drukuj    zapisz    Powrót do listy

6262 Radni 6412 Rozstrzygnięcia nadzorcze dotyczące powiatu; skargi organów powiatu na czynności nadzorcze, Samorząd terytorialny, Inne~Wojewoda, Uchylono zaskarżony akt, II SA/Bk 631/05 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2005-07-12, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Bk 631/05 - Wyrok WSA w Białymstoku

Data orzeczenia
2005-07-12 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2005-06-24
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku
Sędziowie
Grażyna Gryglaszewska /przewodniczący/
Sławomir Presnarowicz /sprawozdawca/
Wojciech Stachurski
Symbol z opisem
6262 Radni
6412 Rozstrzygnięcia nadzorcze dotyczące powiatu; skargi organów powiatu na czynności nadzorcze
Hasła tematyczne
Samorząd terytorialny
Skarżony organ
Inne~Wojewoda
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony akt
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 142 poz 1592 art. 25b
ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym - tekst jednolity
Tezy

Nie do przyjęcia jest zastosowana w sprawie wykładnia prawa, jakoby własność i inne prawa majątkowe nabyte przez powiat lub inne powiatowe osoby prawne, w tym mienie Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej, było mieniem powiatu w rozumieniu art. 25b ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym /Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1592 ze zm./.

Przyjęcie bowiem takiej tezy prowadziłoby do ograniczenia praw jednostki w każdym przypadku wykonywania pracy na podstawie różnych tytułów w nieruchomościach, będących własnością wspólnot samorządowych.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, Sędziowie sędzia WSA Sławomir Presnarowicz (spr.), asesor WSA Wojciech Stachurski, Protokolant Sylwia Tokajuk, po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2005 r. sprawy ze skargi Powiatu A. na zarządzenie zastępcze Wojewody P. z dnia [...] listopada 2003 r. w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego 1. uchyla zaskarżone zarządzenie zastępcze; 2. stwierdza, że zaskarżone zarządzenie zastępcze nie może być wykonane w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.-

Uzasadnienie

Wojewoda P. zarządzeniem zastępczym, wydanym na podstawie art. 85 "a" ust. 2 ustawy z 5.06.1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1688 z późn. zm.) w związku z art. 190 ust. 1 pkt 2 "a" ustawy z 16.07.1998 r. – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz.U. z 2003 r. nr 159, poz. 1547), stwierdził wygaśnięcie mandatów radnych Rady Powiatu A.: M. K. i S. S. Powodem wydania powyższego rozstrzygnięcia było naruszenie przez radnych ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym radny uzyskał mandat.

Skargę na zarządzenie zastępcze Wojewody Podlaskiego, wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku Powiat A. (po uprzednim podjęciu w tej kwestii uchwały Rady Powiatu w A.), domagając się uchylenia zarządzenia w całości jako niezgodnego z prawem.

W uzasadnieniu skargi Starosta podnosił, że zakaz zawarty w art. 25b ust. 1 nie został naruszony przez radnych Powiatu A. i przepis ten nie ma zastosowania w przedmiotowym stanie faktycznym. Zgodnie z treścią art. 25b ust. 1 radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności. Dokonując celowościowej wykładni tego przepisu, należy przyjąć jedyny logiczny wniosek, iż przesłanką dla wprowadzenia tego zakazu przez ustawodawcę było to, aby radny nie wykorzystywał swojej pozycji radnego dla osiągania określonych celów. W tym miejscu należy stwierdzić, iż radni M. K. i S. S., tak jak pozostali lekarze zatrudnieni w szpitalu, pełnili dyżury w ramach łączących ich z SPZOZ-em umów o pracę do dnia 31.01.2003 r. Od 1.02.2003 r. pełnienie dyżurów w szpitalu oparte zostało o umowy cywilno-prawne. Stało się tak dlatego, że wobec katastrofalnej i ciągle pogarszającej się sytuacji finansowej szpitala jego dyrektor rozpoczął rozmowy z lekarzami zmierzające do zmiany formy prawnej pełnienia dyżurów, widząc w tym wymierne oszczędności, poprawiające sytuację SPZOZ-u. Wszyscy lekarze wyrazili zgodę na pełnienie dyżurów na podstawie i warunkach zawartych w kontraktach. Taką zgodę wyrazili także dwaj radni, będący lekarzami, którzy w złożonych oświadczeniach majątkowych poinformowali Przewodniczącego Rady o pełnieniu dyżurów kontraktowych i uzyskali odpowiedź, że nie stanowi to naruszenia przepisów ustawy o samorządzie powiatowym. To nie radni wykorzystali swoją pozycję radnego dla osiągnięcia korzyści, a jedynie wykazali zrozumienie dla trudnej sytuacji w jakiej znalazł się szpital w A. i ulegli namowom jego dyrektora, swojego przełożonego i zgodzili się na zmianę podstawy pełnienia dyżurów. Pełnienie dyżurów kontraktowych nie może zostać uznane za wykonywanie indywidualnej praktyki lekarskiej, którą identyfikuje się z prowadzeniem działalności gospodarczej. W ramach zawartych umów o pełnienie dyżurów lekarze zobowiązali się do świadczenia usług medycznych w postaci pełnienia dyżurów lekarskich poza normalnymi godzinami pracy na rzecz Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w A., a nie osób fizycznych jak to ma miejsce w przypadku prowadzenia przez lekarza indywidualnej praktyki lekarskiej. Dodatkowo należy nadmienić, iż obecnie radni nie świadczą usług medycznych w postaci pełnienia dyżurów lekarskich na podstawie umów cywilno-prawnych. W związku z powyższym wobec nienaruszenia przez radnych M. K. i S. S. ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym uzyskali mandat, o którym mowa w art. 25b ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, nie zachodzi ustawowa przesłanka wygaśnięcia mandatu określona w art. 190 ust. 1 pkt 2a ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, a wydane przez Wojewodę P. zarządzenie zastępcze jest niezgodne z prawem.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda P. wniósł o jej oddalenie. W ocenie tego organu fakt, że radni M. K. i S. S. zawarli umowy oświadczenie usług medycznych z SP ZOZ w A., do których załącznikami były odrębne umowy najmu pomieszczeń, sprzętu i aparatury medycznej powoduje, iż radni ci wykonywali indywidualną praktykę lekarską w pomieszczeniach SP ZOZ w A., stanowiących mienie powiatu, a więc prowadzili oni działalność gospodarczą z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym uzyskali mandat. W konsekwencji zaś naruszyli zakaz przewidziany w art. 25b ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym. Pogląd ten podzielali najwyraźniej sami zainteresowani radni, ponieważ, jak wynika z pisma Wiceprzewodniczącego Rady Powiatu A., od 1 sierpnia 2003 r., z uwagi właśnie na zapisy ustawy o samorządzie powiatowym z radnymi: M. K. i S. S. zostały rozwiązane umowy o świadczenie usług medycznych. Nie można więc zgodzić się z twierdzeniem zawartym w skardze, iż przez wyżej wymienionych radnych nie został naruszony zakaz przewidziany w art. 25b ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym.

Po rozpatrzeniu przedmiotowej sprawy, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, wyrokiem z dnia 29 kwietnia 2004 r. sygn. akt II S.A./Bk 17/04, oddalił skargę.

W uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia Sąd stwierdził, iż zarzuty i argumenty skargi nie podważają legalności zaskarżonego zarządzenia zastępczego, dlatego też skarga nie może być uwzględniona. Zgodnie z postanowieniami art. 25b ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem, czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności. Naruszenie zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem powyższej działalności skutkuje wygaśnięciem mandatu radnego, co stwierdza rada w drodze uchwały najpóźniej w 3 miesiące od wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu, stosownie do zapisów art. 190 ust. 1 pkt 2a i ust. 2 Ordynacji wyborczej do rad gmin ,rad powiatów i sejmików województw. Przesłankami wygaśnięcia mandatu radnego są zatem: 1) prowadzenie działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, 2) z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym radny uzyskał mandat. Kwestia, czy działalność radnych prowadzona była z wykorzystaniem mienia powiatu nie budzi wątpliwości. Zgodnie z przepisem art. 46 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, mieniem powiatu jest własność i inne prawa majątkowe nabyte przez powiat lub inne powiatowe osoby prawne. A zatem mienie Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w A. jest "mieniem powiatu" w rozumieniu art. 25 "b" ustawy o samorządzie powiatowym.

Sporny między stronami – zauważał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku – jest problem, czy działalność radnych lekarzy jest działalnością gospodarczą. Zgodnie z przepisem art. 50 "c" ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza (jedn. t. Dz.U. z 2002 r. nr 21, poz. 204) lekarze prowadzący indywidualną praktykę, indywidualną praktykę specjalistyczną albo grupową praktykę lekarską nie są przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. – Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. nr 101, poz. 1178 ze zm.). Nie ulega wątpliwości, iż lekarz wykonujący indywidualną praktykę lekarską nie jest przedsiębiorca w rozumieniu ustawy – Prawo o działalności gospodarczej, co oznacza, że nie ciążą na nim obowiązki, jakie przepisy prawa nakładają na "przedsiębiorcę". Wyłączenie spod działania przepisów powyższej ustawy nie oznacza wszakże, iż świadczenie usług medycznych nie jest działalnością gospodarczą. Przykładowo wskazać można, iż działalność wytwórcza w rolnictwie jest niewątpliwie działalnością gospodarczą, a nie podlega regulacji wyżej wymienionej ustawy. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego zmiana w ustawie o zawodzie lekarza dokonana w dniu 21 czerwca 2001 r., a polegająca właśnie na dodaniu powyższego art. 50c, "... potwierdza stanowisko, że usługi medyczne są usługami w rozumieniu prawa działalności gospodarczej, tyle tylko, że z mocy wyraźnego przepisu art. 50c ustawy o zawodzie lekarza nie są przedsiębiorcami lekarze wykonujący praktykę w formie określonej w tym przepisie. Natomiast nadal brak jest normy prawnej, która wyłączałaby stosowanie przepisów ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. – Prawo działalności gospodarczej do niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej" (uzasadnienie uchwały 5 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24.09.2001 r. sygn. akt OPK 13/01, ONSA nr 1/2002, poz. 12, str. 180). Skład orzekający Wojewódzkiego Sąd Administracyjny w Białymstoku w niniejszej sprawie podzielił to stanowisko. A zatem lekarze prowadzący indywidualną praktykę lekarską prowadzą działalność gospodarczą, jakkolwiek nie są przedsiębiorcami. Stanowisko powyższe znajduje potwierdzenie w treści przepisu art. 35 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U., nr 91, poz. 408 z późn. zm.), stanowiącego ustawową podstawę do udzielania zamówień na świadczenia zdrowotne. Lekarz przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania zadań publicznego zakładu opieki zdrowotnej w zakresie udzielonego zamówienia i na zasadach określonych w umowie, a udzielający zamówienia publiczny Z.O.Z. zobowiązuje się do zapłacenia ze środków publicznych za wykonanie zamówienia (art. 35 ust. 2 ustawy). Lekarz przyjmujący zamówienie działa na własny rachunek, a nie na rzecz publicznego Z.O.Z.-u. Nawet gdyby przyjąć – jak twierdzi w skardze Starosta A. – że "lekarze zobowiązali się do świadczenia usług medycznych, w postaci pełnienia dyżurów lekarskich poza normalnymi godzinami pracy, na rzecz Samodzielnego PZOZ w A., a nie osób fizycznych" to należałoby uznać, iż mamy do czynienia z działalnością gospodarczą radnego – lekarza prowadzoną "wspólnie z innymi osobami" (właśnie z Z.O.Z.-em), z wykorzystaniem mienia powiatu, co również stanowi przesłankę do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego.

Fakt, iż w dacie wniesienia skargi radni – lekarze zaprzestali już świadczenia usług medycznych w postaci pełnienia dyżurów lekarskich na podstawie umów cywilnoprawnych, nie wpływa na ocenę legalności zaskarżonego zarządzenia zastępczego. Zgodnie z przepisem art. 190 ust. 1 pkt 2 Ordynacji wyborczej do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, wygaśnięcie mandatu radnego następuje wskutek naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem, w określonych w odrębnych przepisach, funkcji lub działalności. Wygaśnięcie mandatu następuje wówczas z mocy prawa na skutek zaistnienia okoliczności powodującej to wygaśnięcie. Stwierdzenie w drodze uchwały rady wygaśnięcia mandatu radnego ma charakter deklaratoryjny. Podobny charakter ma zarządzenie zastępcze wojewody wydawane w sytuacji, gdy rada nie podejmie stosownej uchwały w terminie ustawowo zakreślonym. Skoro zatem, w toku kadencji rady, podjęcie przez radnych działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia powiatu spowodowało wygaśnięcie mandatu, to późniejsze zaprzestanie takiej działalności nie prowadzi do restytucji stanu poprzedniego, albowiem ordynacja wyborcza nie zna instytucji przywrócenia, czy "odrodzenia" mandatu, który, zgodnie z prawem, wygasł.

Powiat A. od powyższego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie zarzucając naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 25b ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. 2001 Nr 142, poz. 1592 ze zm.) polegającą na przyjęciu, że radny samorządu powiatowego, pełniący dyżury na rzecz Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej, będącego powiatową osobą prawną, w ramach indywidualnej praktyki lekarskiej, prowadzi działalność gospodarczą z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym uzyskał mandat. Na tej podstawie wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku. W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wywodził, że zakaz zawarty w art. 25b ust. l nie został naruszony przez radnych Powiatu A. i przepis ten nie ma zastosowania w przedmiotowym stanie faktycznym. Zgodnie bowiem z treścią art. 25b ust. l ustawy o samorządzie powiatowym, radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności. Przepis art. 50c ustawy z dnia 05.12.1996 r. o zawodzie lekarza (Dz.U. z 2002 r. Nr 21, poz. 204 z późn. zm.) stanowi, że lekarze prowadzący indywidualną specjalistyczną praktykę albo grupową praktykę lekarską nie są przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy z dnia 19.11.1999 r. Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 101, poz. 1178 z późn. zm.). Skoro lekarze nie są przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy prawo działalności gospodarczej, to prowadzenie przez nich indywidualnej praktyki lekarskiej nie jest prowadzeniem działalności gospodarczej. Taka była wola ustawodawcy, która została wyrażona w treści art. 50c ustawy o zawodzie lekarza i wszelkie wywody, że usługi medyczne świadczone przez lekarzy są działalnością gospodarczą wydają się być nieuzasadnione. Zdaniem skarżącego, mając na uwadze treść art. 50c ustawy o zawodzie lekarza, pełnienie dyżurów przez lekarzy na podstawie umów cywilnoprawnych w ramach prowadzonej przez nich indywidualnej praktyki lekarskiej, nie jest prowadzeniem działalności gospodarczej. Konsekwencją takiego, jedynie słusznego stanowiska jest wniosek, że radni Powiatu A. M. K. i S. S. nie naruszyli ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym uzyskali mandat, o którym mowa w art. 25b ust. l ustawy o samorządzie powiatowym, gdyż pełnienie przez nich dyżurów kontraktowych w ramach prowadzonej przez nich indywidualnej praktyki lekarskiej nie jest działalnością gospodarczą. Art. 190 ust. l ustawy z dnia 16.07.19987 r.-Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz.U. z 2003 r. Nr 159, poz. 1547 z późn. zm.) wymienia przypadki wskutek wystąpienia których następuje wygaśnięcie mandatu radnego. Jednym z nich, wymienionym w art. 190 ust. l pkt 2a ustawy, jest naruszenie ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji lub działalności. W związku z powyższym, wobec nie naruszenia przez radnych M. K. i S. S. ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym uzyskali mandat, nie zachodzi ustawowa przesłanka wygaśnięcia mandatu określona w art. 190 ust. l pkt 2a ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, a zarządzenie zastępcze Wojewody P. oraz skarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wydane zostały z naruszeniem art. 25b ust. l ustawy o samorządzie powiatowym.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Wojewoda P. wnosił o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu odpowiedzi wskazywał, że podnoszony w skardze kasacyjnej przez stronę skarżącą zarzut, iż działalność lekarzy w postaci indywidualnej praktyki specjalistycznej lub grupowej praktyki lekarskiej nie może być poczytana jako działalność gospodarcza, należy uznać za nietrafny. Bowiem art. 50b ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza (Dz.U. z 2002 r. Nr 21, poz. 104), na który powołuje się strona skarżąca, stanowi, iż lekarze prowadzący prywatną praktykę nie są przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy z dnia 19 listopada 1996 r. - Prawo o działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 101, poz. l l 78 ze zm.). Zapis ten oznacza, iż lekarze wykonujący praktykę prywatną są zwolnieni od procedur rejestrowych wymaganych od przedsiębiorców na podstawie ustawy, co przed wprowadzeniem tego zapisu wywoływało szereg wątpliwości co do rejestracji prywatnych gabinetów w Izbie Lekarskiej oraz w ewidencji działalności gospodarczej w gminach czy Krajowym Rejestrze Sądowym. Biorąc natomiast pod uwagę charakter prowadzonej przez lekarzy w ramach prywatnej praktyki działalności – podnosił dalej Wojewoda P. - to ma ona wyraźny przymiot działalności gospodarczej, gdyż prowadzona jest przez lekarzy na własny rachunek i za odpłatnością (kontrakty z NFZ lub odpłatność pacjentów). Dlatego też wydanie przez organ nadzoru zarządzenia zastępczego na podstawie art. 85a ustawy o samorządzie powiatowym, było działaniem uzasadnionym w sytuacji, gdy radni naruszyli zapis art. 25b ustawy, a Rada Powiatu nie podjęła w tym zakresie stosownych uchwał.

Po rozpatrzeniu skargi kasacyjnej Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie, wyrokiem z dnia 10 lutego 2005 r., sygn. akt OSK 1083/04, uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Białymstoku. Sąd bowiem podkreślał, że "...ustanowienie instytucji represyjnych, których celem jest stworzenie gwarancji prawidłowego i rzetelnego wykonywania zadań przez jednostki samorządu terytorialnego przy wykorzystaniu powierzonego mienia powiatu nie oznacza, że ustawodawca odchodzi przy stosowaniu tych instytucji od konstytucyjnej zasady, ustanowionej w art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którą "Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej". Jedną z wartości demokratycznego państwa prawnego jest zasada praworządności. Według art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej "Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa". Zasada konstytucyjna praworządności wiąże organy nadzoru, które mogą podjąć ingerencję nadzorczą tylko w oparciu o kryterium zgodności z prawem. Działanie na podstawie i w granicach prawa to działanie, które znajduje oparcie w treści przepisu prawa. Przy wykładni przepisu prawa należy mieć na uwadze, że instytucje represyjne, sankcje, mogą być stosowane tylko w granicach dopuszczalnych prawem, przy wyłączeniu wykładni rozszerzającej. Ten zakaz rozszerzającej wykładni przepisów ustanawiających sankcje wobec jednostki, ma szczególne znaczenie w przypadku stosowania sankcji wygaśnięcia mandatu radnego, a to z uwagi na pierwszeństwo członków wspólnoty samorządowej w tworzeniu składu osobowego organów jednostek samorządu terytorialnego."

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Stosownie do treści art. 190 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. ), Sąd, któremu sprawa została przekazana, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny. Nie można oprzeć skargi kasacyjnej od orzeczenia wydanego po ponownym rozpoznaniu sprawy na podstawach sprzecznych z wykładnią prawa ustaloną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny.

W uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia NSA między innymi wskazywał na naruszenie przepisów postępowania, których uchybienie miało wpływ na wynik przedmiotowej sprawy. W szczególności NSA podkreślał, iż w aktach sprawy brak dowodów, czy radni prowadzili i mieli zarejestrowaną indywidualną praktykę lekarską (art. 50b ust. l powołanej ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty) oraz nie ustalono, czy działalność gospodarcza była prowadzona z wykorzystaniem mienia powiatu.

Sąd rozpatrujący przedmiotową sprawę, któremu przez NSA została ona przekazana stwierdza, iż faktycznie w aktach brak jest jakichkolwiek dokumentów ( np. zaświadczenia o wpisie do rejestru praktyk lekarskich lub wypisu z Krajowego Rejestru Sądowego ), potwierdzających fakt prowadzenia oraz zarejestrowania w spornym okresie przez radnych M. K. i S. S., indywidualnej praktyki lekarskiej. W aktach danej sprawy Sąd nie znajduje również innych niezbędnych dokumentów, tj. umów o świadczenie usług medycznych oraz umów najmu pomieszczeń, sprzętu i aparatury medycznej należących do jednostki samorządu terytorialnego, zawartych przez radnych M. K. i S. S. W aktach do danej sprawy dołączono co prawda kopie umów o świadczenie usług medycznych oraz umów najmu pomieszczeń, sprzętu i aparatury medycznej ( nawet nie potwierdzone za zgodność z oryginałem ), ale w umowach odczytać można nazwę tylko jednej strony, tj. Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w A. W umowach tych zostały zaczernione dane co do nazwy drugiej strony czynności prawnej, jak też nie są czytelne inne ważne informacje zawarte w tych dokumentach.

Wyjaśnienia wymaga również, czy działalność gospodarcza prowadzona była w spornym okresie przez radnych M. K. i S. S. - z wykorzystaniem mienia Powiatu A. W szczególności niezbędne jest ustalenie związku prowadzonej działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia powiatu, które to będzie miało miejsce w tych przypadkach, gdy mienie powiatu jest niezbędnym elementem wykonywania działalności gospodarczej. NSA w uzasadnieniu swego wyroku z 10 lutego 2005 r. podkreślał bowiem, "... iż konieczne jest zatem ustalenie wystąpienia tego związku, a jest to zależne od okoliczności danej sytuacji prawnej. Dyspozycja przepisu art. 25 b ust. l ustawy o samorządzie powiatowym wyraźnie wskazuje, że wykorzystanie mienia powiatu, w którym radny uzyskał mandat, musi pozostawać w związku funkcjonalnym z prowadzoną przez radnego działalnością gospodarczą. Inaczej mówiąc mienie powiatu służy działalności gospodarczej prowadzonej przez radnego. Z reguły nie ma takiego związku w sytuacji, gdy radny prowadzi działalność gospodarczą w formie świadczenia usług dla innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, który to podmiot wykorzystuje w swojej działalności mienie powiatu. W każdym razie w takim przypadku nie jest to prowadzenie wspólnej działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia powiatu. Omawianego przepisu nie można bowiem rozumieć w ten sposób, że zawarcie umowy świadczenia usług przez radnego prowadzącego działalność gospodarczą na własny rachunek na rzecz innej osoby prowadzącej działalność gospodarczą z wykorzystaniem mienia powiatu jest równoznaczne z prowadzeniem wspólnie z tą osobą działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia powiatu. Tak zaś rozumiany jest przepis art. 24 F ust. l ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (wyrok NSA z dnia 10 listopada 2000 r., OSK 882/04)."

Jednocześnie Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, iż nie do przyjęcia jest zastosowana w sprawie wykładnia prawa, jakoby własność i inne prawa majątkowe nabyte przez powiat lub inne powiatowe osoby prawne, w tym mienie Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w A., było mieniem powiatu w rozumieniu art. 25b ustawy o samorządzie powiatowym. Przyjęcie bowiem takiej tezy prowadziłoby do ograniczenia praw jednostki w każdym przypadku wykonywania pracy na podstawie różnych tytułów w nieruchomościach, będących własnością wspólnot samorządowych.

Mając powyższe na względzie Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. "c" w zw. z art. 190 przywoływanej wyżej ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, uchylił zaskarżone zarządzenie zastępcze Wojewody P.

Orzeczenie o niepodleganiu wykonaniu uchylonego aktu Sąd oparł o przepis art. 152 tejże ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.



Powered by SoftProdukt