Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Janina Guść (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Alina Dominiak, Sędzia WSA Jolanta Sudoł, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Kinga Czernis, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 lipca 2019 r. sprawy ze skargi G. Ż. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] z dnia 17 stycznia 2019 r. nr [...] w przedmiocie przyznania pomocy społecznej w formie prawa do bezpłatnego ubrania oddala skargę.

Wnioskiem z dnia 4 września 2018 r., G.Ż. zwrócił się do Wójta Gminy o przydzielenie odzieży wiosenno-zimowej. We wniosku skarżący wskazał, że posiada jedynie ubranie robocze, które otrzymał w areszcie.

Wójt Gminy decyzją z dnia 29 października 2018 r. odmówił ustalenia na rzecz G. Ż prawa do bezpłatnego ubrania w postaci bielizny, odzieży i obuwia, odpowiednich do indywidualnych potrzeb oraz odpowiednich do okresu zimowego.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1508) wyłącza wnioskodawcę jako osobę odbywającą karę pozbawienia wolności z kręgu beneficjentów pomocy społecznej, a stosownie do art. 111, ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 652), wnioskodawcy przysługuje odzież od zakładu karnego, w którym przebywa.

Od powyższej decyzji G. Ż złożył do Samorządowego Kolegium Odwoławczego odwołanie wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przyznanie wnioskowanego świadczenia. Odwołujący się wskazał, że w dniu 28 czerwca 2018 r. jego odzież zniszczono w szpitalu, co jego zdaniem stanowi zdarzenie losowe uzasadniające przyznanie pomocy, a odzież proponowana w zakładzie karnym nie spełnia norm użytkowania, jest zniszczona i nieadekwatna do pory roku.

Po rozpatrzeniu odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia 17 stycznia 2019 r. utrzymało zaskarżoną decyzję w mocy.

W uzasadnieniu decyzji SKO wskazało, że zaskarżona decyzja została podjęta zgodnie z obowiązującymi przepisami. Odbywanie kary pozbawienia wolności w świetle art. 13 ustawy o pomocy społecznej stanowi bowiem bezwzględną przesłankę odmowy przyznania świadczenia z pomocy społecznej.

W złożonej do tutejszego Sądu skardze na powyższą decyzję G. Ż wniósł o jej uchylenie w całości.

W uzasadnieniu skargi skarżący zarzucił organom obu instancji własną interpretację przepisów ustawy o pomocy społecznej i wskazał, że pomoc powinna być mu przyznana zgodnie z wnioskiem. Skarżący stwierdził, że w zaskarżonej decyzji błędnie podano dzień, w którym uległo zniszczeniu jego ubranie podczas pobytu w szpitalu, był to dzień 29 czerwca 2018 r. a nie jak wskazano 28 czerwca 2018 r. Zdaniem skarżącego art. 13 ustawy o pomocy społecznej nie ma wobec niego zastosowania i powinien być objęty pomocą określoną w ustawie, gdyż we wskazanym dniu tj. 29 czerwca 2018 r. nie przebywał w areszcie.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2107 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, sprawowana jest pod względem zgodności z prawem. Uwzględnienie skargi, zgodnie z art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm.), powoływanej w dalszej części uzasadnienia jako p.p.s.a., następuje w przypadku stwierdzenia naruszenia przez organ przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenia przepisów postępowania dającego podstawę do wznowienia postępowania lub innego naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Z unormowania art. 134 § 1 p.p.s.a. wynika nadto, że sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Tym samym, sąd ma prawo i obowiązek dokonania oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu administracyjnego, nawet wówczas, gdy dany zarzut nie został w skardze podniesiony.

Oceniając zaskarżoną decyzję z punktu widzenia wskazanych powyżej kryteriów Sąd stwierdził, że nie narusza ona prawa.

Podstawę prawną zaskarżonej decyzji stanowił przepis art. 13 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym:

1. Osobie odbywającej karę pozbawienia wolności nie przysługuje prawo do świadczeń z pomocy społecznej, z zastrzeżeniem ust. 1a.

1a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do osób odbywających karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.

Fakt odbywania kary pozbawienia wolności (poza systemem dozoru elektronicznego) jest samoistną przesłanką odmowy przyznania świadczenia z pomocy społecznej. Przepis art. 13 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej nie przewiduje wyjątków i ma charakter normy bezwzględnie obowiązującej. Oznacza to, że osobom odbywającym karę pozbawienia wolności nie przysługuje jakiekolwiek świadczenie objęte ustawą o pomocy społecznej, niezależnie od położenia, czy stanu osoby wnioskującej o świadczenie.

Zgodnie z art. 111 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 2018 r. poz. 652 i 1010), powoływanej dalej jako k.k.w. skazany otrzymuje do użytku, z zakładu karnego, odpowiednią do pory roku odzież, bieliznę oraz obuwie, o ile nie korzysta z własnych. Ponadto z regulacji prawnych art. 102 i 115 k.k.w. wynika, że odbywając karę pozbawienia wolności skazany ma zapewnione warunki niezbędne do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, których koszty pokrywane są z budżetu państwa. Takie założenie ustawodawcy legło u podstaw wyłączenia skazanych, odbywających karę pozbawienia wolności, z kręgu podmiotów uprawnionych do korzystania ze świadczeń pomocy społecznej. Skoro bowiem skazanemu z budżetu państwa zabezpiecza się wszelkie niezbędne potrzeby to brak jest podstaw do finansowania jeszcze dodatkowych świadczeń z pomocy społecznej. (por. wyrok NSA z dnia 15 maja 2008 r. sygn. I OSK 1222/07, wyroki WSA w Lublinie z dnia 31 stycznia 2017 r. sygn. II SA/Lu 892/16, WSA w Warszawie z dnia 5 marca 2015 r. sygn. I SA/Wa 2905/14).

Wskazywana przez skarżącego okoliczność, że zniszczenie jego odzieży nastąpiło w szpitalu a zatem w chwili gdy nie przebywał on w zakładzie karnym, nie ma znaczenia dla oceny prawidłowości wydanej decyzji. Okolicznością istotną z punktu widzenia treści art. 13 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej jest bowiem fakt, że skarżący jest osobą odbywającą aktualnie karę pozbawienia wolności.

Wydając decyzję organ nie naruszył przepisów prawa materialnego ani procesowego, co uzasadniało oddalenie skargi na podstawie art. 155 p.p.s.a.

Orzeczenia sądów administracyjnych powoływane w niniejszym uzasadnieniu dostępne są w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem internetowym http://orzeczenia.nsa.gov.pl.