Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

|Sygn. akt I SA/Kr 1648/14 | W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 14 stycznia 2015 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w składzie następującym:, Przewodniczący Sędzia: WSA Stanisław Grzeszek (spr.), Sędziowie: WSA Grażyna Firek, WSA Ewa Michna, Protokolant: st.sekr.sąd. Bożena Piątek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 stycznia 2015 r., sprawy ze skarg J.S. na postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 28 sierpnia 2014 r. nr [...],[...] w przedmiocie pozostawienia odwołania bez rozpatrzenia - skargi oddala -

Postanowieniami z dnia 28 sierpnia 2014 r. o numerach [...] i [...] Dyrektor Izby Skarbowej działając na podstawie art. 228 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U z 2012 r. poz. 749 ze zm.) pozostawił bez rozpoznania odwołania J.S. od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 29 maja 2014 r. o numerach odpowiednio [...] i [...] w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności w/w za zaległości podatkowe spółki w podatku dochodowym od osób prawnych za 2009 r. oraz podatku od towarów i usług za III kwartał 2009 r.

W uzasadnieniach rozstrzygnięć wyjaśniono, że w piśmie wniesionym 6 czerwca 2014 r. zatytułowanym "Odwołanie od decyzji z dnia 29 maja 2014: PP-23/4406-3/14/AS" ", podatnik poinformował o złożeniu w tym samym dniu korekty deklaracji CIT-8 za 2009 r. W korekcie deklaracji została rozliczona strata z roku 2008, w związku z powyższym zmniejszono podstawę opodatkowania za rok 2009. Kwota podatku do zapłaty po złożeniu korekty za rok 2009 wynosi 17.862,00 zł.

Z kolei w piśmie wniesionym 6 czerwca 2014 r. zatytułowanym "Odwołanie od decyzji z dnia 29 maja 2014: [...], podatnik poinformował o złożeniu w tym samym dniu korekty deklaracji za okres od IV kwartału 2011 do I kwartału 2014 r., w deklaracji za I kwartał 2014 r. została wykazana kwota do zwrotu w wysokości 37.671,00 zł. oraz wskazał, że w dodatkowym piśmie została zlecona dyspozycja przeksięgowania na zaległość z tytułu podatku od towarów i usług za III kwartał 2009 r. W obu pismach (odwołaniach) związku z powyższym podatnik wniósł o wstrzymanie wykonania decyzji do momentu wykonania przeksięgowań przez Urząd Skarbowy.

Organ odwoławczy dalej przypomniał, że pismami z dnia 18 lipca 2014 r. wezwał podatnika o uzupełnienie wniesionych odwołań o wskazane w art. 222 Ordynacji podatkowej wymogi formalne, a to wskazanie zarzutów przeciw decyzji, określenie istoty i zakresu żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazanie dowodów uzasadniających to żądanie.

W odpowiedzi na te wezwania podatnik stawił się w Izbie Skarbowej, jednakże nie uzupełnił wskazanych braków, a tylko zapoznał się ze zgromadzonym materiałem dowodowym.

W skargach na te postanowienia skierowanych do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, J.S. zarzucił zaskarżonym postanowieniom naruszenie przepisów postępowania tj. art. 228 § 1 pkt 3 w związku z art. 222 Ordynacji podatkowej poprzez uznanie, że złożone odwołanie nie spełniało wymogów określonych w art. 222 Ordynacji podatkowej. W związku z tak sformułowanymi zarzutami skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonych postanowień.

W uzasadnieniach skarg podniósł, że pierwszy i drugi z wymienionych w przepisie art. 222 Ordynacji podatkowej elementów odwołania mają charakter obligatoryjny. Trzeci z nich z istoty rzeczy nosi cechy fakultatywności. Nie zawsze bowiem istnieje możliwość wskazywania na dowody, zwłaszcza wówczas, gdy spór z organami podatkowymi toczy się w przedmiocie wykładni przepisów prawa. W ocenie skarżącego sporządzone przez niego odwołania zawierały wszelkie niezbędne elementy określone w art. 222 Ordynacji podatkowej.

W odpowiedziach na skargi Dyrektor Izby Skarbowej podtrzymując stanowisko zawarte w zakwestionowanych postanowieniach wniósł o oddalenie skarg. W ocenie organu sporne pisma wniesione w dniu 6 czerwca 2014 r., obok nazwy "odwołanie", nie zawierały żadnych z elementów wyszczególnionych w art. 222 Ordynacji podatkowej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie działając na podstawie art. 111 § 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi postanowił sprawy o sygn. akt I SA/Kr 1648/14 i I SA/Kr 1649/14 połączyć do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia i prowadzić je pod sygn. akt I SA/Kr 1648/14.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej. Kontrola, o której mowa w § 1, sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (art. 1 § 2 cyt. ustawy).

Stosownie do art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej z punktu widzenia legalności tj. z punktu widzenia zgodności zaskarżonych decyzji lub postanowień z przepisami powszechnie obowiązującego prawa.

Z tej przyczyny sąd nie jest uprawniony do badania czy kwestionowane decyzje (postanowienia) są dla stron w ich subiektywnym odczuciu krzywdzące lub czy uwzględniają ogół okoliczności faktycznych nie związanych ściśle z normami prawnymi mającymi zastosowanie w sprawie, chyba że są objęte ich hipotezami. Żądanie skargi może być więc uwzględnione w razie stwierdzenia przez sąd, że rozstrzygnięcie zostało wydane z naruszeniem prawa materialnego lub przepisów postępowania, jeżeli takie naruszenie miało istotny wpływ na wynik sprawy art. 145 § 1 pkt 1 cytowanej ustawy. Ponadto Sąd stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji (postanowienia) jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach. Sąd rozstrzyga - w myśl art. 134 § 1 ustawy - w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Mając na względzie zakreślone powyżej ramy kontroli sądowoadministracyjnej, Sąd w niniejszych sprawach stwierdza, że skargi okazały się niezasadne, albowiem zaskarżone postanowienia nie naruszają prawa.

W sprawach poza sporem pozostaje fakt, że Dyrektor Izby Skarbowej uznał, że pisma z dnia 6 czerwca 2014 r. zatytułowane przez skarżącego odwołaniami zostały wniesione w terminie, oraz że dotyczyły one rozstrzygnięć wydanych przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności skarżącego jako członka zarządu za zaległości podatkowe spółki z o.o. K. w K. w podatku dochodowym od osób prawnych za 2009 r. oraz w podatku od towarów i usług za III kwartał 2009 r. Wynika to ewidentnie z powołanych w odwołaniach dat i numerów decyzji.

Przedmiot sporu między stronami sprowadza się natomiast do odpowiedzi na pytanie, czy ww. odwołania z dnia 6 czerwca 2014 r. spełniały wymogi przewidziane przez przepisy Ordynacji podatkowej, w tym szczególnie te określone w art. 222 Ordynacji podatkowej.

Jak wynika ze skarg stanowiska organu oraz skarżącego są w tym zakresie rozbieżne i zostały przedstawione powyżej.

Przystępując zatem do oceny prawnej zaskarżonych postanowień należy podkreślić, że stosownie do treści przepisu art. 228 § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej, organ odwoławczy stwierdza w formie postanowienia pozostawienie odwołania bez rozpatrzenia, jeżeli odwołanie nie spełnia warunków wynikających z art. 222 Ordynacji podatkowej.

Z kolei, w myśl brzmienia art. 222 Ordynacji podatkowej odwołanie od decyzji organu podatkowego powinno zawierać zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie.

Przepis ten zatem ustanawia wymogi formalne, jakie powinno spełniać odwołanie w postępowaniu podatkowym. W piśmiennictwie podatkowym, jak i w orzecznictwie sądowoadministracyjnym silnie prezentowany jest pogląd, że przepis ten powinien być interpretowany w sposób ścisły, a nadmierny rygoryzm w jego stosowaniu może prowadzić do ograniczenia jednego z podstawowych praw strony w postępowaniu podatkowym, jakim jest prawo do instancyjnej kontroli decyzji. Dlatego też, podkreśla się konieczność zachowania, przy stosowaniu tego przepisu, zasady proporcjonalności, a więc takiego podejścia do kwestii spełnienia warunków w nim ustanowionych, które zakłada jako punkt wyjścia do dokonywania oceny, prawo do odwołania strony, a nie dążenie do ograniczenia tego prawa (por. B. Adamiak, J. Borkowski, R. Mastalski, J. Zubrzycki: Ordynacja podatkowa. Komentarz 2004, Unimex, Wrocław 2004, s. 752). Tak więc wymagania formalne stawiane środkom zaskarżenia w postępowaniu podatkowym ( art. 222 Ordynacji podatkowej) muszą być oceniane w sposób nie kolidujący z zasadami dwuinstancyjności postępowania administracyjnego. Jeśli zatem z odwołania można wyczytać zarzuty stawiane decyzji oraz żądanie wnoszącego odwołanie, środkowi zaskarżenia nie można przypisać braków formalnych i uznać go za niedopuszczalny.

W pełni podzielając przedstawiony wyżej kierunek i sposób interpretacji przepisu art. 222 Ordynacji podatkowej i przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanych spraw, Sąd w składzie orzekającym, oceniając przedmiotowe odwołania w kontekście wymogów sformułowanych w art. 222 Ordynacji podatkowej, przyznaje w pełni rację organowi odwoławczemu, że odwołania z dnia 6 czerwca 2014 r. nie zawierają w swojej treści żadnego z wymogów określonych w art. 222 Ordynacji podatkowej.

Zdaniem Sądu należy podzielić konstatację organu odwoławczego, że z przedmiotowych odwołań nie można było wyczytać ani jakichkolwiek zarzutów stawianych decyzjom organu pierwszej instancji, ani skonkretyzowanego poprzez wskazanie istoty i zakresu, żądania wnoszącego przedmiotowe odwołania. Zasadnie zatem organ rozpatrujący te odwołania, wezwał skarżącego w trybie art. 169 § 1 w związku z art. 222 Ordynacji podatkowej do usunięcia braków formalnych odwołań tj. o wskazanie zarzutów przeciw decyzjom, określenie istoty i zakresu żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazania dowodów uzasadniających to żądanie. Skarżący, jakkolwiek na powyższe wezwanie stawił się w organie, to jednak ograniczył się wyłącznie do zapoznania się z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawach, a braków formalnych odwołań nie uzupełnił.

Jakkolwiek można się zgodzić ze skarżącym, który w skargach wskazywał na fakultatywny charakter wymogu podania w odwołaniu dowodów uzasadniających żądanie sformułowane w odwołaniu, niemniej jednak brak określenia w tymże odwołaniu istoty i zakresu żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wyartykułowania zarzutów przeciw decyzji, w ocenie Sądu prawnie dyskwalifikuje takie odwołanie i powoduje, że nie może ono być rozpatrzone w postępowaniu odwoławczym. Taka sytuacja niewątpliwie zaistniała w niniejszych sprawach.

Reasumując, stwierdzić należy, że odwołania skarżącego z dnia 6 czerwca 2014 r. nie spełniały w istocie rzeczy żadnego z wymogów określonych przepisem art. 222 Ordynacji podatkowej i w konsekwencji nie pozwalały na podjęcie postępowań odwoławczych. Tym samym, w ocenie Sądu należało uznać, że w przedmiotowych sprawach zaszły przesłanki pozwalające na zastosowanie art. 228 § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej.

W tym stanie rzeczy, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) orzekł jak w sentencji.