Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Janusz Walawski (sprawozdawca), Sędziowie WSA Sławomir Antoniuk, Waldemar Śledzik, Protokolant, asystent sędziego Anna Siwonia-Rybak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 maja 2012 r. sprawy ze skargi W. W. na decyzję Komendanta Głównego Policji z dnia [...] listopada 2010 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zwrotu kosztów za przejazd raz w roku policjanta i członków jego rodziny 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji; 2. określa, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości.

Komendant Główny Policji, po rozpatrzeniu odwołania W. W. od decyzji Komendanta Wojewódzkiego Policji [...] z dnia [...] września 2010 r. nr [...] o umorzeniu postępowania w sprawie zwrotu kosztów za przejazd raz w roku strony i członków jego rodziny w wysokości

[...], jako bezprzedmiotowego, działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 127 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.), w dniu [...] listopada 2010 r. wydał decyzję nr [...], którą utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

Organ odwoławczy w uzasadnieniu decyzji podał m.in., że materialnoprawne podstawy i warunki korzystania przez policjantów oraz członków ich rodzin z prawa przejazdu raz w roku środkami publicznego transportu określone zostały w art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277 z późn. zm.) oraz w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 maja 2002 r. w sprawie warunków korzystania przez policjantów oraz członków ich rodzin z prawa przejazdu raz w roku środkami publicznego transportu zbiorowego na koszt właściwego organu Policji oraz warunków przyznawania zryczałtowanego równoważnika pieniężnego w razie niewykorzystania przysługującego przejazdu (Dz. U. Nr 74, poz. 683). Przywołane regulacje nie zawierają upoważnienia do rozstrzygania w formie decyzji administracyjnej o przyznaniu przedmiotowego świadczenia. W takiej sytuacji załatwienie sprawy następuje w formie czynności materialno – technicznej. Czynnością materialno – techniczną, jak słusznie wykazał organ pierwszej instancji, jest taka czynność podjęta przez organ administracji publicznej w sprawie z zakresu administracji, która przyznaje, stwierdza albo uznaje uprawnienia lub obowiązki wynikające z przepisów prawa, nie mające charakteru cywilnoprawnego. Organ pierwszej instancji słusznie uznał, że jego pismo z dnia [...] lutego odmawiające wypłaty skarżącemu przedmiotowego świadczenia jest właściwą formą załatwienia sprawy.

W. W. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na decyzję nr [...] Komendanta Głównego Policji z dnia [...] listopada 2010 r. Skarżący zarzucił, że powyżej określona decyzja została wydana z naruszeniem art. 6 Kpa w zw. z art. 45 i art. 32 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) na skutek wydania decyzji kończącej postępowanie z naruszeniem prawa poprzez pozbawienie strony prawa do sądu oraz naruszenie prawa do równego traktowania przez organy administracji państwowej. Ww. wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz o uchylenie decyzji organu pierwszej instancji i obciążenie organu kosztami postępowania.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 i art. 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, iż przedmiotem sprawy jest ocena przez Sąd prawidłowości prowadzonego przez organ administracji publicznej postępowania administracyjnego oraz wydanego w tym postępowaniu rozstrzygnięcia.

Wyjaśnić również należy, iż zgodnie z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skarga zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek z innych przyczyn niż podniesione w skardze.

Zgodnie z art. 73 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277 z późn. zm.), policjantowi i członkom jego rodziny przysługuje raz w roku prawo przejazdu na koszt właściwego organu Policji środkami publicznego transportu zbiorowego do jednej z obranych przez siebie miejscowości w kraju i z powrotem. W razie niewykorzystania przysługującego przejazdu osoba uprawniona otrzymuje zryczałtowany równoważnik pieniężny. Konkretyzacja tego prawa znalazła potwierdzenie w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 maja 2002 r. w sprawie warunków korzystania przez policjantów oraz członków ich rodzin z prawa przejazdu raz w roku środkami publicznego transportu zbiorowego na koszt właściwego organu Policji oraz warunków przyznawania zryczałtowanego równoważnika pieniężnego w razie niewykorzystania przysługującego przejazdu (Dz. U. Nr 74, poz. 683).

W art. 73 ust. 1 ustawy o Policji ustawodawca użył określenia " przysługuje ". Takie samo określenie występuje w powyżej określonym rozporządzeniu. Realizacja tego uprawnienia następuje w drodze czynności materialno – technicznej, poprzez wypłatę przedmiotowego świadczenia. W tym miejscu należy podać, że skarżący przedmiotowego świadczenia pieniężnego nie otrzymał.

Powodem uznania przez organ pierwszej instancji, że postępowanie wszczęte na wniosek skarżącego za bezprzedmiotowe było przyjęcie przez organ, iż ustalenie prawa do przedmiotowego świadczenia nie jest przedmiotem odrębnej sprawy administracyjnej załatwianej w drodze decyzji administracyjnej. Natomiast organ odwoławczy stwierdził, że przyjęte przez organ pierwszej instancji stanowisko jest prawidłowe.

W ocenie Sądu, przedstawione przez organy stanowiska są błędne.

O ile nie budzi bowiem wątpliwości stanowisko, że wypłata przedmiotowego świadczenia jest czynnością materialno – techniczną, to nie można się zgodzić ze stanowiskiem, że czynnością taką jest odmowa jego wypłaty.

Zgodnie z przyjętym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, odmowa dokonania czynności materialno – technicznej powinna nastąpić w drodze decyzji, albowiem jest to negatywne rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej.

Umarzając postępowanie, organ administracji publicznej powinien kierować się przesłankami określonymi w art. 105 § 1 Kpa.

Podkreślić należy, że decyzję o umorzeniu postępowania wydaje się w sytuacji, gdy organ administracji publicznej stwierdzi oczywisty brak podstaw prawnych i faktycznych do merytorycznego rozpatrzenia sprawy. W świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego bezprzedmiotowość postępowania rozumiana jest jako brak przedmiotu postępowania. Tym przedmiotem jest zaś konkretna sprawa, w której organ administracji publicznej jest władny i jednocześnie zobowiązany rozstrzygnąć ją na podstawie przepisów prawa materialnego uprawnienia lub obowiązkach indywidualnego podmiotu.

W rozpoznawanej sprawie, postępowanie zakończone zaskarżoną decyzją dotyczyło uprawnienia skarżącego do przedmiotowego świadczenia. Skoro uprawnienie to nie zostało zrealizowane w formie czynności materialno – technicznej, tzn. nie zostało ono skarżącemu wypłacone, to właściwy w sprawie organ Policji zobowiązany był rozstrzygnąć sprawę w drodze decyzji administracyjnej.

Rozpoznając ponownie sprawę, organ zobowiązany jest do jej załatwienia poprzez wydanie rozstrzygnięcia merytorycznego, o ile nie dokona czynności materialno – technicznej, tj. wypłaty przedmiotowego świadczenia.

Mając powyższe na względzie, Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł, jak w sentencji wyroku. Sąd na podstawie art. 152 powołanej ustawy wstrzymał wykonanie zaskarżonej decyzji.