Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Łukasz Krzycki (spr.), Sędziowie sędzia WSA Alina Balicka,, sędzia WSA Joanna Borkowska, Protokolant st. sekr. sąd. Julia Durka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 września 2018 r. sprawy ze skargi M. M. i K. M. na uchwałę Sejmiku Województwa [...] z dnia [...] października 2006 r. nr [...] w przedmiocie podziału na obwody łowieckie 1. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w zakresie dotyczącym obwodu łowieckiego nr [...] w części obejmującej działki ewidencyjne o numerach [...], [...],[...], położone w miejscowości O., gmina J.; 2. odrzuca skargę w pozostałej części; 3. zasądza od Sejmiku Województwa [...] solidarnie na rzecz skarżących M. M. i K. M. kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Przedmiotem zaskarżenia była uchwała Sejmiku Województwa M. nr [...] z dnia [...] października 2006 r. w sprawie podziału Województwa M. na obwody łowieckie, zwana dalej "Uchwałą", w części dotyczącej obwodu łowieckiego nr [...].

Uchwale zarzucono sprzeczność z prawem, w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 10 lipca 2015 r. (sygn. akt P 19/13).

Wniesiono o stwierdzenie nieważności Uchwały oraz zasądzenie na rzecz Skarżących zwrotu kosztów postępowania wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi podniesiono m.in., że na terenie obwodu łowieckiego nr [...], w miejscowości O. (gmina J.) znajdują się działki ew. nr: [...] (rolna) [...] (rolno-leśna) i [...] (rolna). Ich właścicielami są Skarżący. Podstawą prawną podjęcia Uchwały był art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie, który utracił moc 22 stycznia 2016 r., w związku z wejściem w życie wyroku o sygn. akt P 19/13. Wyrokiem tym stwierdzono niezgodność art. 27 ust. 1 ustawy - Prawo łowieckie z art. 64 ust. 1 i ust. 3, w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Upatrywano jej w upoważnieniu do objęcia reżimem obwodu łowieckiego nieruchomości bez zapewnienia jej właścicielowi odpowiednich środków ochrony praw, w sytuacji sprzeciwu wobec wykorzystywania należącej do niego nieruchomości na cele związane z organizacją i prowadzeniem polowań na zwierzęta. Trybunał zauważył, że konieczność znoszenia przez właściciela wykonywania polowania na terenie jego nieruchomości jest podstawowym ograniczeniem prawa własności. Uciążliwość tego ograniczenia jest tym większa, że wykonywanie polowania wiąże się z używaniem przez myśliwych broni palnej, co może powodować zagrożenie dla życia i zdrowia wszelkich osób przebywających na terenie, na którym się ono odbywa. Wiąże się również z ryzykiem powstania szkód w mieniu (szkody łowieckie). Właścicielom nieruchomości, wchodzących w skład obwodu łowieckiego, nie przysługiwały zarazem żadne środki prawne, dla wyrażenie sprzeciwu wobec wykonywania polowania na gruntach, będących przedmiotem ich własności.

Uchwała została więc podjęta w sposób naruszający konstytucyjne prawa i wolności Skarżących. Nie została im zapewniona skuteczna możliwość sprzeciwienia się włączeniu posiadanej nieruchomości do obwodu łowieckiego, jak wymaga tego art. 64 ust. 1 i ust. 3, w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.

