Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Dąbrowska, Sędziowie WSA Anna Mierzejewska, Sławomir Antoniuk (spr.), Protokolant starszy sekretarz sądowy Aneta Duszyńska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 maja 2013 r. sprawy ze skargi A. K. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] października 2012 r. nr [...] w przedmiocie skreślenia z listy uczniów oddala skargę

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego decyzją z dnia [...] października

2012 r. nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., utrzymał

w mocy decyzję Dyrektora Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia [...] (dalej jako Dyrektor Szkoły Muzycznej) z dnia [...] września 2012 r. nr [...] w sprawie skreślenia A. O., uczennicy klasy pierwszej Państwowej Szkoły Muzycznej II stopnia [...], z listy uczniów.

W uzasadnieniu powyższej decyzji Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego podniósł, iż Dyrektor Szkoły Muzycznej pismem z dnia 26 czerwca 2012 r. powiadomił matkę uczennicy A. K., że w dniu 27 sierpnia 2012 r. został wyznaczony córce A. O. termin egzaminu poprawkowego z kształcenia słuchu.

Do zawiadomienia załączono zakres wymagań tego egzaminu.

W dniu 2 lipca 2012 r. matka uczennicy wystosowała skargę do Ministra Kultury

i Dziedzictwa Narodowego w sprawie braku promocji córki A. O. do klasy drugiej Szkoły Muzycznej z powodu otrzymania oceny niedostatecznej z kształcenia słuchu, wnosząc o wydanie córce świadectwa promującego do klasy drugiej na podstawie decyzji Ministra w oparciu o art. 34 ust.1 ustawy o systemie oświaty.

Departament Szkolnictwa Artystycznego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego rozpatrzył skargę na podstawie przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego w oparciu o dokumentację szkolną dotyczącą przebiegu nauki uczennicy A. O.. Departament ustalił, że pismo szkoły z dnia 19 kwietnia 2012 r. informujące o zagrożeniu córki A. K. stopniem niepromującym

z przedmiotu "kształcenie słuchu" zostało wysłane na błędne nazwisko i błędny adres.

W związku z tym rodzice ucznia nie zostali skutecznie poinformowani o przewidywanej dla córki niepromującej ocenie końcoworocznej z tego przedmiotu. Udzielając matce uczennicy odpowiedzi zawartej w piśmie z dnia 7 sierpnia 2012 r. ([...]) Departament poinformował, iż ocena końcoworoczna została wystawiona córce

z naruszeniem trybu ustalania tej oceny i w związku z tym zachodzi konieczność powołania komisji klasyfikowania i promowania uczniów (§ 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 8 kwietnia 2008 r. sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania sprawdzianów egzaminów w publicznych szkołach i placówkach artystycznych (Dz. U.

z 2008 r. Nr 65, poz. 400), w celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości

i umiejętności uczennicy A. O. i ustalenia oceny klasyfikacyjnej końcoworocznej w tym trybie. Powiadomił jednocześnie, że sprawdzian odbędzie się w dniu 27 sierpnia 2012 r., to jest w terminie wyznaczonym pierwotnie przez Dyrektora Szkoły Muzycznej na egzamin poprawkowy.

Matka uczennicy nie zastosowała się do otrzymanego pisma Departamentu

i A. O. nie zgłosiła się na wyznaczony sprawdzian w dniu 27 sierpnia 2012 r., jak również na ponowiony przez Dyrektora Szkoły Muzycznej termin sprawdzianu w dniu

29 sierpnia 2012 r. oraz na kolejny wyznaczony termin na dzień 31 sierpnia 2012 r.

Natomiast matka uczennicy złożyła w dniu 22 sierpnia 2012 r. skargę do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego twierdząc w niej, że Departament nie ustosunkował się do przedstawionych zarzutów i ponownie wniosła o wydanie córce świadectwa promocyjnego na podstawie art. 34 ust. o systemie oświaty. Minister Kultury

i Dziedzictwa Narodowego w piśmie z dnia 11 września 2012 r. ([...]) podtrzymał stanowisko Departamentu wyrażone w piśmie z dnia 7 sierpnia 2012 r. wskazując jednocześnie, że ocena niedostateczna może być zmieniona tylko w trybie egzaminu sprawdzającego.

Dyrektor Szkoły Muzycznej w dniu [...] września 2012 r. (na podstawie uchwały Rady Pedagogicznej z dnia [...] września 2012 r. nr [...]) wydał decyzję

o skreśleniu z listy uczniów A. O., uczennicy klasy pierwszej szkoły Muzycznej II stopnia z powodu braku promocji do klasy programowo wyższej.

Od powyższej decyzji odwołanie wniosła matka uczennicy – A. K. zarzucając, iż decyzja Dyrektora Szkoły Muzycznej została podjęta z naruszeniem § 24 statutu Szkoły Muzycznej, a także w sprawie nie mógł mieć zastosowania art. 39 ust. 2 ustawy o systemie oświaty i przepis § 20 powołanego rozporządzenia.

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego nie znalazł podstaw do uwzględnienia odwołania i rozstrzygnięciem z dnia [...] października 2012 r. utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy. W ocenie organu odwoławczego decyzja Dyrektora Szkoły Muzycznej w sprawie skreślenia uczennicy A. O. z listy uczniów została wydana zgodnie

z obowiązującymi przepisami zawartymi w art. 39 ust. 2 i art. 41 ust. 1 pkt 5 ustawy

z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) oraz zgodnie z § 24 pkt 2 Iit. a statutu Szkoły Muzycznej, który stanowi, że uczeń może zostać skreślony z listy uczniów jeśli nie uzyskał promocji do następnej klasy lub nie zdał egzaminu poprawkowego. Rada Pedagogiczna Szkoły na posiedzeniu w dniu 3 września 2012 r. podjęła uchwałę o skreśleniu z listy uczniów A. O. z powodu nieprzystąpienia do egzaminu sprawdzającego na podstawie

§ 19 powołanego rozporządzenia. W związku z powyższym utrzymała w mocy ocenę niedostateczną, wystawioną przez nauczyciela i nie wyraziła zgody na powtarzanie klasy przez uczennicę.

Organ II instancji podkreślił, iż niezastosowanie się matki uczennicy do wymogów wskazanych w piśmie Departamentu z dnia 7 sierpnia 2012 r. i uporczywe odmawianie stawienia się córki na sprawdzian wiadomości w terminie wyznaczonym w tym piśmie,

a także w terminach wyznaczonych dwukrotnie przez Dyrektora Szkoły Muzycznej, uniemożliwiło zweryfikowanie końcoworocznej oceny niedostatecznej, wystawionej uczennicy A. O. z kształcenia słuchu przez nauczyciela, co w konsekwencji spowodowało brak promocji uczennicy do klasy drugiej Szkoły Muzycznej II stopnia.

Zgodnie z § 16 ust. 3 pkt 2 lit. a przywołanego wyżej rozporządzenia, warunkiem uzyskania promocji do klasy programowo wyższej jest otrzymanie przez ucznia

z kształcenia słuchu oceny wyższej od stopnia dopuszczającego. Uczennica A. O. tego warunku nie spełniła.

Decyzja Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] października

2012 r. stała się przedmiotem skargi wniesionej przez A. K.

– przedstawicielkę ustawową małoletniej A. O. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. W skardze strona skarżąca wniosła o uchylenie wymienionej decyzji oraz wydanie rozstrzygnięcia umożliwiającego kontynuowanie nauki w drugiej klasie Szkoły Muzycznej II stopnia przez uczennicą A. O.. Skarżąca podniosła zarzut naruszenia przepisów rozporządzenia Ministra Kultury

i Dziedzictwa Narodowego z dnia 8 kwietnia 2008 r w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania sprawdzianów

i egzaminów w publicznych szkołach i placówkach artystycznych, oraz ustawy z dnia

7 września 1991 r. o systemie oświaty, także Statutu Szkoły Muzycznej, a ściślej przepisu który stanowi, że uczeń może być skreślony z listy uczniów jeżeli nie uzyskał promocji do następnej klasy lub nie zdał egzaminu poprawkowego.

W uzasadnieniu skargi strona wskazała, iż decyzję o skreśleniu z listy uczniów szkoła podjęła ze względu na niestawienie się uczennicy na egzaminie sprawdzającym w dniu 31 sierpnia 2012 r., a nie egzaminie poprawkowym. Nadto A. O. nie przystąpiła do egzaminu, co nie jest równoznaczne z tym, że nie zdała egzaminu, o czy rodzic powiadomił wcześniej szkołę. Skarżąca wskazała na naruszenie prawa

w zakresie ustalania terminów egzaminów zarówno przez Dyrektora Szkoły Muzycznej, jak i organ nadzorczy (4 egzaminy w ciągu tygodnia) oraz informowania ucznia i rodzica o wyznaczonym terminie egzaminu. Skarżąca podkreśliła, iż nie została powiadomiona o zagrożeniu córki oceną niepromującą z przedmiotu "kształcenie słuchu". Zaś Ministerstwo nieprawidłowo ustaliło stan faktyczny sprawy przyjmując, iż dokument

z dnia 19 kwietnia 2012 r. informujący o zagrożeniu córki skarżącej z przedmiotu głównego – fortepian, stanowi informację o zagrożeniu z przedmiotu - kształcenie słuchu, gdy pismo tej treści w ogóle nie istniało. Ponadto skarżąca nie została poinformowana, że jej córka będzie miała egzamin poprawkowy. W tych okolicznościach, końcoworoczną ocenę niepromującą z kształcenia słuchu wystawiono z rażącym naruszeniem prawa. Skarżącą przywołała także argumentację, która zdanie strony, świadczy o stronniczości i złej woli władz Szkoły Muzycznej przejawianej wobec A. O.

W odpowiedzi na skargę Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego wniósł o jej oddalenie oraz podtrzymał argumentacje przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo

o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W świetle powołanego przepisu ustawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję administracyjną z punktu widzenia jej zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego

i prawnego obowiązującego w dacie wydania rozstrzygnięcia - decyzji w sprawie. Sąd administracyjny nie ocenia więc decyzji pod kątem jej słuszności, czy też celowości, jak również nie rozpatruje sprawy kierując się zasadami współżycia społecznego.

W przypadku uwzględnienia skargi, zgodnie z art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. z 2012 r. Dz. U. poz. 270 ze zm.), Sąd orzeka wyłącznie kasacyjnie. Oznacza to, że nie jest możliwe uwzględnienie wniosku strony zawartego w skardze, dotyczącego wydania rozstrzygnięcia, co do istoty sprawy, stanowiącej przedmiot zaskarżonej decyzji.

Oceniając zaskarżoną decyzję w świetle wskazanych wyżej kryteriów należy stwierdzić, iż skarga A. K. nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż zaskarżona decyzja Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz utrzymana nią w mocy decyzja Dyrektora Szkoły Muzycznej z dnia [...] września 2012 r. nie naruszają zarówno przepisów prawa materialnego, jak również przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż od strony prawnej działalność państwa w zakresie zapewnienia dostępu do wykształcenia przybiera formę zakładu administracyjnego, którego istotą jest przekazanie przez organy władzy państwowej części swego władztwa i mienia autonomicznym jednostkom organizacyjnym utworzonym w celu realizacji tego publicznego zadania. Państwowa szkoła jest powszechnie uważana za zakład administracyjny, z czym wiąże się uznanie rozstrzygnięć organów szkoły przesądzających o zaliczeniu w poczet użytkowników zakładu, jak i skreśleniu z listy osób uczęszczających do tego zakładu za indywidualne akty administracyjne. NSA w wyroku z dnia 9 października 2012 r. sygn. akt 1755/12 (publik. LEX nr 1233168) stwierdził, iż cyt.: "Dyrektor szkoły publicznej jest organem władzy publicznej. Władztwo zakładowe, jakim dysponuje szkoła publiczna, uprawnia ją do kształtowania w sposób jednostronny i władczy sytuacji prawnej użytkowników, na których rzecz usługi oświatowe są świadczone".

W świetle powyższego nie może być wątpliwości, że postępowanie w sprawie skreślenia ucznia z listy uczniów jest postępowaniem administracyjnym, którego tryb został uregulowany w art. 39 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.).

Zgodnie z art. 39 ust. 2 powołanej ustawy, dyrektor szkoły lub placówki może, w drodze decyzji, skreślić ucznia z listy uczniów w przypadkach określonych w statucie szkoły lub placówki. Skreślenie następuje na podstawie uchwały rady pedagogicznej, po zasięgnięciu opinii samorządu uczniowskiego.

Z cytowanego przepisu wynika, że postępowanie to wszczyna uchwała Rady Pedagogicznej (art. 41 ust. 1 pkt 5 powołanej ustawy), a następnie wymagane jest zasięgnięcie przez dyrektora szkoły opinii samorządu uczniowskiego, jako organu społecznego ulokowanego w systemie oświaty. Warunek ten jest spełniony przed wydaniem decyzji w przedmiocie skreślenia z listy uczniów wówczas, gdy opinia samorządu uczniowskiego została wydana w trybie działania organów samorządu, określonych w regulaminie samorządu. Taką decyzję administracyjną wydaje się na piśmie. Nie istnieje żaden wzór urzędowy, blankiet takiej decyzji. Wydając ją dyrektor (kierownik szkoły) winien opierać się na treści art. 107 k.p.a.

Organem prowadzącym Szkołę Muzyczną jest Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Władztwo wymienionego zakładu administracyjnego w zakresie oceniania, przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów oraz klasyfikowania

i promowania uczniów tej szkoły określa rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 8 kwietnia 2008 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania sprawdzianów

i egzaminów w publicznych szkołach i placówkach artystycznych (Dz. U. Nr 65, poz. 400 ze zm.) oraz "Statut Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia [...]".

Z akt administracyjnych wynika, iż A. O. – uczeń klasy I specjalności fortepian w roku szkolnym 2011/2012 otrzymała końcoworoczną ocenę niedostateczną z zajęć edukacyjnych artystycznych – kształcenie słuchu.

Przepis § 19 pkt 2 Statutu Szkoły Muzycznej stanowi, iż na miesiąc przed końcoworocznym klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej dyrektor szkoły zobowiązany jest poinformować rodziców (opiekunów) tych uczniów, którym grożą oceny nie dające promocji. Informacja ta powinna być przekazana w formie pisemnej. Nie stanowi sporu pomiędzy stronami, iż powyższy wymóg nie został wobec uczennicy A. O. spełniony, co uzasadnia twierdzenie, iż wystawiona jej ocena niedostateczna została wydana z naruszeniem obowiązujących w tym względzie przepisów i jest dotknięta wadą formalnoprawną.

W takiej sytuacji przepis § 19 ust. 1 powołanego rozporządzenia umożliwia uczniowi lub jego rodzicom (prawnym opiekunom) zgłoszenie zastrzeżenia do dyrektora szkoły, jeżeli uznają, że końcoworoczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych została ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny. Zastrzeżenia zgłasza się w terminie 7 dni od dnia zakończenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych. W przypadku stwierdzenia, że końcoworoczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych została ustalona niezgodnie

z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny, dyrektor szkoły powołuje komisję, która w przypadku końcoworocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej

z zajęć edukacyjnych - przeprowadza sprawdzian wiadomości i umiejętności ucznia, odpowiednio w formie praktycznej albo w formie pisemnej i ustnej, oraz ustala końcoworoczną (semestralną) ocenę klasyfikacyjną z danych zajęć edukacyjnych (§ 19 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia). Przy czym wskazać należy, iż jest to jedyny tryb weryfikacji wystawionej oceny końcoworocznej. Przepis § 19 ust. 6 zd. 2 rozporządzenia natomiast stanowi, iż ocena ustalona przez komisję jest ostateczna,

z wyjątkiem niedostatecznej końcoworocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej,

a w przypadku przedmiotów wymienionych w § 16 ust. 3 - oceny niedostatecznej albo dopuszczającej, która może być zmieniona w wyniku egzaminu poprawkowego,

z zastrzeżeniem § 18 ust. 3.

Wobec zgłoszenia uzasadnionych zastrzeżeń skarżącej, zawartych w skardze do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 lipca 2012 r., wyznaczono A. O. (pismem z dnia 7 sierpnia 2012 r.) termin egzaminu sprawdzającego wiadomości i umiejętności z przedmiotu – kształcenie słuchu na dnia 27 sierpnia

2012 r. Pomimo prawidłowego zawiadomienia o terminie przedmiotowego egzaminu ww. uczennica nie przystąpiła do weryfikacji wiedzy i umiejętności przed powołaną przez Dyrektora Szkoły Muzycznej komisją. Uczennica nie stawiła się także w kolejnych wyznaczonych terminach w dniach 29 i 31 sierpnia 2012 r. Zaś w zawiadomieniu z dnia 29 sierpnia 2012 r. A. K. oświadczyła, iż z powodu toczącego się postępowania w sprawie naruszenia prawa przez Szkołę Muzyczną jej dziecko nie weźmie udziału w egzaminie przed komisją szkolną, o czym już informowała w piśmie

z dnia 27 sierpnia 2012 r.

W świetle postanowień § 16 ust. 3 pkt 2 lit. a powołanego rozporządzenia, uczeń otrzymuje promocję w szkole muzycznej do klasy programowo wyższej, jeżeli otrzymał klasyfikacyjną ocenę końcoworoczną wyższą od stopnia dopuszczającego z przedmiotu kształcenie słuchu. Analogiczne uregulowanie zawiera § 20 ust. 2 Statutu Szkoły Muzycznej. Natomiast § 24 ust. 2 lit. a tego Statutu stanowi, iż uczeń może zostać skreślony z listy uczniów jeżeli nie uzyskał promocji do następnej klasy lub nie zdał egzaminu poprawkowego.

Odmowa przystąpienia A. O. do egzaminu weryfikacyjnego wiedzę

i umiejętności ucznia, o którym mowa w § 19 ust. 2 ww. rozporządzenia, spowodowała ten skutek, iż wymieniona nie otrzymała oceny końcowo rocznej promującej

z kształcenia słuchu. To z kolej powoduje ziszczenie przesłanki, o której mowa § 24 ust. 2 lit. a Statutu Szkoły Muzycznej. Zwłaszcza jeśli weźmie się pod uwagę postawę rodzica uczennicy, przejawiającą się w odmowie współpracy ze szkołą i przestrzeganiu obowiązujących w Szkole Muzycznej reżimów prawnych.

Mając powyższe na względzie oraz biorąc pod uwagę, iż przed podjęciem decyzji w sprawie skreślenia córki skarżącej z listy uczniów Szkoły Muzycznej, Dyrektor tej placówki (w dniu [...] września 2012 r.) uzyskał opinię przedstawicieli samorządu uczniowskiego, a także decyzja stanowi wykonanie prawidłowo podjętej uchwały rady pedagogicznej nr [...], zarzuty przedstawione w skardze należy uznać za bezzasadne.

W tym stanie rzeczy stwierdzić należy, iż zaskarżona decyzja jest zgodna

z przepisami prawa materialnego. Sąd nie dopatrzył się także w postępowaniu organów orzekających w sprawie istotnego naruszenia przepisów prawa procesowego.

Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak sentencji