Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Jan Kacprzak (spr.) po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia K. D. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 27 listopada 2007 r., sygn. akt II SA/Kr 1022/06 oddalające wniosek skarżącej o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku w sprawie ze skargi K. D. na decyzję Wojewody M. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość postanawia oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE:

Postanowieniem z dnia 27 listopada 2007 r., sygn. akt II SA/Kr 1022/06 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił wniosek K. D. o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Sąd wskazał, iż o braku winy stanowiącym wiodącą przesłankę dla przywrócenia terminu do dokonania czynności procesowej można mówić jedynie wtedy, gdy przyczyna uchybienia terminu nie ma żadnego związku z działalnością lub zachowaniem się strony, zaś winą w tym znaczeniu jest nieprzykładanie staranności i troskliwości w takim stopniu, w jakim wymaga tego ze swej natury prowadzenie sprawy sądowej i nieprzestrzeganie wszelkich potrzebnych i możliwych środków ostrożności dla dopełnienia w terminie czynności procesowej. Rozważając kwestie możliwości przywrócenia terminu sąd powinien wyjaśnić, czy uchybienie terminowi z punktu widzenia ustalonych okoliczności mogło być wytłumaczone, czy też stanowi skutek niedbalstwa, które w żaden sposób nie może być usprawiedliwione. Oceniając powołane przez K. D. okoliczności, iż terminowi do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku uchybiła z uwagi na podeszły wiek i zdenerwowanie, a w konsekwencji niezrozumienie pouczenia Sądu, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził, iż skarżąca nie wykazała braku winy w uchybieniu terminu. Sąd I instancji podkreślił, że przesłanka braku winy polega na dopełnieniu obowiązku dołożenia należytej staranności przy dokonywaniu danej czynności procesowej, przy czym przy ocenie jej spełnienia sąd przyjmuje obiektywny miernik staranności. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził, iż okoliczności powołane przez skarżącą nie stanowią nadzwyczajnych przeszkód, które uniemożliwiłyby zachowanie siedmiodniowego terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, zwłaszcza, że skarżącej zostało udzielone na rozprawie stosowne pouczenie, a ponadto jego treść znajduje się także na tablicach ogłoszeń w sądzie i na tablicy elektronicznej przy wejściu do budynku sądu.

Na powyższe postanowienie K. D. w ustawowym terminie wniosła zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W uzasadnieniu podniosła, iż wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku nie złożyła w ustawowym terminie siedmiu dni, bowiem była przekonana, że odpis wyroku zostanie jej przesłany z urzędu. Podkreśliła, że ma [...] lat i z powodu swojego wieku i nerwów nie zrozumiała pouczenia Sądu, a tablic ogłoszeń nie zauważyła. W dniu 7 marca 2008 r. K. D. złożyła w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Krakowie brakujący odpis zażalenia oraz zaświadczenie lekarskie, iż choruje na nadciśnienie tętnicze oraz chorobę wieńcową, w związku z czym "może mieć dekoncentrację umysłu".

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie ma usprawiedliwionych podstaw i podlega oddaleniu.

Według art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 . – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej ustawą) jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Zgodnie natomiast z brzmieniem art. 87 § 1 i 2 ustawy pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu.

Przywrócenie terminu ma charakter wyjątkowy i może nastąpić jedynie wówczas, gdy strona w sposób przekonujący uprawdopodobni brak swojej winy. Z brakiem winy mamy natomiast do czynienia - jak słusznie stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie - tylko w przypadku zaistnienia niezależnych od strony, która uchybiła terminowi i niemożliwych do przezwyciężenia okoliczności, z powodu których doszło do przekroczenia wyznaczonego przepisami prawa terminu. Okolicznościami takimi mogą być na przykład nagła choroba lub błędne pouczenie Sądu. W przedmiotowej sprawie strona skarżąca jako przyczynę uchybienia terminowi wskazała na podeszły wiek, zdenerwowanie na rozprawie w dniu 20 września 2007 r., na której wydano przedmiotowy wyrok oraz niezrozumienie pouczenia Sądu i brak wiedzy co do obecnie obowiązujących przepisów. W świetle ugruntowanego orzecznictwa sądów administracyjnych (por. post. NSA z dnia 10 lutego 2000 r., sygn. akt SA/Sz 1117, wyrok NSA z dnia 6 listopada 1998 r., sygn. akt I SA/Łd 153/97, post. WSA w Warszawie z dnia 21 lutego 2006 r., sygn. akt I SAB/Wa 78/05) powyższe okoliczności nie mogą być uznane za uzasadniające brak winy strony w uchybieniu terminu. Strona zobowiązana jest bowiem z należytą starannością prowadzić swoje sprawy, w szczególności, jeżeli nie jest w stanie samodzielnie podejmować czynności przez Sądem może upoważnić inną osobę do występowania w jej imieniu tj. profesjonalnego pełnomocnika (adwokata lub radcę prawnego) lub osobę bliską w rozumieniu art. 35 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (np. małżonka, rodzeństwo, zstępnych).

W związku z powyższym należy podzielić pogląd Sądu I instancji, iż strona skarżąca nie uprawdopodobniła braku swojej winy w uchybieniu terminu, a zatem nie było podstawy określonej w art. 86 § 1 ww. ustawy do przywrócenia tego terminu.

W tym stanie rzeczy zażalenie podlega oddaleniu na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).