Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Aleksandra Sędkowska Sędziowie: Sędzia WSA Grzegorz Gocki (spr.) Asesor sądowy Anna Komorowska-Kaczkowska Protokolant: Referent stażysta Dagmara Jugo po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 grudnia 2021 r. sprawy ze skargi A. H. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie ustalenia łącznego zobowiązania pieniężnego na 2021 r. I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzający ją nakaz płatniczy Burmistrza N., z dnia [...] nr [...], II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. na rzecz strony skarżącej kwotę 100 zł (słownie złotych: sto 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Przedmiotem skargi wniesionej do tut. Sądu przez A. H. jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia [...] nr [...], utrzymująca w mocy decyzję (nakaz płatniczy) Burmistrza N. z dnia [...] nr [...] ustalającą łączne zobowiązanie pieniężne na 2021 r. w kwocie 825,00 zł,

Decyzja ta zapadła w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Jak wynika z akt sprawy Burmistrz N. decyzją (nakazem płatniczym) z dnia [...], nr [...], ustalił A. H. ( dalej: strona, skarżąca) wysokość łącznego zobowiązania pieniężnego na 2021 r. w kwocie 825,00 zł, na które składa się podatek od nieruchomości od gruntów pozostałych o powierzchni 1.709 m2 w kwocie 623,00 zł (1.709 m2 x stawka 0,37 zł/m2) oraz podatek rolny ustalony od użytków rolnych gruntów V i VI klasy o powierzchni przeliczeniowej 1.4858 w kwocie 193,00 zł (1.4858 x stawka 133,00 zł).

Zastosowane przez organ I instancji stawki w podatku od nieruchomości oraz podatku rolnym wynikały odpowiednio z Uchwały Nr [...] Rady Miejskiej w N. z dnia [...] w sprawie określenia wysokości stawek podatku od nieruchomości (Dz. Urz. Woj. O. poz. [...] z dnia [...]) oraz Uchwały Nr [...] Rady Miejskiej w N. z dnia [...] w sprawie obniżenia średniej ceny skupu żyta przyjmowanej jako podstawa obliczania podatku rolnego na obszarze Gminy N. (Dz. Urz. Woj. O. poz. [...] z dnia [...]). |

Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem strona w złożonym odwołaniu zarzuciła organowi I instancji nieprawidłową interpretację ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz samej Uchwały Rady Miejskiej w N. z dnia [...], poprzez nieprawidłowe zakwalifikowanie jej gruntów pow. 1.709 m2 podlegających opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, do kategorii gruntów pozostałych, w sytuacji gdy z wypisu z rejestru gruntów oraz mapy ewidencyjnej wynika, iż są to grunty oznaczone symbolem "Ws", a jak dalej zauważyła, zgodnie z § 69 pkt 4 ust. 4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Budownictwa z dnia 28 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków są to grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi, a zatem winny one podlegać opodatkowaniu jako grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych według stawki 4,99 zł za ha powierzchni.

Wskazaną na wstępie decyzją z dnia [...] Kolegium utrzymało w mocy decyzję organu I instancji nie podzielając zarzutów odwołania

W swoich rozważaniach na wstępnie przywołało i omówiło mające zastosowanie w niniejszej sprawie regulacje art. 2 ust. 1, art. 3 ust. 1 pkt 1 i art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1170 ze zm.- dalej zwanej: "upol"), a także art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2020 r. poz. 333), zgodnie z którym opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność gospodarcza.

Następnie wskazało i omówiło regulacje § 68 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. nr 38, poz. 454 ze zm.), wskazując , że za użytki rolne uznaje się: - grunty orne, oznaczone symbolem R, - sady, oznaczone symbolem złożonym z litery S i symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym założony został sad, np. S-R, S-Ł, S-Ps, - łąki trwałe, oznaczone symbolem Ł, - pastwiska trwałe, oznaczone symbolem Ps, - grunty rolne zabudowane, oznaczone symbolem złożonym z litery B i symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym wzniesione zostały budynki, np. B-R, B-Ł, B-Ps, - grunty pod stawami, oznaczone symbolem Wsr, - rowy oznaczone symbolem W.

