drukuj    zapisz    Powrót do listy

6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami, Ruch drogowy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę, II SA/Gl 92/16 - Wyrok WSA w Gliwicach z 2016-04-21, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Gl 92/16 - Wyrok WSA w Gliwicach

Data orzeczenia
2016-04-21 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2016-02-04
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
Sędziowie
Elżbieta Kaznowska /przewodniczący/
Maria Taniewska-Banacka /sprawozdawca/
Piotr Broda
Symbol z opisem
6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami
Hasła tematyczne
Ruch drogowy
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2015 poz 155 art. 102
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Kaznowska, Sędziowie Sędzia WSA Piotr Broda, Sędzia WSA Maria Taniewska-Banacka (spr.), Protokolant specjalista Beata Bieroń, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2016 r. sprawy ze skargi A. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy oddala skargę.

Uzasadnienie

W dniu [...] r. do Prezydenta Miasta S. wpłynęła informacja z Komendy Miejskiej Policji w B. [...] z dnia [...] r. o popełnieniu przez A. K. czynu polegającego na przekroczeniu dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym z uwagą, iż nie zatrzymano dokumentu prawa jazdy ze względu na brak dokumentu podczas kontroli. W związku z powyższym w dniu [...] r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wydania decyzji o zatrzymaniu A. K. prawa jazdy.

Do protokołu przesłuchania w dniu [...] r. pełnomocnik strony, M. S., oświadczyła, iż informacja z KMP w B. jest niepoparta żadnymi dowodami, a w przedmiotowej sprawie będzie się dopiero toczyło postępowanie sądowe rozstrzygające czy strona popełniła wykroczenie wskazane przez Policję.

W dniu [...] r. A. K. złożył do depozytu druk prawa jazdy kategorii A, B, numer [...].

W związku z otrzymanym w dniu [...] r. wnioskiem od pełnomocnika strony o zawieszenie wszczętego postępowania do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia przez sąd kwestii przekroczenia szybkości organ I instancji wydał postanowienie Nr [...] z dnia [...] r. o odmowie zawieszenia postępowania. W uzasadnieniu wskazał, że brak jest podstaw prawnych do zawieszenia wszczętego postępowania, gdyż wydanie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy nie jest zależne od uprzedniego rozpoznania sprawy przez sąd.

Decyzją z dnia [...] r. nr [...] Prezydent Miasta S. zatrzymał A. K. prawo jazdy kategorii A, B, nr [...] na okres 3 miesięcy od dnia zwrotu dokumentu tj. od dnia [...] r. do dnia [...] r., nadając jednocześnie decyzji rygor natychmiastowej wykonalności. Decyzja, jak wynika z jej części nagłówkowej, wydana została na podstawie art. 102 ust. 1 pkt 4, art. 102 ust. 1c, art. 102 ust. 1e oraz art. 3 - ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (tekst jednolity: Dz. U. 2015, poz. 155 z późn. zm.), w związku z art. 135 ust. 1 pkt 1a lit. a - ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity: Dz. U. 2012, poz. 1137 z późn. zm.). W uzasadnieniu organ I instancji wskazał, że zgodnie z art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy w przypadku gdy kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50km/h na obszarze zabudowanym. Na podstawie art.102 ust. 1c - Starosta wydaje decyzję, o której mowa w ust. 1 pkt 4 lub 5, na okres 3 miesięcy, nadając jej rygor natychmiastowej wykonalności oraz zobowiązując kierującego do zwrotu prawa jazdy, jeżeli dokument ten nie został zatrzymany w trybie art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.

W myśl nadto art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 marca 1015 o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015, poz. 541) do dnia 3 stycznia 2016 r. podstawą wydania decyzji, o której mowa w art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz art. 103 ust. 1 pkt 5 ustawy wymienionej w art. 5, jest informacja o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy wymienionej w art. 4.

W związku z powyższym organy administracji publicznej nie mają podstaw do prowadzenia postępowania wyjaśniającego w zakresie ustalenia prawidłowości dokonanych przez organ kontroli drogowej ustaleń. Dokonanie oceny prawidłowości postępowania organu kontroli ruchu drogowego nastąpić może w odrębnym postępowaniu, niezależnym od tego prowadzonego przez starostę, przy czym nie wstrzymuje ono czynności starosty.

Organ wskazał nadto, że decyzja o zatrzymaniu prawa jazdy ma charakter aktu związanego tzn. w określonym stanie prawnym i faktycznym organ jest zobowiązany do wydania decyzji o treści ściśle wynikającej z obowiązujących przepisów prawa.

Odwołanie od ww. decyzji wniosła pełnomocnik A. K. wnosząc o uchylenie decyzji oraz umorzenie postępowania ze względu na fakt, że zostało ono wszczęte przedwcześnie bez podstawy prawnej. Alternatywnie wniosła o:

wstrzymanie rygoru natychmiastowej wykonalności,

uchylenie decyzji organu pierwszej instancji oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania,

samodzielne przeprowadzenie przez organ odwoławczy postępowania dowodowego w sprawie.

Decyzją z dnia [...] r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. utrzymało zaskarżoną doń decyzję pierwszoinstancyjną w mocy uznając ją za zgodną z prawem i zasadną. Przytoczyło i omówiło wskazane już w decyzji pierwszoinstancyjnej przepisy prawa wskazując następnie, iż w rozpatrywanej sprawie wystąpiła przesłanka zatrzymania prawa jazdy. Pismem z dnia [...] r. Naczelnik Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w B. poinformował bowiem Prezydenta Miasta S. o fakcie kierowania przez A. K. w dniu [...] r. pojazdem [...] o numerze rej. [...] z prędkością 112 km/h na obszarze zabudowanym, przekraczając dopuszczalną prędkość o 62 km/h. Z ww. informacji wynika co prawda, że kierujący nie posiadał przy kontroli drogowej dokumentu prawa jazdy, niemniej jednak wskazana informacja jest w świetle przytoczonej wyżej regulacji prawnej wystarczającą przesłanką do wydania decyzji o zatrzymaniu A. K. prawa jazdy. Fakt prowadzenia na drodze publicznej pojazdu bez posiadania przy sobie wymaganych dokumentów, tj. wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 38 ustawy Prawo o ruchu drogowym, nie może zwalniać kierowcy z odpowiedzialności administracyjnoprawnej, chroniąc przed skutkami nieprzestrzegania obowiązujących przepisów ruchu drogowego. Fakt ten wpływa jedynie na sposób obliczenia okresu zatrzymania prawa jazdy, który liczony jest w tym przypadku od daty zwrotu dokumentu do organu właściwego, co nastąpiło w rozpatrywanej sprawie w dniu [...] r.

Opisana powyżej sytuacja wypełnia zatem przesłankę zatrzymania prawa jazdy, nakładając na organ obowiązek wydania decyzji o tej treści.

W związku z podniesionymi w odwołaniu zarzutami Kolegium stwierdziło, że zaskarżona decyzja została wydana zgodnie z art. 7 i 77 § 1 k.p.a. po wyjaśnieniu wszystkich istotnych okoliczności sprawy.

Pismem z dnia [...] r. A. K. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę na ww. decyzję Kolegium wnosząc o jej uchylenie, a także uchylenie poprzedzającej ją decyzji pierwszoinstancyjnej, jak również zwrot zatrzymanego prawa jazdy, umorzenie postępowania jako wszczętego przedwcześnie bez podstawy prawnej oraz zasądzenie kosztów. Decyzjom zarzucił rażące naruszenie przepisów prawa materialnego oraz proceduralnego, w szczególności:

błędną wykładnię art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks Karny oraz niektórych innych ustaw polegającą na tym, że zdaniem organu informacja z policji o rzekomym przekroczeniu prędkości stwierdzona nieprawomocnie jest informacją opisaną w powyższym artykule i wystarczającą do wydania decyzji,

art. 7 k.p.a. ze względu na niepodjęcie przez Prezydenta Miasta Sosnowiec żadnych czynności zmierzających do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego,

art. 75 k.p.a. ze względu na dopuszczenie dowodu sprzecznego z prawem, a to jest informacji z policji o nieprawomocnym i rzekomym stwierdzeniu przekroczenia prędkości,

art. 77 k.p.a. poprzez niezebranie oraz nierozpatrzenie całości materiału dowodowego,

art. 78 k.p.a. poprzez nieuwzględnienie istotnego dla sprawy wniosku dowodowego strony w postaci przyszłego prawomocnego rozstrzygnięcia sądu karnego stwierdzającego czy doszło do przekroczenia przez stronę prędkości na terenie zabudowanym o ponad 50 km/h.

W uzasadnieniu skarżący podniósł m.in., że zgodnie z powołanym art. 7 powyższej noweli, do dnia [...] r., podmiot, który wydał prawomocne rozstrzygnięcie za naruszenie, o którym mowa w art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy wymienionej w art. 4 (tj. ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym), niezwłocznie powiadamia o tym starostę właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kierującego pojazdem.

W obecnym stanie faktycznym organ administracji takiej informacji nie otrzymał od podmiotu, który wydałby prawomocne rozstrzygnięcie. W związku z tym, postępowanie bez takiej informacji nie powinno zostać wszczęte, a jeżeli wszczęte zostało, winno zostać zawieszone.

Informacją o której mowa, może być bowiem tylko prawomocne przyjęcie mandatu karnego za przekroczenie prędkości przez Stronę na terenie zabudowanym o ponad 50 km/h wraz zatrzymaniem prawa jazdy bądź prawomocny wyrok.

W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o jej oddalenie podtrzymując argumenty, które zawarło było w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j.: Dz. U. 2014, poz. 1647) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym zgodnie z § 2 tegoż artykułu kontrola, o której mowa, jest sprawowana pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Sąd rozpoznaje sprawę rozstrzygniętą w zaskarżonej decyzji ostatecznej bądź w postanowieniu z punktu widzenia legalności, tj. zgodności z prawem całego toku postępowania administracyjnego i prawidłowości zastosowania przepisów prawa materialnego. Stosownie zaś do treści art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. 2012, poz. 270 zwanej dalej: p.p.s.a.) sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związanym zarzutami i wnioskami skargi oraz wskazaną podstawą prawną.

Przeprowadzone w określonych wyżej ramach badanie zgodności z prawem zaskarżonej decyzji wykazało, że nie jest ona dotknięta uchybieniami uzasadniającymi jej wzruszenie, odpowiada obowiązującemu prawu, a tym samym przedmiotowa skarga, zdaniem składu orzekającego, nie może zostać uwzględniona. Trafnie bowiem zaskarżoną decyzją Kolegium utrzymało w mocy decyzję organu I instancji, w zgodzie z prawem orzekającą o zatrzymaniu prawa jazdy. W sposób przekonujący, poparty dowodami Kolegium wykazało zaistniałe w sprawie przesłanki powodujące konieczność wydania przez organ I instancji ww. decyzji, a wydana przez organ II instancji decyzja została szczegółowo uzasadniona i zdaniem Sądu nie budzi wątpliwości co do ustaleń okoliczności faktycznych i prawnych.

Przystępując do szczegółowych rozważań należy w pierwszej kolejności wskazać, iż niewątpliwym jest, że w dniu [...] r. do Prezydenta Miasta S. wpłynęła informacja z Komendy Miejskiej Policji w B. z dnia [...] r. o popełnieniu przez A. K. czynu polegającego na przekroczeniu dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym.

Okoliczność ta zobowiązywała organ I instancji do wydania decyzji o zatrzymaniu skarżącemu prawa jazdy na okres 3 miesięcy oraz do nadania tej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. Przepis art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami, stanowi bowiem, że starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy, w przypadku, gdy kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Czas, na który orzeka się o zatrzymaniu prawa jazdy, określa art. 102 ust. 1c tej ustawy, stanowiąc, że decyzję w powyższym przedmiocie wydaje się na okres 3 miesięcy, nadając jej rygor natychmiastowej wykonalności oraz zobowiązując kierującego do zwrotu prawa jazdy, jeżeli dokument ten nie został zatrzymany w trybie art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym. Z powyższej regulacji wynika, że o zatrzymaniu prawa jazdy organ orzeka obligatoryjnie.

Jak trafnie wskazało Kolegium, ustawodawca jasno sprecyzował, co stanowi źródło ustalenia stanu faktycznego w zakresie stwierdzenia okoliczności przekroczenia dopuszczalnej prędkości w terenie zabudowanym o 50 km/h. Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 pkt 2 przywołanej wyżej ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, w brzmieniu obowiązującym w dacie orzekania, do dnia 3 stycznia 2016 r. (obecnie do 31 grudnia 2016 r.) podstawą wydania decyzji, o której mowa w art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz art. 103 ust. 1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami jest informacja o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy prawo o ruchu drogowym. Przepis ten jednoznacznie przesądza, że jedyną i wyłączną okolicznością, która obliguje organ do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, jest ww. informacja.

