drukuj    zapisz    Powrót do listy

6210 Dodatek mieszkaniowy, Pomoc społeczna, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, uchylono zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą decyzję I instancji, III SA/Kr 1806/16 - Wyrok WSA w Krakowie z 2017-07-11, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Kr 1806/16 - Wyrok WSA w Krakowie

Data orzeczenia
2017-07-11 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2016-12-21
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Sędziowie
Hanna Knysiak-Sudyka /sprawozdawca/
Kazimierz Bandarzewski /przewodniczący/
Renata Czeluśniak
Symbol z opisem
6210 Dodatek mieszkaniowy
Hasła tematyczne
Pomoc społeczna
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
uchylono zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą decyzję I instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 718 Art. 3, art. 134, art. 145, art. 250
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Dz.U. 2013 poz 966 Art. 9
Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych - tekst jednolity.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Kazimierz Bandarzewski Sędziowie WSA Renata Czeluśniak WSA Hanna Knysiak-Sudyka (spr.) Protokolant sekretarz sądowy Renata Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 lipca 2017 r. sprawy ze skargi D. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 14 października 2016 r. nr [...] w przedmiocie dodatku mieszkaniowego I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji, II. przyznaje od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na rzecz adwokata A. J. - Kancelaria Adwokacka w K, ul. [...] tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych podwyższoną o podatek od towarów i usług przewidziany dla tego rodzaju czynności.

Uzasadnienie

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia 14 października 2016 r., znak [...], wydaną po rozpatrzeniu odwołania skarżącej D. S. od decyzji z dnia [...] 2016 r. nr [...] orzekającej o przyznaniu dodatku mieszkaniowego dla D. S. w wysokości 209,21 zł na okres od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., działając na podstawie art. 1 do art. 8 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. 2013 r. poz. 966 ze zm.), rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz. U. nr 156 poz.1817 ze zm.) oraz art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2016 r. poz. 23 ze zm.) utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

Powyższe rozstrzygnięcia zapadły w następującym stanie faktycznym i prawnym: organ pierwszej instancji przyznał skarżącej dodatek mieszkaniowy podając w uzasadnieniu decyzji, iż na podstawie złożonego wniosku stwierdzono spełnienie kryteriów określonych w ustawie o dodatkach mieszkaniowych i przyznano dodatek mieszkaniowy wg wyliczenia przedstawionego w załączniku do decyzji.

Od powyższej decyzji skarżąca wniosła odwołanie, kwestionując okres, na jaki przyznano jej świadczenie w formie dodatku mieszkaniowego (od dnia 1 lipca 2016 r.) i wniosła o przyznanie dodatku mieszkaniowego od dnia 1 kwietnia 2016 r., względnie od dnia 1 maja 2016 r., jednocześnie wyjaśniając przyczyny braku możliwości pozyskania potwierdzenia danych na wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego przez zarządcę domu - A.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze wskazało, że warunkiem uzyskania dodatku mieszkaniowego jest spełnienie kryterium dochodowego oraz zajmowanie przez wnioskodawcę lokalu o określonej powierzchni użytkowej. Organ powołał treść art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. 2013 r. poz. 966 ze zm.). Organ odwoławczy wskazał, że wysokość najniższej emerytury na dzień złożenia wniosku przez skarżącą wynosi 882,56 zł, zatem maksymalny dopuszczalny dochód w gospodarstwie jednoosobowym wynoszący 175% najniższej emerytury wynosi 1 544,48 zł. Dochód skarżącej (676,75 zł) nie przekracza maksymalnego dopuszczalnego dochodu. W myśl natomiast art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy normatywna powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego nie może przekraczać w gospodarstwie jednoosobowym 35,00 m2. Z akt sprawy wynika, iż skarżąca prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe i zamieszkuje w lokalu mieszkalnym o powierzchni użytkowej 19,90 m2. Powierzchnia użytkowa przedmiotowego lokalu nie przekracza więc powierzchni normatywnej.

Ponadto po dokonaniu obliczeń matematycznych organ odwoławczy stwierdził, że organ l instancji prawidłowo obliczył wysokość miesięcznych wydatków mieszkaniowych na kwotę 310,72 zł, a wysokość przysługującego skarżącej dodatku mieszkaniowego, stanowiącą w przypadku rodziny 1-osobowej różnicę pomiędzy wydatkami na mieszkanie, a 15% łącznego dochodu rodziny, na kwotę 209,21 zł (310,72 zł -15% x 676,75 = 209,21 zł).

Kolegium stwierdziło, że w rozpatrywanej sprawie spełnione zostały kryteria określone w ustawie o dodatkach mieszkaniowych i zasadnie organ l instancji przyznał skarżącej dodatek mieszkaniowy w wysokości 209,21 zł na okres od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. Dodatek mieszkaniowy - zgodnie z art. 7 ust. 5 ww. ustawy - przyznaje się bowiem na okres 6 miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku. Wniosek skarżącej o przyznanie dodatku mieszkaniowego został złożony w dniu 30 czerwca 2016 r. Przedmiotowy wniosek zawierał braki formalne, które skarżąca uzupełniła w wyznaczonym przez organ I instancji 7-dniowym terminie do uzupełnienia braków formalnych, liczonym od daty doręczenia wezwania. Organ odwoławczy wskazał, że art. 7 ust. 5 ustawy o dodatkach mieszkaniowych należy rozumieć w ten sposób, że prawo do dodatku mieszkaniowego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek niezawierający braków formalnych bądź też począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek dotknięty brakami, które jednak zostały uzupełnione w wyznaczonym przez organ terminie.

Odnosząc się natomiast do podniesionych w odwołaniu argumentów i wniosku o przyznanie świadczenia od dnia 1 kwietnia 2016 r., względnie od dnia 1 maja 2016 r. organ odwoławczy stwierdził, iż brak jest podstaw prawnych do wydania takiego rozstrzygnięcia. Co prawda akta sprawy zawierają wniosek skarżącej o przyznanie dodatku mieszkaniowego, który wpłynął do organu l instancji w dniu 30 marca 2016 r., jednak w związku z nieuzupełnieniem braków formalnych tego wniosku Prezydent Miasta pismem z dnia 29 kwietnia 2016 r. nr [...] pozostawił ten wniosek bez rozpatrzenia. Powyższe pismo Prezydenta Miasta z dnia 29 kwietnia 2016 r. wyraża stanowisko organu zajęte wobec wniosku z dnia 30 marca 2016 r. skutkujące nierozpatrzeniem tego wniosku i niepodejmowaniem przez organ żadnych następnych czynności w sprawie zainicjowanej tym wnioskiem, z uwagi na nieuzupełnienie braków formalnych w wyznaczonym przez organ terminie. Oznacza to, że wniosek skarżącej z dnia 30 marca 2016 r. nie wywołał skutków prawnych od dnia jego złożenia.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wniosła skarżąca D. S., która podniosła, że dodatek należał jej się od kwietnia 2016 r., co obszernie uargumentowała w odwołaniu. Skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji. W piśmie procesowym z dnia 26 czerwca 2017 r. skarżąca podniosła, że wszystkie wymagane przepisami prawa dane i oświadczenia zostały zawarte w aneksie czynszowym załączonym w dniu 18 kwietnia 2016 r. oraz w piśmie zarządcy z dnia 25 kwietnia 2016 r., zatem braki formalne wniosku z 30 marca 2016 r. zostały uzupełnione w wyznaczonym przez organ terminie, co oznacza, że dodatek mieszkaniowy powinien być przyznany od dnia 1 kwietnia 2016 r.

Organ w odpowiedzi na skargę podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 1066) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.; dalej powoływanej w skrócie jako "p.p.s.a."), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, stosując środki określone w ustawie. Kontrola sądu polega na zbadaniu, czy przy wydawaniu zaskarżonego aktu nie doszło do rażącego naruszenia prawa dającego podstawę do stwierdzenia nieważności, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania, naruszenia prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy oraz naruszenia przepisów postępowania administracyjnego w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sąd nie jest przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, zgodnie z dyspozycją art. 134 § 1 p.p.s.a. Sąd administracyjny nie rozstrzyga więc merytorycznie, lecz ocenia zgodność decyzji z przepisami prawa. Zgodnie z art. 135 p.p.s.a. sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia. Kontroli sądu podlega zatem również wcześniejsza czynność materialno-techniczna pozostawienia podania z 30 marca 2016 r. bez rozpoznania, dokonana w dniu 29 kwietnia 2016 r.

Skarga zasługiwała na uwzględnienie, gdyż przeprowadzona kontrola wydanych w tej sprawie decyzji, według wyżej wskazanych kryteriów, doprowadziła Sąd do stwierdzenia, że zaskarżona decyzja, jak i utrzymana nią w mocy decyzja organu I instancji nie odpowiadają prawu.

Jedyną sporną kwestią w niniejszej sprawie jest data złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego, bez braków formalnych. Pierwszy wniosek, jaki złożyła skarżąca, to wniosek z 30 marca 2016 r. Organ pierwszej instancji pozostawił ten wniosek bez rozpoznania twierdząc, że skarżąca nie uzupełniła braku wniosku w postaci potwierdzenia wniosku przez zarządcę budynku – Spółdzielnię Mieszkaniową "A". Pozostałe braki wniosku, polegające na przedłożeniu aneksu czynszowego oraz udokumentowania kwestii uregulowania zaległości czynszowych zostały – w ocenie organu pierwszej instancji – uzupełnione.

W niniejszej sprawie zatem konieczne stało się rozstrzygnięcie, czy pozostawienie bez rozpoznania wniosku skarżącej z 30 marca 2016 r. o przyznanie dodatku mieszkaniowego było zasadne.

Zdaniem Sądu ustawodawca wprowadzając w ustawie z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r., poz. 180; powoływanej dalej jako "u.d.m.") skierowane do Rady Ministrów upoważnienie do wydania rozporządzenia wykonawczego, określającego wzór wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego nie przewidział, aby przyznanie przedmiotowego świadczenia miało być uzależnione od złożenia oświadczenia woli przez zarządcę nieruchomości – a więc przez podmiot niebędący stroną postępowania administracyjnego. Art. 9 u.d.m. przewiduje, iż Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi:

1) (utracił moc);

2) sposób ustalania wysokości ryczałtu na zakup opału;

3) wzór wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego;

4) wzór deklaracji o dochodach gospodarstwa domowego.

2. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, określa w szczególności:

1) szczegółowe rodzaje wydatków w gospodarstwach domowych: najemców, członków spółdzielni mieszkaniowych, właścicieli domów jednorodzinnych, właścicieli budynków i lokali mieszkalnych, osób zajmujących lokal mieszkalny bez tytułu prawnego i oczekujących na przysługujący im lokal zamienny lub socjalny oraz najemców i podnajemców opłacających czynsz wolny;

2) sposób ustalania i maksymalną wysokość ryczałtu na zakup opału dla gospodarstw domowych, których lokale mieszkalne nie są wyposażone w instalację doprowadzającą energię cieplną do celów ogrzewania, w instalację ciepłej wody oraz gazu przewodowego;

3) dane, które powinny być zawarte we wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego, a w szczególności dotyczące osoby ubiegającej się o ten dodatek, zajmowanego lokalu mieszkalnego i jego technicznego wyposażenia oraz miesięcznych wydatków za ten lokal;

4) dane, które powinny być zawarte w deklaracji o dochodach, a w szczególności dane dotyczące osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego, ich miejsca pracy bądź nauki oraz wysokość ich dochodu.

W szczególności należy zauważyć, iż art. 9 ust. 1 pkt 3 u.d.m. upoważnił Radę Ministrów wyłącznie do określenia w rozporządzeniu wzoru wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego, a w art. 9 ust. 2 pkt 3 u.d.m. wskazano, jakie dane winny być zawarte w tym wniosku, nie ma jednak mowy aby dane te musiały być potwierdzone przez zarządcę nieruchomości, pod rygorem braku możliwości wszczęcia postępowania administracyjnego w przedmiocie tego dodatku. Nie znaczy to jednak, iż wskazany w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych, (Dz.U z 2001r., nr 156, poz. 1817 ze zm.), wzór wniosku, przewidujący, iż niektóre dane mają być potwierdzone przez zarządcę, jest sprzeczny z ustawą o dodatkach mieszkaniowych. Zdaniem Sądu treść wzoru wniosku należy odczytywać wyłącznie jako uproszczenie postępowania, poprzez zapewnienie przez zarządcę, iż podane przez wnioskodawcę dane są zgodne z rzeczywistością. W większości przypadków takie potwierdzenie tworzy domniemanie prawdziwości podanych we wniosku informacji i prowadzi do uproszczenia postępowania, z korzyścią dla osoby ubiegającej się o dodatek mieszkaniowy. Jeżeli wniosek nie zawiera potwierdzenia przez zarządcę wiarygodności danych, organ winien ustalić we własnym zakresie potrzebne dane, mając do dyspozycji środki dowodowe przewidziane w procedurze administracyjnej.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż złożenie przez osobę ubiegającą się o przyznanie dodatku mieszkaniowego, przewidzianego w załączniku nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych wniosku o przyznanie tego dodatku, który to wniosek nie zawiera potwierdzenia złożonego przez zarządcę nieruchomości, nie stanowi przeszkody do wszczęcia i prowadzenia przez organ postępowania administracyjnego w przedmiocie przyznania tego dodatku.

Gdyby hipotetycznie – wbrew przedstawionemu powyżej stanowisku Sądu - założyć, iż rację ma organ odwoławczy, że organ nie może wszcząć postępowania w oparciu o wniosek, w którym brak jest potwierdzenia zarządcy nieruchomości, wówczas należałoby stwierdzić, iż Rada Ministrów przekroczyła kompetencje udzielone jej w art. 9 u.d.m. w zakresie, w którym uzależniła możliwość rozpoznania wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego, od jego potwierdzenia przez zarządcę. W takiej sytuacji organ byłby zobligowany do rozpoznania wniosku na podstawie przepisów ustawy o dodatkach mieszkaniowych i tych przepisów przedmiotowego rozporządzenia, które nie stałyby w sprzeczności z treścią ustawy; por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 16 lipca 2014 r., sygn. akt II SA/Po 30/14).

Należy podnieść, że wniosek skarżącej z 30 marca 2016 r., po uzupełnieniu braków na wezwanie organu, zawierał wszelkie dane umożliwiające merytoryczne rozpoznanie sprawy o przyznanie dodatku mieszkaniowego. Brak było zatem podstaw do pozostawienia tego wniosku bez rozpoznania. Mając na uwadze powyższe należy uznać, że wydanie decyzji wyłącznie w oparciu o późniejszy wniosek, złożony 30 czerwca 2016 r. stanowiło działanie naruszające prawo.

Ponownie rozpoznając niniejszą sprawę organy wezmą pod uwagę wyżej wskazane okoliczności i rozpoznają merytorycznie wniosek z 30 marca 2016 r. Wniosek ten bowiem nie zawiera braków formalnych i jako taki nadaje się do rozpoznania.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku, w oparciu o art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c p.p.s.a. z związku z art. 135 p.p.s.a. Organy naruszyły bowiem zarówno wskazane wyżej przepisy prawa materialnego regulujące przyznawanie dodatków mieszkaniowych, jak i art. 64 § 2 k.p.a. poprzez bezzasadne pozostawienie wniosku skarżącej z 30 marca 2016 r. o przyznanie dodatku mieszkaniowego bez rozpoznania.

O wynagrodzeniu adwokata z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu orzeczono w oparciu art. 250 p.p.s.a. w związku z § 21 ust. 1 pkt 1 lit. "c" rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2016 r. poz. 1714).



Powered by SoftProdukt