Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Lidia Serwiniowska Sędziowie Sędzia WSA Bogumiła Kalinowska Sędzia NSA Mirosława Rozbicka-Ostrowska (spr.) Protokolant Aleksandra Markiewicz po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 16 kwietnia 2019 r. sprawy ze skargi R. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie przyznania zasiłku celowego oddala skargę w całości.

Postępowanie administracyjne w sprawie wszczęte zostało w dniu 9 kwietnia 2018 r. na skutek zgłoszenia telefonicznego B. B. (dalej :wnioskodawczyni ), która zwróciła się do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej we W. z wnioskiem o udzielenie pomocy finansowej. Podczas rodzinnego wywiadu środowiskowego doprecyzowała żądanie wskazując, że oczekuje przyznania pomocy finansowej na zakup żywności i środków czystości.

W toku postępowania wyjaśniającego organ pierwszej instancji ustalił, że wnioskodawczyni (lat [...]) prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z mężem R. B. (dalej: skarżący, strona), stanowiącym ich własność, starym domu w zabudowie bliźniaczej. Jej syn – M. B. przebywa w D., gdzie studiuje i pracuje dorywczo - nie pomaga finansowo rodzicom. Dorosłe dzieci skarżącego - córka i syn nie utrzymują z nim kontaktu od 26 lat (od rozwodu rodziców). Wnioskodawczyni choruje na uczuleniowe zapalenie błony śluzowej nosa, ostrogę piętową, bóle kręgosłupa oraz polipowate pogrubienia ściany pęcherzyka żółciowego po wcześniejszych zmianach zapalnych. Skarżący choruje na cukrzycę, nieżyt żołądka, schorzenia prostaty, zmiany w kręgosłupie, zerwane ścięgno ramienia. Leczy się neurologicznie. Skarżący legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wydanym na czas określony do dnia 30 kwietnia 2019 r. ([...]). Ponadto organ pierwszej instancji ustalił, że wnioskodawczyni jest właścicielem gospodarstwa rolnego na terenie Gminy M. o powierzchni 1.575 ha przeliczeniowego oraz, że regularnie opłaca składki na ubezpieczenie społeczne rolników w KRUS dla siebie i męża. W pierwszym kwartale składka wyniosła 393 zł za osobę, w drugim 399 zł. Według organu pomocowego dochód rodziny w marcu 2018 r. wyniósł 609,09 zł,

W tak ustalonym stanie faktycznym, decyzją z dnia 4 czerwca 2018 r., nr [...] , wydaną z powołaniem się na przepisy art. 3 ust. 4, art. 7 pkt 1, 5, i 6, art. 8, art. 17 ust. 1 pkt 5, art. 39 ust. 1 i 2, art. 106 ust. 1, ust. 3, ust. 3a, ust. 4, art. 110 ust. 7 i 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 o pomocy społecznej (Dz. U. z 2017 r., poz. 1769 ze zm.), (dalej zwanej także u.p.s.), rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 1058), art. 104 i art. 108 § 1 k.p.a. , działający z upoważnienia Prezydenta W. Specjalista Pracy Socjalnej Zespołu Terenowej Pracy Socjalnej nr 6 Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej we W., (dalej : organ pierwszej instancji), przyznał wnioskodawczyni zasiłek celowy w kwocie 300 zł z przeznaczeniem na zakup żywności i środków czystości.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że rodzina wnioskodawczyni spełnia kryterium dochodowe uprawniające do przyznania zasiłku celowego oraz, że wysokość zasiłku została dostosowana do możliwości finansowych organu. Jednocześnie organ pomocowy wskazał, że średnia wysokość zasiłków celowych wypłaconych przez MOPS we W. w kwietniu 2018 r. wyniosła 240,24 zł na osobę lub rodzinę, w szczególności na rzecz osób i rodzin nieposiadających własnego dochodu.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł mąż wnioskodawczyni R. B. ( zwany dalej: odwołującym, skarżącym) , który wyraził niezadowolenie z wydanego rozstrzygnięcia. Odwołujący wniósł o "uzupełnienie wypłaty zasiłku celowego za maj 2018 r. w wysokości 300 zł", o który nie mógł się ubiegać ze względu na przekroczenie przez organ terminu ustawowego do załatwienia sprawy.

Decyzją z dnia 14 sierpnia 2018 r., nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W. na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W motywach decyzji ostatecznej organ odwoławczy przytoczył zasady przyznawania pomocy społecznej , wynikające z przepisów art. 2 ust. 1, art. 3 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1508), dalej zwanej u.p.s. . Odwołując się do przepisu art. 8 u.p.s. organ I instancji wskazał , że prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobom, których dochód nie przekracza ustawowo określonego kryterium, wynoszącego dla osób samotnie gospodarujących i osób w rodzinie, odpowiednio 634 zł i 514 zł (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 1058) w związku z art. 9 ust. 1 i 8 oraz art. 8 ust. 1 u.p.s.) przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w art. 7 pkt 2 – 15u.p.s. , tj. między innymi niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby.

Wyjaśnił dalej, że przyznaniu celowej pomocy finansowej służy zasiłek celowy, który zgodnie z art. 39 u.p.s. może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej (ust. 1), w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu (ust. 2).

W ocenie Kolegium, z przywołanych przepisów wynika, że pomoc społeczna nie ma na celu rozwiązywania wszystkich problemów życiowych jednostki oraz że, świadczenia udzielone w jej ramach nie muszą pokrywać całości niedostatków podopiecznych. Treść art. 39 u.p.s. wskazuje również, że zasiłek celowy związany jest z zaspokojeniem konkretnej potrzeby bytowej. Jest nieokresową i doraźną formą pomocy finansowej, co wyklucza możliwość przyznania go na czas określony. Poza tym świadczenie to, należy do fakultatywnych form pomocy społecznej, co oznacza, że ocena okoliczności uzasadniających przyznanie świadczenia, jak i samo jego przyznanie, a także określenie kwoty zasiłku u.p.s. pozostawia swobodnej ocenie organu. Rozstrzygnięcie w przedmiocie zasiłku celowego ma zatem charakter uznaniowy, nie tylko w zakresie przyznania świadczenia, ale również w części odnoszącej się do ustalenia jego wysokości. Z przepisu art. 39 u.p.s. nie wynika zatem indywidualne roszczenie o przyznanie pomocy społecznej w formie zasiłku celowego, w tym zasiłku w określonej kwocie. Osoby ubiegające się o przyznanie zasiłku celowego muszą liczyć się z tym, że nie każdy ich wniosek i nie w pełnym zakresie zostanie automatycznie uwzględniony. Ma to istotne znaczenie z uwagi na ograniczone zasoby finansowe, jakimi dysponują organy pomocy społecznej oraz dużą liczbę osób wymagających wsparcia, w tym wsparcia niezbędnego do zaspokojenia elementarnych potrzeb bytowych takich ja żywność, leki, odzież, środki czystości i higieny osobistej. Okoliczności te wskazują również na możliwość zmiany w czasie wysokości zasiłków udzielanych świadczeniobiorcom na zaspokojenie poszczególnych typów niezbędnych potrzeb bytowych.

Kolegium przyznało , że zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje na to , że rodzina wnioskodawczyni znajduje się w trudnej sytuacji życiowej spowodowanej stanem zdrowia jej członków. Jednocześnie stwierdziło , że wystąpienie trudnej sytuacji życiowej uwarunkowanej niepełnosprawnością oraz przewlekłymi chorobami nie oznacza jednak, że wszystkie potrzeby rodziny strony muszą i mogą zostać zaspokojone w ramach środków pomocy społecznej. Zarówno z przepisów wyrażających zasady ogólne pomocy społecznej, w tym z art. 3 ust. 1 u.p.s., jak również przepisu art. 39 u.p.s. , określającego warunki przyznania zasiłku celowego, wynika, że pomoc społeczna ma na celu wsparcie jednostki w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, których jednostka nie jest w stanie zaspokoić wykorzystując własne możliwości, uprawnienia i zasoby. Organy pomocy społecznej nie mogą i z powodu ograniczonych środków finansowych nie są w stanie, przejąć na siebie obowiązku pełnego utrzymania osoby potrzebującej, w tym zabezpieczenia wszystkich jej potrzeb w formie zasiłku celowego. Dlatego możliwość udzielenia pomocy powinna wyznaczać, z jednej strony, sytuacja osobista, rodzinna, dochodowa i majątkowa wnioskującego oceniana pod kątem zasadności zgłoszonych potrzeb i możliwości ich samodzielnego zaspokojenia, z drugiej zaś, możliwości finansowe organów pomocy społecznej. Podejmując rozstrzygnięcie o prawie do zasiłku celowego organ musi zatem każdorazowo wziąć pod uwagę, nie tylko interes wnioskującego, w tym rodzaj i zakres zgłoszonych potrzeb, lecz także własne możliwości finansowe oraz interesy innych osób wymagających wsparcia, wśród których zdecydowana większość nie ma żadnego dochodu bądź posiada dochód znacznie niższy niż kryterium ustawowe. Z perspektywy potrzeb innych świadczeniobiorców wymagających zaspokojenia elementarnych potrzeb bytowych i ograniczonych możliwości finansowych organu, o czym świadczy chociażby średnia kwota zasiłków celowych przyznawanych przez organ pierwszej instancji (240,24 zł), Kolegium nie znalazło podstaw do uchylenia lub zmiany wydanej decyzji. Jak wskazało Kolegium , nie bez znaczenia dla podjętego przez organ rozstrzygnięcia pozostaje również fakt, że strona regularnie korzysta ze wsparcia finansowego MOPS we W.

Końcowo Kolegium stwierdziło, że przedmiotowa decyzja nie pozbawia strony możliwości ponownego ubiegania się o pomoc celową. Nawiązując zaś do odwołania strony, Kolegium wyjaśniło, że z istoty zasiłku celowego wynika możliwość składania wniosku o przyznanie tego świadczenia każdorazowo z chwilą powstania nowej potrzeby bytowej, której strona nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić. Oznacza to, że wystąpienie z nowym wnioskiem o zasiłek celowy nie jest uwarunkowane zakończeniem postępowania w przedmiocie zasiłku celowego prowadzonego przez organ na podstawie wcześniej złożonego wniosku.

Decyzja ostateczna stała się przedmiotem skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu , w której skarżący podniósł zarzut jej niespójności w sferze merytorycznej . Zdaniem skarżącego, Kolegium w przedostatnim zdaniu uzasadnienia przyznało mu rację pisząc, że: "wystąpienie z nowym wnioskiem o zasiłek celowy nie jest uwarunkowane zakończeniem postępowania w przedmiocie zasiłku celowego prowadzonego przez organ na podstawie wcześniej złożonego wniosku". Według skarżącego ,gdyby MOPS umożliwił mu złożenie wniosku o zasiłek celowy, pomimo tego, że nie został rozpatrzony poprzedni wniosek na pewno, za miesiąc jego złożenia otrzymałby 300 zł, co wynikało z poprzedniej praktyki. Ponadto skarżący podniósł zarzut błędnego ustalenia dochodu rodziny . W tym zakresie wskazał, że dochód z gospodarstwa wynosi 0 zł ( na jedną osobę poniżej 1 ha ) , zasiłek stały 417,47 zł, ubezpieczenie społeczne 266 zł, co w sumie daje dochód w wysokości 151 zł na rodzinę, a na osobę 75,50 zł. Tak wyliczony dochód jest poniżej minimum egzystencji i świadczy, zdaniem skarżącego, o niewypełnianiu przez MOPS przepisów u.p.s., która zobowiązuje organy gminy do "umożliwienia życia w warunkach odpowiadających godności człowieka".

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W. wniosło o jej oddalenie , podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji wraz z przedstawioną w niej argumentacją. Dodatkowo Kolegium wyjaśniło , że zawarte w decyzji stwierdzenie, że "wystąpienie z nowym wnioskiem o zasiłek celowy nie jest uwarunkowane zakończeniem postępowania w przedmiocie zasiłku celowego prowadzonego przez organ na podstawie wcześniej złożonego wniosku" miało charakter czysto informacyjny. Natomiast oceniając sytuację dochodową rodziny skarżącego Kolegium przyjęło, że rodzina spełnia kryterium dochodowe uprawniające ją do zasiłku celowego , a także, że wskazana przez skarżącego różnica w kwocie dochodu poniżej tego kryterium pozostaje bez znaczenia dla wysokości przyznanego rodzinie skarżącego zasiłku celowego. Kolegium podkreśliło, że zgodnie z art. 2 ust. 1 i art. 3 u.p.s. adresatem działań pomocy społecznej mogą być osoby i rodziny, dotyczy to w szczególności zasiłku celowego, który przyznawany jest na zaspokojenie potrzeb rodziny, dlatego każdy z członków tej rodziny (w rozumieniu przepisów u.p.s.) jest stroną postępowania dotyczącego przyznania tego świadczenia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 2107 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W świetle powołanego przepisu ustawy sąd administracyjny w zakresie swojej właściwości rzeczowej ocenia zaskarżony akt z punktu widzenia jego zgodności z prawem, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania zakwestionowanego aktu.

Sąd administracyjny nie ma przy tym podstaw prawnych aby oceniać rozstrzygnięcie organu administracji pod kątem jego słuszności, bądź też celowości. Nie rozpatruje również danej sprawy kierując się zasadami współżycia społecznego.

Z brzmienia art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.; dalej jako p.p.s.a.) wynika natomiast, że w przypadku, gdy sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy lub naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, czy inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, wówczas w zależności od rodzaju naruszenia uchyla zaskarżoną decyzję w całości lub w części, albo stwierdza jej nieważność bądź niezgodność z prawem. Zaskarżona decyzja może ulec uchyleniu wówczas, gdy organom administracji publicznej można postawić zarzut naruszenia prawa, czy to materialnego, czy to procesowego, jeżeli miało ono, bądź mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Przeprowadzone w określonych wyżej ramach badanie zgodności z prawem zaskarżonej decyzji, a także poprzedzającej ją decyzji pierwszoinstancyjnej wykazało, że nie są one dotknięte uchybieniami uzasadniającymi ich wzruszenie.

Przedmiotem kontroli sądowej była decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia 14 sierpnia 2018 r. utrzymująca w mocy decyzję organu pierwszej instancji z dnia 4 czerwca 2018 r., którą przyznano skarżącemu pomoc w formie zasiłku celowego z przeznaczeniem na zakup żywności i środków czystości w kwocie 300 zł. A zatem zaskarżona decyzja nie była decyzją odmowną lecz przyznawała stronie pomoc w wyżej wymienionej wysokości.

Ocena legalności zaskarżonej decyzji wymaga w pierwszej kolejności odwołania się do zasad ogólnych zawartych w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2018, poz.1508; zwanej dalej: u.p.s.), której przepisy stanowią podstawę materialno-prawną zaskarżonej decyzji. Z definicji ustawowej pomocy społecznej zawartej w art. 2 ust. 1 u.p.s. wynika, że jest ona instytucją polityki społecznej państwa mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Z przywołanej definicji jednoznacznie wynika, że pomoc społeczna ma na celu wspieranie osób i rodzin w ich wysiłkach do zaspokojenia niezbędnych potrzeb, do życiowego usamodzielnienia i integracji społecznej, udzielane zaś świadczenia mają być adekwatne do sytuacji korzystających z pomocy, od których z kolei wymaga się współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.

W tym miejscu zaakcentować należy, że skoro zasiłek celowy jest przyznawany na zaspokojenie potrzeb rodziny, to każdy z jej członków może być stroną postępowania dotyczącego przyznania świadczenia z pomocy społecznej. W niniejszej sprawie adresatem decyzji pierwszo-instancyjnej była wnioskodawczyni , zaś odwołanie od tej decyzji wniósł jej mąż, który jako strona postępowania stał się adresatem decyzji organu odwoławczego.

Zgodnie z art. 36 u.p.s. pomoc społeczna może przybrać postać świadczenia pieniężnego jak i nie pieniężnego, a jednym ze świadczeń pieniężnych jest określony w art. 39 u.p.s. zasiłek celowy, który może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej (ust.1). Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu (ust. 2). Cytowany przepis art. 39 ust. 2 u.p.s. wymienia cele, na jakie może być przyznany zasiłek celowy. Potrzeby te można uznać za preferowane przez ustawodawcę. Jednakże organ pomocy społecznej może przyznać świadczenie na zaspokojenie innej niezbędnej potrzeby bytowej. Wyliczenie to ma bowiem charakter przykładowy, a jego treść wskazuje, że ta forma pomocy społecznej, (co zresztą wynika z samej nazwy "zasiłek celowy") nie jest przewidziana na pokrywanie pełnych kosztów utrzymania osoby objętej pomocą, lecz ma charakter pomocy doraźnej ukierunkowanej na konkretny cel bytowy.

Nadto w konstrukcji powyższego przepisu ustawodawca użył pojęcia niedookreślonego "niezbędna potrzeba życiowa", które jest powtórzeniem regulacji zawartej w art. 3 ust. 1 u.p.s. , zgodnie z którym to przepisem, pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Powołany przepis wskazuje jako cel pomocy społecznej zaspakajanie niezbędnych potrzeb życiowych, stanowiąc dodatkowo w przepisie ust. 3 art. 3 u.p.s. , że rodzaj forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy. Przy czym niezbędna potrzeba życiowa to taka potrzeba, bez której osoba nie może się obejść w warunkach codziennego funkcjonowania, chodzi zatem o podstawowe, elementarne potrzeby egzystencjalnej natury, a nie o każdą, która wpłynie na ogólny dobrostan.

Ma rację organ II instancji , kiedy wywodzi, że ustawa o pomocy społecznej pozostawia uznaniu organu sposób rozstrzygania sprawy o przyznanie zasiłku celowego, bowiem przepis art. 39 u.p.s. jest przepisem o charakterze uznaniowym. Organ pomocy społecznej może zatem przyznać zasiłek celowy, lecz nie jest do tego zobligowany. Przyjęcie przez ustawodawcę konstrukcji tak zwanego "uznania administracyjnego" oznacza, że kontrola legalności tego rodzaju decyzji dokonywana przez sąd administracyjny ma ograniczony zakres. Sąd nie wnika bowiem w celowość wydania decyzji i rozstrzygnięcia w niej zawartego, a jedynie sprawdza, czy decyzję podjął właściwy organ, w prawidłowo prowadzonym postępowaniu, czy decyzja ma oparcie w przepisach prawa materialnego i czy organ nie przekroczył granic uznania administracyjnego, a więc czy decyzja nie nosi znamion dowolności oraz czy organ uzasadnił rozstrzygnięcie sprawy przesłankami odnoszącymi się do strony danego postępowania. Okoliczność ta sprawia, że sam fakt spełnienia kryteriów ustawowych nie oznacza automatycznego obowiązku przyznania osobie zainteresowanej świadczenia i w wysokości zgodnej z jej oczekiwaniami.

Wymaga też podkreślenia , że pomoc społeczna, w tym również przyznanie zasiłku celowego, ma charakter subsydiarny, zatem posiłkowy, uzupełniający jedynie, a więc nie zaspakajający całkowicie potrzeb jej beneficjentów, którzy powinni wykorzystywać własne środki i możliwości. Wynika to z cytowanego już na wstępie przepisu art. 2 ust. 1 u.p.s., zawierającego definicję pomocy społecznej . Z przepisów regulujących tryb przyznawania zasiłku celowego wynika, że udzielając świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej organ kieruje się ogólnymi zasadami wyrażonymi w art. 2 i art. 3 u.p.s. tzn. dostosowywaniem rodzaju, formy i rozmiaru świadczeń do okoliczności konkretnej sprawy, jak również uwzględniania potrzeb osób korzystających z pomocy, jeżeli potrzeby te odpowiadają celom i możliwościom pomocy społecznej. Zgodnie zaś z art. 8 u.p.s, zasadą jest, że prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobom, których dochód nie przekracza ustawowo określonego kryterium, wynoszącego dla osób samotnie gospodarujących i osób w rodzinie, odpowiednio 634 zł i 514 zł (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 1058) w związku z art. 9 ust. 1 i 8 oraz art. 8 ust. 1 u.p.s.) przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w art. 7 pkt 2 - 15 ustawy, tj. między innymi niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby.

W badanej sprawie pozostaje poza sporem, że rodzina skarżącego spełnia kryterium, o którym mowa wyżej. Materiał aktowy sprawy wskazuje na to, że w dacie wydawania skarżonej decyzji rodzina skarżącego znajdowała się w trudnej sytuacji życiowej spowodowanej stanem zdrowia jej członków. Nie budzi wobec tego wątpliwości konieczność udzielenia pomocy społecznej w formie pieniężnej. Prawidłowo również – z uwagi na nieprzekroczenie kryterium dochodowego – organ pomocowy rozpoznał przedmiotowy wniosek w formie zasiłku celowego.

Reasumując, uznać należało, że organy orzekające w sprawie nie przekroczyły granic uznania administracyjnego, gdyż podjęto wszelkie niezbędne kroki do wyjaśnienia stanu faktycznego, a decyzji wydanej w sprawie nie można określić jako nacechowanej dowolnością. Należy jeszcze raz wyraźnie zaakcentować , że pomoc społeczna jest ostatnim ogniwem w systemie zabezpieczenia społecznego i ma charakter uzupełniający. Polityka udzielania pomocy przez państwo winna brać pod uwagę subsydiarny charakter pomocy w stosunku do aktywności samego zainteresowanego w staraniach o zabezpieczenie swoich potrzeb. Ilustracją tego aspektu jest nałożenie w art. 1 ust. 3 u.p.s. na osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej obowiązku współudziału w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.

W ocenie Sądu, w analizowanej sprawie zostały poddane ocenie wszystkie istotne okoliczności od jakich uzależnione mogło być udzielenie skarżącemu pomocy w formie zasiłku celowego z przeznaczeniem na pokrycie kosztów zakupu żywności i środków czystości, uwzględniając przy tym wskazane wyżej kryteria dotyczące możliwości przyznania pomocy finansowej w tej formie oraz rozmiaru przyznanej pomocy. Organy rozpoznając żądanie skarżącego i wydając zaskarżone rozstrzygnięcia przedstawiły zarówno możliwości finansowe organu, jak i wskazały, że skarżący regularnie korzysta ze wsparcia finansowego udzielanego przez organ.

Zdaniem Sądu kontrolowana decyzja - zarówno co do prawa udzielenia wnioskowanej pomocy, jak też rozmiaru przyznanej pomocy - została należycie uzasadniona , a organy nie naruszyły granicy uznania administracyjnego , przyznając skarżącemu zasiłek celowy na wskazane cele w orzeczonej wysokości. Organom orzekającym w sprawie nie można postawić zarzutu dowolności w podejmowaniu decyzji. Decyzje wydane zostały w oparciu o obowiązujące regulacje normatywne, a o przyznaniu świadczeń we wnioskowanym zakresie decydowała obiektywna ocena sytuacji życiowej rodziny skarżącego, jak również możliwości finansowe konkretnego ośrodka pomocy społecznej.

Wobec powyższego zarzuty skargi przedstawiają się jako nieuzasadnione. Organ prawidłowo wyliczył dochód rodziny skarżącego uznając, że spełnia ona kryterium dochodowe uprawniające do zasiłku. Jako nieuprawniony przedstawia się zarzutu skargi dotyczący uniemożliwienia przez MOPS złożenia przez skarżącego nowego wniosku o zasiłek, co zdaniem skarżącego , spowodowane było nierozpatrzeniem przez organ poprzedniego wniosku . W tym zakresie wyjaśnić należy, że przepisy ustawy o pomocy społecznej nie wskazują okresów, na które organ jest zobligowany przyznawać zasiłek celowy, gdyż jak wynika to z jego istoty, jest on przyznawany w celu zaspokojenia niezbędnych potrzeb. Świadczenie to ma niejako charakter jednorazowy, jednakże nie wyklucza to możliwości jego składania każdorazowo z chwilą powstania nowej , niezbędnej potrzeby bytowej, której strona nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić. W konsekwencji, wbrew zarzutom skarżącego, oznacza to, że wystąpienie z nowym wnioskiem o zasiłek nie jest uwarunkowane zakończeniem postępowania prowadzonego w przedmiocie wcześniej złożonego wniosku.

Zaaprobować również należy stanowisko organu , wedle którego sam fakt spełnienia kryteriów przez osobę ubiegającą się o zasiłek celowy na podstawie art. 39 ust. 1 i 2 u.p.s. nie oznacza, że istnieje po jej stronie roszczenie o przyznanie tego świadczenia w określonej wysokości (czy też kontynuacja przyznania świadczenia w określonej wysokości). Jak bowiem wskazano, organy rozstrzygając wniosek biorą pod uwagę nie tylko sytuację zdrowotną, dochodową osoby uprawnionej , ale także możliwości finansowe konkretnego ośrodka z uwzględnieniem liczby osób uprawnionych do korzystania z pomocy społecznej w danym rejonie. Należy pamiętać, że organy administracji działają w oparciu o środki finansowe, których wysokość jest ściśle określona, a zatem tylko w tak wyznaczonych granicach muszą i mogą realizować cele powierzone im w ustawie o pomocy społecznej. Wysokość, jak i samo przyznanie świadczenia uzależnione są zatem od możliwości finansowych organu przyznającego pomoc oraz ilości innych osób potrzebujących wsparcia i zamieszkujących na terenie danej gminy. Z uwagi zaś na szczupłość pozostających w ich dyspozycji środków finansowych organy pomocy są upoważnione do ograniczenia rozmiaru przyznawanych świadczeń, które to świadczenia muszą rozdzielać pomiędzy stale rosnącą liczbę osób wymagających wsparcia (zob. wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 marca 2014 r., sygn. akt I SA/Wa 1915/13 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 20 stycznia 2015 r., sygn. akt II SA/Ol 1079/14), publ. w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych.

Konkludując powyższe stwierdzić należy ,że zarzuty skargi przedstawiają się jako niezasadne , co obligowało Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu do oddalenia skargi na podstawie art. 151 p.p.s.a., o czym orzeczono jak w sentencji wyroku.