Z ww. informacji wynika co prawda, że kierujący nie posiadał podczas kontroli drogowej dokumentu prawa jazdy, niemniej jednak w pełni podzielić należy przekonanie Kolegium, iż wskazana informacja jest w świetle przytoczonej wyżej regulacji prawnej wystarczającą przesłanką do wydania decyzji o zatrzymaniu A. K. prawa jazdy. Fakt prowadzenia na drodze publicznej pojazdu bez posiadania przy sobie wymaganych dokumentów, tj. wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 38 ustawy Prawo o ruchu drogowym, nie może zwalniać kierowcy z odpowiedzialności administracyjnoprawnej, chroniąc przed skutkami nieprzestrzegania obowiązujących przepisów ruchu drogowego. Fakt ten wpływa jedynie na sposób obliczenia okresu zatrzymania prawa jazdy, który liczony jest w tym przypadku od daty zwrotu dokumentu do organu właściwego, co nastąpiło w rozpatrywanej sprawie w dniu [...] r.

W konsekwencji organ wydający decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy nie prowadzi własnych ustaleń dotyczących faktu rażącego przekroczenia prędkości, ale z mocy woli ustawodawcy opiera swoje rozstrzygnięcie na przekazanej mu informacji. Tym samym organ prowadzący postępowanie w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy w trybie art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami, nie może ani powoływać z urzędu, ani na wniosek dowodów na okoliczność potwierdzenia, czy też weryfikacji treści zawartych w informacji, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Dlatego też bezzasadne są zarzuty skarżącego co do naruszenia jego zdaniem art. 7, 75 i 77 k.p.a. w przedmiocie niewyjaśnienia przez orzekające w sprawie organy okoliczności faktycznych sprawy i wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy jedynie na podstawie ww. informacji.

Także zarzut błędnej wykładni art. 7 ust. 1 pkt 1 przywołanej wyżej ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw oraz związany z nim zarzut naruszenia art. 78 k.p.a., uznać należy za niezasadne. Mylnie skarżący bowiem, odczytując art. 7 ww. ustawy, łączy treść ust. 1 pkt 1 i pkt 2 wywodząc z ich łącznego brzmienia wniosek, iż zatrzymanie prawa jazdy wymaga uprzedniego prawomocnego rozstrzygnięcia co do zarzucanego wykroczenia. W rzeczywistości poszczególne punkty art. 7 ust. 1 odnoszą się do różnych stanów faktycznych i prawnych, a w konsekwencji sytuacji stanowiącej przedmiot sprawy dotyczy pkt 2, nie zaś pkt 1. Przesądza on zaś w obecnym stanie prawnym jednoznacznie, że jedyną i wyłączną okolicznością, która obliguje organ do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, jest informacja, o której mowa powyżej (notabene wbrew twierdzeniom skargi nie istnieje pojęcie informacji prawomocnej bądź nieprawomocnej).

Oceny powyższej nie zmienia przedłożone w trakcie rozprawy sądowej kierowane do pełnomocnik skarżącego pismo Komendanta Miejskiego Policji w B. z dnia [...] r., w którym Komendant poddaje krytyce działania Komendy twierdząc, że informację o zdarzeniu wysłano organowi "bez podstawy prawnej" (!). Podkreślenia zatem wymaga ponownie, że kontroli sądowej podlega w niniejszej sprawie prawidłowość zaskarżonej decyzji, nie zaś poprawność działań organów Policji.

Jednocześnie Sąd zauważa, że w Trybunale Konstytucyjnym zawisła sprawa o sygn. akt 24/15 z wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich i Prokuratora Generalnego o zbadanie zgodności z ustawą zasadniczą i aktami międzynarodowymi m.in. art. 102 ust. 1 pkt 4 i ust. 1c ustawy o kierujących pojazdami. Stosownie do art. 125 § 1 pkt 1 p.p.s.a. fakt ten zezwala Sądowi na zawieszenie toczącego się postępowania. Z uwagi jednak na to, że zaskarżona decyzja wywoływała skutki prawne w postaci pozbawienia skarżącego prawa jazdy jedynie przez okres 3 miesięcy, okres ten już minął, a jak wyjaśnił skarżący w trakcie rozprawy przed tut. Sądem dokument został mu zwrócony i obecnie znowu nim dysponuje, zdaniem Sądu skorzystanie z możliwości fakultatywnego zawieszenia postępowania nie byłoby w przedmiotowej sprawie celowe. W razie natomiast wydania w przyszłości przez Trybunał orzeczenia pozbawiającego wskazaną normę domniemania konstytucyjności skarżącemu służyć będzie uprawnienie, o którym mowa w art. 145a k.p.a.

W konsekwencji przedstawionych wyżej wywodów Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach nie uwzględnił skargi uznając ją za niezasadną i na podstawie art. 151 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt