Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bartłomiej Adamczak, Sędziowie Sędzia WSA Jolanta Sudoł, Sędzia WSA Alina Dominiak (spr.), Protokolant Asystent sędziego Krzysztof Pobojewski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 września 2018 r. sprawy ze skargi "A" Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej [...] z dnia 4 kwietnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej za wykonywanie transportu drogowego z naruszeniem prawa 1. stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji, 2. zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej [...] na rzecz skarżącej "A" Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego w G. decyzją z dnia

22 grudnia 2017 r., działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów (Dz. U. z 2017 r., poz. 708 ze zm.) w zw. z art. 210 § 1 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 201 ze zm.), nałożył na "A" Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. karę pieniężną w kwocie 5000 zł.

W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 14 września 2017 r. na drodze krajowej nr 6 w G. funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej przeprowadzili kontrolę przewozu towaru przewożonego zespołem pojazdów o numerze rejestracyjnym [...]. Przewoźnikiem przedmiotowego towaru była "A" Sp. z o. o. z siedzibą we W.. Stwierdzono, że przewoźnik nie uzupełnił zgłoszenia o numerze referencyjnym [...] o numery rejestracyjne naczepy oraz o numer zezwolenia, zaświadczenia lub licencji w rozumieniu przepisów ustawy o transporcie drogowym. Organ stwierdził, że o ile zapis w systemie SENT "zezwolenie drogowe" mógł spółkę wprowadzić w błąd, to zapis "numer rejestracyjny przyczepy/naczepy" nie pozostawiał wątpliwości co do konieczności uzupełnienia wpisu. Organ nie znalazł podstaw do odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej.

W decyzji zawarto pouczenie, że służy od niej odwołanie do Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we W. za pośrednictwem organu wydającego decyzję.

Spółka wniosła odwołanie do Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w O. za pośrednictwem organu, który wydał decyzję.

Odwołanie rozpatrzył Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w G., wydając w dniu 4 kwietnia 2018 r. decyzję , którą - na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej oraz art. 5 ust. 4 pkt 3 i 6, art. 22 ust. 2 i 3, art. 26 ust. 3 i 5 ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów - utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

"A" Spółka z o.o. z siedzibą we W. wniosła skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, wnosząc o uchylenie decyzji organów obu instancji. Zarzuciła naruszenie zasady dwuinstancyjności wynikającej z art. 127 O.p., poprzez rozstrzygnięcie przez organ odwoławczy kwestii odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej, mimo że kwestia ta nie była zbadana i poddana ocenie przez organ pierwszej instancji; art. 122 O.p., poprzez brak wyczerpującego, rzetelnego i wszechstronnego rozpatrzenia materiału sprawy, co doprowadziło do poczynienia całkowicie dowolnych i nieuprawnionych ustaleń faktycznych oraz zinterpretowanie stanu faktycznego na niekorzyść skarżącej, co stanowiło naruszenie zasady pierwszeństwa słusznego interesu strony; art. 187 § 1 i art. 191 O.p., polegające na niewyczerpującym zebraniu materiału dowodowego, jego dowolnej i zbyt swobodnej ocenie; art. 124 O.p., poprzez brak wyjaśnienia zasadności przesłanek, które przemawiały za nałożeniem kary pieniężnej. Zdaniem skarżącej organ winien był zbadać z urzędu, czy nie zaistniała sytuacja uzasadniająca odstąpienie od nałożenia kary. Z powodu błędu leżącego po stronie systemu SENT pracownik spółki nie uzupełnił danych dotyczących numeru rejestracyjnego naczepy oraz numeru zezwolenia drogowego. Spółka nie może ponosić odpowiedzialności za nieczytelnie przygotowany formularz.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w G. wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 2188) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem jej zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi prowadzone jest w oparciu o przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302). Zgodnie z art. 134 § 1 tej ustawy sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skarga podlegała uwzględnieniu, choć nie z powodów w niej wskazanych.

W pierwszej kolejności należało dokonać oceny, czy zaskarżoną decyzję z dnia 4 kwietnia 2018 r. wydał właściwy organ.

Jak stanowi art. 26 ust.5 ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 708 ze zm.), w zakresie nieuregulowanym w ustawie do kar pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.).

Zgodnie z art. 221a § 2 O.p., w przypadku wydania w pierwszej instancji przez naczelnika urzędu celno-skarbowego decyzji innej niż decyzja, o której mowa w § 1, odwołanie od tej decyzji służy do dyrektora izby administracji skarbowej właściwego dla kontrolowanego w dniu zakończenia postępowania podatkowego. Stosownie do treści art. 221a § 3 O.p. jeżeli nie można ustalić właściwego dyrektora izby administracji skarbowej zgodnie z § 2, odwołanie służy do dyrektora izby administracji skarbowej właściwego ze względu na siedzibę naczelnika urzędu celno-skarbowego, który wydał decyzję.

Zaznaczenia wymaga, że jeżeli ustawy podatkowe nie stanowią inaczej, właściwość miejscową organów podatkowych ustala się według miejsca zamieszkania albo adresu siedziby podatnika, płatnika, inkasenta lub podmiotu wymienionego w art. 133 § 2 (art.17 § 1 O.p.).

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela pogląd, zaprezentowany w prawomocnych wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku - z dnia 25 maja 2018 r. sygn. akt III SA/Gd 52/18 oraz z dnia 5 lipca 2018 r. sygn. akt III SA/Gd 359/18 ( publ. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych), że odwołanie od decyzji naczelnika urzędu celno-skarbowego w sprawie nałożenia kary pieniężnej w trybie przepisów ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów służy do dyrektora izby administracji skarbowej właściwego dla kontrolowanego w dniu zakończenia postępowania podatkowego (w tej sprawie - administracyjnego). Ustawodawca w analizowanym przepisie ustanawia bowiem właściwość miejscową przy wnoszeniu odwołania, wskazując na dyrektora izby administracji skarbowej, który co do zasady byłby właściwy nie z uwagi na naczelnika urzędu celno-skarbowego wydającego decyzję, lecz dla kontrolowanego. Odnośnikiem czasowym przy przyjmowaniu właściwości miejscowej w tym przypadku jest dzień zakończenia postępowania podatkowego – a w niniejszej sprawie administracyjnego (por. L. Etel red.; Dowgier Rafał, Pietrasz Piotr, Popławski Mariusz, Stachurski Wojciech, Teszner Krzysztof, Komentarz Ordynacja podatkowa, 2018).

W niniejszej sprawie organem pierwszej instancji, który nałożył karę pieniężną był naczelnik urzędu celno-skarbowego właściwy dla miejsca kontroli przewozu towarów ( miejscem kontroli była G.), stosownie do treści art. 26 ust. 2 ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów.

Odwołanie od tej decyzji rozpatrzył Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w G..

W ocenie Sądu zaskarżona decyzja Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w G. obarczona jest wadą, którą sąd ma obowiązek wziąć pod uwagę z urzędu na mocy art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a., który stanowi, że sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach.

Przepis art. 247 § 1 pkt 1 O.p. stanowi, że organ podatkowy stwierdza nieważność decyzji ostatecznej, która została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości.

Skarżąca ma siedzibę we W., położonym w województwie [...], wobec czego nieprawidłowo w rozpoznawanej sprawie przyjęto, że Dyrektor Izby Administracji Skarbowej we W. jest niewłaściwy do rozpatrzenia odwołania od decyzji Naczelnika Urzędu Celno-Skarbowego w G..

Skoro skarżąca ma siedzibę we Wrocławiu, to właściwy do rozpatrzenia odwołania jest Dyrektor Izby Administracji Skarbowej we W., mimo że - z uwagi na miejsce kontroli przewozu towarów - właściwy do wydania decyzji w pierwszej instancji był Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego w G..

W tej sytuacji, zdaniem Sądu, zaskarżona decyzja Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w G. dotknięta jest wadą nieważności, określoną w art. 247 § 1 pkt 1 O.p., co uzasadniało stwierdzenie jej nieważności na podstawie art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a. ( pkt 1 wyroku).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 § 1 p.p.s.a. ( pkt 2 wyroku).

Z powodu stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji Sąd nie mógł odnieść się do merytorycznych aspektów sprawy.