Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Przemysław Szustakiewicz, Sędziowie WSA Adam Lipiński, Andrzej Kołodziej (spr.), Protokolant Bartosz Piwoński, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 września 2009 r. sprawy ze skargi R. P. na bezczynność Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w przedmiocie dostępu do informacji publicznej 1) zobowiązuje Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych do rozpoznania wniosku R. P. z dnia [...] kwietnia 2009 r. w terminie 14 dni od uprawomocnienia się niniejszego wyroku, 2) zasądza od Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych na rzecz skarżącego R. P. kwotę 100 zł (sto) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Wnioskiem przesłanym za pośrednictwem poczty internetowej, R. P. zwrócił się w dniu [...] kwietnia 2009 r., w nawiązaniu do rozmowy telefonicznej, przeprowadzonej tego dnia z inspektorem Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, o udostępnienie w serwisie www.giodo.gov.pl, protokołu przeprowadzonej przez GIODO kontroli Poczty Polskiej - Centrum Poczty - Węzeł Ekspedycyjno-Rozdzielczy w K. pod P. Jednocześnie zastrzegł, że jeżeli protokół jest częściowo wyłączony z prawa dostępu do informacji publicznej, wnosi o wskazanie przepisów wyłączających i udostępnienie pozostałej części. Podał również swój adres e-mailowy.

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych w piśmie z dnia [...] kwietnia 2009 r., przesłanym na wskazany adres e-mailowy wnioskodawcy, poinformował go, iż rozpatrzenie jego wniosku będzie możliwe po podaniu następujących danych: imienia i nazwiska, adresu, tj.: kodu pocztowego, miejscowości i nr domu, a nadto wezwał do podpisania wniosku (art. 63 § 2 i § 3 k.p.a.). Wyjaśnił też, że w przypadku niepodania ww. danych w terminie 7 dni, podanie zostanie pozostawione bez rozpoznania (art. 64 § 2 k.p.a.). Ponadto wskazał, że zgodnie z art. 22 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.), Generalny Inspektor prowadzi postępowanie w sprawach uregulowanych w ww. ustawie według przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej.

W skardze "na naruszenie prawa do informacji publicznej" do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, R. P. wniósł o zobowiązanie Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych do udostępnienia w serwisie internetowym, pod adresem www.giodo.gov.pl lub drogą pocztową na jego adres skrzynki pocztowej, treści protokołu kontroli przetwarzania danych osobowych przez Pocztę Polską w takim zakresie, w jakim treść ta nie jest wyłączona spod prawa dostępu do informacji publicznej przepisami prawa.

W uzasadnieniu wskazał, iż pracownik GIODO telefonicznie, w dniu [...] kwietnia 2009 r. stwierdził, że Generalny Inspektor nie może udostępnić protokołu, gdyż zawiera on szczegółowe informacje, do których nie mogą mieć wglądu osoba fizyczna lub zainteresowana osoba prawna, niebędące stronami kontroli.

Podał ponadto, że w dniu [...] kwietnia 2009 r. zwrócił się telefonicznie do GIODO o ponowne rozpatrzenie prośby o informację, wskazując art. 10 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej i podkreślając brak obowiązku pisemnego wnioskowania oraz wnosząc o udostępnienie informacji w serwisie internetowym, lecz pracownik organu odmówił jego prośbie.

W pismach procesowych z dnia 28 sierpnia i 21 września 2009 r. R. P. podniósł, że skarga nie dotyczy bezczynności, lecz działania GIODO podjętego w formie dwukrotnej czynności odmowy dostępu do informacji publicznej.

W odpowiedzi na skargę Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych wniósł o jej oddalenie. Powołał się na treść art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, przewidującego ograniczenie prawa do informacji ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Stwierdził ponadto, że w sprawie nie zostały wyczerpane środki zaskarżenia, które służą stronie w postępowaniu przed GIODO (art. 52 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), ponieważ w sprawie nie została wydana stosowna decyzja. Wskazał także, iż w piśmie ppup "Poczta Polska" z dnia [...] maja 2009 r. poinformowano organ, że informacje dotyczące systemu ochrony danych osobowych w przedsiębiorstwie, zgodnie z zarządzeniem nr [...] Dyrektora Zarządzania Bezpieczeństwem z dnia [...] lipca 2008 r., stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa Poczta Polska w rozumieniu art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości w szczególności przez kontrolę działalności administracji publicznej, a kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Skarga oceniana pod tym względem zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 2 pkt 1-4 i 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na: decyzje administracyjne, postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty, postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa oraz bezczynności organów w przypadkach określonych w pkt 1-4.

W orzecznictwie sądowoadministracyjnym oraz piśmiennictwie powszechny jest pogląd, że udzielenie informacji publicznej następuje w formie czynności materialno-technicznej, która jest czynnością z zakresu administracji publicznej, dotyczącą uprawnienia obywatela do uzyskania informacji na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.). Natomiast odmowa udostępnienia informacji publicznej, w myśl art. 16 ust. 1 ww. ustawy, następuje w drodze decyzji.

Powołana ustawa nie przewiduje zatem, wbrew stanowisku skarżącego, czynności odmowy udostępnienia informacji publicznej.

W tej sytuacji skargę R. P. "na naruszenie prawa do informacji publicznej" wraz z żądaniem zobowiązania Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych do udostępnienia żądanych informacji, należało potraktować jako skargę na bezczynność ww. organu.

Z bezczynnością organu administracji publicznej mamy zaś do czynienia wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podjął żądnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale mimo istnienia ustawowego obowiązku, nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu albo nie podjął stosownej czynności.

W rozpatrywanej sprawie nie budzi wątpliwości okoliczność, iż żądana przez skarżącego informacja jest informacją publiczną, stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a, zgodnie z którym udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o danych publicznych, w tym treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności treść aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć oraz dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia, stanowiska, wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających. Bezsporne jest również, że Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, jako centralny organ do spraw ochrony danych osobowych, jest podmiotem obowiązanym do udostępnienia informacji publicznej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Rozpatrując zatem żądanie zawarte we wniosku skarżącego, organ mógł albo udostępnić żądane informacje lub też, kierując się dyspozycją art. 5 ust. 1 i ust. 2 omawianej ustawy, odmówić w drodze decyzji ich udostępnienia z uwagi na ograniczenia wynikające z przepisów o ochronie informacji niejawnych, o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych, prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Nie sposób zgodzić się jednocześnie z organem w kwestii żądania od skarżącego podania we wniosku danych osobowych w postaci imienia i nazwiska, adresu z kodem pocztowym, miejscowości i nr domu, a nadto podpisania wniosków, stosownie do art. 63 § 2 i § 3 k.p.a. Należy bowiem zauważyć, że przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie nakazują zachowania szczególnej formy wniosku. Brak jest w niej również nakazu, aby wnioskodawca musiał podawać swoje dane osobowe, albowiem może informację uzyskać ustnie lub też wnioskować o przesłanie jej na poste restante czy na adres skrytki pocztowej. Może też uczynić to drogą elektroniczną, podając adres swojej poczty e-mailowej. Oznacza to, że podmiotom obowiązanym do udostępnienia informacji publicznej powołana ustawa nie nadała uprawnień do żądania tych danych. Natomiast odesłanie do przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego ma miejsce tylko w odniesieniu do decyzji (art. 16 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej).

Ustosunkowując się do stanowiska organu zawartego w odpowiedzi na skargę, iż skarżący nie wyczerpał środków zaskarżenia służących mu w postępowaniu przed Generalnym Inspektorem (art. 52 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), gdyż w sprawie nie została wydana decyzja GIODO, należy stwierdzić, iż jest ono błędne.

Zgodnie bowiem z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych, w tym w szczególności Naczelnego Sądu Administracyjnego, przed wniesieniem skargi na bezczynność w przedmiocie dostępu do informacji publicznej, nie jest wymagane wezwanie do usunięcia naruszenia prawa przewidziane przed sądami administracyjnymi.

Mając powyższe na względzie, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 149 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji wyroku.

O kosztach orzeczono w oparciu o art. 200 powołanej ustawy.