Mając na uwadze regulacje ewidencji gruntów i budynków, dodatkowo podkreślono, że zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2020 r. poz. 2052), podstawę planowania gospodarczego, planowania przestrzennego, wymiaru podatków i świadczeń, oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki publicznej, gospodarki nieruchomościami oraz ewidencji gospodarstw rolnych, stanowią właśnie dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków. Zwrócono jednocześnie uwagę, iż w orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że organy ustalając wysokość zobowiązań w podatku od nieruchomości nie są uprawnione do przyjęcia innej podstawy wymiaru podatku niż dane uwidocznione w ewidencji gruntów. To na podstawie danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków organ podatkowy wymierza odpowiedni podatek i tymi danymi jest związany. Stanowią one zatem podstawę wymiaru podatków, a organy podatkowe nie mogą dokonywać samodzielnych ustaleń, jeśli chodzi o dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków. Dlatego też, dopóki zapis w ewidencji nie zostanie zmieniony, jego treść jest dla organu wiążąca (por. wyroki NSA: z dnia 29 września 2015 r. sygn. akt II FSK 2027/13, z dnia 5 czerwca 2014 r. sygn. akt II FSK 1647/12, z dnia 26 września 2014 r. sygn. akt II FSK 3099/12, z dnia 4 sierpnia 2017 r. sygn. akt II FSK 897/17). Odstępstwa od bezwzględnego związania wpisami zawartymi w ewidencji gruntów i budynków mogą mieć miejsce w sytuacji, gdy informacje zawarte w tej ewidencji pozostają w sprzeczności z danymi zamieszczonymi w innych rejestrach publicznych, których pierwszeństwo wynika z regulujących ich prowadzenie bezwzględnie obowiązujących przepisów, bądź też gdy posłużenie się wyłącznie danymi ewidencyjnymi musiałoby się wiązać z pominięciem przepisów zawartych w ustawie podatkowej, mających wpływ na wymiar podatku. Dane ewidencyjne są bezwzględnie wiążące organ podatkowy, tj. dopóki ewidencja nie zostanie zmieniona w przewidzianym prawem trybie administracyjnym, dane te nie mogą być przez organ w toku postępowania podatkowego samodzielnie korygowane. Aby podważyć treść zapisów ujętych w ewidencji, zainteresowany podmiot powinien zainicjować stosowny tryb ich korekty, powołując się na to, że wpis w ewidencji gruntów odbiega od stanu rzeczywistego. Zatem dopóki dane te nie zostaną zmienione w ewidencji, organy podatkowe mają obowiązek wyliczenia podatku na ich podstawie i co do zasady nie są władne do kwestionowania, czy też korygowania zapisów ewidencji gruntów i budynków (por. wyrok NSA z 30 marca 2018 r. sygn. akt II FSK 738/16).

Jak dalej wskazano, z okoliczności faktycznych sprawy wynikało, że strona w dniu 15 stycznia 2020 r. w siedzibie organu I instancji złożyła Informację o gruntach w której wykazała, że jest właścicielem użytków rolnych niestanowiących gospodarstwa rolnego podlegających opodatkowaniu o powierzchni 1.5331 ha. Z kolei z danych ewidencyjnych wynika, iż w skład ww. gruntów wchodzą grunty pod wodami powierzchniowymi (Ws) o pow. 0.1709 ha, grunty orne (RIVa) o pow. 0.8514 ha, grunty orne (RV) o pow. 0.0991 ha oraz pastwiska (PsIII) o pow. 04117ha.

Zatem z informacji ewidencji gruntów wynika, iż sporny obecnie grunt, co do którego odwołująca kwestionuje zastosowaną przez organ I instancji stawkę, tj. grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi został oznaczony w ewidencji symbolem (Ws, a zatem grunt ten nie kwalifikuje się do użytków rolnych i co nie jest kwestionowane, podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Kwestię sporną stanowiła natomiast stawka podatkowa , jaką grunty te winny podlegać opodatkowaniu, a mianowicie według strony winny być opodatkowane stawką przewidzianą w Uchwale Nr [...] Rady Miejskiej w N. z dnia [...] dla gruntów pod wodami powierzchniowymi stojącymi wynoszącą 4.99 zł za ha, zaś według organu I instancji według stawki podatkowej w wysokości 0,37 zł/m2 przewidzianej dla gruntów pozostałych.

Odnosząc się do tej kwestii kolegium zważyło, że w zależności od tego, czy dany grunt znajdujący się pod stawem zostanie oznaczony symbolem Wsr, czy też symbolem Ws - będzie on objęty opodatkowaniem odpowiednio podatkiem rolnym lub podatkiem od nieruchomości. W odniesieniu do gruntów oznaczonych symbolem Ws, grunty te powinny być opodatkowane albo stawką przewidzianą dla gruntów pozostałych, jak w rozpatrywanym przypadku, albo - w sytuacji gdy są w posiadaniu przedsiębiorcy - stawką dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Co natomiast istotne z uwagi na zarzut i uzasadniającą go argumentację przedstawioną obecnie w odwołaniu, według Kolegium do przedmiotowego gruntu (oznaczonego symbolem Ws) nie jest możliwe zastosowanie preferencyjnej stawki podatku wskazanej w przepisie art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, wskazanej jednocześnie w ww. Uchwale Nr [...] Rady Miejskiej w N. z dnia [...] w sprawie określenia wysokości stawek podatku od nieruchomości, z uwagi na okoliczność, iż stawka ta ma jedynie zastosowanie do gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych (por. wyrok NSA z dnia 23 sierpnia 2016 r. sygn. akt II FSK 2130/14).

Zdaniem Kolegium równie istotne i przesądzające o prawidłowości rozstrzygnięcia dokonanego zaskarżoną decyzją organu I instancji, jest to , że sama strona nie załączyła żadnych dokumentów wskazujących, że grunt o pow. 0.1709 ha oznaczony w ewidencji jako "Ws", stanowi jezioro (symbol "Wp"), bądź jest zajęty na zbiornik wodny retencyjny lub zbiornik elektrowni wodnej.

Reasumując powyższe, uznano zaskarżoną decyzję organu I instancji za prawidłową bowiem została ona oparta na prawidłowej kwalifikacji gruntów podlegających opodatkowaniem podatkiem rolnym oraz podatkiem od nieruchomości i z prawidłowym zastosowaniem stawek dla tych gruntów przewidzianych w Uchwałach Rady Miejskiej na 2021r.

W skardze wniesionej do tut Sądu skarżąca wnosząc o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji wraz z poprzedzającą ją decyzją organu pierwszej instancji oraz zasądzenie na jej rzecz zwrot kosztów postępowania według norm przepisanych, zarzuciła oby tym rozstrzygnięciom rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, polegające na zastosowaniu nieaktualnych przepisów o czym świadczy miedzy innymi powołanie się na wyrok NSA odnoszący się do innej treści art. 5 § 1 pkt 1 upol . Zarzuciła też nieuzasadnioną nadinterpretację przepisów prawa lub niezrozumienie sensu jej odwołania.

Uzasadniając zarzuty skargi, skarżąca na wstępie podkreśliła, że nie będąc prawnikiem założyła, że być może błędnie zarówno organ I instancji jak i organ II instancji stanowiący instytucje profesjonalnie zajmujące się prawem nie będą od niej wymagały szczegółowego dowodu i weryfikacji stosowania obowiązujących w Polsce przepisów prawa. Niemniej jednak w związku z negatywnym dla niej końcowym rozstrzygnięciem, w dalszej części uzasadnienia skargi przedstawiła w sposób możliwie dokładny szczegółowe uzasadnianie i wyjaśnienie własnego stanowiska wraz z przytoczeniem istotnych według niej ustaw, uchwał i rozporządzeń, a także wyroków NSA.

Wskazała zatem, iż zasadniczym argumentem "przesądzającym", że "nie jest możliwe zastosowanie preferencyjnej stawki podatku wskazanej w przepisie art. 5 ust. 1 pkt 1 lit b upol , określonej też w Uchwale Nr [...] Rady Miejskiej w N. z dnia [...] w sprawie określania wysokości stawek podatku od nieruchomości" (...) jest twierdzenie organów , że stawka ta ma jedynie zastosowanie do gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych. W tym też względzie Kolegium odwołało się do wyroku NSA z dnia 23 sierpnia 2016 r. sygn. akt IIFSK 2130/14, który to jednakże według skarżącej, dotyczy stanu prawnego co najwyżej z 2014 r. Natomiast jak zauważyła skarżąca od roku 2016 stosowna regulacja ustawowa po nowelizacji dotyczyła już gruntów "pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych" i tak też została określona dla tej kategorii gruntów stawka podatkowa w uchwale Rady Miejskiej w N. na rok 2021.

Odnosząc się z kolei do argumentacji Kolegium, iż to na niej spoczywał obowiązek przedłożenia dowodów uzasadniających zastosowanie preferencyjnej stawki podatku, o jakiej mowa w przepisie art. 5 ust. 1 pkt. 1 lit. b upol , skarżąca odwołując się do tego samego co Kolegium wyroku NSA z dnia 23 sierpnia 2016 r. sygn. akt II FSK 2130/14 , a także wyroku NSA z 7 czerwca 2016 r. sygn. akt II FSK1579/14 wskazała, iż stosownie do treści art. 121 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 z późn. zm.- dalej zwanej: o.p.) postępowanie podatkowe powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych, zaś art. 122 tej ustawy nakazuje organowi podatkowemu podjęcie wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym. Konkretyzację zasady prawdy obiektywnej stanowi art. 187 § 1 o.p., zgodnie z którym organ podatkowy jest obowiązany zebrać i w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy, w ramach swobodnej oceny dowodów ( art. 191 o.p.) Ocena ta będzie jednak dopiero wówczas właściwie dokonana, jeżeli w postępowaniu podatkowym zostaną zgromadzone wszystkie dowody niezbędne do ustalenia prawdy obiektywnej. W przypadku gdy w sprawie wymagane są wiadomości specjalne, organ podatkowy może powołać na biegłego osobę dysponującą takimi wiadomościami, w celu wydania opinii.

Zdaniem skarżącej oznacza to, że to organy l i II instancji powinny dochować należytej staranności przy podejmowaniu decyzji podatkowych w sposób budzący zaufanie, ale nie poprzez spłycenie sprawy i sprowadzenie jej rozpoznania do "skopiowania" wyroku NSA dotyczącego innej treści aktu prawnego, co na pewno takiego zaufania nie buduje, a wręcz je rujnuje.

W odpowiedzi na skargę Kolegium wnosząc o jej oddalenie i podtrzymało swoją dotychczasową argumentację.

Wprawdzie jak wskazano należy podzielić stanowisko skargi - którego Kolegium nie kwestionowało - iż przepis art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b upol - od 1 stycznia 2016 r. otrzymał nowe brzmienie, niemniej jednak nadal preferencyjna stawka podatku nie odnosi się do wszelkich zbiorników wodnych, jak podnosi skarżąca, lecz tylko do sztucznych zbiorników na gruntach sklasyfikowanych, jak wody powierzchniowe płynące (symbol "Wp"). Bezsporną natomiast w przedmiotowej sprawie jest okoliczność, iż przedmiotowe grunty nie były sklasyfikowane jako "Wp". Niezależnie więc od tego, że na tych gruntach znajduje się - zgodnie ze wskazaniem skarżącej - zbiornik sztuczny, to brak odpowiedniego symbolu w ewidencji gruntów ("Wp") uniemożliwiał zastosowanie w przedmiotowej sprawie również od 1 stycznia 2016 r. stawki preferencyjnej. Powyższej okoliczności nie zmienia też powołanie się w zaskarżonej decyzji przez Kolegium na wyrok NSA z dnia 23 sierpnia 2016 r. sygn. akt II FSK 2130/14 odnoszący się do przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2016 r.

Końcowo ponowne podkreślono, iż na potwierdzenie swojego stanowiska, co do preferencyjnej stawki opodatkowania spornego gruntu, skarżąca nie przedłożyła żadnych dokumentów wskazujących, że grunt o pow. 0.1709 ha oznaczony w ewidencji jako "Ws", stanowi jeden z rodzajów zbiorników sztucznych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest uzasadniona.

Kryteria sądowej kontroli zaskarżonych aktów organów administracji publicznej zostały wyznaczone przepisem art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 t.j.) - dalej jako: "p.p.s.a.", zgodnie z którym decyzja podlega uchyleniu w razie stwierdzenia przez Sąd naruszenia przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenia przepisów prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania lub innego naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy jak też w razie stwierdzenia okoliczności uzasadniających stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji (pkt 2). Równocześnie w myśl art. 134 § 1 p.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (z zastrzeżeniem niemającym tu zastosowania). Z kolei w myśl art. 135 p.p.s.a. sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia.

Przeprowadzona przez Sąd, w granicach tak określonej kognicji, kontrola legalności zaskarżonej decyzji wykazała, że rozstrzygnięcie to , a także rozstrzygniecie je poprzedzające naruszają prawo.

Przedmiotem skargi, a tym samym kontroli Sądu, jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia [...], utrzymująca w mocy decyzję organu I instancji ustalającą skarżącej łączne zobowiązanie pieniężne na 2021 r. w kwocie 825,00 zł, przy czym istotą sporu w niniejszej sprawie stanowi rozbieżność stron postępowania sądowego, co do wysokości stawki podatkowej właściwej dla opodatkowania spornych gruntów o pow. 0.1709 ha oznaczonych w ewidencji symbolem (Ws).

Według organów po0datkowych obu instancji grunty te winny podlegać opodatkowaniu według stawki podatkowej w wysokości 0,37 zł/m2 przewidzianej w Uchwale Nr [...] Rady Miejskiej w N. z dnia [...]. Z kolei skarżąca uważa, że będzie do nich miał zastosowane stawka podatkowa przewidziana w tej uchwale dla gruntów pod wodami powierzchniowymi stojącymi wynosząca 4.99 zł za ha.

Na wstępie dalej czynionych rozważań Sądu, na co słusznie zwróciła uwagę skarżąca, pokreślenia wymaga, e do rozpoznania zaistniałego sporu mają zastosowanie odpowiednie regulacje ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w brzmieniu obowiązującym w spornym w sprawie roku 2021.

Sąd zauważa zatem, że z dniem 1 stycznia 2016 r. zmieniło się brzmienie art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b upol (zmiana nastąpiła na podstawie art. 9 pkt 5 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw -Dz.U. z 2015 r., poz. 1045) i zgodnie z tym nowym uregulowaniem, preferencyjne stawki podatku od nieruchomości dotyczą gruntów pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych. Po nowelizacji szczególna maksymalna stawka podatku od nieruchomości dotyczy wszystkich gruntów pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych. O ile zatem po nowelizacji grunty pod wodami zbiorników sztucznych korzystają ze stawki preferencyjnej, o tyle całkowicie odmienne brzmienie przepisu przed 1 stycznia 2016 r. przewidywało, że taka stawka nie mogła znaleźć zastosowania we wcześniej obowiązującym stanie prawnym obowiązującym do 31.12.2015 r.

Już z tego tylko powodu na co zwróciła zasadnie uwagę skarżąca, odwoływanie się przez Kolegium w swojej argumentacji do linii orzeczniczej sądów administracyjnych , w tym do przywoływanego wprost w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wyroku NSA z dnia 23 sierpnia 2016 r. sygn. akt II FSK 2130/14 , odnoszących się do stanu sprzed nowelizacji art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b upol , było nieuprawnione w realiach niniejszej sprawy.

Dokonana z dniem 1 stycznia 2016 r. ustawą z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw nowelizacja ustawę z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym miała w swoim założeniu usunąć liczne pojawiające się dotychczas wątpliwości związane ze stosowaniem niektórych przepisów normujących podatek od nieruchomości, rolny, leśny, a także opłaty lokalne.

W ramach tej ustawy nowelizującej w istotny sposób zmieniono między innym zasady opodatkowania gruntów pod wodami.

Do końca 2015 roku konstrukcja wyłączenia z opodatkowania obejmująca grunty pod wodami uregulowana była w art. 2 ust. 3 pkt 2 upol, przy czym wyłączenie to nie miało charakteru generalnego i obejmowało tylko pewne ich kategorie. Przepis ten stanowił bowiem, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi i kanałami żeglownymi, z wyjątkiem jezior oraz gruntów zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych. Zatem z opodatkowania podatkiem od nieruchomości wyłączono w zasadzie jedynie dwie kategorie gruntów, a mianowicie grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi oraz grunty pod kanałami żeglownymi.

Z kolei dla niewyłączonych spod opodatkowania podatkiem od nieruchomości gruntów pod jeziorami oraz zbiorników wodnych retencyjnych lub elektrowni wodnych, ustawodawca przewidział odrębną, preferencyjną, stawkę podatku od nieruchomości.

Od 1 stycznia 2016 r. art. 2 ust. 3 pkt 2 upol otrzymał nowe brzmienie i obecnie stosownie do jego treści opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi, z wyjątkiem gruntów pod wodami jezior lub zbiorników sztucznych. Istotnym jest przy tym zwrócenie uwagi, że wraz z nowelizacją wyżej przywołanej regulacji, ustawodawca doprecyzował też w art. 1a ust. 3 pkt 7 upol zakres znaczeniowy pojęć, którymi się posługuje, określając nowe zasady opodatkowania gruntów pod wodami. Zgodnie z tym przepisem za grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi oraz grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi rozumie się grunty sklasyfikowane w ten sposób w ewidencji gruntów i budynków. Przepis ten - pominięty w swoich rozważaniach przez organy podatkowe - ma istotne znaczenie w kontekście stosowania analizowanego wyłączenia podatkowego oraz pozostałych przepisów traktujących o opodatkowaniu gruntów pod wodami. Obecnie nie powinno już być wątpliwości, iż w tej regulacji chodzi o grunty, o których mowa w § 68 ust. 4 pkt 2 i 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, tj. grunty sklasyfikowane odpowiednio jako Wp i Ws.

Od 1 stycznia 2016 r. został także w dość istotny sposób znowelizowany art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b upol. Obecnie preferencyjna stawka podatku od nieruchomości obejmuje grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych. W odróżnieniu od poprzednio obowiązującego do końca 2015r. stanu prawnego, w ramach dokonanej nowelizacji brzmienia tej regulacji zrezygnowano z posługiwania się niejasnymi dotychczas pojęciami, takimi jak: zbiornik retencyjny oraz zbiornik elektrowni wodnej. Obecnie zatem z preferencyjnej stawki podatku mogą skorzystać grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako Ws lub Wp, jeżeli pokryte są wodami jezior lub znajduje się na nich sztuczny zbiornik, co w praktyce oznacza że sam ustawodawca zrównał status prawny zbiorników naturalnych (jezior) oraz zbiorników sztucznych. Tym samym w świetle znowelizowanego brzmienia art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b upol każdy zbiornik wodny, zarówno powstały w wyniku działalności człowieka jak i w powstały w sposób naturalny w wyniku działań przyrody może być opodatkowany preferencyjną stawką podatku od nieruchomości, o ile grunt na którym jest usytuowany został sklasyfikowany w ewidencji gruntów i budynków jako Ws lub Wp.

Decydującym czynnikiem o opodatkowaniu gruntu podatkiem od nieruchomości w preferencyjny sposób jest zatem odpowiednie jego oznaczenie w ewidencji gruntów i budynków.

Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt niniejszej sprawy, podkreślić należy, iż nie ma sporu co do tego, że sporne grunty skarżącej zostały ujęte w aktualnej ewidencji gruntów i budynków jako grunty pod wodami stojącymi i są oznaczone symbolem Ws. Zupełnie nietrafiony jest zatem użyty przez Kolegium, i to na niekorzyść skarżącej argument, że skarżąca nie załączyła żadnych dokumentów wskazujących, że grunt o pow. 0.1709 ha oznaczony w ewidencji jako "Ws", stanowi jezioro (symbol "Wp"), bądź jest zajęty na zbiornik wodny retencyjny lub zbiornik elektrowni wodnej. Ta cześć wypowiedzi Kolegium wprost świadczy o tym, iż rozpoznając sprawę, wadliwie oparto się na nieaktualnym stanie prawnym sprzed 1 stycznia 2016r, na co słusznie wskazano w zarzutach skargi.

Wprawdzie już w odpowiedzi na skargę, Kolegium wskazało iż nie kwestionowało, że w sprawie winien mieć zastosowanie przepis art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b upol w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r., niemniej jednak - jak dalej zauważyło również zgodnie z tym nowym brzmieniem tego przepisu - preferencyjna stawka podatku nie odnosi się do wszelkich zbiorników wodnych, jak podnosi skarżąca, lecz tylko do sztucznych zbiorników na gruntach sklasyfikowanych, jak wody powierzchniowe płynące (symbol "Wp"), zaś bezsporną w sprawie jest okoliczność, że przedmiotowe grunty nie były w ten sposób sklasyfikowane w ewidencji. Niezależnie więc od tego, że na tych gruntach znajduje się - zgodnie ze wskazaniem skarżącej - zbiornik sztuczny, to brak odpowiedniego symbolu w ewidencji gruntów ("Wp") uniemożliwiał zastosowanie w przedmiotowej sprawie preferencyjnej stawki od dnia 1 stycznia 2016 r.

Również to twierdzenie Kolegium pozostaje w sprzeczności z literalnym brzmieniem znowelizowanego art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b upol , w którym mowa jest o gruntach pod wodami powierzchniowymi stojącymi ( a zatem oznaczonych symbolem Ws) lub wodami powierzchniowymi płynącymi ( a zatem oznaczonych symbolem Wp) jezior i zbiorników sztucznych. W żaden zatem sposób ustawodawca nie ograniczył preferencyjnej stawki podatku wyłącznie do symboli Wp, czyli gruntów pod wodami powierzchniowymi płynącymi. Natomiast ograniczenie takie faktycznie miało miejsce w stanie prawnym sprzed 1 stycznia 2016r., gdyż wówczas faktyczne w art. 1a ust. 3 pkt 7 upol mowa była wyłącznie o gruntach pod wodami powierzchniowymi płynącymi, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako Wp.

Stosownie do § 68 pkt 6 rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków rozporządzenia zaliczanie gruntów do poszczególnych użytków gruntowych określa załącznik nr 6 do rozporządzenia. W załączniku tym wskazano cechy gruntów i inne przesłanki, które decydują o zaliczaniu gruntów do poszczególnych użytków gruntowych. W pozycji 23, 24, 25 załącznika zawarto opis gruntów pod wodami oznaczonymi odpowiednio symbolami Wm, Wp, Ws. W pozycji 24: do gruntów pod wodami płynącymi (Wp) zalicza się grunty pokryte wodami powierzchniowymi płynącymi, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz.U.2012.145 j.t.). W pozycji 25 do gruntów pod wodami powierzchniowymi stojącymi (Ws) zalicza się grunty pokryte wodami powierzchniowymi stojącymi, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2 ustawy Prawo wodne oraz grunty trwale pokryte wodami znajdujące się w zagłębieniach terenu powstałych w wyniku działalności człowieka, niebędące stawami oraz niezliczone do nieużytków, o których mowa w lp. 9.

Skoro zatem, z czym Sąd się w pełni zgadza, samo Kolegium podkreśliło , iż jak wskazuje się w orzecznictwie sądów administracyjnych organy ustalające wysokość zobowiązań w podatku od nieruchomości nie są uprawnione do przyjęcia innej podstawy wymiaru podatku niż dane uwidocznione w ewidencji gruntów i to na podstawie tych danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków organ podatkowy wymierza odpowiedni podatek i tymi danymi jest związany, to nieuwzględnienie w niniejszej sprawie danych ewidencyjnych dotyczących spornych gruntów stanowiło istotne naruszenie prawa. Dlatego też, dopóki zapis w ewidencji spornych gruntów skarżącej jako gruntów pod wodami powierzchniowymi stojącymi oznaczonych symbolem Ws nie zostanie zmieniony, jego treść jest dla organu wiążąca , a organy podatkowe – na co również zwróciło uwagę Kolegium - nie mogą dokonywać w tym zakresie samodzielnych ustaleń, odmiennych niż dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków.

Wprawdzie, odstępstwa od bezwzględnego związania wpisami zawartymi w ewidencji gruntów i budynków mogą mieć miejsce w pewnych sytuacjach, jednakże dotyczy to wyłącznie takich przypadków, gdy informacje zawarte w ewidencji pozostają w sprzeczności z danymi zamieszczonymi w innych rejestrach publicznych, których pierwszeństwo wynika z regulujących ich prowadzenie bezwzględnie obowiązujących przepisów, bądź też gdy posłużenie się wyłącznie danymi ewidencyjnymi musiałoby się wiązać z pominięciem przepisów zawartych w ustawie podatkowej, mających wpływ na wymiar podatku.

Wskazując zatem na możliwość odstępstwa od bezwzględnego związania wpisami zawartymi w ewidencji gruntów i budynków, trudno nie zauważy, iż to podmiot kwestionujący prawidłowość istniejącego wpisu w ewidencji gruntów i budynków, winien wykazać, że informacje zawarte w tej ewidencji pozostają w sprzeczności z danymi zamieszczonymi w innych rejestrach publicznych.

Zatem w sytuacji, gdy skarżąca dysponuje aktualnym wpisem w ewidencji określającym sporne gruntu jako grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi oznaczone symbolem Ws , to nie do niej należy potwierdzanie w formie dowodowej, że wpis ten odpowiada rzeczywistemu stanowi rzeczy. Trudno zatem w tej sytuacji zgodzić się z argumentacją Kolegium, jakoby to skarżąca miała obowiązek przedłożenia organom podatkowym dokumenty potwierdzające jej stanowisko, że sporny grunt o pow. 0.1709 ha oznaczony w ewidencji jako "Ws", stanowi jeden z rodzajów zbiorników sztucznych.

Wręcz przeciwnie, to organy podatkowe, prowadząc z urzędu postępowanie podatkowe, jeżeli kwestionują rzeczywiste istnienie na spornych gruntach sztucznego zbiornika, to same winny podjąć stosowne działania wyjaśniające. Oczywistym jest , że skarżąca wywodząc z przepisu prawa materialnego art. 5 ust. 1 pkt. 1 lit. b upol korzystne dla siebie skutki prawne, powinna o ile zajdzie taka potrzeba, współuczestniczyć w kształtowaniu prawidłowego stanu faktycznego.

W tym stanie sprawy Sąd stwierdza, że co do zasady grunt posiadający w ewidencji gruntów i budynków oznaczenie "Ws", pod jeziorami i zbiornikami sztucznymi jest opodatkowany stawką preferencyjną, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b) upol., a tym samym wadliwe było ograniczenie przez organy podatkowe obu instancji powyższej stawki podatkowej wyłącznie do sztucznych zbiorników na gruntach sklasyfikowanych, jak wody powierzchniowe płynące (symbol "Wp").

W tym stanie rzeczy Sąd stwierdził, że organy w zakresie opodatkowania spornych gruntów dopuściły się obrazy przepisów prawa materialnego art. 5 ust. 1 pkt. 1 lit. b upol w związku z § 68 ust. 4 pkt. 2 i pkt. 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa w sprawie ewidencji gruntów budynków z dnia 29 marca 2001 r., której konsekwencją było naruszenie przepisów postępowania tj.: art. 121 § 1, art. 122, art. 187 § 1, art. 197 § 1 Ordynacji podatkowej w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie: art. 135 i art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c ustawy p.p.s.a. orzekł jak w sentencji wyroku. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 w związku z art. 205 § 2 p.p.s.a.