Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Krzysztof Gruszecki (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Elżbieta Piechowiak Sędzia WSA Renata Owczarzak Protokolant Justyna Straka po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 2 września 2008 r. sprawy ze skargi B. N. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Bydgoszczy z dnia [...] marca 2008 r. nr [...] w przedmiocie przywrócenia poprzedniego sposobu użytkowania oddala skargę.

II SA/Bd 447/08

Uzasadnienie

Pismem z dnia [...] czerwca 2007 r. znak: [...] Wojewódzki Konserwator Zabytków w [...] poinformował Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] o prowadzonym postępowaniu w sprawie uzgodnienia projektu decyzji ustalającej warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na remoncie istniejących budynków z przeznaczeniem na działalność handlową, dobudowę oficyny wzdłuż granicy z przeznaczeniem na zaplecze magazynowe oraz budowę schodów stalowo-ażurowych zewnętrznych na I piętro budynku głównego od strony podwórza na terenie działki [...] przy ul. [...] w [...]. W wyniku przeprowadzonych oględzin w dniu [...] kwietnia 2007 r. ustalono, że prace remontowe budynków gospodarczych zostały wykonane w 2002 r. Otynkowano je, ocieplono i pomalowano. W tym samym roku zamurowano drzwi wejściowe do kamienicy od strony podwórza. Przedmiotowe roboty wykonano w warunkach samowoli budowlanej, bez uzgodnienia z [...] Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, które było wymagane ze względu na położenie inwestycji na terenie Dzielnicy Starego Miasta [...] wpisanej do rejestru zabytków.

Pismem z dnia [...] sierpnia 2007 r. ponownie zawiadomiono B. i K. N. o planowanej na dzień [...] sierpnia 2007 r. kontroli robót budowlanych, polegających na remoncie kamienicy i budynku gospodarczego na działce nr [...] przy ul. [...] w [...]. W wyniku kontroli stwierdzono następujące nieprawidłowości: samowolnie zamurowano otwór drzwiowy zewnętrzny od strony podwórza kamienicy powodując zmianę układu komunikacyjnego, likwidację drogi ewakuacyjnej i p. poż., wykonano nową ścianę przy oficynie, samowolnie dokonano zmiany sposobu użytkowania oficyny (pierwotnie spełniającej funkcje pomieszczenia gospodarczego) na cele handlowe. Uczestnicząca w kontroli B. N. oświadczyła, że zakupiła oficynę w stanie jaki zastano podczas kontroli. W oparciu o przyjęte zgłoszenie z dnia [...] sierpnia 2003 r. zamiaru wykonania robót remontowych ocieplono ściany zewnętrzne i dach. Dodatkowo wykonano ścianę zewnętrzną przy oficynie i zamurowano drzwi od podwórza kamienicy. Za zamurowanie drzwi posadowionych pomiędzy oficyną a kamienicą ukarano inwestora mandatem karnym.

Zawiadomieniem z dnia [...] września 2007 r. PINB w [...] poinformował inwestora o wszczęciu postępowania w sprawie samowoli budowlanej polegającej na remoncie oficyny i zamurowaniu drzwi zewnętrznych w kamienicy zlokalizowanej na działce nr [...] przy ul. [...] w [...], oraz o możliwości składania wyjaśnień dotyczących powyższej sprawy, a pismem z dnia [...] października 2007 r. poinformowano stronę postępowania o zamiarze wydania rozstrzygnięcia w sprawie i o ich prawach wynikających z dyspozycji art. 10 i 73 §1 kpa. B. N. zapoznała się z aktami sprawy w siedzibie PINB w [...] dniu [...] października 2007 r.

W oparciu o zgromadzony materiał dowodowy PINB w [...] wydał w dniu [...] listopada 2007 r. postanowienie znak: [...], którym postanowiono:

1. wstrzymać B. N. zam. ul. [...] w [...], użytkowanie budynku oficyny przeznaczonej na działalność handlową, bez wymaganego prawem zgłoszenia o zmianie sposobu użytkowania obiektu budowlanego na działce nr [...] przy ul. [...] w [...].

2. nałożyć na użytkownika obowiązek przedstawienia w terminie 40 dni od daty otrzymania niniejszego postanowienia niniejszych dokumentów:

- opis i rysunek określający usytuowanie obiektu budowlanego w stosunku do granic nieruchomości,

- zwięzły opis techniczny określający rodzaj i charakterystykę obiektu,

- oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,

- zaświadczenie burmistrza o zgodności zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania terenu w przypadku braku obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Ponieważ inwestor nie wykonał ciążących na nim obowiązków nałożonych postanowieniem z dnia[...] listopada 2007r., w dniu [...] stycznia 2008r. PINB w [...] wydał decyzję nakazującą B. N. przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania budynku oficyny z obecnej funkcji handlowej na pomieszczenie gospodarcze na działce nr [...] przy ul. [...] w [...].

Od powyższej decyzji odwołała się B. N. zarzucając jej braki w pozwoleniu zmiany sposobu użytkowania oraz braki precyzyjnego określenia jakie dokumenty miały być dostarczone.

Rozpatrując to odwołanie [...] Inspektor Nadzoru Budowlanego w [...] decyzją z dnia [...] marca (znak: [...]) utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję stwierdzając, że nie budzi wątpliwości organu odwoławczego, iż inwestor dopuścił się samowolnej zmiany sposobu użytkowania budynku oficyny. Budynek ten pierwotnie będący budynkiem gospodarczym samowolnie przystosowano do prowadzenia działalności handlowej. Zgodnie z § 3 pkt 8 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r., Nr 75, poz. 690), budynkiem gospodarczym jest budynek przeznaczony do niezawodowego wykonywania prac warsztatowych oraz do przechowywania materiałów, narzędzi, sprzętu i płodów rolnych służących mieszkańcom budynku mieszkalnego, budynku zamieszkania zbiorowego, budynku rekreacji indywidualnej, a także ich otoczenia, a w zabudowie zagrodowej przeznaczony również do przechowywania środków produkcji rolnej i sprzętu oraz płodów rolnych. Wykorzystywanie tego typu obiektu w charakterze budynku, w którym prowadzone jest działalność handlowa bezspornie nie mieści się w cyt. definicji, nierozerwalnie wiążąc się ze zmianą warunków bezpieczeństwa przeciwpożarowego, powodziowego lub pracy, warunków zdrowotnych, higieniczno-sanitarnych lub ochrony środowiska, świadcząc o zmianie sposobu jego użytkowania. Wyrok Naczelnego Sadu Administracyjnego O/Z w Krakowie z dnia 29 stycznia 1997 r. sygn. akt. II SA/Kr 337/96, na który powołuje się B. N. mający jakoby świadczyć o braku analizy czy doszło do samowolnej zmiany sposobu użytkowania przedmiotowego budynku (art. 71 ust.1 pkt 2 i 71a ust. 2) dotyczy sytuacji (jak właściwie zauważyła odwołująca) zmiany rodzaju prowadzonej w obiekcie budowlanym działalności gospodarczej. Natomiast budynek oficyny (budynek gospodarczy) nigdy obiektem budowlanym, w którym legalnie prowadzono działalność gospodarczą nie był, tak więc kompletnym nieporozumieniem jest uznanie przez skarżącą obydwu tych spraw za tożsame.

Na powyższą decyzję skargę wniosła B. N. zarzucając jej:

-brak należytego odniesienia się do odwołania z dnia [...] lutego 2008 r. oraz innych pism procesowych,

- brak zawiadomienia o możliwości ustosunkowania się do zebranych dowodów,

-brak poczynienia przez organ odwoławczy własnych ustaleń.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w [...] zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Dla oceny jej zasadności podstawowego znaczenia nabierają postanowienia art. 71a ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tj. Dz. U. z 2003 r., Nr 207, poz. 2016 z późn. zm.) zgodnie, z którym w przypadku nie wykonania w terminie obowiązku przedstawienia w wyznaczonym terminie dokumentów, o których mowa w art. 71 ust. 2 przywoływanej ustawy organ w drodze decyzji nakazuje przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.

W związku z tym w praktyce dla zastosowania tego przepisu niezbędne jest łączne wykazanie spełnienia dwóch przesłanek, to jest zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego oraz braku wykonania nakazu przywrócenia poprzedniego sposobu użytkowania.

W rozpatrywanym przypadku okolicznością bezsporną pomiędzy stronami postępowania jest to, że w budynku oficyny mieści się obecnie sklep, natomiast wcześniej był to zwykły budynek gospodarczy (vide: protokoły z oględzin oraz oświadczenie uczestnika postępowania K. N. złożone na rozprawie). Okolicznością bezsporną jest również to, iż obecni użytkownicy oficyny budynku położonego w [...] przy ul. [...] nie uzyskali pozwolenia na zmianę sposobu użytkowania, która była wymagana gdyż pomiędzy budynkiem gospodarczym, a budynkiem w którym wykonywana jest działalność gospodarcza (w tym konkretnym przypadku prowadzenie sklepu) jest zasadnicza. W myśl bowiem postanowień § 3 pkt 8 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, budynkiem gospodarczym jest budynek przeznaczony do niezawodowego wykonywania prac warsztatowych oraz do przechowywania materiałów, narzędzi, sprzętu i płodów rolnych służących mieszkańcom budynku mieszkalnego. W związku z tym wykonywanie w takim budynku działalności (co oczywiście zaistniało w przedmiotowej sprawie) powoduje zmianę charakteru tego budynku nawet bez wykonania prac budowlanych, co daje organowi administracji podstawę do nałożenia obowiązku przywrócenia poprzedniego sposobu użytkowania, po wcześniejszym wykonaniu obowiązków nakazanych przez organ administracji.

W rozpatrywanym przypadku właśnie taka sytuacja miała miejsce gdyż postanowieniem z dnia [...] listopada 2007 r. organ I instancji wstrzymał użytkowanie przedmiotowego obiektu budowlanego oraz nałożył obowiązek wykonania określonych w nim obowiązków, które nie zostały wykonane.

W związku z tym należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie zaistniały podstawy do nałożenia obowiązku przywrócenia poprzedniego sposobu użytkowania.

Odnosząc się natomiast do zarzutów podnoszonych przez skarżącą należy stwierdzić, że nie zasługują one na uwzględnienie, gdyż jak wynika z akt sprawy w stosunku do nieruchomości położonej w [...] przy ul. [...] prowadzonych jest kilka postępowań, a podnoszone przez skarżącą zarzuty odnoszą się do nich wszystkich. W sprawie przywrócenia poprzedniego sposobu użytkowania strona miała zagwarantowany czynny udział na każdym etapie postępowania i była powiadamiana o wszystkich czynnościach procesowych w związku z czym nie można przyjąć aby jej uprawnienia procesowe zostały naruszone. Również wskazana decyzja spełnia wymagania formalne wynikające z art. 107 kpa, a organ w jej uzasadnieniu odnosi się do kwestii związanych ze zmianą sposobu użytkowania, dlatego też w tym zakresie nie narusza ona prawa. Brak możliwości uzyskania w obecnej chwili decyzji o warunkach zabudowy z uwagi na toczące się sprawy administracyjne nie mógł stanowić przeszkody do wydania przedmiotowej decyzji.

Wpływu na wynik postępowania nie ma również wadliwe pouczenie o możliwości wniesienia zażalenia na postanowienie nakładające obowiązki. Dlatego też Sąd na podstawie art. 151 Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji.