Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Joanna Runge – Lissowska po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M.C. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 lutego 2010 r., sygn. akt I SA/Wa 1467/09 o odrzuceniu skargi M.C. na pismo Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] lipca 2009 r. nr [...] w przedmiocie uchylenia uchwały Senatu i decyzji Rektora Akademii Muzycznej we Wrocławiu postanawia: oddalić skargę kasacyjną

Postanowieniem z dnia 23.02.2010 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę M.C. na pismo Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...].07.2009 r., którym poinformowano skarżącą o braku podstaw do stwierdzenia nieważności uchwały Senatu Akademii Muzycznej im. [...] we Wrocławiu z dnia [...].05..2009 r. W ocenie Sądu pismo to nie jest żadnym z aktów lub czynności, które mogą być zaskarżone w drodze skargi do sądu administracyjnego. Nie jest ono szczególnie rozstrzygnięciem nadzorczym, jakie może podjąć Minister w stosunku do uchwał ciał kolegialnych uczelni, o jakim mowa w art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 ze zm.) na co wskazywała skarżąca. Uwzględniając powyższe Sąd odrzucił skargę jako niedopuszczalną na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej "P.p.s.a.".

Skargę kasacyjną od powyższego postanowienia wniosła M.C., prawidłowo reprezentowana, domagając się uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono naruszenie:

1. prawa materialnego, poprzez błędną wykładnię art. 36 ust. 1 w zw. z art. 35 ust. 3 ustawy o szkolnictwie wyższym, a to przez wadliwe ustalenie, że minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego nie może stwierdzić nieważności uchwały lub decyzji z wyłączeniem decyzji administracyjnej, w przypadku stwierdzenia jej niezgodności z przepisami prawa lub statutem uczelni, nie później niż w terminie dwóch miesięcy od otrzymania uchwały lub decyzji - o ile nie jest to uchwała lub decyzja organów uczelni co do których ustawa nakłada obowiązek ich przekazania Ministrowi; a także przez nie zastosowanie art. 36 ust. 1 w zw. z art. 34 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, który to przepis pozwala ministrowi stwierdzenie nieważność uchwały organu kolegialnego uczelni lub decyzji rektora uczelni w ramach nadzoru nad zgodnością działań uczelni z przepisami prawa i statutem na podstawie uzyskanych od organów uczelni oraz założyciela uczelni niepublicznej informacji i wyjaśnień,

2. naruszenie prawa procesowego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 45 ust. 1 Konstytucji w zw. z art. 145 § 1 ust. 1 lit. c P.p.s.a. przez: naruszenie art. 3 § 1 i § 2 i 58 § 1 pkt 6 tej ustawy poprzez błędną jego wykładnię, co skutkowało odrzuceniem skargi jako nie podlegającej kognicji sądu administracyjnego i w konsekwencji ograniczyło skarżącej prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej jej autorka podniosła, że nie można zgodzić się z wykładnią art. 36 ust. 1 i art. 35 ust. 3 ustawy o szkolnictwie wyższym jakiej dokonał Sąd. W ocenie skarżącej właściwy minister ma, na podstawie art. 33 ust 1 tej ustawy, obowiązek sprawowania nadzoru m.in. nad zgodnością działań uczelni z przepisami prawa niezależnie od tego, czy o działaniach tych dowiedział się od rektora uczelni w ramach nałożonych na rektora obowiązków wynikających z art. 35 ust. 3 ustawy. Przeciwna wykładnia tego przepisu prowadziłaby do uznania prawie bezgranicznej autonomii uczelni.

Skarżąca podkreśliła, iż to ona poinformowała Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego o działaniach Senatu i Rektora Akademii Muzycznej, uznając przy tym, iż decyzja Rektora nie była decyzją administracyjną, a dotyczyła jedynie sfery funkcjonowania uczelni. Zdaniem M.C. z pisma Ministra wynikało bezsprzecznie, iż badał on zgodność decyzji Rektora i uchwały Senatu z prawem i rozstrzygnął merytorycznie sprawę, stwierdzając, iż nie znajduje podstaw do stwierdzenia nieważności tych rozstrzygnięć.

M.C. podkreśliła ponadto, iż orzeczenie Sądu I instancji zamyka jej drogę do merytorycznego rozpoznania sprawy.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego wniósł o jej oddalenie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie zauważyć należy, iż Sąd odwoławczy, na podstawie art. 183 § 1 ustawy P.p.s.a., rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej. Oznacza to, że nie dokonuje na nowo kontroli legalności decyzji, lecz bada naruszenie prawa przez Sąd I instancji i tylko w takim zakresie jak zarzuca to skarga kasacyjna. Z urzędu Naczelny Sąd Administracyjny bierze pod rozwagę tylko nieważność postępowania, której przesłanki określone w art. 183 § 2 powołanej ustawy nie wystąpiły w tej sprawie. W takiej sytuacji Sąd odwoławczy ocenia tylko zasadność zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej.

Rozważając podniesione w skardze kasacyjnej zarzuty Sąd stwierdził, iż są one nieuzasadnione.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zasadnie odrzucił skargę M.C. na pismo Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego jako niedopuszczalną. Podzielić trzeba bowiem stanowisko wyrażone przez ten Sąd, iż przedmiotowe pismo nie jest żadnym z aktów lub czynności wskazanych w art. 3 § 2 ustawy P.p.s.a., które mogą stać się przedmiotem skargi do sądu administracyjnego.

Stosownie do treści art. 33 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego sprawuje nadzór nad uczelniami (publicznymi i niepublicznymi) w zakresie zgodności działań uczelni z przepisami prawa i statutem oraz z treścią udzielonego pozwolenia na utworzenie uczelni niepublicznej, a także nad prawidłowością wydatkowania środków publicznych. Z kolei art. 36 ust. 1 tej ustawy stanowi, iż minister ten stwierdza nieważność uchwały organu kolegialnego uczelni lub decyzji rektora uczelni, z wyłączeniem decyzji administracyjnej, w przypadku stwierdzenia jej niezgodności z przepisami prawa lub statutem uczelni. Na rozstrzygnięcie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały lub decyzji służy skarga do właściwego sądu administracyjnego. Oznacza to, iż przedmiotem skargi do sądu administracyjnego mogą być tylko rozstrzygnięcia nadzorcze właściwego ministra, wydane w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały organu kolegialnego uczelni, których katalog – będący katalogiem zamkniętym – zawarty jest w art. 35 ust. 3 powołanej ustawy. Uchwały te dotyczą jedynie:

1) przyjęcia lub zmiany statutu;

2) uruchomienia lub zniesienia kierunku studiów wraz z informacją o obsadzie kadrowej na prowadzonych kierunkach studiów;

3) utworzenia zamiejscowej jednostki organizacyjnej wraz z informacją o bazie materialnej i obsadzie kadrowej tej jednostki;

4) wyrażenia przez senat uczelni zgody, o której mowa w art. 62 ust. 2 pkt 4, jeżeli z czynności objętych zgodą senatu wynikają zobowiązania finansowe uczelni przekraczające wartość, o której mowa w art. 62 ust. 2 pkt 4 lit. a;

5) przyjęcia lub zmiany regulaminu studiów lub regulaminu studiów doktoranckich oraz zasad i trybu przyjmowania na studia i studia doktoranckie wraz z uchwałami odpowiednio uczelnianego organu uchwałodawczego samorządu studenckiego podjętymi na podstawie art. 161 ust. 2 lub uczelnianego organu uchwałodawczego samorządu doktorantów podjętymi na podstawie art. 161 ust. 2 w związku z art. 196 ust. 2.

W katalogu tym nie zostały umieszczone uchwały organów uczelni wydawane w przedmiocie nawiązania stosunku pracy z nauczycielem akademickim. Nie można więc w żaden sposób przyjąć, że pismo Ministra z dnia [...].07.2009 r., miało charakter rozstrzygnięcia nadzorczego, co podnosi skarżąca. Nie znajduje też jakichkolwiek podstaw twierdzenie zawarte w skardze kasacyjnej, iż nadzór jaki sprawuje Minister winien dotyczyć w istocie nie tylko uchwał wskazanych w art. 35 ust. 3 ustawy o szkolnictwie wyższym, ale także wszelkich innych uchwał, o podjęciu których organ nadzorczy informowany by był przez osoby trzecie, z wyłączeniem rektora uczelni. Przepisy ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym są w tym zakresie jasne i nie budzą wątpliwości, nie dają też podstaw do interpretowania ich w sposób rozszerzający, czego domaga się strona w niniejszej sprawie.

Nieuzasadnione są także zarzuty naruszenia przepisów postępowania, na które wskazuje skarżąca. Jak już podkreślono wyżej Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie słusznie przyjął, iż przedmiot skargi M.C. nie mieści się w kognicji sądów administracyjnych, a co za tym idzie wniesiona w przedmiotowej sprawie skarga, jako niedopuszczalna, podlegała odrzuceniu na podstawie powołanych przez Sąd przepisów. Nie można też przyjąć, że zaskarżone orzeczenie naruszało przepis art. 45 Konstytucji RP. Prawidłowe zastosowanie przez Sąd I instancji przepisów postępowania przed sądami administracyjnym nie jest równoznaczne z naruszeniem norm Konstytucji, gwarantujących obywatelowi swobodny dostęp do niezawisłego i bezstronnego sądu.

Mając na uwadze powyższe Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji, na podstawie art. 184 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.