drukuj    zapisz    Powrót do listy

6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami, Inne, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 301/19 - Wyrok NSA z 2020-05-29, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 301/19 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2020-05-29 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2019-02-04
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Agnieszka Miernik
Jolanta Rudnicka /sprawozdawca/
Małgorzata Borowiec /przewodniczący/
Symbol z opisem
6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami
Hasła tematyczne
Inne
Sygn. powiązane
II SA/Sz 828/18 - Wyrok WSA w Szczecinie z 2018-11-15
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2017 poz 978 art. 12 ust. 1 pkt 5
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.
Dz.U. 2020 poz 256 art. 76, art. 7, art. 77, art. 80
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - t.j.
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 145 § 1 lit. c, art. 106 § 2
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Borowiec Sędziowie sędzia NSA Jolanta Rudnicka (spr.) sędzia del. WSA Agnieszka Miernik po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej H. E. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 15 listopada 2018 r. sygn. akt II SA/Sz 828/18 w sprawie ze skargi H. E. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie z dnia [...] maja 2018 r., nr [...] w przedmiocie odmowy wydania prawa jazdy oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wyrokiem z dnia 15 listopada 2018 r., sygn. akt II SA/Sz 828/18, oddalił skargę H. E. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie z dnia [...] maja 2018 r., nr [...] w przedmiocie odmowy wydania prawa jazdy.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:

Decyzją wydaną w dniu [...] marca 2018 r., nr [...], na podstawie art. 104 § 1 K.p.a. oraz art. 12 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2017 r., poz. 978, dalej jako "u.k.p."), Prezydent Miasta Szczecin odmówił H. E. wydania prawa jazdy kategorii B.

W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że w dniu 13 stycznia 2017 r. H. E. zwrócił się o wydanie prawa jazdy kategorii B.

Prezydent wskazał, że prowadząc postępowanie zwrócił się do Federalnego Urzędu ds. Ruchu Drogowego w Niemczech, celem zbadania, czy wnioskodawca nie posiada niemieckiego prawa jazdy oraz o ewentualne sankcje nałożone na terytorium Niemiec w zakresie możliwości korzystania z niemieckiego prawa jazdy. Niemiecki Urząd Transportu poinformował, że w dniu 24 grudnia 2013 r. wnioskodawcy cofnięto uprawnienie do kierowania pojazdami na terytorium Niemiec z powodu uzależnienia od narkotyków. Podano, że adnotacja o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami figuruje w niemieckim rejestrze przez okres 10 lat, a następnie po nastąpieniu terminu zatarcia oraz po upływie dodatkowego okresu przechowywania danych wynoszącego 1 rok, wpis ten jest usuwany. W przypadku wpisów o dziesięcioletnim okresie zatarcia, po upływie okresu, który odpowiada pięcioletniemu okresowi zatarcia, zgodnie z niemieckimi przepisami, adnotacja może być przekazywana i wykorzystywana wyłącznie dla celów postępowania, którego przedmiot stanowi wydanie lub zatrzymanie prawa jazdy. W niniejszej sprawie termin wykorzystywania treści adnotacji wynosi 15 lat i kończy się w dniu 24 grudnia 2028 r. Po upływie tego terminu i dodatkowego terminu ustawowego przechowywania danych wynoszących rok, decyzja zostanie zatarta, tj. usunięta z niemieckiego rejestru karnego. Zaznaczono, że do czasu upłynięcia tych terminów wnioskodawca ma prawo w każdej chwili złożyć wniosek o wydanie nowego prawa jazdy, jednak do wniosku musi dołączyć opinię lekarsko – psychologiczną, z której będzie wynikało, że jest zdolny do uczestniczenia w ruchu po drogach publicznych. Po upływie terminu obowiązywania urzędowej lub sądowej decyzji o cofnięciu uprawnienia zainteresowany nie otrzymuje z powrotem prawa jazdy, ponieważ konieczne jest wówczas złożenie wniosku o wydanie nowego prawa jazdy.

W oparciu o powyższe organ I instancji uznał, że w sprawie zachodzi negatywna przesłanka z 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p. do wydania wnioskodawcy prawa jazdy. Wydanie wnioskowanego prawa jazdy kat. B w trakcie obowiązywania decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami na terytorium Niemiec, prowadziłoby bowiem do obejścia nałożonych na niego sankcji na terytorium Niemiec w postaci uchylenia się od obowiązku poddania się wymaganemu badaniu lekarsko – psychologicznemu, co faktycznie przyczyniłoby się do zmniejszenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Od powyższej decyzji wnioskodawca złożył odwołanie, zarzucając jej:

1) błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na jej treść, a polegający na przyjęciu, że otrzymał za granicą prawo jazdy, a następnie cofnięto mu uprawnienia i pozostaje nadal w okresie cofnięcia uprawnień,

2) naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na treść wydanej decyzji, a w szczególności:

- art. 7 w zw. z art. 77 § 1 K.p.a. poprzez naruszenie zasady praworządności i nieprzeprowadzenie z urzędu czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, a mających wpływ na słuszny interes wnioskodawcy,

- art. 9, art. 10 § 1 i art. 11 K.p.a. poprzez nieudzielenie wnioskodawcy wyczerpującej

i zrozumiałej dla niego informacji o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenia jego praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania,

- art. 80 K.p.a., poprzez dowolną ocenę całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności dokumentów uzyskanych od Federalnego Urzędu ds. Ruchu Drogowego w Niemczech, co doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych, ujawnionych wyżej,

- art. 4 ust. 2 i art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p., poprzez ich błędne zastosowanie, tj. uznanie, że wnioskodawca otrzymał za granicą prawo jazdy, a następnie cofnięto mu uprawnienia i pozostaje nadal w okresie cofnięcia uprawnień.

Według skarżącego, oczywiste i bezsporne jest, iż utracił uprawnienia do kierowania pojazdami w dniu 24 grudnia 2013 r. w zakresie wskazanym w kwestionowanej decyzji, stwierdzone przez władze niemieckie. Niezaprzeczalny w jego ocenie jest również fakt, że owo cofnięcie nie zostało orzeczone na określony czas, albowiem uprawnienia wygasły, a nie zostały zawieszone, co wprost wynika z pisma Federalnego Urzędu ds. Ruchu Drogowego. Odwołujący zaznaczył, że ze zgromadzonych w sprawie dokumentów wynika także, że "niezaskarżalne cofnięcie" obowiązuje do czasu wydania stronie nowego prawa jazdy lub uznania nowego zagranicznego prawa jazdy. Ewentualne ponowne wydanie nowego prawa jazdy przed dniem 24 grudnia 2028 r. uzależnione jest od poddania się badaniu lekarskiemu i medycznemu na terytorium Niemiec i uzyskaniu opinii o zdolności do uczestnictwa w ruchu drogowym. Po tej dacie, tj. po usunięciu z rejestru kierowców wpisu dot. przywołanej decyzji, nie obowiązuje już przywołany warunek, ale strona musi odbyć ponownie pełne szkolenie teoretyczne i praktyczne oraz zdać stosowne egzaminy. Zdaniem skarżącego przyjęcie zatem przez organ I instancji, że termin 15 lat jest okresem obowiązywania zakazu jest niedorzeczne, albowiem jest to wyłącznie termin zatarcia wspomnianego wpisu. Odwołujący się zwrócił również uwagę na brak w aktach sprawy orzeczenia o obowiązywaniu zakazu, czy pozbawienia uprawnień na z góry określony czas.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Szczecinie z dnia [...] maja 2018 r., nr [...], utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji.

W ocenie Kolegium organ I instancji w sposób prawidłowy i wyczerpujący zgromadził materiał dowodowy, a treść przetłumaczonych dokumentów wskazuje, na prawidłową wykładnię obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa. Kolegium zaznaczyło, że można zgodzić się ze skarżącym, że termin 24 grudnia 2028 r. nie określa czasu cofnięcia uprawnienia o tyle, że jeżeli wcześniej strona przedstawi wymagane pozytywne orzeczenie lekarsko – psychiatryczne, to może wcześniej te uprawnienia uzyskać. Niemniej jednak, dopóki nie wykaże takiego orzeczenia, to jej uprawnienia zostają cofnięte.

Na powyższą decyzję H. E. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, zarzucając jej błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że otrzymał on za granicą prawo jazdy, a następnie cofnięto mu uprawnienia i pozostaje nadal w okresie cofnięcia uprawnień. W dalszej części skargi powielił zarzuty odwołania odnoszące się do naruszenia przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 4 ust. 2 i art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Szczecinie, podtrzymując w całości stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji, wniosło o jej oddalenie.

Na rozprawie w dniu 15 listopada 2018 r. pełnomocnik skarżącego wniósł o przeprowadzenie dowodu na okoliczność rozbieżności w tłumaczeniu poszczególnych rubryk tytułowych. Sąd w oparciu o art. 106 § 3 p.p.s.a. postanowił wniosek dowodowy oddalić.

Powołanym na wstępie wyrokiem z dnia 15 listopada 2018 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę.

Sąd podkreślił, że faktem bezspornym w niniejszej sprawie jest utrata przez skarżącego uprawnienia do kierowania pojazdami w dniu 24 grudnia 2013 r. stwierdzona przez niemiecki urząd.

W ocenie Sądu I instancji dokonane przez organy ustalenia, co do wystąpienia okoliczności uzasadniających odmowę wydania skarżącemu polskiego prawa jazdy znajdują odzwierciedlenie w zgromadzonym materiale dowodowym i zastosowanych w oparciu o powyższe przepisach prawa i ich wykładni.

Sąd I instancji wskazał, że z pisma Federalnego Urzędu ds. Ruchu Drogowego w Niemczech tj. [...] z dnia [...] grudnia 2017 r. oraz załączników wynika, że skarżący nie posiada ważnego niemieckiego prawa jazdy, które zostało mu cofnięte dnia 24 grudnia 2013 r. z powodu uzależnienia od narkotyków. Adnotacja o cofnięciu uprawnień figuruje w rejestrze przez 10 lat i po nastąpieniu terminu zatarcia okresu ustawowego przechowywania danych wynoszącego 1 rok wpis jest usuwany.

Sąd podał, że w przypadku wpisów o dziesięcioletnim okresie zatarcia, po upływie okresu, który odpowiada pięcioletniemu okresowi zatarcia zgodnie z niemieckimi przepisami adnotacja może być przekazywana i wykorzystywana wyłącznie do celów postępowania, którego przedmiot stanowi wydanie lub zatrzymanie prawa jazdy. Dodatkowo do celów sprawdzenia uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi można przekazywać i wykorzystywać decyzje sądowe zgodnie z niemieckim kodeksem karnym. W niniejszej sprawie termin wykorzystywania treści adnotacji wynosi 15 lat i kończy się w dniu 24 grudnia 2028 r. Po jego upływie i dodatkowego terminu ustawowego przechowywania danych wynoszącego rok, decyzja zostanie zatarta, tj. usunięta z niemieckiego rejestru karnego. Do czasu upłynięcia tych terminów ma on prawo w każdej chwili złożyć wniosek o wydanie nowego prawa jazdy, jednak do wniosku musi załączyć opinię lekarsko – psychologiczną, z której będzie wynikało, że jest zdolny do uczestniczenia w ruchu po drogach publicznych. Po upływie terminu obowiązywania urzędowej lub sądowej decyzji o cofnięciu uprawnienia zainteresowany nie otrzymuje z powrotem prawa jazdy, musi złożyć wniosek o wydanie nowego uprawnienia. Skarżący może zatem ponownie uzyskać uprawnienie do kierowania pojazdami, jeżeli przedłoży pozytywną opinię medyczno – psychologiczną. Jak wynika z pisma niemieckiego urzędu wykreślenie z rejestru (usunięcie) nastąpi 24 grudnia 2028 r.