Pozostawanie w obrocie prawnym Uchwały, mimo braku podstawy prawnej, oznacza istnienie stanu rażącego naruszenia prawa. Uchwała, wywierająca bezpośrednie skutki prawne w sferze uprawnień i obowiązków osób trzecich (w tym właściciela nieruchomości), nie może mieć charakteru samoistnego i zachowywać moc obowiązującą mimo tego, że podstawa jej wydania odpadła. Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego sposób wyznaczania obwodów łowieckich, zastosowany przy jej podejmowaniu, naruszał konstytucyjnie chronione uprawnienia właścicieli nieruchomości. Art. 27 ust. 1 ustawy - Prawo łowieckie nie może być stosowany, poczynając od daty jego uchwalenia. Pogląd taki został utrwalony w orzecznictwie - przywołano wyroki sądów administracyjnych w analogicznych sprawach, dotyczących obwodów łowieckich ustanowionych na prywatnym gruncie (prawomocne: WSA o sygn. akt II SA/Go 710/16, II SA/GI 85/16, II SA/Łd 398/16, II SA/Ol 1132/16, II SA/Ol 373/17, II SA/Ol 471/17, II SA/GI 387/17, II SA/Ol 547/17, II SA/Bk 359/17, II SA/Rz 550/17, IV SA/Wa 1302/17 oraz oczekające na uprawomocnienie: II SA/Go 585/17, IV SA/Wa 1301/17, II SA/Łd 435/17, II SA/Kr 548/17, II SA/Lu 441/17, II SA/Lu 442/17, II SA/Po 775/17, II SA/Po 821/17, II SA/Sz 312/17, II SA/Sz 546/17 – dostępne na stronie internetowej orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/query - w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, zwanej dalej "CBOSA").

W odpowiedzi na skargę Sejmik Województwa M. wniósł o jej oddalenie. W uzasadnieniu wskazano, że podejmując Uchwałę nie naruszono przepisów, obowiązujących na dzień jej przyjęcia.

Sąd zważył, co następuje

Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd ocenił, że ustalenia Uchwały w przedmiocie włączenia do obwodu łowieckiego, naruszają interes prawny Skarżących wyłącznie, co do działek ew. nr [...], [...] i [...]. Jako ich właściciele mają prawo kwestionować postanowienia Uchwały, gdy chodzi o należące do nich nieruchomości. W odniesieniu do postanowień Uchwały, kreujących reżim prawny na innych terenach, nie mają oni interesu prawnego w ich kwestionowaniu. Prowadziło to do odrzucenia skargi w pozostałym zakresie (pkt 2 wyroku).

Natomiast skarga w części, w jakiej mogła zostać skutecznie wniesiona zasługuje na uwzględnienie.

Zasadne są wywody sformułowane w jej uzasadnieniu. Wobec uprzedniego zaoferowania, powtarzanie stanowiska Skarżących byłoby bezzasadne. Sąd je przyjmuje za własne. Zasadność eliminowania z obrotu prawnego postanowień uchwał w przedmiocie obwodów łowieckich, podjętych przed wejściem w życie ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo łowieckie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 651), co do terenów, których włączenie do obwodu jest kwestionowane przez właścicieli, prezentowany jest także jednolicie w orzecznictwie (tak m.in. również prawomocne wyroki WSA w Warszawie sygn. akt IV SA/Wa 3433/17 czy 42/18 – dostępne w CBOSA - oraz inne, przywołane w uzasadnieniu skargi). Sąd w tym składzie podziela wyrażone w judykaturze stanowisko. Jego szersze referowanie byłoby bezzasadne, wobec publicznego dostępu do treści uzasadnień orzeczeń przez sieć internet.

Odnosząc się do stanowiska organu, wypada jedynie wskazać, że sama zgodność Uchwały z regulacjami, określającymi reguły jego przyjęcia, gdy Trybunał Konstytucyjny uznał ich niezgodność z Konstytucją, nie może być przeszkodą dla wyeliminowania z obrotu prawnego aktu w stosownym zakresie. Oparto go bowiem o wadliwe upoważnienie.

Z przytoczonych wyżej przyczyn, na podstawie art. 58 § 1 pkt 5a oraz art. 147 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r., poz. 1302), orzeczono jak w pkt 1 i 2 sentencji. O kosztach orzeczono w pkt 3, wobec treści art. 200 wskazanej ustawy. Stanowił je uiszczony wpis.