Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Paweł Mierzejewski (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Alina Dominiak Sędzia WSA Felicja Kajut Protokolant Starszy sekretarz sądowy Anna Zegan po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 czerwca 2017 r. sprawy ze skargi J. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 7 lutego 2017 r. nr [...] w przedmiocie zmiany decyzji w sprawie zasiłku stałego oddala skargę.

Zaskarżoną decyzją z dnia 7 lutego 2017 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta [...] z dnia 28 września 2016 r. nr [...], mocą której organ pierwszej instancji zmienił swoją decyzję z dnia 19 października 2011 r. (nr [...]) o przyznaniu J. K. świadczenia z pomocy społecznej w postaci zasiłku stałego.

Decyzja została wydana w następujących okolicznościach faktycznych i w oparciu o wskazane poniżej regulacje normatywne:

Prezydent Miasta [...] decyzją z dnia 19 października 2011 r. (nr [...]) przyznał J. K. (dalej także jako: "skarżący" lub "strona") pomoc społeczną w formie zasiłku stałego od dnia 1 października 2011 r. w wysokości 444 zł miesięcznie bezterminowo. Kolejną decyzją z dnia 1 października 2015 r., organ pierwszej instancji postanowił o zmianie powyższej decyzji z dnia 19 października 2011 r. w części dotyczącej wysokości przyznanego świadczenia począwszy od dnia 1 października 2015 r. z kwoty 389 zł na kwotę 481 zł miesięcznie.

Następnie, wyżej wskazaną decyzją z dnia z dnia 28 września 2016 r. (nr [...]) Prezydent Miasta [...] działając na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm., dalej w skrócie jako "k.p.a.") w związku z art. 2 ust. 1, art. 3 ust. 1, art. 4, art. 6 pkt 14, art. 8 ust. 1 pkt 2, art. 37 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, art. 106 ust. 3 i 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r., poz. 930) ponownie zmienił decyzję z dnia 19 października 2011 r., zmienioną decyzją z dnia 1 października 2015 r., w ten sposób, że od dnia 1 października 2016 r. ustalił wysokość zasiłku stałego na kwotę 140,79 zł miesięcznie.

W pozostałej części decyzję z dnia 19 października 2011 r. organ pierwszej instancji pozostawił bez zmian.

W uzasadnieniu wydanego rozstrzygnięcia organ pierwszej instancji wskazał, że w wyniku przeprowadzonej w dniu 8 września 2016 r. aktualizacji wywiadu środowiskowego organ ustalił, że sytuacja rodzinna, dotychczas samotnie gospodarującego J. K. uległa zmianie począwszy od dnia 1 września 2016. W trakcie wywiadu skarżący podał, że prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe podczas gdy organ ustalił, że mieszka wspólnie z żoną J. K. i jest osobą pozostającą w rodzinie. Małżonkowie posiadają rozdzielność majątkową od dnia 12 lutego 2015 r. na mocy wyroku Sądu Rejonowego [...] w [...] IV Wydziału Rodzinnego i Nieletnich (sygn. akt [...]). W ocenie organu twierdzenie strony o pozostawaniu w nieformalnej separacji ze wspólnie zamieszkałą żoną J. K., nie znajduje poparcia w faktach. Małżonkowie zamieszkują w mieszkaniu o powierzchni 44,26 m2, na które wspólnie zarwali umowę najmu lokalu mieszkalnego (wcześniej skarżący zajmował lokal, który został zalany w wyniku ulewy, która miała miejsce w dniach 14 -15 lipca 2016 r. i nie nadaje się do zamieszkania). Po zalaniu poprzedniego mieszkania małżonkowie wspólnie zostali najemcami zaoferowanego przez Prezydenta Miasta [...] lokalu mieszkalnego, wspólnie organizowali przeprowadzkę a w nowym mieszkaniu wspólnie korzystają ze wszystkich sprzętów i pomieszczeń. Ponadto, skarżący jest osobą w wieku poprodukcyjnym i ma orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności. W związku z powyższym wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji (zgodnie z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności). W ocenie pracownika socjalnego wymaganą pomoc skarżący uzyskuje właśnie od żony.

Dalej organ ustalił, że dochodem rodziny strony jest zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 153 zł oraz emerytura żony z ZUS w wysokości 593,42 zł, co daje dochód na osobę w wysokości 373,21 zł. Wobec powyższego, biorąc pod uwagę że kryterium dochodowe dla dwuosobowej rodziny wynosi 1.028,00 zł, a kryterium dochodowe dla strony jako osoby pozostającej w rodzinie wynosi 514 zł, skarżącemu przysługuje świadczenie z pomocy społecznej w formie zasiłku stałego w wysokości 140,79 zł, jako różnica pomiędzy kryterium na osobę w rodzinie ustalonym zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej to jest kwotą 514 zł, a faktycznym dochodem na osobę w rodzinie to jest kwotą 373,21 zł. Różnica w wysokości 140,79 zł stanowi wysokość świadczenia strony począwszy od miesiąca października 2016 r.

W odwołaniu od powyższej decyzji wydanej przez organ pierwszej instancji J. K. wniósł o jej uchylenie i przyznanie zasiłku stałego w poprzedniej wysokości. Skarżący podniósł, że przez 12 lat był samotny a w zaskarżonej decyzji nagle przyjęto, że przez jeden miesiąc może on liczyć na pomoc rodziny. Ponadto oświadczył, że z małżonką ma rozdzielność majątkową. Była żona przez większość czasu w miesiącu przebywa u swojej siostry w [...] – [...]. Opłaty czynszowe za mieszkanie wynoszą 625,24 zł miesięcznie. W codziennych zakupach skarżącemu pomaga W. G.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...], po rozpatrzeniu odwołania, decyzją z dnia 7 lutego 2017 r. (znak: [...]) wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz art. 8, art. 37 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 i art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz.U z 2015 r., poz. 1058) utrzymało w mocy zakwestionowaną decyzję organu pierwszej instancji.

W ocenie organu odwoławczego nowa wysokość zasiłku stałego została obliczona przez organ pierwszej instancji w sposób prawidłowy. W ocenie Kolegium, organ pierwszej instancji poprawnie przyjął, że rodzina miesięcznie osiąga dochód w wysokości 746,42 zł od miesiąca września 2016 r., co w przeliczeniu na osobę w rodzinie wynosi 373,21 zł. Organ wyjaśnił, że zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszony o kwoty wymienione w tym przepisie. Organ podał, że małżonkowie prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, ponieważ w trakcie przeprowadzania wywiadu oboje przebywali w mieszkaniu udzielając odpowiedzi na pytania pracownika socjalnego. Małżonkom wspólnie w drodze umowy najmu został przyznany nowy lokal komunalny (umowa najmu lokalu mieszkalnego zawarta w dniu 12 września 2016 r. z J. i J. K. jako najemcami). Ponadto, razem przeprowadzili się do nowego lokalu, wspólnie podejmują decyzje związane z mieszkaniem i wspólnie korzystają z pomieszczeń mieszkania to jest kuchni czy łazienki a także urządzeń takich jak pralka, kuchenka czy lodówka. Kolegium wskazało, że z uwagi na orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności J. K. wymaga stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby. Jest po przebytym udarze mózgu, doznał częściowego paraliżu prawej strony ciała, porusza się o kuli. Dodatkowo, podczas odbytej w dniu 23 września 2016 r. rozmowy telefonicznej pracownika socjalnego z żoną strony ta oświadczyła, że mieszka pod adresem L. [...] gdzie posiada swój pokój natomiast kuchnia i łazienka są wspólne. Żona strony podała również, że załatwia sprawy urzędowe związane z mieszkaniem, pomaga mężowi podczas kąpieli. Powyższe ustalenia skutkowały uznaniem przez organ pierwszej instancji, że rodzinę w rozumieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej w niniejszej sprawie stanowią małżonkowie, którzy wspólnie zamieszkują i prowadzą gospodarstwo domowe. Źródłem utrzymania rodziny jest zasiłek pielęgnacyjny strony w kwocie 153 zł oraz dochód żony w postaci emerytury w miesięcznej wysokości 593,42 zł począwszy od 1 marca 2016 r. Zgodnie z art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej, zasiłek stały przysługuje pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Kwestię dotyczącą wysokości zasiłku stałego reguluje natomiast przepis ust. 2 pkt 2 tego artykułu stanowiąc, iż zasiłek stały ustala się w wysokości - w przypadku osoby w rodzinie - różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie. Kryterium dochodowe na osobę w rodzinie wynosi 514 zł. W związku z tym: 514 zł (kryterium dochodowe na osobę w rodzinie) - 373,21 zł (dochód na osobę w rodzinie) = 140,79 zł (kwota zasiłku stałego).

W skardze na wyżej wskazaną decyzję organu odwoławczego skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku J. K. wniósł o jej uchylenie i przyznanie zasiłku stałego w poprzedniej wysokości.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Pismem z dnia 7 czerwca 2017 r. wyznaczony z urzędu pełnomocnik skarżącego uzupełnił skargę podnosząc zarzuty naruszenia przepisów postępowania to jest art. 7, 8 § 1, 77 § 1, 80 i 107 § 3 k.p.a., mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez wadliwe ustalenie okoliczności stanu faktycznego i ich niewłaściwą ocenę. Wydanemu przez organ odwoławczy rozstrzygnięciu pełnomocnik skarżącego zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, to jest art. 6 pkt 14 ustawy o pomocy społecznej poprzez jego nieprawidłową wykładnię i zastosowanie w ustalonym stanie faktycznym i niezastosowanie przepisów art. 6 pkt 10 wyżej przywołanej ustawy oraz naruszenie przepisów art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej, poprzez jego nieprawidłową wykładnię i zastosowanie w ustalonym stanie faktycznym i niezastosowanie przepisów art. 37 ust. 1 pkt 1 wyżej przywołanej ustawy. Jednocześnie, za podstawie art. 106 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi pełnomocnik wniósł o przeprowadzanie dowodu z dokumentacji dołączonej do skargi, to jest karty leczenia szpitalnego na okoliczność stopnia i zakresu niepełnosprawności skarżącego.

Uzasadniając skargę pełnomocnik opisał trudną sytuację materialną i zdrowotną strony skarżącej wskazując, że skarżący pozostaje w separacji faktycznej z żoną J., z którą od 2005 r., mimo łączącego ich węzła małżeńskiego, nie utrzymuje żadnych kontaktów natury małżeńskiej. Skarżący pozostaje w związku małżeńskim z J. K. od roku 1974, natomiast rozdzielność majątkową małżonków sąd powszechny ustanowił od roku 2014. Skarżący oświadcza, że jego sytuacja osobista i rodzina w zakresie prowadzenia jednoosobowego gospodarstwa domowego nie zmieniła się jak to twierdzi organ od września 2016 roku. W ocenie pełnomocnika skarżącego ustalenia organu stanowiące podstawę do wydania zaskarżonej decyzji nie mogą zostać uznane za obiektywnie uzasadnione, gdyż nie uwzględniają wszystkich okoliczności, w tym złożoności trudnej sytuacji życiowej skarżącego, a w szczególności motywów i sposobu korzystania przez obojga małżonków z wynajętego od gminy mieszkania oraz zakresu i stopnia niepełnosprawności skarżącego, jak i jego ubóstwa. W ocenie pełnomocnika skarżącego pracownik socjalny przeprowadzający wywiad środowiskowy wbrew zastanym okolicznościom faktycznym i oświadczeniom skarżącego i jego małżonki, oraz nie zważając na nieporadność i zaburzenia funkcji poznawczych skarżącego, prowadził przesłuchanie i wywiad w taki sposób oraz odnotowywał tylko te informacje, które miałyby potwierdzać z góry przyjętą tezę o prowadzeniu przez skarżącego gospodarstwa domowego wspólnie z żoną. Zdaniem skarżącego, organ pierwszej instancji ustalając stan faktyczny przyjął za wiarygodne i wystarczające wnioski pracownika socjalnego, który traktując wybiórczo powzięte ustalenia bezpodstawnie uznał, że skarżący prowadzi wraz z małżonką wspólne gospodarstwo domowe. Ustalenia organu pierwszej instancji bezkrytycznie przyjął jako uzasadnione także organ drugiej instancji nie próbując podnieść poczynionych ustaleń do stopnia niepełnosprawności oraz potrzeb i możliwości skarżącego. Reasumując pełnomocnik skarżącego podniósł, że okoliczność pozostawania w związku małżeńskim i zamieszkiwania z małżonką w jednym wynajętym od miasta mieszkaniu oraz korzystanie z jednej kuchni i jednej łazienki oraz udzielanie doraźnej pomocy niepełnosprawnemu małżonkowi, a także brak wystarczających dochodów do utrzymania na minimalnym poziomie egzystencji, nie przesądza o prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego przez małżonków.

Na rozprawie w dniu 22 czerwca 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił wniosek pełnomocnika skarżącego o przeprowadzenie dowodu uzupełniającego z karty leczenia szpitalnego skarżącego wskazując, że stan zdrowia skarżącego wynika z dokumentów znajdujących się w aktach administracyjnych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 1066 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Z kolei zgodnie z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.; dalej w skrócie jako "p.p.s.a."), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Ze wskazanych powyżej przepisów wynika, że sąd administracyjny bada legalność zaskarżonego aktu (w realiach rozpatrywanej sprawy decyzji administracyjnej). Sąd ocenia zatem czy dany akt jest zgodny z prawem materialnym, określającym prawa i obowiązki stron oraz z prawem procesowym, regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania tego aktu. Sąd administracyjny nie może natomiast rozpoznawać sprawy kierując się kryteriami słuszności czy zasadami współżycia społecznego.

Przeprowadzona przez Sąd, według wskazanych powyżej zasad, kontrola legalności wykazała, że zaskarżona decyzja nie narusza przepisów prawa w stopniu mogącym mieć jakikolwiek wpływ na wynik sprawy i skutkującym koniecznością jej uchylenia. W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie istniały bowiem podstawy do zmiany decyzji przyznającej skarżącemu zasiłek stały, a orzeczenie o tej zmianie oparte zostało na prawidłowo ustalonym stanie faktycznym i odpowiada przepisom prawa. Podstawę materialnoprawną zakwestionowanego rozstrzygnięcia stanowiły, obowiązujące na dzień orzekania przez organy obu instancji przepisy ustawy o pomocy społecznej (zwanej dalej również "ustawą") oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, z zastrzeżeniem art. 40, 41, 53a, 78 i 91, przysługuje: osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 634 zł, zwanej dalej "kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej"; osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 514 zł, zwanej dalej "kryterium dochodowym na osobę w rodzinie"; rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, zwanej dalej "kryterium dochodowym rodziny", przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w art. 7 pkt 2-15 lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej. Natomiast, stosownie do treści art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej - za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszając o: miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych; składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach; kwoty alimentów świadczonych na rzecz innych osób.

Stosownie zaś do art. 37 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, zasiłek stały przysługuje: pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Zgodnie z treścią art. 37 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, zasiłek stały ustala się w wysokości: w przypadku osoby samotnie gospodarującej - różnicy miedzy kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 604 zł miesięcznie: w przypadku osoby w rodzinie - różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie. W myśl art. 37 ust. 6 tej ustawy, przy ustalaniu uprawnienia oraz wysokości zasiłku stałego do dochodu nie wlicza się kwoty zasiłku okresowego.

Na podstawie regulacji zawartej w art. 163 k.p.a., organ administracji publicznej może uchylić lub zmienić decyzję, na mocy której strona nabyła prawo, także w innych przypadkach oraz na innych zasadach niż określone w rozdziale 13 Kodeksu, o ile przewidują to przepisy szczególne. Takim przepisem szczególnym, jak trafnie wywodziły organy obu instancji, jest art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym decyzję administracyjną zmienia się lub uchyla na niekorzyść strony bez jej zgody w przypadku zmiany przepisów prawa, zmiany sytuacji dochodowej lub osobistej strony, pobrania nienależnego świadczenia, a także, jeśli wystąpiły przesłanki z art. 11, art. 12, art. 107 ust. 5 tej ustawy, przy czym zmiana decyzji administracyjnej na korzyść strony nie wymaga jej zgody. Postępowanie w sprawie wzruszenia decyzji na podstawie art. 106 ust. 5 jest postępowaniem nowym w stosunku do tego, w którym wydano decyzję podlegającą wzruszeniu, a decyzja wydana w tym trybie - jako konstytutywna - kształtować może na nowo sytuację prawną strony. Każda z przesłanek wymienionych w art. 106 ust. 5 ustawy stanowi samodzielną, odrębną podstawę uchylenia lub zmiany decyzji, a zakresy tych podstaw są rozłączne. Z analizowanego przepisu wynika również, że każda zmiana sytuacji materialnej czy osobistej może powodować zmianę lub uchylenie decyzji, z tym że chodzi tu o zmiany, jakie nastąpiły po wydaniu decyzji przyznającej określone świadczenie. Natomiast stwierdzenie przez organ administracyjny wystąpienia przesłanek określonych w art. 106 ust. 5 ustawy, wiąże się z wydaniem decyzji uchylającej lub zmieniającej decyzję pierwotną ze skutkiem, co do zasady, na przyszłość. Wskazanie przez organ, że sytuacja materialna strony uległa zmianie, powinna wywrzeć tylko ten skutek, iż stosownie do unormowań art. 37 ust. 1 oraz art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej, organ pomocy społecznej powinien był ustalić wysokość zasiłku stałego na dzień orzekania w przedmiotowej sprawie.

Dodać również wypada, że określona w art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej przesłanka dotycząca zmiany sytuacji dochodowej strony koresponduje z art. 109 tej ustawy, nakładającym na osoby i rodziny korzystające ze świadczeń pomocy społecznej obowiązek niezwłocznego poinformowania organu, który przyznał świadczenie, o każdej zmianie ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej związanej z udzieleniem pomocy. Każda zmiana wskazanych sytuacji nakłada bowiem na świadczeniobiorcę obowiązek złożenia informacji. Zauważyć również należy, iż zmiana sytuacji osobistej czy majątkowej strony i związana z nią weryfikacja decyzji mogą przynieść zarówno negatywne, jak i pozytywne skutki w postaci przyznania świadczenia lub jego pozbawienia, zwiększenia albo zmniejszenia zakresu pomocy. Osoba nie utraci świadczenia ani nie ulegnie ono obniżeniu, jeżeli wzrost dochodu nie przekroczy 10% kwoty kryteriów dochodowych, niemniej nieznaczne obniżenie dochodu nie podwyższy kwoty świadczenia (art. 106 ust. 3a ww. ustawy). Warto również podkreślić, że unormowania te dotyczą jedynie świadczeń pieniężnych. Podobnie zmiana dochodów mieszcząca się w powyższym przedziale nie zmienia zasad odpłatności za przyznaną pomoc niepieniężną.

Przechodząc na grunt przedmiotowej sprawy, przypomnieć należy, że na mocy ostatecznej decyzji z dnia 19 października 2011 r. (nr [...]), zmienionej następnie decyzją z dnia 1 października 2015 r. w zakresie kwoty przyznanego zasiłku, J. K. nabył bezterminowe uprawnienie do zasiłku stałego..

Z materiału dokumentacyjnego znajdującego się w aktach sprawy bezspornie wynika, że w momencie przyznawania skarżącemu prawa do zasiłku stałego wyżej opisaną decyzją z dnia 19 października 2011 r. prowadził on samodzielnie gospodarstwo domowe. Skarżący mieszkał w domku kwaterunkowym na działce ogrodniczej w [...] przy ul. [...] nr [...], zaś żona J. K., z którą pozostawał w nieformalnej separacji mieszkała w [...] pod innym adresem tj. przy ul. [...] (zob.: wywiad środowiskowy z dnia 17 października 2011 r. - w aktach administracyjnych organu pierwszej instancji).

W okresie realizacji świadczenia nastąpiła jednak zmiana w sytuacji osobistej, a tym samym w sytuacji dochodowej skarżącego.

Z przeprowadzonej w dniu 8 września 2016 r. aktualizacji wywiadu środowiskowego oraz protokołu przesłuchania J. K. wynika, że skarżący nie prowadzi już odrębnego, jednoosobowego gospodarstwa domowego. Małżonkom wspólnie w drodze umowy najmu lokalu został przyznany przez Gminę Miasta [...] nowy lokal komunalny znajdujący się przy ul. K. [...] (umowa najmu lokalu mieszkalnego nr ew. [...] zawarta w dniu 12 września 2016 r. z J. i J. K. jako najemcami - w aktach administracyjnych organu pierwszej instancji). Umowa została zawarta przez oboje małżonków na czas nieoznaczony począwszy od dnia 1 września 2016 r. Ponadto, organy obu instancji ustaliły na podstawie oświadczeń małżonków, że małżonkowie razem przeprowadzili się do nowego lokalu, wspólnie podejmują decyzje związane z mieszkaniem, wspólnie korzystają z pomieszczeń mieszkania to jest kuchni i łazienki a także urządzeń gospodarstwa domowego takich jak: pralka, kuchenka czy lodówka i innych, jak również wspólnie dokonują zakupów. Z protokołu przesłuchania strony w dniu 21 września 2016 r. wynika, że mimo iż J. K. podczas wizyty zaprzeczył by żona prowadziła z nim wspólne gospodarstwo domowe to podczas odbytej w dniu 23 września 2016 r. rozmowy telefonicznej J. K. oświadczyła, że mieszka pod adresem ul. L. [...] gdzie posiada swój pokój, natomiast kuchnia i łazienka są wspólne. Żona skarżącego oświadczyła również, że załatwia sprawy urzędowe związane z ich mieszkaniem. Zauważyć przy tym należy, że żona skarżącego konsekwentnie podaje, że jakkolwiek mieszka z mężem pod tym samym adresem, to prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Jednakże w sytuacji, gdy strona skarżąca posiada dochód miesięczny w postaci zasiłku pielęgnacyjnego w kwocie 153 zł a wysokość opłat czynszowych z tytułu umowy najmu mieszkania wyliczonej przez Gminę [...] opiewa na kwotę 625,24 zł to – w świetle doświadczenia życiowego - trudno uznać za wiarygodne, że małżonkowie gospodarują samodzielnie.

Ponadto, z orzeczenia o stopniu niepełnosprawności z dnia 13 listopada 2015 r. wynika że skarżący ma orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności. Z wskazań zawartych w punkcie 7 stosownej części orzeczenia o niepełnosprawności wynika, że skarżący wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. W rozpoznawanej sprawie organy obu instancji stanęły na stanowisku, że w tym przypadku w codziennej egzystencji pomaga skarżącemu żona. Stanowisko to jest w ocenie Sądu w pełni racjonalne biorąc pod uwagę stan zdrowia skarżącego.

Powyższe okoliczności natury faktycznej nie pozostawiają zdaniem Sądu wątpliwości w uznaniu, że skarżący prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z żoną.

W odniesieniu do powyższych ustaleń, Sąd podnosi, że stosownie do definicji rodziny zawartej w art. 6 pkt 14 ustawy - rodzina to osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące. Faktyczny związek, o jakim mowa w powołanym przepisie oznacza codzienne współdziałanie osób zmierzające do lepszego zaspokojenia ich potrzeb bytowych, w tym mieszkaniowych, żywnościowych i polegających na zapewnieniu dochodu stanowiącego źródło utrzymania (zarobkowych). Wspólne zamieszkiwanie jest przesłanką uznania za rodzinę osób zamieszkujących ze sobą, jeżeli równocześnie z tym zamieszkiwaniem występuje element wspólnego gospodarowania. Wspólne zamieszkiwanie dwóch lub więcej osób w rozumieniu art. 6 pkt 14 ustawy o pomocy społecznej zawsze będzie oznaczać wspólne gospodarowanie (zob. w tej materii m.in.: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 czerwca 2013 r., sygn. akt I OSK 1947/12; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 marca 2013 r., sygn. akt I OSK 1537/12; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 22 stycznia 2013 r., sygn. akt II SA/Lu 889/12; Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych; orzeczenia.nsa.gov.pl.). Warto w tym miejscu odnotować, że Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 lutego 1996 r. (sygn. akt II URN 56/95; System Informacji Prawnej LEX) stwierdził, iż "cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, niezarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby, z którą się gospodarstwo domowe prowadzi, a wszystko dodatkowo uzupełnione cechami stałości, które tego typu sytuację charakteryzują."

W ocenie Sądu taka właśnie sytuacja zaistniała w sprawie, co potwierdziła aktualizacja rodzinnego wywiadu środowiskowego.

W konsekwencji dokonanych ustaleń należało przyjąć, że dochód dwuosobowej rodziny od września 2016 r. wynosił 746,42 zł, a na ten dochód złożyły się: zasiłek pielęgnacyjny skarżącego w wysokości 153 zł oraz emerytura żony z ZUS w wysokości 593,42 zł, co w przeliczeniu na osobę w rodzinie wynosi 373,21. Ustalenia te determinowały konieczność nowego określenia wysokości uprzednio przyznanego zasiłku stałego. Należy w tym miejscu wskazać, że decyzja zmieniająca, oparta o art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej pozostaje w związku z zaistnieniem określonych przesłanek faktycznych, stanowiących podstawę powstania określonych skutków prawnych, co wpływa na jej temporalną skuteczność.

W konsekwencji nie doszło w ocenie Sądu do naruszenia art. 8 ust. 1 w związku z art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej. Zarówno organ pierwszej, jak i działające jako organ odwoławczy Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] prawidłowo zastosowały wobec skarżącego kryterium określone w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej.

Wobec powyższego kwestionowana skargą decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...], utrzymująca w mocy decyzję organu pierwszej instancji jest prawidłowa. Skarżący nie wykazał w sposób wiarygodny swoich twierdzeń o odrębnym gospodarowaniu. Wbrew argumentom pełnomocnika skarżącego zwartych w uzupełnieniu skargi z dnia 7 czerwca 2017 r. organom orzekającym nie można skutecznie zarzucić naruszenia przepisów to jest art. 7, 8 § 1, 77 § 1, 80 i 107 § 3 k.p.a. - poprzez wadliwe ustalenie okoliczności stanu faktycznego i ich niewłaściwą ocenę. W ocenie Sądu organy wyczerpująco zbadały wszystkie okoliczności faktyczne związane z niniejszą sprawą, potwierdzające fakt wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego, zgodnie z zasadami prawdy obiektywnej i oficjalności (art. 7 k.p.a.). Ponadto, zdaniem Sądu, organy wydając kwestionowane przez skarżącego decyzje oparły się na prawidłowo zgromadzonym i ocenionym materiale dowodowym. Należy w tym miejscu podkreślić, że organy dokonały prawidłowej interpretacji wskazanych powyżej przepisów ustawy o pomocy społecznej oraz oceniły w sposób pełny wagę poszczególnych argumentów podnoszonych przez skarżącego w toku prowadzonego postępowania administracyjnego. Sąd uznał także, że uzasadnienia wydanych w sprawie decyzji spełniają w pełni wymogi ustawowe określone w art. 107 § 3 k.p.a.

W tym stanie sprawy, stwierdzając, że zaskarżona decyzja nie narusza prawa, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 151 p.p.s.a. Istotnym jest przy tym wskazanie, że Sąd rozstrzygając w granicach rozpatrywanej sprawy (vide: art. 134 § 1 p.p.s.a.) nie znalazł również podstaw do uwzględnienia okoliczności, które winien wziąć pod uwagę z urzędu.