drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego, Inne, Minister Sprawiedliwości, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 299/10 - Wyrok NSA z 2010-05-21, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 299/10 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2010-05-21 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-02-18
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Anna Lech
Irena Kamińska /przewodniczący/
Monika Nowicka /sprawozdawca/
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
Hasła tematyczne
Inne
Sygn. powiązane
II SA/Wa 950/09 - Wyrok WSA w Warszawie z 2009-11-03
Skarżony organ
Minister Sprawiedliwości
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 16 ust. 2, art. 14 ust. 2
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 17. 127 § 2, art. 156 § 1 pkt 1 i 2, 124 § 1 i 2
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Dz.U. 2001 nr 98 poz 1070 art. 9, art. 8 § 1, 38, 22 § 2, 3, 4
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych.
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 3 § 1, 134, 135, 145 § 1 pkt 2
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Irena Kamińska Sędziowie sędzia NSA Anna Lech sędzia NSA Monika Nowicka (spr.) Protokolant Małgorzata Penda po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Sprawiedliwości od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 listopada 2009 r. sygn. akt II SA/Wa 950/09 w sprawie ze skargi W. K. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] lutego 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej 1. oddala skargę kasacyjną, 2. oddala wniosek W. K. o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 3 listopada 2009 r. (sygn. akt II SA/Wa 950/09) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził nieważność decyzji Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] lutego 2009 r. nr [...] wydanej w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej.

Powyższy wyrok zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:

Decyzją z dnia [...] października 2008 r. nr [...] – wydaną na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 i art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) oraz art. 22 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) i art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz.1071 ze zm.) - po rozpoznaniu wniosku W. K. z dnia 28 sierpnia 2008 r. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej dotyczącej dokumentacji z kontroli wewnętrznej i zewnętrznej Sądu Rejonowego w Częstochowie, Prezes tego Sądu Rejonowego odmówił udostępnienia wszystkich dokumentów dotyczących kontroli zewnętrznych i wewnętrznych (w tym wizytacji, lustracji - dokumentacji przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpień, stanowisk, wniosków, opinii itp. podmiotów (organów) ją przeprowadzających) dotyczących Sądu Rejonowego w Częstochowie w okresie od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 28 sierpnia 2008 r.

W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że w przypadku udostępnienia dokumentacji w formie niewymagającej żadnych zabiegów powodujących zmianę jej zasadniczej treści przed udostępnieniem, informacja ma formę prostą. Jeżeli natomiast informacja wymaga korekt, skreśleń mających na celu ochronę danych osobowych, ograniczenia ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy - art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej - informacja prosta staje się informacją przetworzoną.

Odnosząc powyższe do przedmiotowej sprawy wskazano, iż dokumenty dotyczące kontroli mogły być przekazane wnioskodawcy jedynie po przetworzeniu i w związku z tym okoliczności te uzasadniały uznanie żądanej informacji publicznej za informację przetworzoną. Jednocześnie ustalono, że w sprawie nie zachodził szczególny interes publiczny, uzasadniający przetworzenie informacji publicznej i z tego powodu odmówiono jej udostępnienia.

Rozpoznając sprawę w trybie instancji odwoławczej, na skutek odwołania wniesionego przez wnioskodawcę, Minister Sprawiedliwości decyzją z dnia [...] lutego 2009 r. – wskazując, iż działa na podstawie art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), w zw. z art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. - utrzymał w mocy decyzję Prezesa Sądu Rejonowego.

W motywach swego rozstrzygnięcia organ centralny podniósł, że pierwotnie wnioskiem z dnia 11 sierpnia 2008 r. W. K. wnosił o udostępnienie

informacji publicznej w postaci pełnego wykazu "dokumentów, dotyczących kontroli

zewnętrznych i wewnętrznych (w tym wizytacji i lustracji) - dokumentacji przebiegu i

efektów kontroli oraz wystąpień, stanowisk, wniosków, opinii itp. podmiotów (organów)

ją przeprowadzających dotyczących Sądu Rejonowego w Częstochowie w okresie

funkcjonowania ustawy o dostępie do informacji publicznej (do dnia złożenia wniosku). Następnie zaś wniosek ten pismem z dnia 28 sierpnia 2008 r. zmodyfikował w ten sposób, że - w miejsce wykazu - wystąpił o udostępnienie wszystkich dokumentów, dotyczących kontroli zewnętrznych i wewnętrznych przeprowadzonych w w/w Sądzie.

W tych warunkach Prezes Sądu Rejonowego w Częstochowie powiadomił wnioskodawcę, że żądana przez niego informacja publiczna ma charakter przetworzony - w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej - i z tego powodu zażądał wskazania interesu publicznego, uzasadniającego zgłoszony wniosek.

W odpowiedzi W. K. poinformował, że przedmiotem jego wniosku nie była informacja przetworzona a jedynie przekształcenie dokumentu z formy papierowej na formę elektroniczną i w rezultacie wnioskodawca zażądał udostępnienia mu żądanych dokumentów jedynie w formie elektronicznej.

Biorąc powyższe pod uwagę Minister stwierdził, że informacje, o jakich udostępnienie odwołujący się zwracał, miały charakter informacji przetworzonej. Wykonywanie tego rodzaju prawa zaś przez stronę nie może być usprawiedliwieniem dla dezorganizacji pracy sądu.

Podkreślono też, że to do podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji należy ocena, czy w takiej sytuacji interes publiczny przemawia za udzieleniem informacji a dodatkowo ustawa nakłada obowiązek udzielenia informacji przetworzonej tylko wtedy, gdy przemawia za tym szczególnie istotny interes publiczny, co należy rozumieć jako sytuację, gdy uzyskanie określonych informacji mogłoby mieć znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania państwa.

W konkluzji Minister zaakcentował, iż organ nie ma obowiązku udzielania informacji

w sytuacji, gdy interes publiczny nie przemawia za udzieleniem informacji a tym

bardziej, gdy się temu sprzeciwia.

Przedstawiona wyżej decyzja stała się przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której W. K. domagał się jej uchylenia lub stwierdzenia nieważności.

W uzasadnieniu skargi skarżący wywodził, że objęta wnioskiem informacja miała znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania państwa, bo w konsekwencji miała usprawnić działanie organu.

Odpowiadając na skargę Minister Sprawiedliwości wniósł o jej oddalenie.

Stwierdzając nieważność zaskarżone decyzji – na zasadzie art. 145 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. ) – Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podniósł, że skarga zasługiwała na uwzględnienie, choć z innych powodów aniżeli te, które podniesiono w skardze.

Sąd wyjaśnił, że zgodnie z art. 21 § 1 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych organami sądów są:

1. w sądzie rejonowym - prezes sądu,

2. w sądzie okręgowym - prezes sądu oraz kolegium sądu okręgowego,

3. w sądzie apelacyjnym - prezes sądu oraz kolegium sądu apelacyjnego,

4. dyrektor sądu apelacyjnego oraz dyrektor sądu okręgowego a w sądzie rejonowym w razie jego powołania kierownik finansowy sądu w obszarach określonych w § 2.

W myśl natomiast art. 22 § 1 pkt 2 prezes sądu pełni czynności z zakresu administracji sądowej, a zgodnie z § 3 cytowanego przepisu, prezes sądu okręgowego wykonuje czynności administracji sądowej w stosunku do sądów rejonowych.

Stosownie zaś do treści art. 124 § 1 i § 2 k.p.a., od decyzji wydanej w

pierwszej instancji służy stronie odwołanie do jednej instancji, a właściwy do

rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia chyba, że

ustawa przewiduje inny organ odwoławczy.

Zdaniem Sądu Wojewódzkiego skoro w niniejszej sprawie, organem, który wydał decyzję w pierwszej instancji był prezes sądu rejonowego to - mając na uwadze § 3 art. 22 w instancji odwoławczej – winien, jako organ właściwy, wydać decyzję prezes sądu okręgowego.

Z tych powodów Sąd uznał, że decyzja z dnia [...] lutego 2009 r. wydana przez Ministra Sprawiedliwości, została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości i z mocy art. 156 § 1 pkt 1 k.p.a. była nieważna.

W skardze kasacyjnej - wniesionej na zasadzie art. 173 § 1 i 2 i 174 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Minister Sprawiedliwości zarzucił Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie naruszenie:

przepisów postępowania mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy to jest:

1. art. 141 § 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 124 § l i 2 oraz art. 127 § l i § 2 k.p.a. poprzez błędne wskazanie w uzasadnieniu wyroku art. 124 § l i § 2 k.p.a. dotyczącego postanowień, podczas gdy treść uzasadnienia odnosiła się w rzeczywistości do art. 127 § l i § 2 k.p.a. dotyczącego odwołań od decyzji;

2. art. 3 § l, art. 134 i 135 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 127 § l i § 2 k.p.a. oraz w związku z art. 22 § l pkt 2 i § 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych poprzez:

a. błędne zastosowanie przepisów art. 22 § l pkt 2 i § 3 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych polegające na wskazaniu prezesa sądu okręgowego jako organu odwoławczego w zakresie odwołania od decyzji w przedmiocie odmowy dostępu do informacji publicznej wydanej w pierwszej instancji przez prezesa sądu rejonowego,

b. wynikające z powyższego błędne stwierdzenie przez Sąd, że organem

właściwym do rozpoznania odwołania od decyzji w przedmiocie odmowy dostępu do informacji publicznej wydanej w pierwszej instancji przez prezesa sądu rejonowego, właściwym będzie organ odwoławczy, o którym mowa w art. 127 § 2 k.p.a. in fine a nie organ wyższego stopnia wskazany zgodnie z przepisami k.p.a., w rezultacie błędne uznanie, iż organem właściwym do rozpatrzenia takiego odwołania jest prezes sądu okręgowego a nie Minister Sprawiedliwości, podczas gdy Sąd prawidłowo stosując te przepisy powinien stwierdzić że Minister Sprawiedliwości był organem właściwym do rozpatrzenia takiego odwołania oraz dokonać rozstrzygnięcia skargi w zakresie jej zarzutów;

3) art. 3 § l, art. 135 oraz art. 145 § l pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 17 pkt 3 i art. 127 § 2 k.p.a. polegające na niezastosowaniu przez Sąd art. 17 pkt 3 k.p.a. do określenia organu właściwego do rozpoznania odwołania od decyzji w przedmiocie odmowy dostępu do informacji publicznej wydanej w pierwszej instancji przez prezesa sądu rejonowego, podczas gdy prawidłowe zastosowanie art. 17 pkt 3 w związku z art. 127 § 2 k.p.a. prowadziłoby do wskazania Ministra Sprawiedliwości jako organu wyższego stopnia wobec prezesa sądu rejonowego wykonującego funkcje zlecone z zakresu administracji publicznej;

4) art. 145 § l pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 156 § l pkt l i 2 k.p.a. poprzez ich zastosowanie i stwierdzenie nieważności decyzji Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 lutego 2009 r., w sytuacji gdy decyzja ta nie została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości;

prawa materialnego, to jest:

1) art. 22 § l pkt 2 i § 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych poprzez jego nieprawidłową wykładnię, polegającą na błędnym przyjęciu, iż czynność prezesa sądu rejonowego polegająca na wydaniu decyzji o odmowie dostępu do informacji publicznej należy do czynności z zakresu administracji sądowej (działalności administracyjnej sądów). Ponadto też na błędnym przyjęciu, że prezes sądu okręgowego sprawuje nadzór nad decyzjami wydawanymi przez prezesa sądu rejonowego wykonującego zadania zlecone z zakresu administracji publicznej, podczas gdy prezes sądu okręgowego sprawuje nadzór wyłącznie nad działalnością administracyjną sądów rejonowych;

2) art. 22 § l pkt 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów

powszechnych przez jego błędne niezastosowanie jako podstawy prawnej

określającej charakter czynności prezesa sądu rejonowego polegającej na

wydaniu decyzji o odmowie dostępu do informacji publicznej, która należy do

kategorii "innych czynności przewidzianych w ustawie oraz odrębnych

przepisach" przewidzianych w tym przepisie, a nie jak to błędnie określił Sąd

do kategorii "czynności z zakresu administracji sądowej";

3) art. 8 i art. 9 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów

powszechnych przez ich niezastosowanie do określenia zakresu pojęcia

"działalność administracyjna sądów" oraz "administracja sądowa", którego

prawidłowe wyznaczenie prowadzi do stwierdzenia, iż prezes sądu

rejonowego wydając decyzję o odmowie dostępu do informacji publicznej nie wykonuje czynności należącej do zakresu działalności administracyjnej

sądów a w związku z tym czynność ta nie podlega nadzorowi sądu

okręgowego;

4) art. 16 ust. l i 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji

publicznej w związku z art. 8, art. 9 oraz art. 22 § l pkt 2 i § 3 ustawy z dnia 27

lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych poprzez uznanie, że

decyzja o odmowie dostępu do informacji publicznej wydawana przez

prezesa sądu rejonowego należy do zakresu działalności administracyjnej

sądów podczas, gdy jest to decyzja organu władzy publicznej, o którym mowa

w art. 16 ust. l ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Wskazując na powyższe podstawy kasacyjne Minister Sprawiedliwości wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz przekazanie sprawy do

ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu wraz z zasądzeniem kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podnoszono, że ustawa Prawo o ustroju sądów

powszechnych przewiduje, iż prezes sądu pełni czynności z zakresu administracji sądowej (art, 22 § l pkt 2), a także pełni inne czynności przewidziane w ustawie oraz w odrębnych przepisach (art. 22 § l pkt 3), do której to kategorii należą działania prezesa sądu z zakresu sfery administracji publicznej. Pojęcie natomiast "działalność administracyjna sądów" należy ustalać z uwzględnieniem przepisów art. 8 i art. 9 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych.

Skarżący kasacyjnie wywodził też, że analizując treść art. 16 ust. l i 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej w zw. z art. 8, art. 9 i art.

22 § l pkt 2 i § 3 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, należy dojść do wniosku, że decyzja prezesa sądu rejonowego w przedmiocie odmowy udzielenia informacji publicznej jest czynnością należącą do zadań zleconych z zakresu administracji publicznej, a nie z zakresu administracji sądowej. Skoro zatem w ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych nie wskazano organu właściwego do rozpoznania odwołania od decyzji z zakresu administracji publicznej, wydanej przez prezesa sądu rejonowego, to koniecznym było zastosowanie art. 17 pkt 3 i art. 127 § 2 k.p.a.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną W. K. wniósł o jej odrzucenie. Powołując się na pogląd wyrażony w piśmiennictwie, że zgodnie z ustawą Prawo o ustroju sądów powszechnych, prezes sądu kieruje sądem, reprezentuje go na zewnątrz i pełni czynności z zakresu administracji sądowej. Jest on również organem właściwym do załatwiania spraw objętych ustawą o dostępie do informacji publicznej. Od jego decyzji przysługuje zaś prawo złożenia odwołania do prezesa sądu wyższej instancji.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o

postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.,

zwanej dalej ustawą P.p.s.a.) Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w

granicach skargi kasacyjnej, zaś z urzędu bierze pod uwagę tylko nieważność

postępowania sądowego.

W niniejszej sprawie nie zachodzą przesłanki nieważności postępowania

określone w art. 183 § 2 P.p.s.a., wobec czego Sąd kasacyjny rozpoznawał sprawę w

granicach zakreślonych zarzutami skargi kasacyjnej.

Dokonując oceny zasadności wniesionej przez Ministra Sprawiedliwości skargi

kasacyjnej w niniejszej sprawie, Naczelny Sąd Administracyjny doszedł do przekonania,

że skarga ta nie ma usprawiedliwionych podstaw.

Przepis art. 16 ust 2 ustawy z dnia 9 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm. zwanej dalej u.d.i.p.) stanowi, że do decyzji

dotyczących odmowy udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenia postępowania

w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 ustawy, stosuje się - ze wskazanymi w tym przepisie odmiennościami - przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Oznacza to konieczność zastosowania reguł wskazanych w art. 17 i art. 127 § 2 k.p.a.,

określających organy wyższego stopnia i ich uprawnienie wynikające z zasady

dwuinstancyjności postępowania.

Nie ulega wątpliwości, że Prezes Sądu, do którego skierowany został wniosek o

udostępnienie informacji publicznej, działa w postępowaniu wywołanym tym wnioskiem

jako organ administracji, właściwy do wydania decyzji administracyjnej w pierwszej

instancji. Przepis zaś art. 9 ustawy z 27 lipca 2001 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 98, poz. 1070 ze zm., zwanej dalej u.s.p.) stanowi, że zwierzchni nadzór nad działalnością administracyjną sądów sprawuje Minister Sprawiedliwości osobiście oraz przez właściwą służbę nadzoru. Z kolei, zgodnie z art. 8 § 1 w/w ustawy "działalność administracyjna sądów ma na celu zapewnienie sądom odpowiednich warunków wykonywania ich zadań". Czynności Ministra Sprawiedliwości związane wykonywaniem nadzoru nad administracją sądową określone są w art. 38 u.s.p. Przepis § 1 tego artykułu wymienia przykładowo czynności z zakresu nadzoru nad działalnością administracyjną sądów, a wydane - w oparciu o przepis § 5 - rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 października 2002 r. w sprawie sprawowania nadzoru nad działalnością administracyjną sądów (Dz. U. z 2002 r. Nr 187, poz. 1564 ze zm.) określa szczegółowy tryb sprawowania tego nadzoru.

Analiza treści wskazanych wyżej przepisów pozwala na stwierdzenie, że

działanie Prezesa Sądu, wydającego decyzję administracyjną w postępowaniu

dotyczącym dostępu do informacji publicznej, nie jest "działalnością administracyjną

sądów" mającą na celu zapewnienie sądom odpowiednich warunków wykonywania ich

zadań i poddania zgodnie z art. 9 u.s.p. zwierzchniemu nadzorowi Ministra

Sprawiedliwości.

Wracając do analizy treści art. 9 u.s.p. należy wskazać, że zgodnie z jego treścią

Minister Sprawiedliwości sprawuje nad działalnością administracyjną sądów nadzór

"zwierzchni". Nadzór ten odbywa się na kilku poziomach struktur sądownictwa i

najwyższym organem tego nadzoru jest Minister Sprawiedliwości.

Zgodnie z art. 22 § 2 u.s.p. Prezes Sądu w zakresie administracji sądowej

podlega Ministrowi Sprawiedliwości oraz prezesowi Sądu przełożonego. Kompetencje

prezesów sądów przełożonych określają z kolei § 3 art. 22 u.s.p. a z ich brzmienia

wynika, że nadzór nad działalnością sądów rejonowych sprawuje Prezes Sądu

Okręgowego, zaś nadzór nad działalnością administracyjną sądów okręgowych – Prezes Sądu Apelacyjnego. Nadzór ten ma przy tym charakter hierarchiczny, o czym świadczy zapis zawarty w art. 22 § 4 u.s.p., w myśl którego Prezes Sądu Apelacyjnego może podjąć czynności z zakresu nadzoru nad działalnością sądów rejonowych na obszarze apelacji nie zawsze, lecz "w uzasadnionych wypadkach lub na wniosek Prezesa Sądu Okręgowego".

Wszystko to pozwala na sformułowanie wniosku, że Minister Sprawiedliwości sprawuje -

w myśl art. 9 u.s.p. - zwierzchni nadzór nad działalnością administracyjna sądów. Jednak działanie prezesa sądu, wydającego decyzję administracyjną w oparciu o art. 16 u.d.i.p., nie mieści się w pojęciu "działalność administracyjna sądów", o której mowa w art. 8 u.s.p.

Ponadto, w hierarchicznej strukturze podporządkowania organem nadzoru

bezpośredniego nad Prezesem Sądu, a więc jego bezpośrednim przełożonym jest

Prezes Sądu nadrzędnego, o czym świadczy treść art. 22 § 2, 3 i 4 u.s.p.

Wracając na grunt art. 17 pkt 3 k.p.a. i stosując go odpowiednio, należy uznać,

że organem nadrzędnym nad Prezesem Sądu Rejonowego jest Prezes Sądu

Okręgowego, a nadrzędnym w stosunku do Prezesa Sądu Okręgowego - Prezes Sądu

Apelacyjnego. Należy przy tym dodać, że za takim rozumieniem wskazanych wyżej przepisów przemawia również wykładnia celowościowa. Prawo do informacji publicznej jest jednym z podstawowych praw obywatelskich, określonym w art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Podmiot ubiegający się o jej uzyskanie powinien otrzymać żądaną informację niezwłocznie, a postępowanie tego dotyczące powinno się toczyć w ramach czasowych, określonych przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej, które są znacznie krótsze od tych wskazanych w Kodeksie postępowania administracyjnego.

Wnioski dotyczące udostępnienia informacji publicznej dotyczą różnorodnych

sfer funkcjonowania sądu i często wymagają szczegółowej wiedzy o przedmiocie,

którego wniosek dotyczy. Prezes Sądu przełożonego, który sprawuje bieżący,

bezpośredni nadzór nad sądem mu podległym ma większą wiedzę o jego

funkcjonowaniu niż Minister Sprawiedliwości, który rozpoznając odwołanie od decyzji

musiałby uzyskać potrzebne mu informacje. Wydłużyłoby to i zbytecznie skomplikowało

tok procesowania w tych sprawach i było sprzeczne z intencją ustawodawcy.

Z tych wszystkich względów zarzuty skargi kasacyjnej dotyczące naruszenia

art. 8, 9 i art. 22 u.s.p. uznać należało za bezzasadne.

Z tych samych względów nietrafne są również zarzuty dotyczące naruszenia

art. 3 § 1, art. 134, 135 i 145 § 1 pkt 2 P.p.s.a. w zw. z art. 127 § 1 i § 2 i art. 17 pkt 3

K.p.a. oraz art. 145 § 1 pkt 2 P.p.s.a. w związku z art. 156 § 1 pkt 1 i 2 k.p.a.

Sąd pierwszej instancji zasadnie stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji,

bowiem Minister Sprawiedliwości nie był organem właściwym do jej wydania.

Za trafny natomiast należy uznać zarzut naruszenia art. 141 § 4 P.p.s.a. w

związku z art. 124 § 1 i 2 oraz art. 127 § 1 i 2 k.p.a. poprzez błędne wskazanie w

uzasadnieniu wyroku art. 124 k.p.a., który dotyczy postanowień, a nie decyzji

administracyjnej. Jednak uchybienie nie mogło uczynić skargi kasacyjnej skuteczną

ponieważ nie miało ono istotnego wpływu na wynik sprawy.

Mając wszystko to na uwadze - na podstawie art. 184 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Naczelny Sąd

Administracyjny orzekł jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt