drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Uchylono zaskarżony wyrok i oddalono skargę, I OSK 228/16 - Wyrok NSA z 2016-08-05, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 228/16 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2016-08-05 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2016-02-01
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Dariusz Chaciński /sprawozdawca/
Irena Kamińska /przewodniczący/
Monika Nowicka
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
II SAB/Po 101/15 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2015-11-04
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 1984 nr 5 poz 24 art. 3a
Ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe.
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 3 ust. 1i ust. 13
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Irena Kamińska, Sędzia NSA Monika Nowicka, Sędzia del. WSA Dariusz Chaciński (spr.), Protokolant sekretarz sądowy Julia Chudzyńska, po rozpoznaniu w dniu 5 sierpnia 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 4 listopada 2015 r. sygn. akt II SAB/Po 101/15 w sprawie ze skargi P.G. na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w [...] w przedmiocie udzielenia informacji prasowej 1) uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2) zasądza od P.G. na rzecz Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w [...] kwotę 280 (dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z 4 listopada 2015 r., sygn. akt II SAB/Po 101/15, po rozpoznaniu sprawy ze skargi P.G. na bezczynność w przedmiocie udzielenia informacji prasowej, zobowiązał Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego [...] do rozpoznania wniosku skarżącego z [...] maja 2015 r. w terminie 14 dni od doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy (pkt I); stwierdził, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa (pkt II); zasądził koszty postępowania (pkt III).

W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał na następujący stan sprawy.

Pismem z [...] maja 2015 r. redaktor naczelny dziennika [...] P.G. zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego [...] o udzielenie informacji poprzez przysłanie kopii protokołów i podjętych uchwał z posiedzeń Zarządu Okręgowego odbytych w roku 2015 do chwili złożenia wniosku, w formie kserokopii przesłanych pocztą lub skanów przesłanych pocztą elektroniczną. Jako podstawę prawną swojego żądania wskazał art. 4 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe.

Przewodniczący Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego [...] pismem z [...] czerwca 2015 r. poinformował wnioskodawcę, iż z żądanymi dokumentami może się zapoznać w siedzibie Zarządu Okręgu w dniach [...] -[...] lipca 2015 r. Jednocześnie wyjaśnił, że taka forma udzielenia informacji wynika z licznych obowiązków służbowych i braku możliwości przygotowania dokumentów z uwagi na prace związane z organizacją Okręgowego Zjazdu Delegatów PZŁ w [...].

P.G. , redaktor naczelny dziennika [...], wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego [...], w przedmiocie udzielenia prasie informacji publicznej na wniosek z [...] maja 2015 r. W uzasadnieniu skargi wskazał, że wnioskowana informacja nie została udzielona, jak również nie dokonano żadnej z czynności wymienionych w art. 13-17 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Wyjaśnił m.in., że udostępnianie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. nr 112, poz. 1198 ze zm – dalej: "u.d.i.p.). Jednocześnie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. nr 5, poz. 24 ze zm.) poszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania prasie informacji o podmioty nie wymienione w u.d.i.p., tj. o przedsiębiorców i podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku. Zatem w świetle art. 3a ustawy Prawo prasowe dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji, w sytuacji, gdy wnioskuje o nią prasa, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz charakteru adresata wniosku. Skarżący wskazał, że zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Strona skarżąca podniosła, iż Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją powyższego unormowania. Polski Związek Łowiecki wykonuje m.in. zadania administracji publicznej, w tym między innymi polegające na zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Ponadto Polski Związek Łowiecki realizuje również zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. Wymienione zadania nałożone na Związek w drodze ustawy mają charakter publiczny, dlatego informacja o działalności jego organów, określonych w ustawie winna być udzielana na wniosek tak prasy, jak i każdego obywatela R.P. na postawie przepisów u.d.i.p. Wniosek z [...] maja 2015 r., jako dotyczący udzielenia informacji o charakterze publicznym i skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, podlegał rozpatrzeniu przez Zarząd Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego [...] w trybie przewidzianym w u.d.i.p., a nie w trybie art. 4 ustawy Prawo prasowe. Oznacza to, że brak odpowiedzi Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego [...] jest bezczynnością w tym przedmiocie.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego [...] wniósł o jej oddalenie. W uzasadnieniu wskazano, iż Zarząd udzielił odpowiedzi na wniosek z [...] maja 2015 r. pismem z [...] czerwca 2015 r., w którym zaproszono skarżącego do zapoznania się z obszerną dokumentacją w siedzibie Zarządu. W tej sytuacji Zarząd Okręgowy PZŁ [...] wykonał obowiązek udzielenia informacji w ustawowym terminie 14 dni.

Uwzględniając skargę wskazanym na wstępie wyrokiem z 4 listopada 2015 r., II SAB/Po 101/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu stwierdził, że w świetle art. 25 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 7, art. 1 i art. 3a ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe oraz przedstawionego wypisu z rejestru dzienników i czasopism, nie budzi wątpliwości legitymacja czynna redaktora naczelnego dziennika [...] P.G. do złożenia skargi do sądu administracyjnego. Jednocześnie, w myśl art. 3a tej ustawy, w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.). Oznacza to, iż udostępnienie prasie informacji – która ma walor informacji publicznej w rozumieniu wymienionej wyżej ustawy – odbywa się w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, a nie w trybie art. 4 ustawy Prawo prasowe.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w tym podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

Zgodnie z poglądem ukształtowanym w orzecznictwie sądów administracyjnych (patrz wyrok NSA z z dnia 5 kwietnia 2013 r., I OSK 89/13), Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, do którego mają zastosowanie przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. Analizując kompetencje Polskiego Związku Łowieckiego wynikające z przepisów ustawy stwierdzić należy, że ustawodawca przekazał mu do realizacji zadania z zakresu administracji publicznej. Zdania te wynikają m.in. z art. 34 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2013 r., poz. 1226, ze zm.). Co istotne, zadania określone w art. 34 ustawy Prawo łowieckie mogą być realizowane również przez organy okręgowe Związku, w tym jego zarządy okręgowe (art. 32a ust. 4 ustawy Prawo łowieckie).

Przepis art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej wymienia podmioty zobowiązane do udostępniania informacji publicznej, przy czym katalog podmiotów wyliczonych w art. 4 ust. 1 pkt 1-5 nie ma charakteru zamkniętego. Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego jest podmiotem zobowiązanym do udzielania informacji publicznej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. i co za tym idzie do rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej przez ten podmiot stosować się będzie regulacje ustawy o dostępie do informacji publicznej i to niezależnie od tego, czy wniosek pochodzi od obywatela działającego w imieniu własnym, czy też od prasy.

We wniosku z [...] maja 2015 r. zwrócono się o udzielenie informacji, która miała charakter informacji publicznej, dotyczyła bowiem informacji z zakresu przedmiotu działalności i zasad funkcjonowania zobowiązanego organu w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Tym samym skarżący mógł domagać się udostępnienia mu wnioskowanych informacji, ponieważ miały one status informacji publicznej.

Sposób i termin udostępnienia informacji publicznej regulują przepisy art. 13 i art. 14 ustawy o dostępie do informacji publicznej. W myśl tych przepisów udostępnienie informacji publicznej na wniosek następuje co do zasady bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, w sposób i w formie zgodnej z wnioskiem. Jeżeli informacja nie może być udostępniona w wymienionym wyżej terminie podmiot zobowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. Podobnie, jeżeli informacja nie może być udostępniona w sposób lub formie określonych we wniosku – z uwagi na brak w dyspozycji podmiotu zobowiązanego koniecznych do takiego udostępnienia środków technicznych – należy powiadomić pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazać w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. Jeżeli wnioskodawca w terminie 14 dni od powiadomienia nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub formie wskazanych w powiadomieniu postępowanie umarza się.

W przedmiotowej sprawie wniosek o udostępnienie informacji publicznej z [...] maja 2015 r. został złożony do podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji w dniu [...] czerwca 2015 r. We wniosku wskazano, iż informacja ma być udostępniona poprzez przesłanie kserokopii wnioskowanych dokumentów przesyłką pocztową albo ich skanów pocztą elektroniczną. Termin do udzielenia informacji upływał [...] czerwca 2015 r. W terminie powyższym Zarząd Okręgowy PZŁ [...] powiadomił skarżącego, iż żądaną informację może uzyskać poprzez zapoznanie się z wnioskowanymi dokumentami w siedzibie Zarządu w dniach [...] -[...] lipca 2015 r. Jednocześnie wskazano, iż taki sposób i termin uzyskania informacji podyktowany jest licznymi obowiązkami służbowymi i brakiem możliwości przygotowania dokumentów w związku z pracami nad organizacją Okręgowego Zjazdu Delegatów PZŁ [...]. Pismo z [...] czerwca 2015 r. spełnia wymogi powiadomienia z art. 13 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jednocześnie pismo to nie może być uznane za skuteczne powiadomienie z art. 14 ust. 2 u.d.i.p. Zmiana wskazanego we wniosku sposobu i formy udostępnienia informacji może bowiem nastąpić wyłącznie w przypadku braku w dyspozycji podmiotu zobowiązanego środków technicznych umożliwiających realizację wniosku, nie mogą to być natomiast względy natury organizacyjnej – a na tą ostatnią okoliczność powołał w niniejszej sprawie Zarząd Okręgowy PZŁ [...].

Reasumując Sąd I instancji stwierdził, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego [...] do dnia wyrokowania nie udzielił skarżącemu żądanej informacji publicznej, jak również nie podjął skutecznie czynności ani nie wydał rozstrzygnięć przewidzianych w przepisach art. 14 ust. 2, art. 15 ust. 2, art. 16 ust. 1 i art. 17 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Tym samym wymieniony podmiot na dzień złożenia skargi oraz na dzień wyrokowania pozostawał w bezczynności w rozpoznaniu wniosku z [...] maja 2015 r.

Z powyższych względów Sąd Wojewódzki na podstawie art. 149 p.p.s.a. zobowiązał Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego [...] do załatwienia wniosku skarżącego z [...] maja 2015 r. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej w terminie 14 dni od zwrotu organowi akt sprawy z prawomocnym wyrokiem. Stwierdził także, że bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego [...] nie nastąpiła z rażącym naruszeniem prawa. Podmiot zobowiązany nie pozostawił wniosku z [...] maja 2015 r. bez jakiejkolwiek odpowiedzi, a pozostawanie przez Zarząd w stanie bezczynności wynikało nie z lekceważenia przepisów prawa, lecz z niewłaściwego ich zastosowania.

W skardze kasacyjnej, zaskarżając powyższy wyrok w całości, Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego [...] zarzucił Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Poznaniu naruszenie:

- art. 151 poprzez jego błędne niezastosowanie i art. 149 § 1 p.p.s.a. poprzez jego błędne zastosowanie, podczas gdy działaniu ZO PZŁ nie można było zarzucić bezczynności w sprawie, co miało istotny wpływ na wynik sprawy,

- art. 3a ustawy Prawo prasowe - poprzez jego błędne zastosowanie, podczas gdy informacja objęta wnioskiem nie stanowiła informacji publicznej,

- art. 3 ust. 1 i art. 13 u.d.i.p. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, podczas gdy prawidłowe ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie winny skutkować konkluzją, iż informacja objęta wnioskiem nie obejmuje uprawnienia do informacji publicznej, tym samym brak było podstaw do zastosowania niniejszego przepisu.

Wskazując na powyższe podstawy kasacyjne, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i oddalenie skargi oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej jej autor podniósł, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego [...] nie pozostawał w bezczynności. Sąd I instancji błędnie zaś zastosował art. 3a u.p.p., a tym samym uznał, iż wniosek P.G. obejmował żądanie udostępnienia informacji publicznej, w sytuacji, gdy żądanym przez skarżącego informacjom takiego przymiotu przypisać nie było można. Ponadto podkreślono, iż uczestnik postępowania jest członkiem Polskiego Związku Łowieckiego, a tym samym winien być w tym przypadku zastosowany szczególny tryb udostępniania informacji, to jest tryb wewnątrzorganizacyjny.

Skarżący kasacyjnie podnosił również, że działanie Redaktora Naczelnego dziennika [...] nie było skierowane na realizację konstytucyjnego prawa do informacji, lecz – z uwagi na złożenie kilkudziesięciu skarg kasacyjnych związanych z korzystaniem z tego prawa – stanowiło nadużycie prawa do informacji.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną P.G. stwierdził, że nie podziela zapatrywania skarżącego kasacyjnie, opartego na wyrokach NSA z 7 października 2015 r., I OSK 1974/14 i I OSK 1928/14, że uchwały i protokoły ZO PZŁ nie są informacją publiczną, gdyż PZŁ jest stowarzyszeniem. Zdaniem uczestnika postępowania PZŁ był stowarzyszeniem do 1952 r., co wynika z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 6 listopada 2012 r., K 21/11. Obecnie PZŁ jest zrzeszeniem, realizującym zadania publiczne. Nie jest też prawdziwy zarzut o nadużywaniu prawa do informacji publicznej, o czym miałaby świadczyć liczba skarg kasacyjnych w sprawach inicjowanych przez uczestnika postępowania, bo gdyby organ postępował zgodnie z prawem i udzielał prasie informacji publicznych, to nie byłoby potrzeby uruchamiania postępowań przed sądami administracyjnymi.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.) – p.p.s.a. – skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Przepis art. 183 § 1 p.p.s.a. stanowi, że Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak pod rozwagę nieważność postępowania. Przesłanki nieważności określone w art. 183 § 2 p.p.s.a. w tej sprawie nie wystąpiły, zatem należało odnieść się do zarzutów wyartykułowanych w podstawach skargi kasacyjnej, które okazały się zasadne.