W ocenie Sądu I instancji zebrane w sprawie informacje potwierdzają fakt, że skarżący uzyskał prawo jazdy w Niemczech, ale jego uprawnienia do kierowania pojazdami zostały cofnięte i mogą być przywrócone dopiero po uprzednim przedłożeniu stosownej opinii medyczno – psychologicznej. Oznacza to, że wystąpiła sytuacja opisana w art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p., tj. skarżący uzyskał za granicą prawo jazdy, ale jego uprawnienie do kierowania pojazdami zostało okresowo cofnięte i to do czasu przedstawienia w/w opinii. Sąd wskazał, że jest to sytuacja odmienna od tej, która dotyczy osoby, która nigdy nie legitymowała się prawem jazdy. Bowiem sytuacja, która dotyczy skarżącego, wynika z konsekwencji nałożonych na niego ograniczeń i kar sądowych na terytorium Niemiec. Dopiero po dniu wykreślenia z rejestru 24 grudnia 2028 r. skarżący może ubiegać się o niemieckie prawo jazdy bez przedstawiania takiej opinii.

Sąd I instancji podkreślił, że art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p. stanowi odpowiedź ustawodawcy na art. 11 ust. 4 Dyrektywy 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie prawa jazdy (Dz.U.UE.L2006.403.18 z późn.zm.).

Sąd wskazał, że celem tych przepisów jest uniemożliwienie osobom, które zostały wykluczone z uczestnictwa w ruchu drogowym na terytorium jednego z krajów członkowskich Unii Europejskiej, ominięcia sankcji nałożonych mocą prawomocnych orzeczeń właściwych władz i niedopuszczenie ich do ruchu drogowego bez uprzedniego spełnienia określonych przepisami prawa warunków do odzyskania uprawnień do kierowania pojazdami.

Sąd wskazał, że skoro, aby ubiegać się o ponowne wydanie uprawnienia do kierowania pojazdami w Niemczech skarżący musiałby spełnić dodatkowy warunek, a mianowicie przedstawić pozytywną opinię medyczno – psychologiczną potwierdzającą jego zdolność do uczestnictwa w ruchu drogowym, to oczywistym jest, że wydanie mu polskiego prawa jazdy bez spełnienia tego warunku prowadziłoby do obejścia prawa niemieckiego. Właśnie wyeliminowaniu możliwości takiego obejścia prawa państw członkowskich służy powołany wyżej przepis Dyrektywy 2006/126/WE i stanowiący jego odpowiednik art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p. Sąd uznał zatem, że w takiej sytuacji trafnie organ ocenił, iż cofnięcie uprawnienia blokuje możliwość wydania prawa jazdy osobie, względem której zastosowano te instytucję, do czasu wykreślenia z rejestru, ewentualnie do czasu przedłożenia orzeczenia lekarsko – psychologicznego, potwierdzającego zdolność do uczestnictwa w ruchu drogowym.

W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy daje wystarczające podstawy do przyjęcia, że w sprawie powinien znaleźć zastosowanie przepis art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p. Wątpliwości Sądu nie budzi fakt, że pisemna informacja organu administracji publicznej władz niemieckich, przedmiotowo właściwego z zakresu ruchu drogowego, stanowi dokument poświadczający stan sprawy, oparty na ewidencji urzędowej tego organu. Wpisu do tej ewidencji dokonuje się m.in. na podstawie decyzji i orzeczeń sądowych mających wpływ na prawo do korzystania przez konkretnego kierowcę z uprawnień do prowadzenia pojazdów. Dowód ten, tak jak dokument urzędowy w rozumieniu art. 76 K.p.a., sporządzony przez upoważniony organ korzysta z domniemania zgodności z prawdą tego, co zostało w nim stwierdzone.

Od powyższego wyroku skarżący, reprezentowany przez adwokata, złożył skargę kasacyjną, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz o zwrot kosztów postępowania. Złożono oświadczenie o zrzeczeniu się rozprawy.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

1) naruszenie art. 12 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, poprzez jego błędną wykładnię, a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że w/w przepis obejmuje przypadki, w których ubiegający się o prawo jazdy wcześniej utracił prawo jazdy za granicą, a o nowe prawo jazdy może ubiegać się po upływie określonego czasu, albo po spełnieniu określonych warunków dodatkowych,

2) naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy:

a) art. 76 K.p.a., poprzez przyjęcie, iż "informacja" [...] stanowi dokument urzędowy w rozumieniu w/w przepisu,

b) art. 145 § 1 pkt lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 7, 77 i 80 K.p.a., polegające na nieuwzględnieniu zgłoszonego w skardze do WSA zarzutu naruszenia zasady praworządności i nieprzeprowadzenia z urzędu czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, obejmującego również ustalenie przepisów prawnych obowiązujących na terenie Republiki Federalnej Niemiec oraz konsekwencji ich zastosowania w kontekście rozpatrzenia niniejszej sprawy, a także przez dowolną i wadliwą ocenę całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności dokumentów uzyskanych od Federalnego Urzędu ds. Ruchu Drogowego w Niemczech, co doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych, iż skarżący otrzymał za granicą prawo jazdy, a następnie cofnięto mu uprawnienia i pozostaje nadal w okresie cofnięcia uprawnień,

c) art. 106 § 2 p.p.s.a., poprzez niedopuszczenie dowodu z przedłożonych przez skarżącego na rozprawie w dniu 15 listopada 2018 r. dokumentów.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że wykładnia art. 12 ust. 1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami musi być dokonywana przy założeniu zgodności treści prawa wewnętrznego z prawem Unii Europejskiej. Wskazano, że art. 11 ust 4 Dyrektywy 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie praw jazdy (Dz. U. UE.L.2006.403.18), w pierwszym zdaniu wskazuje "ograniczenie, zawieszenie lub cofnięcie" prawa jazdy jako obligatoryjną przesłankę do odmowy wydania prawa jazdy, natomiast w zdaniu trzecim wskazuje "unieważnienie" prawa jazdy jako możliwą do wprowadzenia w prawie wewnętrznym przesłankę odmowy wydania prawa jazdy. Zdaniem skarżącego kasacyjnie, użycie przez prawodawcę unijnego w art. 11 ust. 4 Dyrektywy sformułowania "podlega ograniczeniu..." wskazuje, iż mamy do czynienia ze stanem tymczasowym, obowiązującym przez jakiś okres i nie wiążącym się z definitywną utratą przez daną osobę prawa jazdy. Wskazano, że o definitywnej utracie prawa jazdy jest mowa w zdaniu trzecim art.11 ust. 4 Dyrektywy, gdzie prawodawca unijny posługuje się terminem "unieważnienie" prawa jazdy, wskazując tym samym, że mamy do czynienia z czynnością eliminującą ostatecznie z rzeczywistości prawnej prawo jazdy i podkreślając przy tym możliwość ubiegania się danej osoby o wydanie nowego.

Wskazano, że ustawodawca polski, parafrazując przepis Dyrektywy, w art. 12 ust. 1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami, umieszczony w Dyrektywie zwrot "podlega", zastąpił zwrotem "zostało (...) w okresie obowiązywania zatrzymania prawa jazdy lub cofnięcia uprawnienia", podkreślając wskazaną wyżej okoliczność, iż w danym przypadku chodzi o sytuację, w której prawo jazdy, czy uprawnienie, jest odbierane w sposób nietrwały i przywracane po upływie określonego czasu. Zwrócono uwagę, że ustawodawca krajowy równocześnie nie przewidział takiej odmowy w przypadku, w którym wcześniejsze prawo jazdy zostało "unieważnione" w rozumieniu art. 11 ust. 4 zdanie trzecie Dyrektywy.

