Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jakub Zieliński Sędziowie Sędzia WSA Edyta Podrazik (spr.) Sędzia WSA Elwira Brychcy Protokolant St. sekretarz sąd. Monika Pancewicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2015 r. sprawy ze skargi Redaktora naczelnego dziennika "Ł." – P. G. na bezczynność Ośrodka Hodowli Zwierzyny Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego "G." w przedmiocie udzielenia informacji prasowej I. zobowiązuje Ośrodek Hodowli Zwierzyny Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego G. do załatwienia wniosku Redaktora naczelnego dziennika "Ł." – P. G. z dnia [...] października 2014 roku w zakresie żądania udzielenia informacji poprzez przesłanie kopii książki ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnym w terminie 14 dni od otrzymania prawomocnego wyroku i akt sprawy, II. stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, III. w pozostałym zakresie postępowanie umarza, IV. zasądza od Ośrodka Hodowli Zwierzyny Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego "G." na rzecz skarżącego kwotę 357,- zł (trzysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Pismem z dnia [...] października 2014 r. S. P. w imieniu dziennika "Ł." wniósł na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. nr 5 poz. 24 z późn. zm.) o udzielenie informacji poprzez przesłanie kopii: (1) druku rocznego planu łowieckiego na rok gospodarczy 2014/2015, realizowanego przez O. H. Z. (dalej: "OHZ") "G.", oraz (2) książki ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnym, o jakiej mowa w art. 42b ustawy z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie (Dz. U. z 2005 r. nr 127 poz. 1066 z późn. zm.), za okres ostatnich 3 miesięcy (sierpień – października 2014 r.).

W odpowiedzi pismem z dnia [...] października 2014 r. Kierownik OHZ Z. G. P. Z. Ł. (dalej: "ZG PZŁ") "G." wskazał, że żądane dokumenty są dostępne do wglądu w siedzibie ośrodka po telefonicznym ustaleniu odpowiedniego terminu. Jednocześnie zastrzeżono, że książka ewidencji pobytu myśliwego w łowisku zostanie uprzednio zanonimizowana.

Pismem z dnia [...] listopada 2014 r. P. G. – redaktor naczelny dziennika "Ł." wniósł skargę na bezczynność OHZ ZG PZŁ "G." w zakresie udzielenia informacji publicznej wnioskowanej w piśmie z dnia [...] października 2014 r.

W uzasadnieniu podniesiono, że odpowiedź zawarta w piśmie z dnia [...] października 2014 r. stanowi nieskuteczną próbą zmiany formy udostępnienia informacji publicznej. Organ bowiem nie powołał się na brak środków technicznych, który nie pozwala na przekazanie informacji w formie zgodnej z wnioskiem; nie powołano się również na art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112 poz. 1198 z późn. zm., dalej: "u.d.i.p."). Nieskuteczne jest także zastrzeżenie, że jeden z wnioskowanych dokumentów miałby być poddany anonimizacji. Dokument ten ma bowiem charakter publiczny i został wytworzony w oparciu o konkretny przepis ustawy powołany we wniosku z dnia [...] października 2014 r. Co więcej, dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego jest obowiązany poinformować pisemnie właściwego nadleśniczego o miejscu wyłożenia książki ewidencji, a myśliwy zobowiązany do wpisania się do tej książki samodzielnie albo przez upoważnioną osobę w celu poinformowania innych myśliwych i służby leśne, że w danym miejscu i czasie mogą natknąć się na polującego myśliwego. Ze swojej natury omawiana książka ma zatem charakter jawny i nie powinna podlegać anonimizacji. Skarżący następnie wskazał, że udzielenie informacji prasowej następuje w świetle art. 3a powołanej ustawy – Prawo prasowe w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jednocześnie P. Z. Ł. jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją powyższego unormowania. Ustawodawca przekazał bowiem temu podmiotowi szereg zadań z zakresu administracji publicznej, w tym m.in. dbanie o zachowanie i rozwój populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. P. Z. Ł. realizuje poza tym także inne zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. Tym samym żądane w niniejszej sprawie informacje mają charakter informacji publicznej.

Pismem z dnia [...] stycznia 2015 r. Kierownik OHZ ZG PZŁ "G." udzielił skarżącemu informacji poprzez przekazanie kopii rocznych planów łowieckich na rok gospodarczy 2013/2014 oraz sprawozdania z wykonania planu roku gospodarczego 2013/2014.

W odpowiedzi na skargę z dnia [...] lutego 2015 r. Z. G. P. Z. Ł. wniósł o jej oddalenie.

W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że w dniu [...] stycznia OHZ "G." przesłał wnioskowany roczny plan łowiecki za rok gospodarczy 2014/2015 oraz sprawozdanie z wykonania planu łowieckiego za rok 2013/2014. Ponadto organ zaznaczył, że analiza wpisów dokonywanych w książce polowań indywidualnych prowadzi do wniosku, że są one jawne jedynie w dniu wykonywania polowania. Wtedy bowiem wymieniona książka pełni funkcje związane z bezpieczeństwem polujących i osób przebywających w łowisku. Po tej dacie wpis pełni już wyłącznie rolę historyczną, informując o osobie, która odbyła polowanie. Jednocześnie staje się on od tego momentu źródłem wiedzy o sferze życia prywatnego osoby polującej i jako taki podlega ochronie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje

Skarga okazała się częściowo zasadna.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1647), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Jak wynika przy tym z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm., dalej: "p.p.s.a."), sąd rozstrzyga w granicach skargi, nie będąc jednak zarzutami i wnioskami skargi, ani powołaną podstawą prawną.

Na wstępie należy zauważyć, że pismem z dnia [...] października 2014 r. S. P. w imieniu dziennika "Ł.i" wniósł na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. nr 5 poz. 24 z późn. zm.) o udzielnie informacji poprzez przesłanie kopii: (1) rocznego planu łowieckiego na rok gospodarczy 2014/2015 realizowanego przez O. H. Z. (dalej: "OHZ") "G." oraz (2) książki ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnym za okres od sierpnia 2014 r. do września 2014 r. Okoliczności te należy uznać za bezsporne, gdyż nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

Należy przy tym zauważyć, że wedle art. 11 ust. 1 powołanej ustawy – Prawo prasowe, dziennikarz jest uprawniony do uzyskiwania informacji w zakresie, o którym mowa w art. 4 tejże ustawy. Jednocześnie ustawodawca wskazuje w art. 3a cytowanej ustawy, że w zakresie prawa dostępu do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2014 r. poz. 782 z późn. zm., dalej: "u.d.i.p."). Jeżeli zatem dziennikarz jest zainteresowany pozyskaniem informacji mających status informacji publicznej i znajdującej się w dyspozycji organów wymienionych w art. 4 ust. 1 u.d.i.p., to właściwy tryb uzyskania tych danych przewidziany jest w ustawie o dostępie do informacji publicznej, a nie w ustawie – Prawo prasowe.

Pogląd ten został również zaaprobowany w orzecznictwie (zob. wyrok NSA z dnia 5 kwietnia 2013 r., I OSK 89/13 – Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Tym samym podstawę rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie stanowiły przepisy powołanej ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zgodnie z art. 1 ust. 1 u.d.i.p., każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu powołanej ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w tejże ustawie.

Jak wynika z kolei z art. 2 u.d.i.p., każdemu co do zasady przysługuje prawo dostępu do informacji publicznej, przy czym od osoby wykonującej to prawo nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego.

Ustawodawca wskazuje zarazem przykładowo w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p., że obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publicznej. Nie ulega przy tym wątpliwości, że ośrodki hodowli zwierzyny Z. G. P. Z. Ł. (dalej: "ZG PZŁ") zaliczają się do wymienionej grupy podmiotów. Zgodnie bowiem z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie (Dz. U. z 2013 r. poz. 1226 z późn. zm.), P. Z. Ł. (dalej: "PZŁ") jest zrzeszeniem osób fizycznym i prawnych, które prowadzą gospodarkę łowiecką poprzez hodowlę i pozyskiwanie zwierzyny oraz działają na rzecz jej ochrony poprzez regulację liczebności populacji zwierząt łownych. Tym samym PZŁ realizuje również zadania związane z łowiectwem, wymienione w art. 1 powołanej ustawy. Jak wynika przy tym z art. 28 ust. 3 tejże ustawy, ośrodki hodowli zwierzyny są prowadzone m.in. przez PZŁ, co stanowi element szeroko rozumianej ochrony środowiska przyrodniczego, obejmującego ochronę zwierząt łownych, gospodarowanie ich zasobami w zgodzie z zasadami ekologii i zasadami racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej i rybackiej. Poza tym o publicznoprawnym charakterze działalności PZŁ świadczy także konieczność odbycia na mocy art. 42 ust. 2-7 wymienionej ustawy, przez osoby ubiegające się o uprawnienia do polowania, szkolenia prowadzonego przez PZŁ.

Podobne stanowisko spotkało się również z aprobatą w orzecznictwie (zob. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 14 listopada 2014 r., II SAB/Po 73/14; postanowienie NSA z dnia 28 listopada 2013 r., I OZ 1155/13; wyrok NSA z dnia 5 kwietnia 2013 r., I OSK 89/13 – Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Nie ulega wobec tego wątpliwości, że skarżący był podmiotem czynnie legitymowanym do żądania udzielenia informacji publicznej, a O. H. Z. (dalej: "OHZ") "G." ZG PZŁ był podmiotem biernie legitymowanym do jej udostępnienia. Trzeba przy tym uznać, że plan łowiecki na rok gospodarczy 2014/2015 oraz książka ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnym stanowią co do zasady informację publiczną. Plan łowiecki jest bowiem w świetle art. 8 ust. 3 powołanej ustawy – Prawo łowieckie jednym z głównych instrumentów kształtowania gospodarki łowieckiej. Odpowiada on zatem opisowi art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b i art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. a i b u.d.i.p., zawierającym przykładowe wyliczenie danych stanowiących informację publiczną. Z kolei książka ewidencji pobytu na indywidualnym polowaniu stanowi w myśl art. 42b ust. 1 cytowanej ustawy w zw. z § 23 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków wykonywania polowania i znakowania tusz (Dz. U. nr 61 poz. 548 z późn. zm.) jeden z dokumentów wytwarzanych przez OHZ ZG PZŁ i nie można bez jego zgody dokonywać zmiany miejsca jej wyłożenia. Wspomniana książka ma przy tym na celu zapewnienie bezpieczeństwa w trakcie polowania. Mieści się ona zatem w opisie art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. f u.d.i.p.

W konsekwencji należy więc uznać, że OHZ ZG PZŁ był zobowiązany do udzielenia informacji żądanych przez skarżącego. Zgodnie z art. 13 ust. 1 u.d.i.p., udostępnienie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona we wskazanym terminie, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia na mocy art. 13 ust. 2 u.d.i.p. w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.

Należy przy tym zaznaczyć, że w świetle art. 14 ust. 1 u.d.i.p. udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do udostępnienia, nieumożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie określonych we wniosku. Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku, podmiot obowiązany do udostępnienia powiadamia pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazuje, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. W takim przypadku, jeżeli w terminie 14 dni od powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu, postępowanie o udostępnienie informacji umarza się.

Odnosząc te uwagi do specyfiki rozważanej sprawy trzeba wskazać, że we wniosku z dnia [...] października 2014 r. skarżący domagał się udostępnienia mu omawianych informacji poprzez przesłanie ich kopii. W terminie [...] dni od dnia otrzymania wspomnianego wniosku OHZ ZG PZŁ skierował do skarżącego jedynie pismo z dnia [...] października 2014 r. informujące o możliwości zapoznania się z dokumentami w siedzibie organu z zastrzeżeniem uprzedniej anonimizacji książki ewidencji pobytu myśliwego w łowisku. Nie ulega wątpliwości, że powyższa odpowiedź z dnia [...] października 2014 r. nie czyniła zadość formie udzielenia informacji publicznej wskazanej we wniosku. Organ nie powiadomił przy tym w trybie art. 14 ust. 2 u.d.i.p. skarżącego o braku możliwości udostępnienia informacji publicznej zgodnie z wnioskiem. Oznacza to z kolei, że pismo z dnia [...] października 2014 r. nie prowadziło do załatwienia sprawy i tym samym zwolnienia organu z zarzutu pozostawania w bezczynności.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy wynika jednak, że pismem z dnia [...] stycznia 2015 r. Kierownik OHZ ZG PZŁ przekazał skarżącemu kopie rocznych planów łowieckich na rok gospodarczy 2014/2015 oraz sprawozdanie z wykonania planu gospodarczego 2013/2014. Okoliczność ta nie była negowana przez skarżącego, a zatem należy ją uznać za bezsporną. Oznacza to z kolei, że w tej mierze załatwiony został wniosek skarżącego z dnia [...] października 2014 r. W tym zakresie ustał zatem stan bezczynności organu, wobec czego należało w części umorzyć postępowanie sądowoadministracyjne.