Zarzuty kasacyjne opierały się na obu podstawach kasacyjnych, określonych w art. 174 pkt 1 i 2 p.p.s.a., to jest obrazie prawa materialnego, w postaci: art. 3a u.p.p., art. 3 ust. 1 i art. 13 u.d.i.p. oraz naruszeniu przepisów postępowania, do których autor skargi kasacyjnej zaliczył art. 151 i art. 149 § 1 p.p.s.a.

W związku z tym należy wyjaśnić, że choć zarzuty procesowe miały w tym wypadku charakter wynikowy, ponieważ – w ocenie skarżącego kasacyjnie – Sąd I instancji niezasadnie uznał, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego [...] pozostawał w bezczynności, w sytuacji, gdy żądane przez P.G. – działającego jako Redaktor Naczelny dziennika [...] – dane, nie stanowiły informacji publicznej i w konsekwencji, brak było podstaw do zastosowania w tej sytuacji art. 3a u.p.p. oraz art. 3 ust. 1 i art. 13 u.d.i.p., był jednak usprawiedliwiony. Dla oceny tak sformułowanych zarzutów kluczowym było bowiem ustalenie, czy Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego miał obowiązek zastosowania, przy załatwianiu wniosku z [...] maja 2015 r., wniesionego przez P.G. – działającego jako Redaktor Naczelny dziennika [...] – trybu informacji publicznej.

Analizując wskazaną kwestię, Naczelny Sąd Administracyjny – w składzie orzekającym – uznał, że nie było podstaw do zastosowania w tym przypadku przez skarżącego kasacyjnie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, gdyż żądane informacje nie podlegały udostępnieniu w jej trybie. W związku z tym, zarzuty, dotyczące naruszenia art. 3 ust. 1 i art. 13 u.d.i.p. oraz art. 3a ustawy Prawo prasowe, były uzasadnione.

Podkreślić trzeba, że – w myśl art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. – obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w tym podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Przepis art. 6 ust. 1 u.d.i.p. stanowi, że udostępnieniu podlega informacja publiczna. W art. 1 ust. 1 tej ustawy zdefiniowano zaś informację publiczną jako każdą informację o sprawach publicznych. Artykuł 1 ust. 2 in principio cytowanej ustawy zastrzega zarazem, że jej przepisy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi.

Należy też zauważyć, że stosownie do art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie (Dz. U. z 2013 r., poz. 1226 ze zm.), Polski Związek Łowiecki jest zrzeszeniem osób fizycznych i prawnych, które prowadzą gospodarkę łowiecką poprzez hodowlę i pozyskiwanie zwierzyny oraz działają na rzecz jej ochrony poprzez regulację liczebności populacji zwierząt łownych (na temat statusu tego Związku zob. też wyrok TK z dnia 6 listopada 2012 r., K 21/11, OTK-A 2012, nr 10, poz. 119). Zarazem na mocy art. 35a ust. 2 tej ustawy, przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2015 r., poz. 1393) regulujące zasady nadzoru nad stowarzyszeniami, stosuje się odpowiednio do nadzoru nad działalnością Polskiego Związku Łowieckiego. Podobnie, w myśl art. 35 ust. 3 ustawy – Prawo łowieckie, przepisy regulujące zasady gospodarki finansowej stowarzyszeń stosuje się odpowiednio do gospodarki finansowej Polskiego Związku Łowieckiego. W tym kontekście do zrzeszenia, jakim jest Polski Związek Łowiecki odnieść można odpowiednio myśl zawartą w wyroku NSA z dnia 8 lipca 2015 r., I OSK 1514/14, że nie sposób stowarzyszeniom stawiać analogiczny standard wymagań, jak organom administracji. W konsekwencji nie każda informacja, będąca w dyspozycji Polskiego Związku Łowieckiego, bądź odnosząca się do jego funkcjonowania, będzie informacją publiczną podlegającą udostępnieniu przez ten Związek w trybie u.d.i.p., lecz tylko ta, która odnosi się do wykonywania zadań publicznych lub gospodarowania mieniem publicznym. Tylko te kwestie względem podmiotów wskazanych w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. ustawodawca traktuje jako informacje o sprawie publicznej, pozostałą zaś materię a contrario uznać należy za niepubliczną, a zatem stosownie do art. 1 ust. 1 u.d.i.p. za niebędącą informacją publiczną. Znajduje to potwierdzenie w samym art. 61 ust. 1 Konstytucji RP, wskazującym, że "obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa." A zatem przedstawione ograniczenie zakresowe dostępu do informacji o działalności osób i jednostek innych niż organy władzy państwowej czy osoby pełniące funkcje publiczne oraz samorządy gospodarcze i zawodowe – przewidział już ustrojodawca. Przyjęcie więc, że od wskazanych w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. podmiotów można żądać innych informacji, niż z zakresu wykonywania zadań władzy publicznej, czy gospodarowania mieniem publicznym – byłoby nadmierną ingerencją w sferę informacyjną tych podmiotów, wykraczającą poza standard konstytucyjny.

Na gruncie niniejszej sprawy wskazać wypada, że zadania Polskiego Związku Łowieckiego o charakterze publicznym określił ustawodawca w art. 34 ustawy – Prawo Łowieckie, wskazując, że do zadań tego Związku należy:

1) prowadzenie gospodarki łowieckiej;

2) troska o rozwój łowiectwa i współdziałanie z administracją rządową i samorządową, jednostkami organizacyjnymi Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i parkami narodowymi oraz organizacjami społecznymi w ochronie środowiska przyrodniczego, w zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych zwierząt dziko żyjących;

3) pielęgnowanie historycznych wartości kultury materialnej i duchowej łowiectwa;

4) ustalanie kierunków i zasad rozwoju łowiectwa, zasad selekcji populacyjnej i osobniczej zwierząt łownych;

5) czuwanie nad przestrzeganiem przez członków Polskiego Związku Łowieckiego prawa, zasad etyki, obyczajów i tradycji łowieckich;

6) prowadzenie dyscyplinarnego sądownictwa łowieckiego;

7) organizowanie szkolenia w zakresie prawidłowego łowiectwa i strzelectwa myśliwskiego;

8) prowadzenie i popieranie działalności wydawniczej i wystawienniczej o tematyce łowieckiej;

9) współpraca z pokrewnymi organizacjami zagranicznymi;

10) wspieranie i prowadzenie prac naukowych w zakresie gospodarowania zwierzyną;

11) prowadzenie i popieranie hodowli użytkowych psów myśliwskich i ptaków łowczych;

12) realizacja innych zadań zleconych przez ministra właściwego do spraw środowiska.

W kontekście zaś gospodarki finansowej Polskiego Związku Łowieckiego zwrócić należy uwagę na art. 35 ust. 1 i 2 ustawy – Prawo Łowieckie, który stanowi, że działalność Polskiego Związku Łowieckiego jest finansowana z funduszy własnych, wpisowego, składek członkowskich, zapisów i darowizn oraz dochodów z działalności gospodarczej, zaś dochód z działalności gospodarczej Polskiego Związku Łowieckiego oraz kół łowieckich służy wyłącznie realizacji ich celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między członków. Przy tym mienie Polskiego Związku Łowieckiego i kół łowieckich nie podlega podziałowi między członków.

Mając na uwadze powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że informacje, w postaci kopii protokołów z posiedzeń oraz podjętych uchwał Zarządu Okręgowego – objęte wnioskiem z [...] maja 2015 r. – nie stanowią ani informacji bezpośrednio odnoszącej się do wykonywania przez Polski Związek Łowiecki zadań publicznych wskazanych w przepisach prawa, ani do gospodarowania mieniem publicznym. Z tego względu, w świetle cytowanych wyżej przepisów u.d.i.p. oraz ustawy – Prawo Łowieckie, Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego nie był zobowiązany do udostępniania tych informacji wnioskodawcy w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Dostęp do nich odbywa się w trybie wewnętrznym przewidzianym przez sam Związek. W konsekwencji Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego nie mógł popaść w stan bezczynności, jak przyjął to Sąd pierwszej instancji w punkcie pierwszym zaskarżonego wyroku. Z tego też powodu nie można było w dalszej kolejności przyjąć, że bezczynność ta miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Okoliczność ta prowadzi zatem do wniosku że zarzut naruszenia art. 151 p.p.s.a. poprzez jego niezastosowanie oraz art. 149 § 1 p.p.s.a. poprzez jego zastosowanie okazał się trafny.

Mając więc powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że skarga kasacyjna okazała się usprawiedliwiona i – na podstawie art. 188 w związku z art. 151 i art. 193 p.p.s.a. – orzekł jak w sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 203 pkt 2 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt