Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek, , , po rozpoznaniu w dniu 23 września 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M. B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 lutego 2008 r., sygn. akt II SA/Wa 159/07 oddalające wniosek o wyłączenie sędziów [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [..], [...] i asesora [...] od orzekania w sprawie ze skargi M. B. na decyzję Ministra Obrony Narodowej z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na sfinansowanie przekwalifikowania zawodowego na kursie pracownika ochrony fizycznej I i II stopnia i kursie kierowników ds. bezpieczeństwa imprez masowych oraz refundację kosztów badań lekarskich i wydania licencji postanawia: oddalić zażalenie

Postanowieniem z dnia 6 lutego 2008 r., sygn. akt II SA/Wa 120/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił wniosek skarżącego M. B. o wyłączenie sędziów Wydziału II Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie: [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...] oraz asesora [...] od orzekania w sprawie z jego skargi na decyzję Ministra Obrony Narodowej z dnia [...] w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na sfinansowanie przekwalifikowania zawodowego na kursie pracownika ochrony fizycznej I i II stopnia i kursie kierowników ds. bezpieczeństwa imprez masowych oraz refundację kosztów badań lekarskich i wydanie licencji.

W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że sędziowie i asesor, o wyłączenie których wnosił skarżący, złożyli pisemne oświadczenia, iż nie zachodzą przesłanki przewidziane w art. 18 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270, ze zm., zwanej dalej P.p.s.a.), a także inne okoliczności, które mogłyby wywołać uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności (art. 19 P.p.s.a.). W ocenie Sądu przyczyny wskazane przez skarżącego we wniosku są ogólnikowe, mało precyzyjne i nie mogą stanowić przesłanki wyłączenia sędziów od orzekania w niniejszej sprawie. Skarżący w uzasadnieniu wniosku nie podał bowiem żadnych konkretnych okoliczności, które wskazywałyby na istnienie przynajmniej jednej z przesłanek wyłączenia sędziego, o których mowa w art. 18 i 19 P.p.s.a. Niezadowolenie skarżącego ze sposobu prowadzenia postępowania sądowego oraz rozstrzygnięć wydanych przez wskazanych sędziów poprzez "poświadczenie nieprawdy co do meritum", "podpisanie uzasadnienia wyroku i nierozstrzygnięcie całości skargi", "uczestniczenie w rozprawie i wydanie niezgodnego z prawem wyroku" bądź "wydanie bezprawnego wyroku", a także inne zarzuty procesowe w odniesieniu do orzeczeń Sądu nie stanowią zaś przesłanki wyłączenia sędziów od orzekania w sprawie. Zdaniem Sądu także brak zaufania do "przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości" z powodu treści wydanych orzeczeń nie stanowi okoliczności wywołującej uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziów w sprawie. Skoro skarżący w istocie nie uprawdopodobnił żadnych okoliczności mogących wywoływać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziów, a sędziowie oświadczyli, że okoliczności takie po ich stronie nie występują, to Sąd uznał, iż wniosek jest niezasadny.

Na powyższe postanowienie M. B. złożył do Naczelnego Sądu Administracyjnego zażalenie, wnosząc o jego uchylenie i uwzględnienie jego wniosku o wyłączenie sędziów. Skarżący zarzucił, że brak bezstronności i obiektywizmu wskazanych sędziów działa na jego szkodę, ma charakter ciągły i długotrwały. Powyższe okoliczności świadczą o uprawdopodobnieniu przyczyn uzasadniających wyłączenie sędziów.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Instytucja wyłączenia sędziego zarówno z mocy prawa, jak i na wniosek strony jest istotną gwarancją procesową, która ma zapewnić rozpoznanie sprawy przez sąd w takim składzie orzekającym, którego sędziowie nie pozostają w relacjach osobistych ze stronami oraz nie mieli określonych wcześniej związków z rozpoznawaną sprawą. Ratio legis przepisów o wyłączeniu sędziego, we wszystkich procedurach sądowych sprowadza się do eliminowania przyczyn, które mogą skutkować wątpliwościami, co do bezstronności i obiektywizmu sędziego w rozpoznaniu określonej sprawy. Możliwość wyłączenia sędziego lub asesora od orzekania w konkretnej sprawie, została przewidziana w Dziale I, Rozdziale 5 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi "Wyłączenie sędziego". Poza wypadkami wyłączenia z mocy samego prawa (art. 18 § 1 P.p.s.a.) wyłączenie sędziego następuje na jego żądanie lub na wniosek strony wówczas, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie (art. 19 P.p.s.a.). Przepisy te stosuje się również do asesorów na mocy art. 24 P.p.s.a.

Wskazać należy, że wydanie postanowienia w przedmiocie wyłączenia sędziego musi być poprzedzone złożeniem wyjaśnień przez sędziego, względnie asesora, którego wniosek dotyczy. Jak wynika z wyjaśnień zawartych w oświadczeniach złożonych przez asesora oraz sędziów, o których wyłączenie wnosił skarżący (k. 89, k. 91-100, k. 102 akt), między nimi a skarżącym nie zachodzą przesłanki przewidziane w art. 18 § 1 P.p.s.a. oraz nie istnieją inne okoliczności, które mogłyby wywołać uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności.

W rozpoznawanej sprawie należy podzielić pogląd wyrażony w zaskarżonym postanowieniu, że sam fakt, iż strona podnosi zarzuty dotyczące nieprawidłowości w wykonywaniu przez sędziów swych obowiązków, nie stanowi wystarczającej przesłanki uzasadniającej w myśl art. 19 P.p.s.a. wyłączenie wskazanych we wniosku sędziów i asesora sądowego. Strona nie uprawdopodobniła bowiem, że zachodzą między nią a sędziami i asesorem sądowym takie stosunki, które powodują wyłączenie wskazanych osób od orzekania. Oceny tej nie mogą zmienić subiektywne przekonania skarżącego co do wadliwego, niewłaściwego sposobu orzekania sędziów i asesora sądowego we wcześniejszych sprawach.

Zdaniem skarżącego wskazani sędziowie naruszyli zasady obiektywizmu przy orzekaniu w wymienionych przez niego sprawach, gdyż jak twierdzi byli stronniczy przy ich rozpoznawaniu. Wskazać jednak należy, że nie jest dopuszczalne żądanie wyłączenia sędziego tylko z tego powodu, iż wnioskodawca kwestionuje zasadność rozstrzygnięć w innych sprawach z udziałem tego sędziego, nawet jeżeli dopuściłby się on uchybień procesowych. Jak słusznie podniósł Sąd Wojewódzki niezadowolenie skarżącego odnośnie sposobu prowadzenia postępowania sądowego nie stanowi podstawy do wyłączenia sędziów, bowiem zarzuty te skarżący może podnosić w środkach odwoławczych od orzeczeń Sądu pierwszej instancji.

W okolicznościach niniejszej sprawy oraz wobec złożonych oświadczeń sędziów i asesora, uznać należy, że nie zaszły podstawy do ich wyłączenia od orzekania.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 P.p.s.a. postanowił, jak w sentencji.