Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Pamela Kuraś-Dębecka Sędziowie Sędzia WSA Ewa Frąckiewicz Sędzia WSA Jolanta Królikowska-Przewłoka (spr.) Protokolant st. ref. Eliza Mroczek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 lutego 2012 r. sprawy ze skargi P. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] października 2011 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Prezydenta Miasta W. z dnia [...] września 2011 r.; 2. stwierdza, że uchylone decyzje nie podlegają wykonaniu; 3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] na rzecz skarżącego P. K. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Zaskarżoną decyzją Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] utrzymało w mocy decyzję Prezydenta m. [...] z dnia [...] września 2011 r. nakładającą na P. K., skarżącego w niniejszej sprawie, karę pieniężną za niedopełnienie obowiązku zgłoszenia zmiany danych.

Decyzja została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Skarżący pismem z dnia [...] kwietnia 2011 r. złożył w Biurze Działalności Gospodarczej i Zezwoleń Urzędu m. [...] wniosek w sprawie zmiany licencji nr [...] udzielonej [...] lutego 2010 r. przez Prezydenta m. [...] na wykonywanie transportu drogowego taksówką z powodu zmiany numeru w ewidencji działalności gospodarczej. Do wniosku skarżący załączył kserokopię zaświadczenia z dnia [...] października 2004 r. o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej oraz kserokopię zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej z dnia [...] sierpnia 2009 r.

Organ ustalił na podstawie zaświadczenia dokumentującego fakt zmiany numeru w ewidencji gospodarczej z [...] na numer [...], że zaświadczenie o sygnaturze: [...] z dnia [...] października 2004 r. zostało skarżącemu wydane dnia [...] października 2004 r. (data osobistego odbioru).

Organ pismem z dnia [...] kwietnia 2011 r. poinformował skarżącego o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary z tytułu złożenia wniosku o zmianę numeru w ewidencji po terminie określonym w ustawie.

Decyzją z [...] września 2011 r. nr [...] Prezydent m. [...] na podstawie art. 95a ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 z późn. zm.) nałożył na skarżącego karę pieniężną w wysokości 1000 zł z tytułu niedopełnienia obowiązku określonego w art. 14 ustawy o transporcie drogowym, zgodnie z którym przedsiębiorca jest obowiązany zgłaszać wszelkie zmiany danych o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o transporcie drogowym, nie później niż w terminie 14 dni od dnia zaistnienia zmian.

Od powyższej decyzji skarżący złożył odwołanie wskazując, że nałożenie tak wysokiej kary za przewinienie, które popełnił w 2004 r. jest bardzo krzywdzące. Zmiana numeru ewidencji gospodarczej została dokonana [...] października 2004 r., gdy nie istniał art. 95a ustawy o transporcie drogowym. Artykuł ten został wprowadzony 1 marca 2011 r. na mocy zmiany ustawy dokonanej art. 73 p.13 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o transporcie drogowym. W roku 2004 ustawa o transporcie drogowym nie przewidywała żadnych sankcji za zaniechanie podlegające karze zgodnie z nowowprowadzonym art. 95a ustawy.

W protokole pokontrolnym w związku z przeprowadzoną w dniu [...] stycznia 2009 r. kontrolą w zakresie spełnienia wymagań będących podstawą wydania licencji w punkcie "licencja" miał wpisaną adnotację "bez uwag", a u innych kontrolowanych Urząd wpisywał adnotację o nieprawidłowym numerze z zaleceniem dokonania zmiany na aktualny numer pod rygorem nie wydania nowej licencji.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] decyzją z dnia [...] października 2011 r. na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa, w związku z art. 95a ust. 1 oraz art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o transporcie drogowym utrzymało zaskarżoną decyzję w mocy.

W uzasadnieniu organ wskazał, że argumentacja o nieobowiązywaniu sankcji w 2004 r. nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż niedokonanie zawiadomienia na piśmie o powstałej zmianie w terminie 14 dni, skutkuje niedokonaniem tej zmiany aż do chwili, kiedy takie zawiadomienie nastąpi. W przypadku skarżącego zawiadomienie o zmianie nastąpiło w czasie obowiązywania nowego stanu prawnego, przewidującego nałożenie kary pieniężnej. Organ podkreślił, że to na stronie korzystającej z udzielonej licencji spoczywają obowiązki zgłaszania wszelkich zmian wszelkie zmian danych, o których mowa w art. 8 ustawy o transporcie drogowym, nie później niż w terminie 14 dni od dnia ich powstania. Taka regulacja znosi obowiązek przekazywania przez jakiekolwiek instytucje informacji dotyczących licencji i zastępowania strony w wykonywaniu jej obowiązków. Z dniem 1 marca 2011 r. nastąpiła zmiana przepisów ustawy o transporcie drogowym i w art. 95a ustalono, że kto będąc przedsiębiorcą 1) nie zgłasza na piśmie organowi, który udzielił licencji, wszelkich zmian danych, o których mowa w art. 8 ust. 2, w terminie 14 dni od dnia ich powstania, 2) nie zwraca licencji lub wypisów z licencji organowi, który udzielił licencji w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o cofnięciu licencji stała się ostateczna - podlega karze pieniężnej w wysokości 1.000 zł. Zapis art. 95a tej treści ma charakter bezwzględnie obowiązujący i nie daje organom administracji publicznej możliwości ustalania kar w innej wysokości.

Pismem z dnia [...] kwietnia 2011 r. skarżący złożył na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji jako naruszającej prawo oraz zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. Skarżący podkreślił, że obowiązek informowania organu koncesyjnego powstał w dniu [...] października 2004 r., kiedy to nastąpiło nadanie nowego numeru przez Prezydenta m. [...], zatem nie można stosować kary za zaniechanie, które nastąpiło wówczas, gdy przepisy nie przewidywały kary.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie przytaczając argumenty, jak w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153 poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym stosownie do § 2 powołanego artykułu, kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Sąd rozstrzyga przy tym w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi zw. ppsa - Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.).

Badając skargę wg powyższych kryteriów Sąd uznał, iż skarga zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja oraz utrzymana nią w mocy decyzja z dnia [...] września 2011 r. naruszają bowiem prawo w stopniu uzasadniającym w świetle art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ppsa ich wyeliminowanie z obrotu prawnego.

Podstawą materialnoprawną decyzji jest art. 95a ust. 1 pkt 1 ustawy o transporcie drogowym. Organ I instancji uznał bowiem, iż chociaż zmiana numeru ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez skarżącego miała miejsce przed [...] marca 2011 r. to okoliczność zgłoszenia tej zmiany [...] kwietnia 2011 r. tj. po wejściu w życie powołanego przepisu uzasadnia nałożenie na skarżącego sankcji w postaci kary pieniężnej w wysokości 1000 zł, o której w powołanym przepisie mowa, a organ odwoławczy bezkrytycznie taką ocenę prawną w odniesieniu do zaistniałego w sprawie i bezspornego stanu faktycznego podzielił.

Zdaniem Sądu stanowisko organów skutkujące objętym zaskarżoną decyzją rozstrzygnięciem nie jest trafne i stanowi w ostatecznym wyniku o wadliwości decyzji w rozumieniu art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ppsa. Powołany przepis ustawy o transporcie drogowym, co wymaga podkreślenia został wprowadzony art. 73 pkt 13 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. 2011, nr 5, poz. 13) i zyskał moc obowiązującą z dniem 1 marca 2011 r.

Stosownie do cyt. przepisu kto będąc przedsiębiorcą nie zgłasza na piśmie organowi, który udzielił licencji, wszelkich zmian danych, o których mowa w art. 8 ust. 2 w terminie 14 dni od ich powstania podlega karze pieniężnej w wysokości 1000 zł. Z powyższego wynika, iż źródłem odpowiedzialności prawnoadministracyjnej statuowanej tym przepisem jest zdarzenie w postaci niezgłoszenia zmiany danych z art. 8 ust. 2 w wyznaczonym terminie (w tym przypadku zmiany numeru ewidencji gospodarczej). Wiązanie zatem przez organy skutku w postaci zastosowania w zaistniałym stanie faktycznym powołanego przepisu i kary w nim określonej z datą, w której zgłoszenie zmiany nastąpiło jest w świetle cyt. przepisu błędne i niedopuszczalne.

Skoro bowiem przedsiębiorca ma stosownie do art. 14 ust. 1 powołanej ustawy obowiązek zgłaszania na piśmie zmian danych nie później niż w terminie 14 dni od ich powstania i z niewykonaniem tego obowiązku art. 95 a ust. 1 pkt 1 wiąże sankcję kary pieniężnej to istotnym dla dokonania oceny w zakresie przyporządkowania stanu prawnego do ustalonego bezspornego stanu faktycznego sprawy jest kwestia ustalenia daty, w której termin wykonania powyższego obowiązku upłynął.

Zaświadczenie dokumentujące fakt zmiany numeru w ewidencji gospodarczej zostało, jak ustaliły organy wydane skarżącemu [...] października 2004 r. i z tą datą rozpoczął bieg 14 dniowy termin na wykonanie przez skarżącego obowiązku zawiadomienia organu licencyjnego o dokonanej zmianie, co oznacza, iż termin powyższy upłynął z dniem [...] listopada 2004 r. Zatem do niewypełnienia obowiązku z art. 14 ust. 1 doszło już w dacie [...] listopada 2004 r. tj. wówczas, gdy 14 dniowy termin wyekspirował i ta data wyklucza możliwość zastosowania art. 95 a ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy wprowadzającego sankcję za niewykonanie obowiązku, bo przepis ten wszedł w życie dopiero z dniem 1 marca 2011 r. Powołana ustawa w dotychczasowym brzmieniu odpowiedzialności prawnoadministracyjnej za niezgłoszenie danych w terminie nie przewidywała. Podnoszona przez organ okoliczność, iż w ustawie o transporcie drogowym w dotychczasowym brzmieniu przewidziano możliwość cofnięcia licencji pozostaje bez istotnego znaczenia, w szczególności nie ma podstaw, by przyjąć, iż sankcja kary pieniężnej jest względniejsza dla strony i w tym dopatrywać się zasadności zastosowania powołanego przepisu mimo, iż zdarzenie stanowiące źródło sankcji nie miało miejsca pod rządami tego przepisu.

Podkreślić ponownie należy, iż z punktu widzenia powołanego przepisu istotna jest data, w której 14 dniowy termin wyekspirował, a nie jak długo przedsiębiorca zwlekał z dopełnieniem obowiązku zgłoszenia i kiedy tego zgłoszenia dokonał. W świetle powyższego uznać należy, iż sytuacja związana z zaniechaniem wykonania w terminie ww. obowiązku została prawnie zamknięta pod rządami powołanej ustawy w dotychczasowym obowiązującym do 28 lutego 2011 r. brzmieniu, w której sankcja w postaci kary pieniężnej nie występowała.

Podnieść przy tym należy, iż przyjęty przez organy sposób rozumienia powołanego przepisu prowadzi do nieuzasadnionego zróżnicowania skutków uchybienia powyższego terminu w zależności od tego, kiedy zgłoszenie zostało dokonane. Gdyby bowiem obowiązek zgłoszenia powstał przed dniem 1 marca 2011 r. i przed tą datą chociaż z uchybieniem 14 dniowego terminu przedsiębiorca zgłosiłby zmianę to wówczas takie spóźnienie nie wywołałoby sankcji w postaci kary pieniężnej. Natomiast w sytuacji, gdy przedsiębiorca, co do którego obowiązek powstał również przed dniem 1 marca 2011 r., dokonałby zgłoszenia po 1 marca 2011 r. wówczas podlegałby sankcji, o której mowa.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, iż organ dokonał błędnej wykładni powołanego przepisu z naruszeniem konstytucyjnej zasady niedziałania prawa wstecz, a ta okoliczność w świetle art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ppsa skutkuje wadliwością zaskarżonych decyzji i w konsekwencji wyeliminowaniem z obrotu prawnego.

Sąd na podstawie powołanego przepisu orzekł zatem, jak w pkt 1 sentencji, w pkt 2 po myśli art. 151 ppsa zaś o kosztach orzeczono mając na uwadze art. 200 ppsa.