Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Halina Jakubiec Sędziowie WSA Janusz Kasprzycki (spr.) WSA Barbara Pasternak Protokolant Ewelina Kalita po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 listopada 2014 r. sprawy ze skargi M. K. na decyzję Uczelnianej Komisji Rekrutacyjnej Politechniki z dnia 7 marca 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyjęcia na pierwszy rok studiów II stopnia I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji, II. zasądza od Rektora Politechniki na rzecz skarżącego kwotę 200,00 zł (słownie: dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Zaskarżoną decyzją z dnia 7 marca 2014 r. Uczelniana Komisja Rekrutacyjna Politechniki, działając, jak wskazano, na podstawie art. 169 ust. 12 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t. jedn., Dz. U. z 2012 r., poz. 572 ze zm.), utrzymała w mocy decyzję nr [...] Wydziałowej Komisji Rekrutacyjnej Wydziału [...] Politechniki z dnia [...] 2014 r. o odmowie przyjęcia M. K. na pierwszy rok studiów stacjonarnych drugiego stopnia na kierunku [...], specjalność [...].

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Decyzją z dnia [...] 2014 r. Wydziałowa Komisja Rekrutacyjna Wydziału [...] Politechniki orzekła o odmowie przyjęcia M. K. na pierwszy rok studiów stacjonarnych drugiego stopnia.

W jej uzasadnieniu wskazano, że z zgodnie z zasadami określonymi w uchwale Senatu Politechniki z dnia 25 maja 2012 r. w sprawie zasad przyjęć na I rok stacjonarnych i niestacjonarnych studiów I i II stopnia przewidzianych do uruchomienia w roku akademickim 2013/14, podstawą przyjęcia były wyniki postępowania kwalifikacyjnego uwzględniającego wynik egzaminu wstępnego.

W postępowaniu kwalifikacyjnym Komisja ustaliła, że w trakcie egzaminu wstępnego strona uzyskała 1 punkt, natomiast najniższy wynik kwalifikujący do przyjęcia na studia wynosił 3 punkty.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył M. K., w którym podniósł, że w sytuacji egzaminu ustnego, jaki przeprowadzono w ramach rekrutacji, brak jest jednolitego kryterium porównawczego, bowiem pytania dla kandydatów były losowane przez każdego z osobna, a rozmowa z komisją ma charakter subiektywny, bez ujednoliconego klucza oceny. Ponadto, Wydziałowa Komisja Rekrutacyjna została podzielona na dwie podkomisje, a każdy z kandydatów był oceniany tylko przez jeden zespół egzaminujący.

Opisaną na wstępie, kwestionowaną skargą, decyzją z dnia 7 marca 2014 r. Uczelniana Komisja Rekrutacyjna Politechniki utrzymała w mocy rozstrzygnięcie Wydziałowej Komisji Rekrutacyjnej Politechniki.

Organ odwoławczy wskazał w jej uzasadnieniu, że podstawą rekrutacji na kierunek elektrotechnika było złożenie dokumentów oraz miejsce na liście rankingowej tworzonej na podstawie wyników z egzaminu wstępnego. Komisja rekrutacyjna pracowała w dwóch zespołach, w skład każdego z nich wchodziły po trzy osoby reprezentujące różne specjalności naukowe, obejmujące merytorycznie zakres zagadnień egzaminacyjnych. Obie komisje stosowały ten sam system oceny odpowiedzi, który został upubliczniony w trakcie egzaminu.

W skardze na powyższą decyzję M. K. podtrzymał argumentację zawartą w odwołaniu od decyzji organu I instancji, powołując się na art. 6 uchwały Senatu nr [...] w sprawie zasad przyjęć na I rok stacjonarnych i niestacjonarnych studiów I i II stopnia przewidzianych do uruchomienia w roku akademickim 2013/14 oraz art. 2 ust. 1 i 3 zarządzenia Rektora Politechniki z dnia 16 kwietnia 2013 r., znak: [...].

Podniósł, że o wyniku egzaminu komisja decydowała mniejszością głosów (tylko trzema głosami), bez obecności przewodniczącego komisji, zaś na doręczonej mu decyzji Wydziałowej Komisji Rekrutacyjnej Politechniki widnieją podpisy wszystkich członków, co wskazywałoby na fakt, że każdy członek komisji brał udział w ocenie jego kandydatury.

W odpowiedzi na skargę organ uczelni wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko i uzasadnienie, zawarte w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje.

Stosownie do treści art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. jedn., Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., zwanej dalej w skrócie P.p.s.a.), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, stosując środki określone w ustawie. Kontrola sądu polega na zbadaniu, czy przy wydawaniu zaskarżonego aktu nie doszło do rażącego naruszenia prawa dającego podstawę do stwierdzenia nieważności, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania, naruszenia prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy oraz naruszenia przepisów postępowania administracyjnego w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sąd nie jest przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, zgodnie z dyspozycją art. 134 § 1 P.p.s.a. Sąd administracyjny nie rozstrzyga, więc merytorycznie, lecz ocenia zgodność decyzji z przepisami prawa.

Zgodnie natomiast z art. 3 § 3 P.p.s.a. sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach.

Skarga zasługiwała na uwzględnienie.

Materialnoprawną podstawę kontrolowanego rozstrzygnięcia stanowiły przepisy ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (t. jedn., Dz. U. z 2012 r., poz. 572 ze zm., zwanej dalej Prawem o szkolnictwie wyższym).

Podstawę przyjęcia na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie stanowią wyniki egzaminu maturalnego (ust. 3 art. 169 Prawa o szkolnictwie wyższym, w brzmieniu obowiązującym w dacie wydawania zaskarżonego rozstrzygnięcia). Senat uczelni ustala w trybie określonym w ust. 2, jakie wyniki egzaminu maturalnego stanowią podstawę przyjęcia na studia. Uczelnia może przeprowadzić dodatkowe egzaminy wstępne, w trybie określonym na podstawie ust. 2, tylko w przypadku konieczności sprawdzenia uzdolnień artystycznych, sprawności fizycznej lub szczególnych predyspozycji do podejmowania studiów na danym kierunku niesprawdzanych w trybie egzaminu maturalnego, lub gdy osoba ubiegająca się o przyjęcie na studia posiada świadectwo dojrzałości uzyskane za granicą. Egzaminy te nie mogą dotyczyć przedmiotów objętych egzaminem maturalnym (art. 169 ust. 4 Prawa o szkolnictwie wyższym). Jeżeli podstawę przyjęcia na studia stanowią wyniki egzaminu dojrzałości, senat uczelni może podjąć uchwałę o przeprowadzeniu egzaminów wstępnych, w trybie określonym na podstawie ust. 2 (art. 169 ust. 6 Prawa o szkolnictwie wyższym). Rekrutację przeprowadzają komisje rekrutacyjne powołane przez kierownika podstawowej jednostki organizacyjnej lub inny organ wskazany w statucie. Komisja rekrutacyjna podejmuje decyzje w sprawach przyjęcia na studia. Komisji rekrutacyjnej nie powołuje się w przypadku gdy wstęp na studia jest wolny. Decyzje w sprawie przyjęcia na studia podejmuje w takim przypadku kierownik podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni lub inny organ wskazany w statucie. Od decyzji komisji rekrutacyjnej służy odwołanie, w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji, do uczelnianej komisji rekrutacyjnej, powołanej w trybie określonym w statucie (art. 169 ust. 10,11 i 12 Prawa o szkolnictwie wyższym). Podstawą odwołania w przypadkach, o których mowa w ust. 12 i 13, może być jedynie wskazanie naruszenia warunków i trybu rekrutacji na studia, określonych zgodnie z ust. 2. Po rozpatrzeniu odwołania wnoszonego w trybie ust. 12 decyzję podejmuje uczelniana komisja rekrutacyjna, a po rozpatrzeniu odwołania wnoszonego w trybie ust. 13 decyzję podejmuje rektor. Decyzja ta jest ostateczna. Wyniki postępowania rekrutacyjnego są jawne(art. 169 ust. 15 i 16 Prawa o szkolnictwie wyższym).

Z powołanych wyżej unormowań Prawa o szkolnictwie wyższym wynika, że jednym z autonomicznych uprawnień szkoły wyższej jest prawo do ustalania konkretnych zasad i kryteriów rekrutacji na studia.

W tym wypadku zasady i kryteria przyjęcia na I rok stacjonarnych i niestacjonarnych studiów I i II stopnia przewidzianych do uruchomienia w roku akademickim 2013/14 zostały ustalone w uchwale Senatu Politechniki z dnia 25 maja 2012 r. nr [...].

Z § 3 wskazanych zasad wynika, że wydziałowe komisje rekrutacyjne, powoływane przez dziekana wydziału, przeprowadzają rekrutację włącznie z postepowaniem kwalifikacyjnym na I rok studiów stacjonarnych i niestacjonarnych oraz podejmują decyzje w sprawie przyjęć na studia.

Skoro tak, to trafny jest zarzut skarżącego, że o wynikach jego egzaminu "komisja decydowała mniejszością głosów". Z regulacji uzupełniających do uchwały Senatu, dotyczących trybu powoływania, składu oraz szczegółowych obowiązków wydziałowych komisji rekrutacyjnych i Uczelnianej Komisji Rekrutacyjnej Politechniki, w formie zarządzenia Rektora uczelni, wydanego mi in. na podstawie § 6 wskazanej uchwały Senatu uczelni, wynika, iż wydziałowa komisja rekrutacyjna może liczyć od 3 do 7 osób, z tym, że co najmniej połowę z tej grupy mają stanowić nauczyciele akademiccy zatrudnieni na wydziale w pełnym wymiarze czasu pracy (§ 2 zarządzenia nr [...] Rektora Politechniki z dnia 16 kwietnia 2013 r.).

Wobec tego podział komisji, jak wskazano w uzasadnieniu, na dwie podkomisje, w sytuacji, gdy cała komisja przeprowadza postępowanie kwalifikacyjne, nie znajduje uzasadnienia i oparcia w regulacjach władztwa uczelnianego.

Przeprowadzone zatem w ten sposób postępowanie kwalifikacyjne, a w konsekwencji wydane w wyniku niego negatywne dla skarżącego rozstrzygnięcia komisji rekrutacyjnych, naruszają uchwalone warunki i tryb rekrutacji na studia na Politechnice.

Ustawa ta w art. 207 ust. 1 poddała kontroli pod względem zgodności z prawem decyzje, o których mowa w art. 169 ust. 10 i 11 oraz w art. 196 ust. 3 Prawa o szkolnictwie wyższym podjęte przez organy uczelni, kierownika studiów doktoranckich lub dyrektora jednostki naukowej w indywidualnych sprawach studentów i doktorantów, a także w sprawach nadzoru nad działalnością uczelnianych organizacji oraz samorządu studenckiego i doktoranckiego, nakazując odpowiednie stosowanie przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postepowania administracyjnego (t. jedn., Dz. U. z 2013 r., poz. 267, zwanej dalej w skrócie - k.p.a.) oraz przepisów o zaskarżaniu decyzji do sądu administracyjnego.

Mając powyższe na uwadze Sąd podziela utrwalony w orzecznictwie i w doktrynie pogląd, że decyzja organów uczelni, w kontekście wyrażonej w art. 77 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasady autonomii szkół wyższych, nie musi spełniać tak surowych kryteriów jak decyzja organu administracji publicznej. Dokonując jednak analizy tego zagadnienia Sąd uznał, że odpowiednie stosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, o którym mowa w przywołanym wyżej art. 207 k.p.a., polega na zachowaniu przez organ uczelni minimum procedury administracyjnej, niezbędnej do załatwienia spraw i zagwarantowania ustawowych uprawnień strony (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 listopada 2000 r., sygn. SK 19/99, OTK nr 7, poz. 258 oraz wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 lipca 2009 r., sygn. akt K 7/09, publik. w OTK-A 2009, Nr 7 poz. 113).

W rozpatrywanej sprawie treść decyzji Wydziałowej Komisji Rekrutacyjnej, Wydziału [...] Politechniki poza wskazaniem w komparycji art. 169 ust. 10 i 207 ust. 1 Prawa o szkolnictwie wyższym, pouczeniem o środku zaskarżenia, wskazuje jedynie wyniki uzyskane w postępowaniu kwalifikacyjnym przez skarżącego oraz ilości minimalnej punktów warunkującej przyjęcie na studia. Treść natomiast zaskarżonej decyzji, poza podaniem podstawy prawnej i pouczenia, sprowadza się także do kilku zdań dotyczących wskazania, że podstawą rekrutacji na kierunek elektrotechnika było złożenie dokumentów oraz miejsce na liście rankingowej, wskazania jednozdaniowego, co zawierał egzamin i co ustaliła komisja rekrutacyjna. Decyzje obu komisji nie posiadają w ogóle (nawet w minimalnym zakresie) uzasadnienia prawnego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia. Odniesienia się organu odwoławczego do zarzutu postawionego przez skarżącego w złożonym odwołaniu ograniczyło się tylko do wyjaśnienia, iż komisja pracowała w dwóch zespołach bez jednakże wskazania regulacji, z której wynika dopuszczalność przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego w ramach rekrutacji na studia przez dwie podkomisje.

W aktach brak jest również jakiejkolwiek dokumentacji obrazującej przebieg postępowania kwalifikacyjnego. Nie znajduje się nawet protokół z prac komisji rekrutacyjnej, przeprowadzającej postępowanie kwalifikacyjne.

Sąd uznał więc, że zaskarżona decyzja oraz utrzymana nią w mocy decyzja Wydziałowej Komisji Rekrutacyjnej Wydziału [...] Politechniki wydane zostały z naruszeniem art. 77 i art. 107 § 1 i § 3 k.p.a.

W tym stanie rzeczy, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit a i c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. jedn., Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie orzekł, na podstawie art. 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. jedn., Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), jak w punkcie II sentencji wyroku.