Niemniej wniosek skarżącego z dnia [...] października 2014 r. dotyczył również udostępnienia książki ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnym. W skardze z dnia [...] listopada 2014 r. P. G. – redaktor naczelny dziennika "Ł." wywodził ponadto, że wpisy zawarte w tej książce nie powinny być poddane anonimizacji, gdyż mają one charakter jawny (k. 2-6 akt sądowych). Odmienny pogląd został natomiast wyrażony w odpowiedzi na skargę, w której wskazano, że wpisy w książce pobytu na indywidualnym polowaniu mają charakter jawny tylko w dacie odbywania polowania, a następnie odgrywają już tylko rolę historyczną. W tej kwestii należy podzielić stanowisko ZG PZŁ (k. 13-14 akt sądowych).

Trafnie bowiem organ wskazuje w odpowiedzi na skargę, że jawność wpisów w książce ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnym powiązana jest z funkcją, jaką pełni ten dokument. Ma on bowiem przede wszystkim na celu zapewnienie bezpieczeństwa innym osobom wkraczającym na teren łowiska oraz uniknięcie równoczesnego polowania w tym samym miejscu i o tej samej porze niewiedzących o sobie myśliwych. Cel ten wynika z § 23 ust. 2 powołanego rozporządzenia, zgodnie z którym wpisów w omawianej książce może dokonać wyłącznie myśliwy wykonujący polowanie, upoważniony przez niego myśliwy lub osoba upoważniona przez dzierżawcę albo zarządcę obwodu łowieckiego. Ponadto wpisu można dokonać w myśl § 23 ust. 3 cytowanego rozporządzenia najwcześniej 24 godziny przed rozpoczęciem polowania, przy czym wedle § 23 ust. 4 tego rozporządzenia w miejscu wskazanym w książce ewidencji jako miejsce wykonywania polowania nie może w tym samym czasie, bez zgody myśliwego wykonującego polowanie, polować inny myśliwy.

Opisana wyżej funkcja realizowana jest jednak tylko w dacie odbywania polowania. W późniejszym czasie – już po zakończeniu polowania – wpis ma bowiem tylko walor historyczny, informując, że w danym czasie i miejscu określona osoba odbywała polowanie indywidualne. W tym zakresie wpis nie posiada zatem charakteru jawnego, a informacje dotyczące osób biorących udział w polowaniu powinny być poddane anonimizacji.

Aprobata dla powyższej konkluzji organu nie zmienia faktu, że OHZ ZG PZŁ do chwili obecnej nie przekazało zgodnie z wnioskiem z dnia [...] października 2014 r. kopii (zanonimizowanej) książki ewidencji pobytów na polowaniu indywidualnym. W konsekwencji więc należy uznać, że w tym zakresie organ pozostaje w stanie bezczynności. Tym bardziej, że w aktach sprawy brak jest zawiadomienia na mocy art. 13 ust. 2 u.d.i.p. o wyznaczeniu nowego terminu załatwienia sprawy, co mogłoby ewentualnie uchylać zarzut bezczynności. Organ nie wskazał także w trybie art. 14 ust. 2 u.d.i.p., by realizacja żądania skarżącego w formie przewidzianej we wspomnianym wniosku była niemożliwa. Tym samym w powyższym zakresie OHZ ZG PZŁ pozostawało w stanie bezczynności.

W tej sytuacji Sąd na podstawie art. 149 § 1 p.p.s.a. zobowiązał O. H. Z. Z. G. PZŁ "G." do załatwienia wniosku redaktora naczelnego dziennika "Ł." – P. G. z dnia [...] października 2014 r. w zakresie żądania udzielenia informacji poprzez przesłanie kopii książki ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnym.

Jednocześnie Sąd stwierdził na mocy art. 149 § 1 p.p.s.a., że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Przekroczenie ustawowego terminu do załatwienia sprawy nie wynikało bowiem z lekceważącego stosunku do przepisów prawa. Sąd miał na uwadze, że przepisu powołanej ustawy o dostępie do informacji publicznej mogą budzić wątpliwości interpretacyjne. Błędna wykładnia dokonana przez organ nie wiązała zatem w kontekście rozpatrywanej sprawy z rażącym naruszeniem prawa.

W pozostałym zakresie, z uwagi na załatwienie wniosku skarżącego z dnia 22 października 2014 r., Sąd umorzył postępowanie na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a.

Sąd orzekł o kosztach postępowania w oparciu o art. 200 p.p.s.a. w zw. z art. 205 § 2 p.p.s.a w zw. z § 14 ust. 2 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 490).