Z przytoczonego przepisu wynika, że przesłankami uzasadniającymi przeprowadzenie przez sąd administracyjny uzupełniającego postępowania dowodowego są istotne wątpliwości sądu oraz okoliczność, iż przeprowadzenie dowodów nie doprowadzi do nadmiernego wydłużenia postępowania.

Zdaniem skarżącego naruszenie art. 106 § 3 i § 5 w zw. z art. 133 § 1 P.p.s.a. polegało na tym, że Sąd I instancji nie zapoznał się z treścią dokumentów żądanych przez skarżącego na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) i nie dokonał ich analizy w celu ustalenia charakteru informacji żądanej przez skarżącego (informacja prosta, czy informacja przetworzona). W istocie skarżącemu chodziło więc o dokonanie przez sąd administracyjny ponownego ustalenia stanu faktycznego, podczas gdy sąd ocenia jedynie czy organy administracji ustaliły ten stan zgodnie z zasadami obowiązującymi w postępowaniu administracyjnym i następnie czy prawidłowo zastosowały przepisy prawa materialnego.

Przepis art. 106 § 3 i § 5 P.p.s.a. nie stanowi podstawy do czynienia przez sąd administracyjny własnych ustaleń co do stanu faktycznego sprawy. Sąd administracyjny nie jest uprawniony do dokonywania ustaleń, które miałyby służyć merytorycznemu rozstrzyganiu sprawy załatwionej zaskarżoną decyzją. Może on dokonywać jedynie takich ustaleń, które będą stanowiły podstawę oceny z prawem tejże decyzji (por. wyrok NSA z 21 stycznia 2009 r. I OSK 1869/07, Lex nr 478284).

Jeżeli Sąd I instancji dopuścił dowód żądany przez skarżącego, to skarżący uzyskałby wnioskowaną informację publiczną, poprzez dostęp do akt sądowych, z naruszeniem przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Przepis art. 106 § 3 i § 5 nie służy zwalczaniu ustaleń faktycznych, z którymi strona się nie zgadza (por. wyrok NSA z 31 maja 2007 r. I GSK 1647/06, Lex nr 351293).

W okolicznościach rozpoznawanej sprawy żadna ze stron nie zgłaszała wniosku o jakim mowa w art. 106 § 3 P.p.s.a. Nadto w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w świetle akt sprawy (art. 133 § 1 P.p.s.a.) nie może budzić żadnych wątpliwości, iż informacja żądana przez skarżącego miała charakter informacji przetworzonej.

W literaturze przedmiotu przyjmuje się, że za przetworzoną należy uważać taką informację, do której wytworzenia konieczne jest zaangażowanie podmiotu (jego pracowników) przygotowujących informację. Dlatego też za przetworzenie należy uznać wszystkie te działania, które nie przybierają postaci wyłącznie technicznego przeniesienia danych. A contrario jako przetworzenie należy rozumieć odpowiednie zestawienie konkretnych danych z określonego okresu, przybierające postać różnego rodzaju porównań, wyliczeń, odniesień itp. – M. J., K. W., Komentarz do ustawy o dostępie do informacji publicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2002.

Nie ulega wątpliwości, że z uwagi na charakter organu zobowiązanego do udzielenia informacji (Prokuratura), rodzaj informacji (protokoły kontroli, wizytacji, lustracji, wystąpienia, stanowiska, wnioski, opinie organów je przeprowadzających), okres objęty żądaniem (od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 19 stycznia 2009 r.) oraz ilość przeprowadzonych w tym czasie kontroli (29), żądana informacja ma charakter informacji złożonej (przetworzonej) i wymagała wykazania, że jej żądanie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.

Z uwagi na powyższe zarzut skargi kasacyjnej naruszenia przez Sąd I instancji art. 106 § 3 i § 5 w zw. z art. 133 § 1 P.p.s.a. należało ocenić jako nieusprawiedliwiony.

Ocena ta przesądza i o tym, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach dokonał poprawnej wykładni art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zgodnie z tym przepisem prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego. Treść wniosku o udostępnienie informacji publicznej, wbrew stanowisku prezentowanemu przez skarżącego sama przez się dowodzi, iż chcąc zadośćuczynić żądaniu skarżącego organ zobowiązany do udzielenia informacji musiałby dokonać analizy bardzo obszernej dokumentacji kontroli pod kątem zakazów odnoszących się do udzielania informacji, przewidzianych w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Konieczność przeprowadzenia takiej analizy i usunięcia danych chronionych prawem świadczy o tym, że zanim informacja zostałaby udostępniona skarżącemu musiałaby zostać przetworzona. Skoro skarżący żądał informacji przetworzonej to był zobowiązany wykazać się szczególnie ważnym interesem publicznym uzasadniającym jej żądanie. Odmowa wykonania przez wnioskodawcę powyższego obowiązku uzasadnia na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy odmowę udostępnienia informacji, co w sposób właściwy ocenił w zaskarżonym wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach.

Z tych wszystkich względów Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt