Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Beata Jezielska Sędziowie Sędzia WSA Ewa Osipuk Sędzia WSA Piotr Chybicki (spr.) Protokolant St. sekretarz sądowy Grażyna Wojtyszek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lutego 2019 r. sprawy ze skargi I.B. i I.B na uchwałę Sejmiku z dnia "[...]". nr "[...]" w przedmiocie podziału województwa warmińsko-mazurskiego na obwody łowieckie I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w części dotyczącej obwodu łowieckiego: - nr "[...]"obejmującego nieruchomość o numerze ewidencyjnym"[...]" w miejscowości "[...]", gmina "[...]", objętej księgą wieczystą o nr "[...]" i - nr "[...]"obejmującego nieruchomości o numerach ewidencyjnych: "[...]" w miejscowości "[...]", gmina "[...]", objętej księgą wieczystą o nr "[...]"; II. zasądza od Sejmiku na rzecz I.B. i I.B. solidarnie kwotę 300 złotych (trzysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Sejmik Województwa w dniu "[...]", na podstawie art. 18 pkt 20 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 ze zm.) zwanej dalej: s.w. oraz art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1995r. Prawo łowieckie (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 127, poz. 1066 ze zm.) dalej jako: pr.ł., podjęła uchwałę nr "[...]" w sprawie "Podziału województwa na obwody łowieckie".

W dniu 13 listopada 2018 r. I. O.- B. i I. B., po uprzednim wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa pismem z dnia 5 września 2018 r., zaskarżyli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie uchwałę Sejmiku Województwa z dnia "[...]", w sprawie "Podziału województwa na obwody łowieckie". Wnieśli o stwierdzenie nieważności tej uchwały w części dotyczącej obwodu łowieckiego nr "[...]" obejmującego nieruchomość położoną w miejscowości "[...]", gmina "[...]" o numerze ewidencyjnym "[...]", dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o nr "[...]" i obwodu łowieckiego nr "[...]" obejmującego nieruchomości położone w miejscowości "[...]", gmina "[...]" o numerach ewidencyjnych: "[...]", dla których Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o nr "[...]" i zasądzenie kosztów postępowania. Wyjaśnili, że skarżony akt wydany został na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie i utracił moc w dniu 22 stycznia 2016 r., w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 lipca 2014 r., sygn. akt P 19/13, i w związku z powyższym pozostawanie w obrocie prawnym powyższej uchwały, mimo braku istnienia podstawy prawnej, oznacza istnienie stanu rażącego naruszenia prawa.

W odpowiedzi na skargę, pełnomocnik Marszałka wniósł o oddalenie skargi. Przyznał, że art. 27 ust. 1 pr.ł. będący podstawą prawną podjęcia kwestionowanej uchwały, utracił moc na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 lipca 2014 r. Niemniej jednak utrata mocy tego przepisu nastąpiła dopiero z dniem 22 stycznia 2016 r. Zatem w dacie podjęcia zaskarżonej uchwały regulacja ta była normą obowiązującą. Natomiast zgodnie z utrwalonym stanowiskiem sądów administracyjnych istotą sądowej kontroli sprawowanej przez sądy administracyjne jest ocena legalności zaskarżonych aktów i czynności według stanu prawnego i faktycznego sprawy z daty ich podjęcia. Pozwala to na przyjęcie stanowiska, iż uchwała będąca aktem prawa miejscowego, która w dacie jej podjęcia nie była dotknięta wadami powodującymi jej nieważność, nie może stać się nieważna z powodu późniejszej zmiany regulacji prawnych. Według stanu prawnego i faktycznego w dacie podjęcia kwestionowanej uchwały istniała podstawa prawna do jej przyjęcia w brzmieniu wydanym przez Sejmik Województwa, zaś podjęcie tej uchwały poprzedzone zostało uzyskaniem wymaganych opinii i uzgodnień. Nie można zatem uznać, iż uchwała ta stała się nieważna z powodu późniejszej zmiany stanu prawnego na skutek wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 10 lipca 2014 r. w sprawie o sygn. akt P 19/13.

Nadto wyjaśniono, że w aktualnie obowiązującym stanie prawnym brak jest podstawy prawnej do podejmowania uchwał w sprawie podziału na obwody łowieckie oraz zmiany ich granic przez Sejmik Województwa, gdyż utrata kompetencji do wyznaczania w drodze aktu prawa miejscowego danego obszaru oznacza, że organ utracił również kompetencję do uchylenia bądź zmiany uchwały wyznaczającej taki obszar. Zatem do czasu dokonania stosownej nowelizacji ustawy Prawo Łowieckie Sejmik Województwa nie jest uprawniony do dokonywania zmian w zaskarżonej uchwale, jak również do jej uchylenia.

Na rozprawie w dniu 5 lutego 2019 r. pełnomocnik organu złożył do protokołu sprawy pismo, w którym podał, że w aktualnym stanie prawnym nie ma podstawy prawnej uzasadniającej stwierdzenie nieważności uchwały organu samorządu terytorialnego w sposób automatyczny ze względu na fakt stwierdzenia niezgodności z Konstytucją RP przepis będącego podstawą prawną podjęcia tej uchwały. Przywołując brzmienie art.,. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy – prawo łowieckie oraz niektórych innych ustaw wywiódł, że ustawodawca przesądził, że wyrok trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 lipca 2014 r. nie powinien stanowić podstawy prawnej do utraty mocy obowiązującej przez uchwały sejmiku województwa podjęte w przedmiocie podziału na obwody łowieckie. W konsekwencji uznał, że przywołane unormowanie stoi na przeszkodzie odmowie zastosowania przez sąd administracyjny art. 27 ustawy Prawo łowieckie w brzemieniu obowiązującym w dacie podjęcia zaskarżone j uchwały, gdyż godziłoby to w zasadę zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa wywiedzioną z art. 2 Konstytucji RP.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Stosownie do art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 2188), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. poprzez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Wykonywana przez sądy administracyjne kontrola administracji publicznej obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej oraz na akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej - art. 3 § 1 w związku z § 2 pkt 5 i 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm., dalej jako: p.p.s.a.). Jeżeli akt prawny, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 5 p.p.s.a. wydany zostanie z naruszeniem prawa, to stosownie do art. 147 § 1 p.p.s.a. sąd uwzględnia skargę, stwierdzając jego nieważność w całości lub w części. Unormowanie to nie określa jakiego rodzaju naruszenia prawa są podstawą do stwierdzenia przez sąd nieważności uchwały. Doprecyzowanie przesłanek określających kompetencje sądu administracyjnego w tym względzie następuje w ustawach samorządowych lub przepisach szczególnych.

Skarga wniesiona w tej sprawie okazała się uzasadniona.

W przypadku wniesienia skargi na akt prawa miejscowego, bądź na akt organu jednostki samorządu terytorialnego z zakresu administracji publicznej w pierwszej kolejności obowiązkiem sądu jest zbadanie, czy wniesiona skarga podlega rozpoznaniu przez sąd administracyjny, a zatem czy spełnione zostały wymogi formalne, do których zaliczyć należy: 1) zaskarżenie uchwały z zakresu administracji publicznej, 2) wcześniejsze bezskuteczne wezwanie do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia, 3) zachowanie terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

Kolejnym niezbędnym warunkiem skuteczności skargi na uchwałę jest wykazanie przez stronę skarżącą, że dana uchwała narusza jej interes prawny lub uprawnienie. Z treści art. 90 ust. 1 i art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tj. Dz. U. z 2016 r., poz. 486 ze zm, dalej: u.s.w.) wynika, że skargę w trybie tych przepisów może wnieść skutecznie tylko taki podmiot, który wykaże się naruszeniem własnego interesu prawnego lub uprawnienia wskutek uchwalonych przepisów prawa miejscowego lub podjętych czynności prawnych i faktycznych z zakresu administracji publicznej. Zaskarżeniu w tym trybie podlega zatem uchwała organu samorządu województwa nie tylko niezgodna z prawem, ale i jednocześnie godząca w sferę prawną strony skarżącej - wywołująca dla niej negatywne konsekwencje prawne, np. zniesienia, ograniczenia, czy też uniemożliwienie realizacji jego uprawnienia lub interesu prawnego.

Zgodnie zaś z art. 82 ust. 1 u.s.w. uchwała organu samorządu województwa sprzeczna z prawem jest nieważna. W myśl ust. 5 tego artykułu w przypadku nieistotnego naruszenia prawa nie stwierdza się nieważności uchwały, ograniczając się do wskazania, iż uchwałę wydano z naruszeniem prawa. Analiza wskazanych przepisów prowadzi do wniosku o istnieniu dwu rodzajów wad aktów stanowionych przez organ województwa - istotnych i nieistotnych. Do istotnych wad uchwały, skutkujących stwierdzeniem jej nieważności, zalicza się naruszenie przepisów wyznaczających kompetencję organów samorządu do podejmowania uchwał, naruszenie podstawy prawnej podjętej uchwały, naruszenie przepisów prawa ustrojowego oraz prawa materialnego oraz przepisów regulujących procedury podejmowania uchwał (por. np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 lutego 1996 r., sygn. SA/Gd 327/95, OwSS 1996, Nr 3, poz. 90; z dnia 11 lutego 1998 r., sygn. II SA/Wr 1459/97, OwSS 1998, Nr 3, poz. 79, wyrok WSA w Warszawie z dnia 21 marca 2007 r., sygn. IV SA/Wa 2296/06, LEX nr 320813, także Z. Kmieciak, M. Stahl, Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego, Samorząd terytorialny 2001/1-2, s. 102). Za istotne naruszenie prawa uznać należy w szczególności uchybienie, prowadzące do skutków, które nie mogą być tolerowane w demokratycznym państwie prawnym (tak Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 9 grudnia 2003 r., sygn. akt P 9/02).

Skarżona uchwała wydana została na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2005 r. Nr 127, poz. 1066 ze zm.), przy czym w dacie podejmowania tej uchwały przepisy te stanowiły, że podziału na obwody łowieckie oraz zmiany granic tych obwodów dokonuje w obrębie województwa właściwy sejmik województwa, w drodze uchwały, po zasięgnięciu opinii właściwego dyrektora regionalnej dyrekcji Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i Polskiego Związku Łowieckiego, a także właściwej izby rolniczej (ust. 1). Jeżeli obwód łowiecki ma się znajdować w obszarze więcej niż jednego województwa, uchwałę, o której mowa w ust. 1, podejmuje sejmik województwa właściwy dla przeważającego obszaru gruntów w uzgodnieniu z sejmikiem województwa właściwym dla pozostałego gruntu (ust. 2). Unormowania te niewątpliwie upoważniały sejmik województwa do podjęcia uchwały w przyjętym kształcie.

Okoliczność ta nie może jednak skutkować oddaleniem skargi, jak wnioskuje o to pełnomocnik organu, gdyż późniejsza utrata mocy obowiązującej tych przepisów na skutek cytowanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który orzekł o ich niezgodności z ustawą zasadniczą, ma istotne znaczenie dla oceny legalności zaskarżonej uchwały. Skoro TK pozbawił te przepisy domniemania konstytucyjności, to skutek ten należy rozważać od początku ich obowiązywania.

W wyroku z dnia 3 grudnia 2014 r., sygn. akt II OSK 2311/14, Naczelny Sąd Administracyjny uznając wsteczną moc przedmiotowego wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 lipca 2014 r., P 19/13, wskazał, że za niestosowaniem przepisu, który utracił domniemanie konstytucyjności przemawia: ochrona praw jednostki oraz ekonomia procesowa. W ocenie NSA pominięcie wzruszenia domniemania konstytucyjności przepisu stanowiącego podstawę prawną działania organu administracji publicznej byłoby sprzeczne z regułami demokratycznego państwa prawnego, urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej z uwagi na konieczność ochrony innych wartości konstytucyjnych, tutaj prawa własności. Naczelny Sąd Administracyjny we wskazanym wyroku przekonywująco argumentował, że realizacja także przez sądy gwarancji konstytucyjnych - na gruncie istniejącego stanu normatywnego zakładającego przez określony czas obowiązywanie niekonstytucyjnego przepisu (art. 190 ust. 3 Konstytucji RP) - stawia zarazem wyzwania i możliwości wyboru przez same sądy takiego środka proceduralnego, który najlepiej pozwoli na osiągnięcie efektu najbliższego nakazowi wykładni i stosowania prawa w zgodzie z Konstytucją (por. wyrok TK z dnia 27 października 2004 r., sygn. akt SK 1/04, OTK-A z 2004r., nr 9, poz. 96). Z tych też przyczyn sądy, dokonując wyboru odpowiedniego środka procesowego, zobowiązane są brać pod uwagę przedmiot regulacji objętej niekonstytucyjnym przepisem, przyczyny naruszenia i znaczenie wartości konstytucyjnych naruszonych takim przepisem, powody, dla których Trybunał odroczył termin utraty mocy obowiązującej niekonstytucyjnego przepisu, a także okoliczności rozpoznawanej przez sąd sprawy i konsekwencje stosowania lub odmowy zastosowania konstytucyjnego przepisu (wyroki NSA z dnia 23 lutego 2006 r., sygn. akt II OSK 1403/05; z dnia 17 listopada 2010 r., sygn. akt I OSK 483/10; z dnia 29 kwietnia 2011 r., sygn. akt I OSK 1070/10; z dnia 9 czerwca 2011 r., sygn. akt I OSK 231/11; z dnia 25 czerwca 2012 r., sygn. akt I FPS 4/12- CBOSA). W związku z tym na uwagę zasługują argumenty Trybunału Konstytucyjnego, które legły u podstaw powołanego wyroku z dnia 10 lipca 2014 r. Trybunał podkreślił, że właścicielom nieruchomości objętych granicami obwodu łowieckiego nie przysługują żadne szczególne środki prawne pozwalające na wyłączenie nieruchomości stanowiących przedmiot ich własności spod reżimu obwodu łowieckiego. Właściciel nieruchomości nie może złożyć sprzeciwu wobec włączenia przedmiotu jego własności do obwodu łowieckiego, zarówno na etapie stanowienia uchwały przez sejmik województwa, jak i po jej wejściu w życie. Poza tym właścicielowi nie przysługują żadne instrumenty prawne umożliwiające wyłączenie jedynie niektórych ograniczeń, wprowadzonych w związku z objęciem jego nieruchomości granicami obwodu łowieckiego, w szczególności nie może on stanowczo sprzeciwić się wykonywaniu na swoim gruncie polowania przez uprawnione do tego osoby trzecie. Ponadto Trybunał stwierdza, że mechanizm tworzenia obwodów łowieckich, biorąc pod uwagę całokształt ograniczeń będących skutkiem objęcia nieruchomości granicami obwodu łowieckiego, jest ukształtowany w sposób niespełniający przesłanki sensu stricto proporcjonalności. Trybunał także zauważył, że na wszystkie te ograniczenia nakłada się dodatkowo niedostatecznie uregulowany obowiązek informacyjny wobec właścicieli, których nieruchomość należy do obwodu łowieckiego. Brak jakichkolwiek prawnych form udziału właścicieli nieruchomości w procesie tworzenia obwodów łowieckich, obejmujących te nieruchomości oraz brak instrumentów prawnych umożliwiających właścicielom wyłączenie ich nieruchomości spod reżimu obwodu łowieckiego lub wyłączenie poszczególnych ograniczeń, jakie przewiduje prawo łowieckie, niezależnie od powodu, jakim uzasadniają to żądanie (ekonomiczny, światopoglądowy itp.), nie jest konieczne dla zapewnienia należytego poziomu ochrony środowiska, w szczególności zaś ochrony zwierzyny. Swoistego automatyzmu przyjętego unormowania nie uzasadnia również to, że prawidłowe prowadzenie gospodarki łowieckiej wymaga zapewnienia ciągłości powierzchni obwodów łowieckich. Ochrona środowiska stanowi jedną z wartości uzasadniających ograniczenie konstytucyjnych praw i wolności (art. 31 ust. 3 Konstytucji). Ograniczenia wprowadzane ze względu na ochronę środowiska powinny mieć jednak charakter proporcjonalny do innych wartości konstytucyjnie chronionych. Taką wartością jest zgodnie z art. 21 ust. 1 Konstytucji ochrona prawa własności. Trybunał podkreślił, że analiza rozwiązań przyjętych w prawie łowieckim oraz w innych aktach przewidujących objęcie nieruchomości specjalnym reżimem administracyjnoprawnym dowodzi, że wykonywanie przez uprawnione podmioty zadań publicznych, a także prowadzenie gospodarki łowieckiej, jest możliwe przy zapewnieniu właścicielom nieruchomości bardziej skutecznych środków ochrony. Trybunał zaznaczył, że zapewnienie takich środków nie wyklucza także realizacji przewidzianego w prawie łowieckim celu społecznego w zakresie uprawiania myślistwa, kultywowania tradycji oraz krzewienia etyki i kultury łowieckiej (art. 3 pkt 4 Prawa łowieckiego).

Naczelny Sąd Administracyjny w cytowanym wyroku zwrócił również uwagę, że ograniczenia prawa własności związane z prowadzeniem gospodarki łowieckiej, w szczególności z wykonywaniem polowania, były też przedmiotem licznych rozważań Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dalej: ETPC). I tak, w wyroku z 29 kwietnia 1999r. w sprawie Chassagnou i inni przeciwko Francji (nr skarg 25088/94, 28331/95 i 28443/95, Lex nr 76997) ETPC wskazał, że wprowadzenie obowiązku tolerowania polowań na terenie prywatnej nieruchomości stanowi ingerencję w prawo własności. Jednocześnie zmuszanie właścicieli do tolerowania na ich gruncie aktywności, która jest sprzeczna z ich przekonaniami stanowi nieproporcjonalne ograniczenie prawa własności chronionego art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Dz. U. z 1995 r. Nr 36, poz. 175/1, ze zm.; dalej: Protokół nr 1). W wyroku z 10 lipca 2007 r. w sprawie Schneider przeciwko Luksemburgowi (nr skargi 2113/04, Lex nr 292569) ETPC doszedł do wniosku, że dopuszczenie możliwości wykonywania polowań na prywatnym gruncie bez zgody jego właściciela przez włączenie tego gruntu do obwodu łowieckiego, jakkolwiek nie pozbawia go prawa do używania, wydzierżawienia czy sprzedaży gruntu, jednak uniemożliwia wykonywanie praw wyłącznych przez właściciela zgodnie z jego wolą. W wyroku z 26 czerwca 2012 r. w sprawie Hermann przeciwko Niemcom (nr skargi 9300/07, Lex nr 1169117) EPTC podzielił argumentację skarżącego i orzekł, że obowiązek znoszenia polowań na własnym gruncie nakłada nieproporcjonalny obowiązek na tych właścicieli ziemskich, którzy sprzeciwiają się polowaniom ze względów etycznych. ETPC podkreślił, że okoliczność, iż niemieckie prawo federalne nie przewiduje możliwości uwzględnienia etycznych przekonań właścicieli ziemskich, uzasadnia wniosek o naruszeniu przez pozwane państwo art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji.

Sąd w składzie rozpatrującym niniejszą skargę podziela prezentowany we wskazanych wyrokach pogląd, że brak jakichkolwiek mechanizmów prawnych umożliwiających właścicielom nieruchomości wyrażenie woli w przedmiocie włączenia ich gruntów do obwodów łowieckich i w konsekwencji nałożenia na nich określonych obowiązków, stanowi nieproporcjonalne naruszenie gwarantowanego konstytucyjnie i konwencyjnie prawa własności.

Mając powyższe na uwadze, skład orzekający uznał za zasadne odmówić zastosowania cytowanych przepisów w zakresie części obwodów łowieckich nr "[...]" obejmującego nieruchomość położoną w miejscowości "[...]’, gmina "[...]" o numerze ewidencyjnym "[...]’, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o nr "[...]" i nr "[...]" obejmującego nieruchomości położone w miejscowości "[...]", gmina "[...]" o numerach ewidencyjnych: "[...]", dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o nr "[...]".

Sąd stwierdza jednocześnie, że skarga, wywiedziona w oparciu o art. 90 ustawy o samorządzie województwa może być skierowana przeciwko organowi uchwałodawczemu województwa, jakim jest sejmik. Nie budzi przy tym wątpliwości, że zdolność procesową w niniejszej sprawie posiada Marszałek Województwa.

Z kolei odnosząc się do argumentacji pełnomocnika organu zawartej w załączniku do protokołu rozprawy Sąd podaje, że w jego ocenie fakt wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku orzekającego o niekonstytucyjności aktu normatywnego, na podstawie którego została wydana kontrolowana w sprawie uchwała, nie pozostaje bez znaczenia dla oceny ich legalności. Sąd powinien bezpośrednio zastosować art. 190 ust. 1 i 4 Konstytucji RP (uchwała składu 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 grudnia 2009 r. sygn. akt I OPS 9/09, ONSAiWSA z 2010 r. Nr 2, poz. 16). i uwzględnić wyrok Trybunału Konstytucyjnego w celu przywrócenia stanu zgodności z Konstytucją RP kontrolowanych rozstrzygnięć. Z kolei Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 marca 2014 r. sygn. akt I KZP 30/13 (OSNKW z 2014 r., z. 5, poz. 36), stwierdził, że Sąd może nie zastosować przepisu uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z ustawą zasadniczą, mimo że uchylenie jego mocy odroczono w czasie. Sąd w składzie orzekającym podziela w pełni ten pogląd. Przyjmuje się bowiem, że akt normatywny uchylony (w całości lub w części) na skutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, niezależnie od odroczenia utraty jego mocy obowiązującej, traci cechę domniemania konstytucyjności. Wzruszenie tego domniemania następuje już z momentem ogłoszenia wyroku Trybunału na sali rozpraw. Taki akt od tego momentu nie spełnia standardów konstytucyjnych. Na skutek orzeczenia o niekonstytucyjności aktu normatywnego następuje zmiana stanu prawnego. Twierdzenie, że niezgodny z konstytucją przepis nadal choć jedynie przez wskazany w wyroku okres (18 miesięcy) obowiązuje i powinien być stosowany jest nieracjonalne z uwagi na procedurę wznowienia postępowania. Skoro można wznowić postępowanie z uwagi na wyrok TK uznający dany przepis za niekonstytucyjny, który to przepis stanowił podstawę wydania decyzji (art. 145a § 1 k.p.a.), to tymczasowe kończenie postępowania w oparciu o niekonstytucyjny aczkolwiek nadal obowiązujący przepis byłoby niecelowe. Zatem niestosowanie niekonstytucyjnego przepisu wspiera zasada ekonomii procesowej. Sąd przyznaje rację pełnomocnikowi, że w orzecznictwie sądowoadministracyjnym przyjmuje się, że sądy dokonując wyboru odpowiedniego środka procesowego, zobowiązane są brać pod uwagę przedmiot regulacji objętej niekonstytucyjnym przepisem, przyczyny naruszenia i znaczenie wartości konstytucyjnych naruszonych takim przepisem, powody, dla których Trybunał odroczył termin utraty mocy obowiązującej niekonstytucyjnego przepisu, a także okoliczności rozpoznawanej przez sąd sprawy i konsekwencje stosowania lub odmowy zastosowania konstytucyjnego przepisu (wyroki NSA z dnia 23 lutego 2006 r. sygn. akt II OSK 1403/05; z dnia 17 listopada 2010 r. sygn. akt I OSK 483/10; z dnia 29 kwietnia 2011 r. sygn. akt I OSK 1070/10; z dnia 9 czerwca 2011 r. sygn. akt I OSK 231/11; z dnia 25 czerwca 2012 r. sygn. akt I FPS 4/12- CBOSA).

Powyższe jednak nie przemawia za automatyczną odmowę zastosowania wyroku TK z dnia 10 lipca 2014 r., przeciwnie za przyjęciem jego skutku z mocą ex tunc (wsteczną) przemawia argumentacja powyższej przywołana.

Stanowiska powyższego w niczym nie zmienia przywołany art. 7 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o zmianę ustawy – Prawo łowieckie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2018, poz. 651) stanowiący, że pierwsze uchwały, o których mowa w art. 27 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, dokonujące nowych podziałów województw na obwody łowieckie i zaliczenia tych obwodów do poszczególnych kategorii, o których mowa w art. 26a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, zostaną wydane nie później niż do dnia 31 marca 2020 r. (ust. 1) i że podziały województw na obwody łowieckie oraz zaliczenia obwodów łowieckich do poszczególnych kategorii dokonane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zachowują ważność do dnia wejścia w życie pierwszych uchwał, o których mowa w art. 27 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż do dnia 31 marca 2020 r. Ów przepis, o typowo temporalnym charakterze, statuujący ważność uchwał podjętych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej (do dnia wejścia w życie pierwszych uchwał, o których mowa w art. 27 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą), dowodzi tylko i wyłącznie faktu pozostawienia ich w porządku prawnym, pomimo zakwestionowania konstytucyjności przepisu będącego podstawą ich wydania. Jest to często spotykana, wręcz stanowiąca zasadę ustrojową, praktyka postępowania ustrojodawcy przejawiająca się pozostawieniem w porządku prawnym aktów podstawowych, w przypadku derogacji z porządku prawnego, z różnych przyczyn, przepisu będącego podstawą ich wydania. Należy jednak odróżnić obowiązywanie podstawowego aktu prawnego od jego konstytucyjności, co oznacza, że zachowanie ważności uchwał - o których mowa w art. 7 ust. 7 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o zmianę ustawy Prawo łowieckie oraz niektórych innych ustaw - nie oznaczało ( z założenia nie mogło) automatycznego, z mocy ustawy przesądzenia o ich konstytucyjności, a takową intencję można by wyczytać z pisma pełnomocnika organu zawartą w przywołanym załączniku do protokołu rozprawy. Tego rodzaju "instytucja" pozbawienia konstytucyjności aktu podustawowego, jako nieznana porządkowi prawnego, eo ipso pozbawiałaby sądy administracyjnego ich ustrojowej pozycji do kontroli m. in. zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego, o czym stanowi art. 184 Konstytucji RP, a postępowanie wywołane skargą w tym zakresie czyniłoby niedopuszczalnym. Zatem teza pełnomocnika jest nie tyle niezasadna, ile nieadekwatna, odnosi się bowiem nie do zagadnienia konstytucyjności uchwał, a ich pozostawienia w porządku prawnym przepisem intertemporalnym. Reasumując, czym innym jest obalenie domniemania konstytucyjności przepisu ustawowego, a ograniczone terminem końcowym pozostawienie w porządku prawnym aktów podstawowych (w tym przypadku uchwał samorządu terytorialnego) wydanych na podstawie przepisu, którego konstytucyjność została zakwestionowała, a zupełnie odrębną kwestią jest dopuszczalność wykonywania przez sądy administracyjne ich konstytucyjnej roli orzekania o zgodności z` ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego ( w tym przypadku), której to powinności nie mogą być pozbawione intertemporalnym przepisem o zachowaniu w porządku prawnym aktów podstawowych, w przypadku zakwestionowania konstytucyjności aktu stanowiącego podstawę ich wydania.

Mając powyższe na względzie Sąd, na podstawie art. 147 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w pkt I sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o art. 200 w związku z art. 205 § 1 powołanej ustawy obejmujących zwrot od organu skarżącej uiszczonego wpisu od skargi w kwocie 300 zł, orzeczono w pkt II sentencji wyroku.