Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Zbigniew Rudnicki Sędziowie Sędzia WSA Maria Jagielska (spr.) Sędzia WSA Piotr Borowiecki Protokolant Patrycja Wrońska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 stycznia 2009 r. sprawy ze skargi T. N. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] lutego 2006 r. nr [...] w przedmiocie oddalenia sprzeciwu w sprawie o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy oddala skargę

Pismem z dnia [...] lipca 2006 r. T. N. właściciel Z. z siedzibą w L. (dalej wnioskodawca lub skarżący), działając przez swego pełnomocnika – rzecznika patentowego A. R., skierował do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na decyzję Nr [...] Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] lutego 2006 r. oddalającą sprzeciw wobec decyzji Urzędu Patentowego z dnia [...] grudnia 2003 r. o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy słowno – graficzny HADES nr R 148641.

Do wydania decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym.

W dniu [...] grudnia 2004 r. wpłynął do Urzędu Patentowego RP sprzeciw wnioskodawcy wobec prawomocnej decyzji Urzędu Patentowego z dnia [...] grudnia 2003 r. o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy słowno – graficzny HADES nr R 148641 (dalej sporny znak) na rzecz W. W., U. z siedzibą w C. (dalej uprawniony).

W sprzeciwie wnioskodawca podniósł, że sporny znak towarowy nr R 148641 został zgłoszony do ochrony dnia [...] marca 1994 r., przy czym postępowanie zostało umorzone na etapie procedury zgłoszeniowej. Wobec powyższego wnioskodawca zgłosił do ochrony prawnej znak towarowy zawierający w warstwie słownej wyraz "HADES" i uzyskał prawo ochronne na ww. znak decyzją UP RP z dnia [...] września 2001 r. Wznowienie przez Urząd Patentowy zainicjowanego przez R. M. postępowania zgłoszeniowego w sprawie spornego znaku towarowego R 148641, które zakończyło się udzieleniem prawa ochronnego uprawnionemu, pozbawiło wnioskodawcę części nabytego w dobrej wierze prawa wyłącznego oraz możliwości uzyskania ochrony na kolejny zgłoszony znak. Zdaniem pełnomocnika wnioskodawcy udzielenie prawa ochronnego na znak o nr R 148641 narusza nie tylko jego słusznie nabyte prawa, ale przede wszystkim zasadę pewności i bezpieczeństwa obrotu prawnego. Udzielenie ochrony na znak objęty niniejszym sprzeciwem prowadzi do sytuacji, w której w obrocie występować będą dwa identyczne znaki, zarejestrowane dla identycznych towarów, przysługujące wszakże różnym uprawnionym, co sprzeczne jest z samymi założeniami systemu znaków towarowych.

W odpowiedzi na sprzeciw uprawniony, powołując się na przepisy art. 123 ust. 1 i art. 132 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej

(Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117) – dalej pwp., wniósł o jego oddalenie podnosząc, że w niniejszej sprawie istotna jest data zgłoszenia znaku do rejestracji, a jeśli doszło do rejestracji jednakowych znaków z wcześniejszym, jak i późniejszym pierwszeństwem, wówczas przepisy przewidują unieważnienie prawa ochronnego udzielonego z naruszeniem ustawowych warunków.

Na rozprawie przed organem wnioskodawca jako podstawę prawną wniosku wskazał przepisy art. 8 pkt 1 i pkt 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych (Dz. U. Nr 5, poz. 17 ze zm.) – dalej uzt. w związku z art. 315 pwp.

i zakwestionował w całości przeprowadzone przez Urząd Patentowy postępowanie administracyjne, które doprowadziło do zarejestrowania spornego znaku. Uzasadniając postawiony we wniosku zarzut wadliwego wznowienia postępowania zgłoszeniowego na sporny znak, wnioskodawca stwierdził, iż Urząd, rozpatrując wniosek o przywrócenie terminu do uiszczenia opłaty za zgłoszenie spornego znaku, wykroczył poza podstawę prawną wniosku, a także wznowił postępowanie

i zarejestrował znak w oparciu o błędną podstawę prawną, przyjmując

w postępowaniu administracyjnym niezgodne z prawem dowody i dokumenty. Wnioskodawca wcześniej od uprawnionego używał spornego znaku, co uzasadnia zarzut naruszenia przez organ art. 8 pkt 2 uzt.

Urząd Patentowy decyzją z dnia [...] lutego 2006 r. oddalił przedmiotowy sprzeciw. Wskazał, że do oceny zdolności ochronnej spornego znaku mają na mocy art. 315 pwp., przepisy ustawy o znakach towarowych. Przepis art. 8 pkt 1 uzt. stanowi, że niedopuszczalna jest rejestracja znaku, który jest sprzeczny

z obowiązującym prawem lub zasadami współżycia społecznego. Ten przepis, zdaniem organu, odnosi się do treści znaku, a nie do oceny prawidłowości postępowania rejestracyjnego spornego znaku przeprowadzanego przez Urząd. Zatem wniosek o unieważnienie spornego znaku na mocy powołanego przepisu jako nietrafny organ oddalił, wyjaśniając, że ani przepisy uzt., ani pwp. nie przewidują

w trakcie prowadzonego przez Urząd Patentowy postępowania spornego kontroli prawidłowości postępowania administracyjnego przy rejestracji spornego znaku. Dodatkowo organ podniósł, iż wnioskodawca na okoliczność braku zdolności ochronnej spornego znaku powołał przepis art. 8 pkt 2 uzt., który stanowi o niedopuszczalności rejestracji znaku, naruszającego prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich. Wnioskodawca powołał się na dowód złożony w dniu rozprawy do akt sprawy [...] na okoliczność używania przez niego w nazwie słowa HADES od [...] lutego 1991 r. Tego dowodu nie kwestionował na rozprawie uprawniony, który zaczął używać w nazwie słowa HADES od [...] kwietnia 2003 r. Z porównania wskazanych dat wynika, że w chwili zgłoszenia spornego znaku do rejestracji zarówno wnioskodawca, jak i uprawniony używali w nazwie słowo HADES. Prawo do używania w nazwie tego słowa przysługiwało i przysługuje w dalszym ciągu obu podmiotom, a skoro tak, to należy stwierdzić, że sporny znak nie narusza art. 8 ust. 2 uzt., tj. praw osobistych i/lub majątkowych wnioskodawcy do nazwy.

W skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skardze T. N., zwany dalej skarżącym, domagał się uchylenia zaskarżonej decyzji. Zdaniem skarżącego organ naruszył:

1. art. 41 § 1 i 2 Kpa. w związku z art. 6 uzt. poprzez jego niezastosowanie i bezpodstawne przyjęcie, że Urząd Patentowy w toku postępowania miał obowiązek kierowania korespondencji na adres domowy R. M., który jako pierwszy zgłosił sporny znak do ochrony,

2. art. 162 ust. 1 i 6 w związku z art. 67 ust. 3 pwp. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że postępowanie będzie toczyć się na rzecz B. W. w sytuacji, gdy nie doszło do wpisania przeniesienia zgłoszenia do odpowiedniego rejestru,

3. art. 7, 8 i 77 Kpa. poprzez niepełne wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy, naruszenie zasady pogłębiana zaufania obywateli oraz niewłaściwą ocenę stanu zebranego w sprawie materiału dowodowego,

4. art. 8 uzt. poprzez bezpodstawne przyjęcie, że rejestracja znaku HADES nie narusza praw osób trzecich.

W uzasadnieniu skargi eksponowane jest wadliwe przeprowadzenie przez Urząd Patentowy postępowania rejestrującego sporny znak na wstępnym zgłoszeniowym etapie polegające na niezastosowaniu przepisu art. 41 § 1 i 2 Kpa. Pisma kierowane na wskazany przez pierwotnie zgłaszającego sporny znak R. M., wobec niewskazania przez niego nowego adresu, powinny korzystać ze skutku doręczenia, zaś urząd wadliwie uznając, że powyższy skutek nie nastąpił, prowadził postępowanie rejestrowe spornego znaku ze zgłoszenia przeniesionego przez R. M. na B. W. Urząd błędnie też uznał, iż doszło do skutecznego przeniesienia prawa ze zgłoszenia znaku towarowego, bowiem w złożonym przez B. W. wniosku o wznowienie postępowania w sprawie zarejestrowania spornego znaku stwierdzono, że umowa o przeniesienie prawa nie została do Urzędu dostarczona. Takie działanie naruszało art. 162 ust. 1 i 6 w związku z art. 67 ust. 3 pwp. Z kolei niewyjaśnienie stanu faktycznego sprawy i błędną ocenę materiału dowodowego, a więc naruszenie art. 7 i 77 Kpa. skarżący upatrywał w tym, że na rozprawie przed Urzędem Patentowym w dniu [...] lutego 2006 r. podniesione zostały zarzuty dotyczące toczącego się wcześniej postępowania rejestrowego sporny znak, a przede wszystkim prowadzenie tego postępowania w oparciu o dokumenty, które znalazły się w aktach sprawy w niewiadomy sposób. Urząd nie wyjaśnił powyższej okoliczności ani tego jak umowa o przeniesienie prawa ze zgłoszenia znaku towarowego mogła powołać numer zgłoszenia. Urząd Patentowy naruszył art. 8 pkt 1 uzt., ponieważ dysponował dowodami, że zgłoszenie spornego znaku przez R. M.,

w którego prawa wadliwie weszła B. W., nastąpiło w złej wierze, a zatem niezgodnie

z zasadami współżycia społecznego; zgłaszający znak prowadził działalność pod tym samym, co skarżący adresem i wiedział, iż ten używał znaku HADES przed uprawnionym.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy podtrzymał swoje stanowisko, odrzucając zarzuty naruszenia prawa materialnego i procesowego. Organ wskazał, że zarzut sprzeczności spornego znaku z zasadami współżycia społecznego został podniesiony przez skarżącego dopiero w skardze, natomiast nie był podnoszony ani w sprzeciwie, ani na rozprawie przed organem, dlatego zarzut naruszenia przepisu art. 8 pkt 1 uzt. nie zasługuje na uwzględnienie. Organ dodatkowo wskazał, że zarówno skarżący, jak i uprawniony do prawa ochronnego na sporny znak, używają do oznaczenia swojej działalności obok imion i nazwisk słowa HADES. Jeśli używanie przez uprawnionego tego wyrazu w nazwie nie narusza prawa skarżącego do używania w nazwie tego słowa, to tym bardziej sporny znak słowno – graficzny nie narusza prawa do nazwy skarżącego, zwłaszcza, że obie strony w działalności gospodarczej posługują się obok wyrazu HADES również imionami i nazwiskami. Stąd też, zdaniem organu, skarga odnośnie naruszenia przez sporny znak prawa do nazwy skarżącego nie zasługuje na uwzględnienie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, na podstawie art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm. – dalej także p.p.s.a.

W ocenie Sądu analizowana pod tym kątem skarga T. N. nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem zaskarżona decyzja Urzędu Patentowego RP z dnia [...] lutego 2006 r., nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy HADES R-148641 nie narusza prawa w sposób mogący mieć wpływ na wynik sprawy.

Na wstępie należy stwierdzić, iż Urząd Patentowy, badając, czy przy udzieleniu prawa ochronnego z rejestracji przedmiotowego znaku towarowego zachowane zostały warunki dla jej udzielenia, prawidłowo zastosował przepisy ustawy o znakach towarowych, co znajduje podstawę w art. 315 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000r. Prawo własności przemysłowej ( Dz. U. z 2003r. Nr 119, poz. 1117 ze zm. ) – dalej pwp. Zgodnie z tym przepisem ustawowe warunki wymagane do uzyskania patentu, prawa ochronnego albo prawa z rejestracji ocenia się według przepisów obowiązujących w dniu zgłoszenia (...) znaku towarowego (...) w Urzędzie Patentowym. Zgłoszenie znaku HADES R-148641 do Urzędu Patentowego RP nastąpiło dnia [...] marca 1994 r., tj. w czasie obowiązywania ustawy o znakach towarowych i ta ustawa jest właściwa dla badania zdolności rejestrowej spornego znaku. Z kolei postępowanie w sprawie o unieważnienie znaku towarowego jako wszczęte już w czasie obowiązywania ustawy Prawo własności przemysłowej, zgodnie z art. 317 pwp., toczy się na podstawie przepisów tej ustawy.

W rozpatrywanej sprawie skarżący, korzystając z uprawnienia jakie daje art. 246 ust. 1 pwp. złożył sprzeciw wobec decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na sporny znak, a sprzeciw ten wskutek podniesionego przez uprawnionego zarzutu bezzasadności, spowodował przekazanie sprawy do postępowania spornego na podstawie art. 246 ust. 2 pwp. i rozstrzyganie jej na podstawie art. 255 ust. 1 pkt 9 pwp. jako sprawy o unieważnienie prawa ochronnego na skutek złożonego sprzeciwu uznanego przez uprawnionego za bezzasadny. W takiej sytuacji nie ma zastosowania właściwy dla uruchomienia postępowania spornego wymóg wniesienia wniosku, co oznacza, że nie bada się interesu prawnego podmiotu składającego sprzeciw, jak wymaga tego w przypadku domagania się unieważnienia prawa ochronnego art. 164 pwp. stanowiący, iż prawo ochronne na znak towarowy może być unieważnione w całości lub w części na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny, jeżeli wykaże ona, że nie zostały spełnione ustawowe warunki wymagane do uzyskania tego prawa.

Jak już wspomniano wyżej, ustawowe warunki do uzyskania prawa ochronnego oceniać należy według przepisów obowiązujących w dniu zgłoszenia znaku towarowego, a te w rozpatrywanej sprawie ocenia się według obowiązujących w dacie zgłoszenia spornego znaku przepisów ustawy o znakach towarowych. Zatem zgłoszony [...] marca 1994 r. sporny znak HADES musiał zadośćuczynić warunkom określonym w przepisach art. 4, 6 – 9 uzt. co wynika z art. 29 tej ustawy. Mając na uwadze powyższe, Urząd Patentowy, prowadząc zapoczątkowane sprzeciwem postępowanie sporne o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy, nie poddaje postępowania w sprawie o udzielenie prawa ochronnego kompleksowej kontroli, lecz po pierwsze ogranicza się do tej sfery normatywnej, która

w postępowaniu spornym może zostać skontrolowana, a po drugie weryfikuje prawidłowość udzielenia prawa ochronnego w granicach węższych bo zakreślonych wnioskiem i wskazaną w nim podstawą prawną, co wynika z art. 255 ust. 4 pwp. Mimo zainicjowania postępowania spornego w drodze złożenia sprzeciwu zakwestionowanego następnie przez uprawnionego, a więc bez konieczności składania odrębnego wniosku o unieważnienie prawa ochronnego w trybie art. 164 pwp., konieczność wskazania podstawy prawnej i okoliczności żądania unieważnienia prawa ochronnego jest oczywista i wynika z istoty tego postępowania jako postępowania kontradyktoryjnego. Powołane przez wnioskodawcę w sprzeciwie okoliczności stanowią w postępowaniu spornym podstawę żądania unieważnienia przyznanego prawa ochronnego, mogą być korygowane wnioskami w trakcie postępowania oraz rozprawy przed Urzędem Patentowym i są punktem odniesienia dla uprawnionego do podjęcia obrony uzyskanego prawa. Dodatkowo, stwierdzić należy, że cytowany wyżej przepis art. 255 ust. 4 pwp. nie ogranicza ustanowionego nim rygoru związania organu orzekającego wyłącznie do postępowania spornego prowadzonego w sprawach wymienionych w art. 255 ust. 1 pkt 1) do 8) pwp.

W rozpatrywanej sprawie skarżący złożył na podstawie art. 246 ust. 1 pwp. sprzeciw wobec udzielenia prawa ochronnego na sporny znak towarowy HADES R-148641, nie wskazując pierwotnie żadnej normy prawa, która zostałaby naruszona przez Urząd Patentowy, a poprzestając na zarzutach wadliwości postępowania administracyjnego w jego początkowej, zgłoszeniowej fazie i na stwierdzeniu, że udzielenie prawa ochronnego w sytuacji udzielenia ochrony takiemu samemu znakowi skarżącego pozbawia go nabytego w dobrej wierze prawa wyłącznego

i uzyskania prawa na kolejny zgłoszony już znak. Doprecyzowanie zarzutów nastąpiło w fazie postępowania spornego, wnioskiem złożonym do protokołu na rozprawie przed Urzędem Patentowym, gdzie jako naruszone skarżący wskazał przepisy art. 8 pkt 1 i 2 uzt. i art. 16 ust. 1 uzt. przy czym oba przepisy w związku

z art. 315 pwp. Uzasadniając zarzuty, skarżący powoływał się na naruszenie przez Urząd Patentowy prawa procesowego przez m.in. niedopuszczalne przywrócenie terminu do wniesienia opłaty od wniesionego zgłoszenia spornego znaku oraz na, jak stwierdził, niekwestionowany przez uprawnionego i poparty dowodami fakt wcześniejszego używania znaku Hades przez skarżącego.

Co zostało wyżej podkreślone, w postępowaniu spornym o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy możliwość działania Urzędu Patentowego ograniczona jest do badania ustawowych warunków wymaganych do uzyskania prawa ochronnego, a przez narzuconą przepisem art. 255 ust. 4 pwp. dyscyplinę działania w granicach wniosku i wskazanej podstawy prawnej - do skontrolowania spełniania tylko tych warunków, które wynikają z powołanych przez atakującego prawo przepisów. Ustawa o znakach towarowych przewidywała możliwość unieważnienia prawa z rejestracji znaku towarowego w całości lub w części, jeżeli nie były spełnione ustawowe warunki wymagane do rejestracji, określone w przepisach art. 4, art. 6 – 9 i art. 32 i tylko te przepisy wolno było podnieść składającemu sprzeciw jako uzasadnienie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy. Oceniając możliwość zakwestionowania zarejestrowanego znaku towarowego stwierdzić należy, że nie mieści się w warunkach jakie muszą zostać spełnione do uzyskania prawa z rejestracji zachowanie procedury przeniesienia prawa z rejestracji znaku towarowego, o którym stanowił art. 16 ust. 1 uzt. dlatego też domaganie się unieważnienia prawa z rejestracji na tej podstawie nie może znaleźć uzasadnienia. Nadto, wskazywanie jako naruszonego art. 16 ust. 1 uzt. jest o tyle wątpliwe, że

w badanej sprawie nie występowała okoliczność przeniesienia prawa z rejestracji,

a umowa zawarta przez uprawnionego z pierwotnie zgłaszającym sporny znak dotyczyła wyłącznie znaku zgłoszonego. Podnoszone przez skarżącego zarzuty naruszenia przez Urząd Patentowy procedury administracyjnej kwalifikować mogły się jedynie jako podstawa do żądania stwierdzenia nieważności decyzji w oparciu

o art. 156 § 1 pkt 2 Kpa. (rażące naruszenie prawa procesowego), a więc do innego niż opartego na art. 255 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 246 ust. 1 i 2 pwp. postępowania. Zarzuty te mogłyby zostać rozpatrzone w przeprowadzonym postępowaniu na podstawie art. 253 ust. 2 pwp., jednak wymagało to postawienia jednoznacznego żądania, czego zabrakło.

Postawiony w skardze zarzut naruszenia przy rejestracji spornego znaku przepisu art. 8 pkt 1 uzt. i sprzeczności dokonanej rejestracji z obowiązującym prawem (skarżący ani w sprzeciwie ani podczas postępowania spornego nie zarzucał naruszenia wskazanego przepisu ze względu na sprzeczność rejestracji z zasadami współżycia społecznego) ze względu na niezachowanie prawidłowej procedury rejestrowej na etapie zgłoszenia, nie mieści się w dyspozycji tego przepisu. Wynikająca ze wskazanego przepisu niedopuszczalność rejestracji określonych oznaczeń dotyczy wyłącznie samego znaku i może wynikać z obowiązującego przepisu prawa lub ratyfikowanej przez Polskę umowy międzynarodowej (vide: Prawo znaków towarowych R. Skubisz, komentarz, Wyd. Prawnicze, Warszawa, 1997 , wyd II , str. 71) i nie można wywodzić jej z wadliwości postępowania rejestrowego. Uzasadnienie zaskarżonej decyzji, aczkolwiek nadmiernie oszczędne, uznać należy za prawidłowe. Również zarzut naruszenia art. 8 pkt 2 uzt. z uwagi na fakt wcześniejszego używania oznaczenia H. w nazwie firmy przez skarżącego, w świetle przedstawionych przez skarżącego w trakcie postępowania administracyjnego argumentów, należało uznać za niezasadny, a decyzja i zawarte

w niej uzasadnienie nie nasuwają zastrzeżeń. Nie stanowi bowiem przeszkody

w rejestracji zgłoszenie nazwy cudzego przedsiębiorstwa jako znaku towarowego, naruszone musi zostać prawo do nazwy przedsiębiorstwa (vide: opus cit. str. 76),

a istnienie takiego prawa nie zostało przez skarżącego dowiedzione, co czyni postawiony zarzut nieskutecznym.

Z powyższych względów skargę na podstawie art. 151 p.p.s.a. należało oddalić.