Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

7 maja 2008r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jerzy Bortkiewicz (spr.) Sędziowie WSA: Sędzia WSA Anna Klotz Asesor WSA Grzegorz Saniewski Protokolant Jakub Jagodziński po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 7 maja 2008r. sprawy ze skargi B.M. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] listopada 2007r. nr [...] w przedmiocie wymeldowania z miejsca pobytu stałego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy [...] z dnia [...] sierpnia 2007r. nr [...], 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu, 3. przyznaje od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy na rzecz adwokata H.K. kwotę 292,80 (dwieście dziewięćdziesiąt dwa 80/100) złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Wójt Gminy [...], decyzją z [...] sierpnia 2007 r. na podstawie art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks Postępowania Administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. Nr 98 z 2000 r. poz. 1071, dalej: kpa) oraz art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. Nr 87 z 2001 r. poz. 960 z późn. zm.), po rozpatrzeniu sprawy wniesionej na wniosek E. R., orzekł o wymeldowaniu z pobytu stałego skarżącego – B. M. z budynku mieszkalnego nr 4 w miejscowości W. gm. [...]

W uzasadnieniu decyzji, organ stwierdził, że zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych i w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 maja 2002 r. sygn. akt K 20/01 (Dz. U., Nr 78, poz. 716) organ gminy wydaje na wniosek strony lub z urzędu decyzję o wymeldowaniu osoby, która opuściła miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące i nie dopełniła obowiązku wymeldowania się, przy czym nie bada uprawnień strony do zajmowanego lokalu, lecz fakt jej zamieszkiwania.

Organ wyjaśnił, że w dniu [...].06.2007 r. na wniosek Pani E. R. zostało wszczęte postępowanie administracyjne dotyczące wymeldowania skarżącego, które wykazało, że faktycznie skarżący nie mieszka w domu nr 4 w miejscowości W. Fakt ten został potwierdzony jednoznacznie przez same strony oraz świadków: W. S., M. R., F. R. i S. P. Ponadto świadkowie zeznali, że w/w wyprowadzając się, skarżący zabrał swoje rzeczy osobiste, część sprzętu rolniczego oraz samochód, a jego późniejsze wizyty miały charakter sporadyczny i dotyczyły, ustalonych sądownie, kontaktów z córką, w co drugą sobotę miesiąca. Wszyscy w/w świadkowie zeznali ponadto, że od lutego br. już go nie widują.

W ocenie organu, powyższe świadczy o tym, że budynek mieszkalny w miejscowości W. 4, nie stanowi, więc dla skarżącego centrum życiowego, w którym koncentrują się wszystkie codzienne sprawy, gdzie osoba przebywa, wypoczywa, nocuje i prowadzi gospodarstwo domowe.

Organ ustalił, że skarżący przebywa w miejscowości C. 45 i tam też odebrał skierowaną do niego korespondencję z Urzędu Gminy w [...]. Jakkolwiek oświadczył on, że do opuszczenia omawianego domu został zmuszony przez byłą żonę E. R. oraz, że interweniująca w powyższych sprawach Policja twierdziła, że skoro właścicielka nie życzy sobie, to nie może do mieszkania powrócić, to jednak nie przedstawił żadnych dowodów wskazujących na to, że został zmuszony do opuszczenia mieszkania, a z jego zeznań wynika, iż nie zgłaszał faktu utrudniania mu zamieszkiwania żadnym uprawnionym organom tj. policji, prokuraturze. Nie istnieją również żadne dowody świadczące o tym, że strona podjęła kroki prawne mające na celu pozostanie w miejscu stałego zameldowania lub powrót do niego, co potwierdziła także zeznająca do protokołu jako świadek M. R., oświadczając, że skarżący nigdy nie próbował powrócić do mieszkania w W. 4 i że zamki w drzwiach do domu nie zostały zmienione. W tym stanie faktycznym i prawnym, organ uznał, że opuszczenie lokalu należy traktować jako dobrowolne zgodnie z przyjętym w tym zakresie orzecznictwem, które stanowi, iż za równoznaczne z opuszczeniem lokalu, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, należy uznać nie tylko dobrowolną zmianę miejsca pobytu, ale także sytuację, w której osoba dotychczas zameldowana została z lokalu usunięta i do niego nie dopuszczona, jeżeli osoba ta nie skorzystała we właściwym czasie z przysługujących jej środków prawnych umożliwiających powrót do lokalu (por. wyrok NSA - Ośrodek Zamiejscowy w Katowicach z dnia 18 grudnia 2001r. II SA/Ka 613/2000; wyrok NSA - Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu z dnia 21 maja 2002 r. II SA/Wr 1941/99; wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Rzeszowie z dnia 28 listopada 2001 r. II SA/Rz 685/2000).

Ponadto w ocenie organu, nie można uznać, że skarżący został w jakikolwiek sposób zmuszony przez E. R. do opuszczenia mieszkania, a istnieją dowody świadczące, o tym że interwencje Policji odbywające się na jej wezwanie były uzasadnione i spowodowane bezprawnym zachowaniem skarżącego.

Od powyższej decyzji skarżący wniósł odwołanie, w którym podniósł, że [...] lutego 2006 r. uległ wypadkowi komunikacyjnemu i będąc niesprawny fizycznie został zmuszony do zamieszkania na czas choroby u swych rodziców. Zarzucił, że zeznania przesłuchanych w sprawie świadków są niezgodne z prawdą. Wyjaśnił, że E. R. utrudnia mu kontakty z córką, co zgłaszał u dzielnicowego, jak też w Prokuraturze Rejonowej w [...].

Wojewoda [...], decyzją z [...] listopada 2007 r., na podstawie art.138 § 1 ust.1 kpa w związku z art.15 ust.2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

Swe rozstrzygnięcie oparł o następujące ustalenia i rozważania:

E. R., która [...].09.2007 r. podtrzymała swój wniosek o wymeldowanie skarżącego, zaprzeczając jego zarzutowi, iż miał utrudnianie zamieszkiwanie w domu. Podała też, że odwiedzał dziecko jedynie do lutego 2007 r.

Organ odwoławczy wystąpił do Policji w [...] o udzielenie informacji dotyczącej dobrowolności opuszczenia przez skarżącego domu, na co otrzymał odpowiedź, że pomiędzy skarżącym i jego żoną E. M. dochodziło do przemocy w rodzinie. Interwencję zgłaszała żona i dotyczyła ona znęcania się fizycznego i psychicznego. Skarżący był objęty dozorem policyjnym oraz zakazem kontaktowania się z żoną zgodnie z Postanowieniem Prokuratury Rejonowej w [...]. Natomiast Komenda nie posiada informacji dotyczącej dobrowolności opuszczenia miejsca pobytu stałego tj. W. 4 gm. [...] jak również podjętych przez skarżącego działań powrotu do spornego miejsca zamieszkania.

Z udzielonej organowi odwoławczemu informacji przez Prokuraturę Rejonową w [...] wynika, że skarżący nie zgłaszał trudności w zamieszkaniu w miejscowości W. 4. Natomiast zgłosił fakt gróźb karalnych ze strony wspólnie zamieszkującej z nim teściowej M. R., lecz postępowanie w tej sprawie zostało umorzone. Jednakże - jak podaje Prokuratura, o swoim dobrowolnym wyprowadzeniu się skarżący mówił składając wyjaśnienia w dniu [...] stycznia 2006 r. w sprawie II K [...]/06 Sądu Rejonowego w [...].

W związku z powyższym organ odwoławczy uznaje, że stwierdzenia skarżącego podane przed organami I i II instancji są rozbieżne. Przed organem I instancji zeznał, że trudności w zamieszkaniu w domu adresu pobytu stałego nie zgłaszał, natomiast w odwołaniu od decyzji Wójta Gminy [...] złożonym do tut. organu podał, że zgłaszał do Policji i do Prokuratury. Jednakże nie znalazły one potwierdzenia w żadnym z tych organów. Ponadto należy stwierdzić, że Pan B. M. wprowadził w błąd organ odwoławczy.

W związku z powyższym nie istnieją żadne dowody świadczące o tym, że strona podjęła kroki prawne mające na celu pozostanie w miejscu stałego zameldowania lub powrót do niego. W tym stanie faktycznym i prawnym opuszczenie lokalu należy traktować jako dobrowolne, zgodnie z przyjętym w tym zakresie orzecznictwie.

W skardze złożonej do Sądu na powyższą decyzję, skarżący podobnie jak w odwołaniu wskazał na fakt, że uległ wypadkowi komunikacyjnemu, w związku z czym jest pod opieką neurologa. Zakwestionował też wiarygodność zeznań E. R., oraz świadków: M. R., W. S., F. R. i S. P..

W ocenie skarżącego, zeznania F. R. nie są wiarygodne, albowiem mieszka on wraz z E. R. i pracuje w zamian za łyżkę zupy i spanie. Natomiast pozostali świadkowie są niewiarygodni z uwagi na zamieszkiwanie na drugim końcu wsi i zostali nakłonieni do fałszywych zeznań przez teściową – świadka M. R..

Skarżący wyjaśnił też, że obecnie nie zamieszkuje w spornym budynku i nie odwiedza dziecka z uwagi na zły stan zdrowia, wymagający opieki, lecz w przypadku wyzdrowienia chce ponownie zamieszkać w tym budynku, na którego rzecz poczynił dużo nakładów i dlatego zamieszkiwanie w nim należy mu się.

W odpowiedzi na skargę, organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna, choć nie z przyczyn, które wskazywał skarżący.

Sąd administracyjny bada zgodność zaskarżonej decyzji z punktu widzenia ich legalności, tj. zgodności z przepisami powszechnie obowiązującego prawa. Z brzmienia art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej: p.p.s.a.) wynika, że zaskarżona decyzja lub postanowienie winno ulec uchyleniu wtedy, gdy Sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a), naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 lit. b), lub inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. c).

W ocenie Sądu wskazany przepis, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit b oraz lit c, p.p.s.a., będący podstawą uchylenia zaskarżonej decyzji, ma w sprawie zastosowanie, albowiem decyzja ta oraz poprzedzająca ją decyzja, zostały wydane z naruszeniem prawa.

Podkreślić należy, że na podstawie art. 134 § 1 p.p.s.a., Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. W postępowaniu przed sądem administracyjnym pierwszej instancji obowiązuje zasada niezwiązania sądu granicami skargi. Oznacza to, że wniosek skarżącego wyznaczający zakres zaskarżenia nie pokrywa się z granicami rozpoznania przez sąd. Nie będąc związany granicami skargi sąd zobowiązany jest do wzięcia pod uwagę z urzędu (zasada oficjalności) wszelkich naruszeń prawa, a także wszystkich przepisów, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, niezależnie od żądań i zarzutów podniesionych w skardze.

W przedmiotowej sprawie organy obu instancji naruszyły przepis art. 79 i 86 kpa. Przepis art. 79 kpa stanowi, że: "strona powinna być zawiadomiona o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu ze świadków, biegłych lub oględzin przynajmniej na siedem dni przed terminem" (art. 79 § 1), oraz, że: "strona ma prawo brać udział w przeprowadzeniu dowodu, może zadawać pytania świadkom, biegłym i stronom oraz składać wyjaśnienia" (art. 79 § 2).

Naruszenie wskazanego przepisu polegało na dwóch istotnych uchybieniach.

Po pierwsze, organ I instancji wzywając świadków i strony postępowania administracyjnego, wysłał każdemu z nich pismo w którym nie poinformował o dacie i godzinie wezwania celem przesłuchania, lecz zobowiązał do przybycia w tym celu w terminie 7 dni od otrzymania pisma w godzinach od 8 do 15 (dowód: akta administracyjne organu I instancji: k. 25-27, 35-38).

Po wtóre, powyższe pisma, zostały doręczone jedynie ich adresatom z pominięciem stron.

Powyższe uchybienia uniemożliwiły tak skarżącemu, jak i uczestniczce postępowania powzięcie wiadomości, zarówno o fakcie przesłuchania świadków i strony przeciwnej, jak i o dacie i godzinie przesłuchania. W konsekwencji uniemożliwiło to ich uczestnictwo w postępowaniu, co stanowi przesłankę wznowienia postępowania wyrażoną w art. 145 § 1 pkt 4 kpa, który stanowi, iż wznawia się postępowanie, jeżeli strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu.

Organy naruszyły też przepis art. 86 kpa, który stanowi, że "do przesłuchania stron stosuje się przepisy dotyczące świadków, z wyłączeniem przepisów o środkach przymusu". Oznacza to, że na organie ciąży obowiązek pouczenia strony o prawie odmowy poddania się przesłuchaniu, co w przedmiotowej sprawie nie miało miejsca.

Organ wbrew powyższemu przepisowi, nie tylko nie poinformował stron postępowania o możliwości odmowy poddania się przesłuchaniu, ale również w stosunku do nich zastosował pouczenie dotyczące przesłuchania świadków, łącznie z pouczeniem o środkach przymusu (dowód: akta administracyjne organu I instancji: k. 25, 27).

W świetle powyższego, należało zatem rozważyć jakie będą skutki wskazanego naruszenia obowiązujących przepisów procedury administracyjnej, na gruncie przedmiotowej sprawy.

W orzecznictwie przyjmuje się, że naruszenie przepisu art. 79 kpa, niezależnie od wagi i treści przeprowadzonego dowodu, stanowi naruszenie przepisów o postępowaniu administracyjnym mającym wpływ na wynik sprawy, a ponadto jest naruszeniem zasady czynnego udziału strony w postępowaniu, co stanowi podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 4 kpa).

W wyroku z 18 listopada 1999 r., sygn. akt II SA 1210/99, LEX nr 46806, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że "art. 79 kpa stanowi następną (po wyrażonej w art. 10) gwarancję realizacji zasady ogólnej czynnego udziału strony w postępowaniu. Nakłada obowiązek zawiadomienia strony, co najmniej na 7 dni przed terminem czynności. Zachowanie wymogu art. 79 kpa, niezależnie od wagi i treści przeprowadzonego dowodu, jest bezwzględnym obowiązkiem organu administracji państwowej. Naruszenie tego obowiązku stanowi naruszenie przepisów o postępowaniu administracyjnym mającym wpływ na wynik sprawy. Naruszenie przez organ administracji państwowej obowiązków wypływających z art. 79 kpa jest naruszeniem zasady czynnego udziału strony w postępowaniu, co stanowi podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 4 kpa)".

W wyroku z 22 listopada 2006 r., Naczelny Sąd Administracyjny, sygn. akt II OSK 375/06, LEX nr 321513, stwierdził, iż zachowanie wymagań określonych w art. 79 kpa jest bezwzględnym obowiązkiem organów administracji państwowej. Natomiast uchybienie tym przepisom w szczególności, jeżeli przeprowadzone bez udziału strony i kwestionowane przez nią dowody stanowiły podstawę rozstrzygnięcia sprawy, uznać należy za naruszenie przepisów postępowania administracyjnego mające istotny wpływ na rozstrzygnięcie danej sprawy. W wyroku z dnia 4 listopada 1998 r., sygn. akt III SA 1035/97, LEX nr 36901, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż zachowanie wymagań z art. 79 kpa, niezależnie od wagi i treści przeprowadzonego dowodu, jest bezwzględnym obowiązkiem organu administracji państwowej, a jego naruszenie stanowi naruszenie przepisów o postępowaniu administracyjnym mającym wpływ na wynik sprawy. Jednocześnie w wyroku z dnia 14 listopada 1995 r., sygn. akt SA/Wr 664/95, LEX nr 27053, skonkludował, iż naruszenie obowiązku zawiadomienia stron o miejscu i terminie przesłuchania świadka jest naruszeniem przepisów o postępowaniu administracyjnym w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy. Ten sam Sąd w wyroku z dnia 4 kwietnia 1997 r., sygn. akt III SA 1795/95, LEX nr 29916, uznał, iż naruszenie zagwarantowanej stronie ustawowo zasady czynnego jej udziału w postępowaniu, we wszystkich jego istotnych czynnościach (a do takich niewątpliwie zaliczyć należy przesłuchanie świadków), stanowi kwalifikowaną wadę procesową tego postępowania, niezależnie od tego, czy miało to, czy też nie, wpływ na treść decyzji. Natomiast w wyroku z dnia z dnia 26 stycznia 1999 r., sygn. akt III SA 979/98, LEX nr 39458, dodał, iż naruszenie zasady czynnego udziału strony w postępowaniu jest przesłanką wznowienia postępowania uzasadniającą uchylenie decyzji i to bez względu na to, czy miało ono czy też nie wpływ na wynik sprawy.

W wyroku z 6 października 2006 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, sygn. akt VII SA/Wa 1148/06, LEX nr 282413 stwierdził, że "zachowanie wymogu art. 79 k.p.a. niezależnie do wagi i treści przeprowadzonego dowodu, jest bezwzględnym obowiązkiem organu administracji państwowej. Naruszenie zaś tego obowiązku stanowi naruszenie przepisów o postępowaniu administracyjnym mającym wpływ na wynik sprawy".

Dodać należy, iż Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 grudnia 2002 r., III RN 200/01, OSNAPiUS 2003, nr 24, poz. 582 stwierdził, iż dla uchylenia decyzji na podstawie przepisu art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a nie ma znaczenia, że zgodnie z art. 147 kpa wznowienie postępowania administracyjnego z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 kpa następuje tylko na żądanie strony.

W związku z powyższym, niewątpliwym jest, iż naruszenie przepisu art. 79 kpa, którego dopuścił się organ administracji publicznej w przedmiotowej sprawie, stanowi w świetle przedstawionego orzecznictwa, takie naruszenie przepisów o postępowaniu administracyjnym, które stanowi podstawę do uchylenia decyzji administracyjnej.

Trzeba podkreślić, że jedną z fundamentalnych zasad postępowania administracyjnego jest wyrażona w art. 10 kpa, zasada czynnego udziału stron w postępowaniu, która stanowi, iż organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania. Przejawia się ona m.in. w ciążącym na organach administracji publicznej obowiązku zawiadamiania strony o wszczęciu postępowania, umożliwieniu jej przeglądania akt, a także zawiadamianiu o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodów. Konsekwencją zasady czynnego udziału strony w postępowaniu jest wyrażony w art. 79 kpa, obowiązek organu administracyjnego zawiadamiania strony o czynnościach dowodowych, w których może ona uczestniczyć, na co najmniej 7 dni przed terminem. Celem zawiadomienia, o którym mowa w powyższym przepisie, jest zapewnienie stronie możliwości wzięcia udziału w przeprowadzeniu dowodu, a wskazany siedmiodniowy termin ma umożliwić stronie przygotowanie się do tych czynności.

Zatem, celem zawiadomienia strony o terminie przeprowadzenia dowodu, nie jest jedynie poinformowanie o takiej okoliczności, a umożliwienie jej czynnego uczestnictwa w dokonywanych czynnościach. Naczelny Sąd Administracyjny wielokrotnie wypowiadał się ta ten temat. I tak w wyroku z dnia 9 czerwca 1999 r., sygn. akt I SA/Gd 1252/97, LEX nr 37890, stwierdził, iż możliwość zapoznania się przez skarżących z protokołem zeznań świadka nie czyni zadość zasadom czynnego bezpośredniego udziału w przeprowadzeniu takiego dowodu, w szczególności prowadzi do pozbawienia możliwości zadawania świadkowi pytań. Takie okoliczności wystąpiły w przedmiotowej sprawie. O nieprawidłowym wezwaniu świadków (nie zostali wezwani na przesłuchanie na określony dzień, ani na określoną godzinę) nie powiadomiono stron. W świetle wskazanego powyżej wyroku, fakt, że strony zapoznały się z treścią zeznań świadków podczas przeglądania akt, nie usuwa skutków naruszenia prawa jakiego dopuścił się organ administracji publicznej, poprzez uniemożliwienie im udział w dokonywanej czynności. Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 lutego 1999 r., sygn. akt I SA/Lu 1456/97, LEX nr 38223, naruszenie art. 79 kpa powoduje, że strona nie może zadawać udzielającemu informacji pytań, nie ma możliwości sprawdzić jego kompetencji i wiarygodności informacji, itp., przez co istotnego ograniczenia doznaje prawo do obrony jej praw.

Co się tyczy skutków naruszenia przepisu art. 86 kpa, to trzeba je zakwalifikować jako mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy i dlatego stanowią one również, jak w przypadku naruszenia art. 79 kpa, samodzielną, odrębną przesłankę uchylenia decyzji administracyjnej. Należy tu przytoczyć wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21.10.2005 r., w sprawie I FSK 185/05 (nie publikowany), w którym stwierdził, że "naruszenie przez organy podatkowe przepisu postępowania - art. 199 ordynacji podatkowej, miało istotny wpływ na wynik sprawy podatkowej, bowiem bezprawnie wykorzystano do ustalenia stanu faktycznego zeznania strony odebrane od niej bez spełnienia prawem przepisanego warunku - wyrażenia przez podatnika zgody na jego przesłuchanie w charakterze strony. Przy braku ww. zgody, przesłuchanie strony nie powinno być przeprowadzone, a jeśli to przesłuchanie przeprowadzono, to nie mogło być wykorzystane w żaden sposób w sprawie".

W tym stanie rzeczy, Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b oraz lit c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji wyroku.

O zwrocie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, Sąd orzekł na podstawie art. 250 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w zw. z § 18 ust 1 pkt 1 lit c. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz. 1348; z późn. zm.).