Mając na uwadze powyższe, skarżący kasacyjnie stwierdził, że niniejszej sprawie można by co najwyżej rozpatrywać sytuację "unieważnienia" prawa jazdy w rozumieniu art. 11 ust. 4 Dyrektywy, która to de lege lata nie jest w prawie krajowym przesłanką do odmowy wydania prawa jazdy.

Wskazano, że ani termin do dnia 24 grudnia 2028 r., ani żaden inny termin, nie jest terminem, na który orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów, albowiem są to terminy, w jakich konieczne jest spełnienie przez stronę określonych wymagań, w przypadku chęci uzyskania "nowego" prawa jazdy na terenie Niemiec. Wobec tego – w ocenie autora skargi kasacyjnej – Sąd I instancji dokonał błędnej wykładni art. 12 ust. 1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami przyjmując, że wszystkie przypadki, w których dana osoba jest pozbawiona prawa jazdy za granicą – bez względu na to, czy wiąże się to z definitywną utratą ważności prawa jazdy, czy ta utrata ma charakter czasowy – mieści się w zakresie zastosowania zakazu, o którym mowa w tym przepisie.

Wskazano ponadto, że Sąd I instancji z naruszeniem art. 76 K.p.a. uznał, że informacja pisemna [...] (Federalnego Urzędu ds. Ruchu Drogowego we Flensburgu) z dnia 21 sierpnia 2017 r., uzupełniona pismami z dnia 11 grudnia 2017 r. oraz z dnia 15 grudnia 2017 r., stanowi dokument urzędowy w rozumieniu art. 76 K.pa. i korzysta z domniemania zgodności z prawdą.

Skarżący kasacyjnie stwierdził, że nie doszło do wyjaśnienia przez organy stanu faktycznego w sprawie, a analiza zgromadzonego materiału dowodowego miała charakter dowolny, a nie swobodny. Podniesiono, ponadto, że organy nie ustaliły, jakie przepisy prawa niemieckiego były stosowane w sprawach dotyczących skarżącego i jakie przepisy normują konsekwencje prawne wydanych przez organy niemieckie wobec niego orzeczeń, a powinny były to uczynić przed wydaniem decyzji administracyjnej.

Końcowo wskazano, że Sąd I instancji niezasadnie nie dopuścił proponowanych przez skarżącego dowodów w postaci dokumentu [...] wraz z załącznikami i tłumaczeniami z innej sprawy na okoliczność znaczenia terminu "Tilgungs – datum", tj. terminu, który w sprawie administracyjnej został przetłumaczony albo jako "data skreślenia", albo jako "data wykreślenia", a który został dowolnie uznany przez organy administracyjne i Sąd w zaskarżonym wyroku, jako data, do której obowiązuje cofnięcie uprawnienia do kierowania pojazdami. Podkreślono, że przyjęte przez organy znaczenie terminu "Tilgungs – datum", jest błędne.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna jest niezasadna.

Stosownie do art. 183 § 1 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc pod rozwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania. W niniejszej sprawie nie stwierdzono żadnej z przesłanek nieważności wymienionych w art. 183 § 2 p.p.s.a., wobec czego rozpoznanie sprawy nastąpiło w granicach zgłoszonych podstaw i zarzutów skargi kasacyjnej.

Skoro w niniejszej sprawie pełnomocnik – na podstawie art. 176 § 2 p.p.s.a. – zrzekł się rozprawy, a strona przeciwna w ustawowym terminie nie zawnioskowała o jej przeprowadzenie, to rozpoznanie skargi kasacyjnej nastąpiło na posiedzeniu niejawnym, zgodnie z art. 182 § 2 i 3 p.p.s.a.

Zarzut naruszenia prawa materialnego art.12 ust.1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami nie mógł być uwzględniony. Przepis ten stanowi, że: " Prawo jazdy nie może być wydane osobie, która uzyskała za granicą prawo jazdy, a to prawo jazdy zostało zatrzymane lub uprawnienie do kierowania pojazdami zostało cofnięte - w okresie obowiązywania zatrzymania prawa jazdy lub cofnięcia uprawnienia."

Z kolei art.11 ust.4 Dyrektywy 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie praw jazdy stanowi, że: Państwo członkowskie odmawia wydania prawa jazdy osobie, której prawo jazdy podlega ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięciu w innym państwie członkowskim.

Państwo członkowskie odmawia uznania ważności jakiegokolwiek prawa jazdy wydanego przez inne państwo członkowskie osobie, której prawo jazdy podlega ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięciu na terytorium wydającego państwa członkowskiego. Państwo członkowskie może także odmówić wydania prawa jazdy osobie ubiegającej się o prawo jazdy, której prawo jazdy zostało w innym państwie członkowskim unieważnione."

Należy zgodzić się z autorem skargi kasacyjnej, że wykładnia art.12 ust.1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami powinna być dokonywana w zgodzie z prawem Unii Europejskiej. Niewątpliwie Dyrektywa w art.11 ust.4 przewiduje jako obligatoryjną przesłankę odmowy wydania prawa jazdy osobie, której prawo jazdy podlega ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięciu w innym państwie członkowskim. Tak samo art. 12 ust.1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami przewiduje jako obligatoryjną przesłankę odmowy wydania prawa jazdy osobie, która uzyskała za granicą prawo jazdy, a to prawo jazdy zostało zatrzymane lub uprawnienie do kierowania pojazdami zostało cofnięte - w okresie obowiązywania zatrzymania prawa jazdy lub cofnięcia uprawnienia. Zarówno więc w prawie wewnętrznym, jak i w prawie unijnym cofnięcie prawa jazdy w jednym państwie członkowskim stanowi obligatoryjną przesłankę odmowy wydania prawa jazdy w innym państwie członkowskim. Co do tego obie regulacje pozostają zgodne, nie zachodzi tu żadna sprzeczność. Autor skargi kasacyjnej dopatruje się natomiast błędnej wykładni art. 12 ust.1 pkt 5 wskazanej ustawy, a w konsekwencji niewłaściwego zastosowania polegającego na przyjęciu, że w/w przepis obejmuje przypadki, w których ubiegający się o prawo jazdy wcześniej utracił prawo jazdy za granicą, a o nowe prawo jazdy może ubiegać się po upływie określonego czasu, albo po spełnieniu określonych warunków dodatkowych. Autor skargi kasacyjnej, wskazuje równocześnie, że w stosunku do skarżącego " można rozpatrywać sytuację unieważnienia" prawa jazdy w rozumieniu art.11 ust.4 Dyrektywy, a która to sytuacja nie jest przewidziana w prawie krajowym, jako przesłanka odmowy wydania prawa jazdy. Rzecz jednak w tym, że w niniejszej sprawie stan faktyczny jest oczywisty i wynika z dokumentów nadesłanych przez Federalny Urząd ds. Ruchu Drogowego w Niemczech tj. [...] we F. Z dokumentów tych wynika, że skarżącemu w dniu 24 grudnia 2013 r. cofnięto uprawnienia do kierowania pojazdami na terenie Niemiec w związku z uzależnieniem od narkotyków. Z treści nadesłanych dokumentów wynika, że skarżący pozostaje w okresie cofnięcia uprawnień, a warunkiem uzyskania przez skarżącego prawa jazdy w Niemczech jest przedłożenie pozytywnego orzeczenia lekarsko-psychologicznego, potwierdzającego zdolność do uczestnictwa w ruchu drogowym. Z informacji niemieckiego organu wynika jednoznacznie, że decyzja o cofnięciu skarżącemu uprawnienia do kierowania pojazdami nadal obowiązuje. W związku z tym nie ma wątpliwości, że stan faktyczny, jaki zaistniał w rozpoznawanej sprawie wyczerpuje dyspozycję art.12 ust.1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami. Wbrew twierdzeniom pełnomocnika skarżącego nie można w niniejszej sprawie przyjmować, że doszło do unieważnienia skarżącemu prawa jazdy, gdyż w żaden sposób nie można tego odczytać z dokumentów znajdujących się w aktach administracyjnych sprawy. Nie można domniemywać innej treści niemieckiego dokumentu urzędowego, aniżeli ta treść, którą w tym dokumencie wyrażono.

Odnośnie do zarzutów naruszenia przepisów postępowania trzeba mieć na względzie, że zarzuty te mogą odnieść skutek oczekiwany przez stronę skarżącą, o ile naruszenie tych przepisów mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

W skardze kasacyjnej podniesiono zarzut naruszenia art.76 K.p.a., polegający na błędnym przyjęciu, że "informacja" [...] stanowi dokument urzędowy w rozumieniu w/w przepisu. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego dokumenty nadesłane przez Federalny Urząd ds. Ruchu Drogowego w Niemczech są zagranicznymi dokumentami urzędowymi. Zagranicznym dokumentem urzędowym jest bowiem dokument sporządzony przez organ państwa obcego, w ramach powierzonych mu kompetencji, we właściwej formie, przy czym miejsce wystawienia dokumentu nie jest istotne. Zagranicznym dokumentem urzędowym jest nie tylko jego oryginał, lecz również jego odpis bądź uwierzytelniony wyciąg /vide: wyrok SN z dnia 31 stycznia 2007 r. IICSK 379/06, publ. Lex nr 457825/. Jak stanowi art. 1138 k.p.c., zagraniczne dokumenty urzędowe mają moc dowodową na równi z polskimi dokumentami urzędowymi. Wprawdzie moc dowodowa zagranicznych dokumentów urzędowych nie została uregulowana w Kodeksie postępowania administracyjnego, ale wywiera to jedynie skutek w postaci przyjęcia, że dokumenty te podlegają w pełni swobodnej ocenie dowodów dokonywanej przez organ orzekający, chyba że inaczej stanowią przepisy szczególne lub umowy międzynarodowe. Organy administracji orzekające w rozpoznawanej sprawie dokonały zgodnie z art.80 K.p.a. wszechstronnej oceny nadesłanych zagranicznych dokumentów urzędowych, co znalazło wyraz w uzasadnieniach wydanych w sprawie decyzji. Nie doszło do naruszenia ani zasady praworządności ani do dowolnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Wskazany jako naruszony art.106 § 2 p.p.s.a. stanowi, że: "Po złożeniu sprawozdania, strony - najpierw skarżący, a potem organ - zgłaszają ustnie swoje żądania i wnioski oraz składają wyjaśnienia. Strony mogą ponadto wskazywać podstawy prawne i faktyczne swych żądań i wniosków. Przewodniczący udziela głosu pozostałym stronom według ustalonej przez siebie kolejności." Autorowi skargi kasacyjnej zapewne chodziło o naruszenie przez Sąd I instancji art.106 §3 p.p.s.a. skoro - według skargi kasacyjnej - naruszenie tego przepisu polegało na niedopuszczeniu dowodu z przedłożonych przez skarżącego na rozprawie w dniu 15 listopada 2018 r. dokumentów.

W postępowaniu przed sądem administracyjnym zasadą jest orzekanie w oparciu o materiał dowodowy zebrany i ustalony przez organy administracji. Przepis art. 106 § 3 p.p.s.a. dopuszcza uzupełnienie materiału dowodowego, ale jako instytucję wyjątkową, ograniczoną przesłanką wystąpienia istotnych wątpliwości w danej sprawie. Jest to uprawnienie sądu, gdy w jego ocenie takie istotne wątpliwości w sprawie występują.

W tym stanie rzeczy nie zasługiwały na uwzględnienie zarzuty skargi kasacyjnej.

Mając na uwadze powyższe Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art.184 p.p.s.a. w zw. z art.182 §2 i 3 p.p.s.a. orzekł, jak w wyroku.



Powered by SoftProdukt