Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Maria Tarnowska, Sędziowie sędzia WSA Jolanta Augustyniak-Pęczkowska, sędzia WSA Joanna Gierak-Podsiadły (spr.), Protokolant st. sekr. sąd. Joanna Piątek-Macugowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 maja 2016 r. sprawy ze skarg Prokuratora Okręgowego w [...] oraz A. D. i M. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] czerwca 2015 r. znak: [...] w przedmiocie uchylenia decyzji ostatecznej oddala skargi

Przedmiotem skarg Prokuratora Okręgowego w [...] oraz A. D. i M. D. jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] czerwca 2015 r., znak: [...].

Decyzją tą organ, po rozpatrzeniu odwołań Prokuratora Okręgowego w [...] oraz A. D. i M. D. od decyzji wydanej z upoważnienia Prezydenta Miasta [...] przez Kierownika Oddziału Komunikacji, Urzędu Miasta [...] z dnia [...] maja 2015 r. nr [...]: 1) uchylającej decyzję ostateczną Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] października 2006 r. nr [...] zakończonej wydaniem dowodu rejestracyjnego serii [...], karty pojazdu serii [...], zalegalizowanych tablic rejestracyjnych [...], nalepkami legalizacyjnymi serii [...]oraz nalepki kontrolnej, 2) odmawiającej rejestracji przedmiotowego pojazdu oraz 3) nakazującej A. D. i M. D. zwrócić dowód rejestracyjny serii [...], kartę pojazdu serii [...] oraz tablice rejestracyjne [...], utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] przedstawiając przebieg postępowania wskazało, iż po rozpatrzeniu wniosku A. D. i M. D. z dnia [...] października 2006 r., Prezydent Miasta [...] decyzją z dnia [...] października 2006 r. nr [...]czasowo zarejestrował pojazd marki [...] o nr VIN: [...] i wydał pozwolenie czasowe serii [...], tablice rejestracyjne o nr rejestracyjnym [...], zalegalizowane nalepkami legalizacyjnymi serii [...]oraz nalepkę kontrolną. Następnie, Prezydent Miasta [...] w dniu [...] października 2006 r. nr [...]wydał decyzję o rejestracji pojazdu, dowód rejestracyjny serii [...]oraz kartę pojazdu [...]. W dniu [...] października 2012 r., na wniosek M. D., wydano nowy dowód rejestracyjny serii [...], z uwagi na brak miejsca na kolejne wpisy terminów następnego badania technicznego w dotychczasowym dowodzie rejestracyjnym.

W dniu 9 marca 2015 r. do Prezydenta Miasta [...] wpłynął sprzeciw Prokuratora Okręgowego w [...]z dnia [...] marca 2015 r. nr II Pa [...]na ostateczną decyzję Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] października 2006 r. nr [...]w przedmiocie rejestracji przedmiotowego pojazdu. Do wniosku załączono wyrok Sądu Rejonowego w [...]. W uzasadnieniu sprzeciwu podniesiono, że na mocy wyroku Sądu Rejonowego w [...] z dnia [...] stycznia 2013 r. sygn. akt II K [...], J. P. (z/d P.) została skazana za to, że (zarzut 694): w dniu [...] września 2006 r. w [...], działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru wspólnie i w porozumieniu z dotąd nieustalonymi osobami, czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu oraz w celu osiągnięcia korzyści majątkowej sfałszowała umowę kupna-sprzedaży z dnia [...] września 2006 r. zawartą pomiędzy M. S. a J. P. na samochód marki: [...]nr nadwozia: [...], a następnie będąc osobą uprawnioną do wystawienia faktury VAT marża nr [...]poświadczyła nieprawdę co do wartości pojazdu, jego pochodzenia oraz możliwości legalnego zarejestrowania na terenie Rzeczpospolitej Polskiej celem dalszej odsprzedaży, czym doprowadziła M. D. i A. D. do niekorzystnego rozporządzania ich mieniem w kwocie 18.500 zł, tj. za popełnienie przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., art. 270 § 1 k. k., art. 271 § 3 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 k.k.

Prezydent Miasta [...] postanowieniem z dnia [...].03.2015 r. nr [...] wznowił z urzędu postępowanie w sprawie rejestracji przedmiotowego pojazdu.

Następnie, Prezydent Miasta [...] decyzją z dnia [...] maja 2015 r. znak: [...], na podstawie art. 151 § 1 pkt 2 w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.), dalej k.p.a., oraz art. 72 ust. 1 pkt 1 i art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm.):

1) uchylił decyzję ostateczną Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] października 2006 r. nr [...]zakończoną wydaniem: dowodu rejestracyjnego serii [...], karty pojazdu serii [...], zalegalizowanych tablic rejestracyjnych [...], nalepkami legalizacyjnymi serii [...]oraz nalepki kontrolnej,

2) odmówił rejestracji przedmiotowego pojazdu,

3) nakazał zwrócić A. D. i M. D. do Oddziału Komunikacji Urzędu Miasta [...] dowodu rejestracyjnego serii [...], karty pojazdu serii [...]oraz tablic rejestracyjnych [...].

Odwołanie od powyższej decyzji, w ustawowym terminie, złożyli Prokurator Okręgowy w [...] oraz A. D. i M. D.

Przedstawiając własną ocenę w sprawie, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] wskazało, że jednym z nadzwyczajnych trybów wzruszenia decyzji ostatecznych jest tryb wznowienia postępowania uregulowany w art. 145 i nast. k.p.a.

Stosownie do art. 72 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, rejestracji dokonuje się na podstawie:

1) dowodu własności pojazdu lub dokumentu potwierdzającego powierzenie pojazdu, o którym mowa w art. 73 ust. 5;

2) karty pojazdu, jeżeli była wydana;

3) świadectwa zgodności WE albo świadectwa zgodności wraz z oświadczeniem zawierającym dane i informacje o pojeździe niezbędne do rejestracji i ewidencji pojazdu, dopuszczenia jednostkowego pojazdu, decyzji o uznaniu dopuszczenia jednostkowego pojazdu albo świadectwa dopuszczenia indywidualnego WE pojazdu - jeżeli są wymagane;

4) zaświadczenia o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu, jeżeli jest wymagane albo dowodu rejestracyjnego pojazdu lub innego dokumentu wydanego przez właściwy organ państwa członkowskiego, potwierdzającego wykonanie oraz termin ważności badania technicznego;

5) dowodu rejestracyjnego, jeżeli pojazd był zarejestrowany;

6) dowodu odprawy celnej przywozowej, jeżeli pojazd został sprowadzony z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej i jest rejestrowany po raz pierwszy;

6a) dokumentu potwierdzającego zapłatę akcyzy na terytorium kraju albo dokumentu potwierdzającego brak obowiązku zapłaty akcyzy na terytorium kraju albo zaświadczenia stwierdzającego zwolnienie od akcyzy, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, jeżeli samochód osobowy lub pojazd rodzaju "samochodowy inny", podrodzaj "czterokołowiec" (kategoria homologacyjna L7e) lub podrodzaj "czterokołowiec lekki" (kategoria homologacyjna L6e) został sprowadzony z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej i jest rejestrowany po raz pierwszy;

7) (uchylony);

8) (uchylony);

9) dowodu wpłaty, o którym mowa w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, lub oświadczenia o podleganiu obowiązkowi zapewniania sieci zbierania pojazdów, o którym mowa w art. 11 ust. 4 tej ustawy, albo faktury zawierającej takie oświadczenie, jeżeli pojazd jest rejestrowany po raz pierwszy.

Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 22 lipca 2002 r. w sprawie rejestracji i oznaczenia pojazdów (Dz. U. z 2014 r., poz. 1522) w celu rejestracji pojazdu właściciel pojazdu z zastrzeżeniem ust. 2-13 oraz § 3, składa w organie rejestrującym wniosek o rejestrację pojazdu, do którego dołącza:

1) dowód własności pojazdu,

2) kartę pojazdu, jeżeli była wydana,

3) dowód rejestracyjny, jeżeli pojazd był zarejestrowany,

4) świadectwo oryginalności, oraz tablice (tablicę) rejestracyjne, jeżeli pojazd był zarejestrowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W przypadku zgłoszenia do pierwszej rejestracji pojazdu sprowadzonego z zagranicy jego właściciel dołącza do wniosku o rejestrację, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, następujące dokumenty:

1) dowód własności pojazdu,

2) dowód rejestracyjny, jeżeli pojazd był zarejestrowany,

3) dowód odprawy celnej przywozowej,

4) wyciąg ze świadectwa homologacji lub odpowiadający mu dokument wystawiony przez producenta lub upoważnionego przedstawiciela producenta, potwierdzający homologację pojazdu lub silnika pojazdu w zakresie emisji zanieczyszczeń zawartych w spalinach, zgodnie z wymaganiami określonymi przynajmniej w 03 serii poprawek do Regulaminu nr 83 EKG ONZ lub w 02B serii poprawek do Regulaminu nr 49 EKG ONZ (w zależności od zakresu stosowania tych regulaminów) albo równoważnych dyrektyw EWG, o których mowa w przepisach o homologacji pojazdów,

5) zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu (§ 3 ust 1 ww. rozporządzenia).

Odnosząc się do argumentów podniesionych przez Prokuratora Okręgowego w [...], co do punktu 3 decyzji organu I instancji, tj. zwrotu przez A. D. i M. D. dowodu rejestracyjnego, karty pojazdu oraz tablic rejestracyjnych, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] stwierdziło, iż nie zasługują one na uwzględnienie. Organ odwoławczy wyjaśnił, że wydanie powyższych dokumentów jest następstwem pozytywnego rozpatrzenia wniosku o rejestrację pojazdu i wydania decyzji o rejestracji pojazdu.

Ponadto organ odwoławczy wskazał, że wyroki sądów administracyjnych powołanie w odwołaniu przez Prokuratora Okręgowego w [...] zapadły w innym stanie faktycznym, bowiem dotyczyły unieważnienia dokumentów, zaś organ I instancji orzekł o ich zwrocie, mając na uwadze, że decyzja, w oparciu o którą zostały one wydane M. D., została uchylona.

Odnosząc się do argumentów podniesionych przez A. D. i M. D., dotyczących nabycia pojazdu w dobrej wierze dla swoich potrzeb oraz sprawdzenia go przez Policję, organ odwoławczy wskazał, że nie znajdują one żadnego uzasadnienia prawnego i nie stanowią podstawy do innego rozstrzygnięcia sprawy, bowiem z treści ww. przepisów wynika wprost jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o rejestrację pojazdu, a należy do nich m. in. dowód własności pojazdu.

Skarżący - Prokurator Okręgowy w [...], w skardze na ww. decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] czerwca 2015 r., znak: [...], wniósł o stwierdzenie nieważności skarżonej decyzji w całości oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji z dnia [...] maja 2015 r. w części dotyczącej punktu 3 sentencji, tj. w zakresie nakazania A. D. i M. D. zwrotu dowodu rejestracyjnego serii [...], karty pojazdu serii [...]oraz tablic rejestracyjnych [...]. Wnosząc jak powyżej skarżący zarzucił, iż zaskarżona decyzja oraz poprzedzająca ją decyzja organu I instancji zostały wydane bez podstawy prawnej, bowiem brak jest przepisu o randze ustawowej lub podustawowej zawierającego kompetencje dla organu administracji do orzekania w decyzji administracyjnej o nakazie zwrotu dowodu rejestracyjnego, tablic rejestracyjnych lub karty pojazdu.

W uzasadnieniu Prokurator Okręgowy w [...] podniósł, że zgodnie z orzecznictwem sądowoadministracyjnym wydanie dowodu rejestracyjnego, tablic rejestracyjnych czy karty pojazdu (wszelkich oznaczeń pojazdu) jest jedynie czynnością materialno-techniczną (zob. np. uchwała składu 7 sędziów NSA z dnia z dnia 24 września 2001 r. sygn. akt OPS 6/01). Podkreślił, iż obowiązek wydania dowodu rejestracyjnego i tablic rejestracyjnych wynika z mocy ustawy, a nie decyzji administracyjnej; obowiązek taki nie stanowi integralnej części decyzji administracyjnej. Czynność ta nie wyznacza zatem sytuacji prawnej jednostki, gdyż zawsze musi być poprzedzona wydaniem decyzji administracyjnej stwierdzającej spełnienie przewidzianych prawem wymogów dla rejestracji pojazdu. Kwestia zwrotu tych dokumentów również nie jest przedmiotem decyzji administracyjnej, tym bardziej, że brak jest normy prawnej dającej organom administracji kompetencje do nałożenia obowiązku (nakazu) popartego imperium Państwa. Prokurator Okręgowy w [...] powołując się na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 4 grudnia 2012 r. sygn. akt II SA/Bd 1031/12 (LEX nr 1234911), wskazał, iż "nie istnieje podstawa prawna dla jednoczesnego orzeczenia, przy uchyleniu decyzji o rejestracji pojazdu, o nieważności wydanych dokumentów potwierdzających dopuszczenie pojazdu do ruchu". Analogicznie brak jest podstawy prawnej do: orzekania o zwrocie tych dokumentów i tablic rejestracyjnych w samej decyzji. W konsekwencji podniósł, że decyzja administracyjna uchylająca decyzję o rejestracji pojazdu i odmawiająca jego rejestracji nie może jednocześnie zawierać orzeczenia o nakazie zwrotu dowodu rejestracyjnego, karty pojazdu oraz tablic rejestracyjnych, jak w punkcie 3 decyzji organu I instancji. Zatem, w tym zakresie decyzja organu I instancji jest wadliwa i wymaga poddania kontroli sądowej. W tym stanie rzeczy za wadliwą należy również uznać zaskarżoną decyzję. Nadto, w ocenie Prokuratora Okręgowego w [...], decyzje organów obu instancji nie zawierają należytego uzasadnienia prawnego stosownie do art. 107 § 3 k.p.a.

A. D. i M. D., wnosząc odrębną skargę na wskazaną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] czerwca 2015 r., domagali się uchylenia zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu podnieśli, że zaskarżona decyzja jest wadliwa, bowiem narusza ich prawo do własności ruchomości, którą nabyli w dobrej wierze. Podali, że zapłacili za przedmiotowy pojazd kwotę 18.500 zł i dodatkowo ponieśli koszty utrzymania pojazdu w dobrym stanie technicznym. Ponadto zarzucili, że pracownicy Wydziału Komunikacji w [...] nie wykryli żadnych nieprawidłowości mając miesiąc czasu na sprawdzenie dokumentów niezbędnych do rejestracji samochodu.

W odpowiedziach na skargi Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] wniosło o ich oddalenie, podtrzymując stanowisko w sprawie.

Na rozprawie w dniu 11 maja 2016 r., Sąd postanowił na podstawie art. 111 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a.), zarządzić połączenie do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy o sygn. akt VII SA/Wa 1704/15 ze skargi Prokuratora Okręgowego w [...], ze sprawą o sygn. akt VII SA/Wa 1762/15 ze skargi A. D. i M. D., i dalej prowadzić sprawę pod wspólną sygn. akt VII SA/Wa 1704/15.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skargi nie zasługiwały na uwzględnienie, albowiem zaskarżona decyzja nie narusza prawa w stopniu uzasadniającym co najmniej jej uchylenie.

Zważyć na wstępie należy, iż przedmiotem kontroli Sądu jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] czerwca 2015 r., znak: [...] utrzymująca w mocy decyzję Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] maja 2015 r. nr [...]:

1) uchylającą decyzję ostateczną Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] października 2006 r. nr [...] zakończoną wydaniem: dowodu rejestracyjnego serii [...], karty pojazdu serii [...], zalegalizowanych tablic rejestracyjnych [...], nalepkami legalizacyjnymi serii [...] oraz nalepki kontrolnej,

2) odmawiającą rejestracji przedmiotowego pojazdu oraz

3) nakazującą A. D. i M. D. zwrócić dowód rejestracyjny serii [...], kartę pojazdu serii [...] oraz tablice rejestracyjne [...].

Orzeczenie to wydane zostało w trybie postępowania wznowieniowego, będącego postępowaniem nadzwyczajnym stwarzającym możliwość ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej zakończonej decyzją ostateczną, jeżeli postępowanie, w którym ona zapadła było dotknięte co najmniej jedną z kwalifikowanych wadliwości procesowych wyliczonych wyczerpująco m. in. w art. 145 § 1 k.p.a. Istotą wznowionego postępowania i uchylenia dotychczasowej decyzji ostatecznej jest powrót sprawy do odpowiedniego stadium zwykłego postępowania instancyjnego. Nową decyzję, rozstrzygającą zatem o istocie sprawy, wydaje się tak, jak gdyby sprawa nie była w danej instancji rozstrzygana. Wobec tego organ administracji publicznej, wydający nową decyzję (po stwierdzeniu przesłanki wznowienia), stosuje te przepisy prawa materialnego, które obowiązują w dniu orzekania. Odstępstwo od tej zasady dotyczy tylko decyzji deklaratoryjnych, to jest stwierdzających wyłącznie skutek prawny, który nastąpił z mocy prawa, więc z mocą ex tunc (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 czerwca 1984 r. sygn. akt I SA 86/84, ONSA 1984, Nr 1, poz. 59).

Postępowanie w tej sprawie wszczęte zostało z urzędu przez Prezydenta Miasta [...], w związku z wniesieniem sprzeciwu przez Prokuratora Okręgowego w [...] z dnia [...] marca 2015 r. nr II Pa [...], na podstawie art. 184 § 1 i 2 k.p.a., i dotyczyło decyzji ostatecznej Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] października 2006 r. nr [...]. Tym ostatnim orzeczeniem organ, na podstawie art. 73 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908), zarejestrował pojazd marki [...], nr nadwozia [...] i wydał: dowód rejestracyjny, zalegalizowane tablice rejestracyjne oraz nalepkę kontrolną i kartę pojazdu. Organ I instancji orzekając po wznowieniu postępowania przyjął, iż w sprawie wystąpiła podstawa wznowienia z art. 145 § 1 pkt 1 k.p.a., a w kontekście tej przesłanki wskazał, że dokument, na podstawie którego zarejestrowano ww. pojazd okazał się fałszywy. Dokonując powyższej oceny organ powołał się na sprzeciw Prokuratora Okręgowego w [...] z dnia [...] marca 2015 r. nr II Pa [...]oraz na wyrok Sądu Rejonowego w [...] z dnia [...] stycznia 2013 r. sygn. akt II K [...]. W wyroku tym Sąd uznał J. P. (posługującą się wówczas nazwiskiem P.) za winną popełnienia opisanych czynów, tj. sfałszowania umowy kupna – sprzedaży przedmiotowego samochodu marki [...] z dnia [...] września 2006 r. zawartej pomiędzy M. S. a J. P., a następnie poświadczenia nieprawdy co do wartości pojazdu, jego pochodzenia oraz możliwości legalnego zarejestrowania na terenie Rzeczpospolitej Polskiej celem dalszej odsprzedaży. Analizując powyżej przywołane okoliczności (a to w kontekście wystąpienia przesłanki wznowienia) organ I instancji stwierdził, iż wypełniają one dyspozycję z art. 145 § 1 pkt 1 k.p.a., bowiem rejestracji przedmiotowego pojazdu dokonano na podstawie umowy kupna – sprzedaży z dnia [...] września 2006 r., zatem - dowodu własności pojazdu, który okazał się fałszywy. W konsekwencji, Prezydent Miasta [...] orzekł w sprawie, na zasadzie art. 151 § 1 pkt 2 k.p.a. w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 k.p.a., tj. 1) uchylił decyzję ostateczną Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] października 2006 r. nr [...]; 2) odmówił rejestracji przedmiotowego pojazdu oraz 3) nakazał A. D. i M. D. zwrócić dowód rejestracyjny, kartę pojazdu oraz tablice rejestracyjne przedmiotowego pojazdu. Ocena ta została w istocie powtórzona przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] w zaskarżonej decyzji i zdaniem Sądu jest ona prawidłowa.

Wskazać w tym miejscu należy, że Prokurator Okręgowy w [...] w skardze do Sądu zaskarżył decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] czerwca 2015 r., znak: [...] w całości, natomiast decyzję ją poprzedzającą z dnia [...] maja 2015 r. - w części dotyczącej punktu 3 sentencji, tj. w zakresie nakazania A. D. i M. D. zwrotu dowodu rejestracyjnego, karty pojazdu oraz tablic rejestracyjnych. Natomiast skarżący: A. D. i M. D. wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości.

Zdaniem Sądu, obie te skargi okazały się niezasadne. Wobec zawartości akt sprawy, należało bowiem uznać, iż kontrolowana decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] prawa nie narusza.

Niesporne w sprawie pozostaje, iż Prezydent Miasta [...] decyzją z dnia [...] października 2006 r. nr [...], po rozpatrzeniu wniosku M. D. i A. D. z dnia [...] października 2006 r., zarejestrował przedmiotowy pojazd marki [...], i wydał dowód rejestracyjny, tablice rejestracyjne oraz nalepkę kontrolną i kartę pojazdu. Z akt sprawy wynika, że do ww. wniosku z dnia 2 października 2006 r. dołączono m. in. umowę kupna - sprzedaży przedmiotowego samochodu marki [...]z dnia [...] września 2006 r. zawartą pomiędzy M. S. a J. P. oraz fakturę VAT-marża z dnia [...] września 2006 r. nr [...]wystawioną przez J. P. dla nabywcy M. D. i A. D. Nie jest okolicznością kwestionowaną również to, że wyrokiem Sądu Rejonowego w [...] z dnia [...] stycznia 2013 r. sygn. akt II K [...], J. P. (posługująca się wówczas nazwiskiem P.) została uznana za winną popełnienia sfałszowania umowy kupna – sprzedaży przedmiotowego samochodu marki [...]z dnia [...] września 2006 r.

Jednocześnie zważyć trzeba, że przesłanki i zasady rejestracji pojazdu oraz dopuszczenia go do ruchu zostały określone w przepisach rozdziału 2, działu III ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm.). Podstawę materialnoprawną decyzji z dnia [...] października 2006 r. stanowił przepis art. 72 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z którym rejestracji dokonuje się m. in. na podstawie dowodu własności pojazdu lub dokumentu potwierdzającego powierzenie pojazdu, o którym mowa w art. 73 ust. 5 (pkt 1).

Stosownie do art. 73 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym, rejestracji pojazdu dokonuje, na wniosek właściciela, starosta właściwy ze względu na miejsce jego zamieszkania (siedzibę), wydając dowód rejestracyjny i zalegalizowane tablice (tablicę) rejestracyjne oraz nalepkę kontrolną, jeżeli jest wymagana, z zastrzeżeniem ust. 2-5. Szczegółowe warunki i tryb rejestracji pojazdów określiło rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 22 lipca 2002 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów (Dz. U. z 2014 r., poz. 1522). Zgodnie z § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia w celu rejestracji pojazdu właściciel pojazdu, z zastrzeżeniem art. 72 ust. 1b-4 ustawy oraz ust. 2-13 i § 3, składa w organie rejestrującym wniosek o rejestrację pojazdu, do którego dołącza: 1) dowód własności pojazdu; 2) kartę pojazdu, jeżeli była wydana; 3) dowód rejestracyjny, jeżeli pojazd był zarejestrowany, oraz 4) tablice (tablicę) rejestracyjne, jeżeli pojazd był zarejestrowany; w przypadku pojazdu sprowadzonego z zagranicy bez tablic rejestracyjnych lub konieczności zwrotu tych tablic do organu rejestrującego państwa, z którego pojazd został sprowadzony, właściciel pojazdu zamiast tablic rejestracyjnych dołącza stosowne oświadczenie - oświadczenie może być złożone na wniosku o rejestrację. W przypadku zgłoszenia do pierwszej rejestracji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pojazdu sprowadzonego z zagranicy jego właściciel dołącza do wniosku o rejestrację, z zastrzeżeniem ust. 2-7, odpowiednie dokumenty, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1-6a i 9 ustawy - Prawo o ruchu drogowym (§ 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia). W myśl § 4 ust. 1 cytowanego rozporządzenia, dowodem własności pojazdu lub jego pojedynczych zespołów jest w szczególności jeden z następujących dokumentów: 1) umowa sprzedaży; 2) umowa zamiany; 3) umowa darowizny, 4) umowa o dożywocie; 5) faktura VAT potwierdzająca nabycie pojazdu; 6) prawomocne orzeczenie sądu rozstrzygające o prawie własności. Na podstawie § 6 ust. 1 ww. rozporządzenia, rejestrując pojazd, z zastrzeżeniem ust. 2-4 i § 7, organ rejestrujący wydaje: 1) dowód rejestracyjny; 2) zalegalizowane tablice (tablicę) rejestracyjne; 3) nalepkę kontrolną.

Badając legalność postępowania wznowionego przez organ rejestrujący pojazdy samochodowe, należy uznać, że organy obu instancji niewadliwie ustaliły, że w sprawie zachodzi przesłanka wznowienia postępowania administracyjnego, a to z tej przyczyny, iż dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe (art. 145 § 1 pkt 1 k.p.a.). Po uzyskaniu przez decyzję rejestracyjną Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] października 2006 r. nr [...] przymiotu ostateczności okazało się bowiem, iż przedłożona przez skarżących: A. D. i M. D. umowa kupna - sprzedaży przedmiotowego pojazdu z dnia [...] września 2006 r. została sfałszowana, a potwierdza to wyrok Sądu Rejonowego w [...] z dnia [...] stycznia 2013 r. sygn. akt II K [...]. Nie budzi zaś wątpliwości, że umowa kupna – sprzedaży pojazdu, na podstawie której dokonywana jest rejestracja samochodu musi być dokumentem prawdziwym zarówno pod względem formalnym jak i materialnym. Ustalenie fałszu w umowie kupna - sprzedaży ma ten skutek, iż nie spełnia ona warunków dla dokumentu wymaganego przy złożeniu wniosku o rejestrację. W związku z powyższym prawidłowo organy obu instancji przyjęły, że umowa ta nie może być uznana za dowód własności pojazdu, o którym mowa w § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów. Zatem nie mogła ona wywrzeć skutków prawnych, skoro dane w niej zawarte były niezgodne ze stanem rzeczywistym. Zatem, Prezydent Miasta [...] - po ujawnieniu tych faktów – prawidłowo wznowił postępowanie, a następnie zasadnie uchylił decyzję w przedmiocie zarejestrowania pojazdu i prawidłowo również odmówił rejestracji samochodu, a nadto - nakazał A. D. i M. D. zwrócić dowód rejestracyjny, kartę pojazdu oraz tablice rejestracyjne. Okoliczność, która wyszła na jaw już po zarejestrowaniu pojazdu, iż umowa kupna - sprzedaży samochodu została sfałszowana, musiała skutkować uchyleniem decyzji ostatecznej o rejestracji pojazdu, jako opartej na nieważnej umowie nabycia. Bezspornym bowiem jest, iż stan taki wypełnia dyspozycję art. 145 § 1 pkt 1 k.p.a. Natomiast, decyzja co do istoty (wydana po uchyleniu w trybie wznowienia tej pierwszej) nie mogła być pozytywna dla rejestrującego, skoro brak było dokumentu niezbędnego do rejestracji pojazdu, w postaci umowy kupna – sprzedaży.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, iż zaskarżona decyzja prawa nie narusza, a oceny tej nie zmieniają zarzuty i argumenty podniesione w skargach.

I tak, odnosząc się do zarzutu Prokuratora Okręgowego w [...] zawartego w skardze, dotyczącego wydania decyzji organu I instancji w zakresie punktu 3 sentencji (nakazania zwrotu dowodu rejestracyjnego, karty pojazdu oraz tablic rejestracyjnych) bez podstawy prawnej – wskazać należy, że zgodnie z powołanym art. 73 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym i § 6 ust. 1 rozporządzenia, Prezydent Miasta [...] decyzją z dnia [...] października 2006 r. zarejestrował przedmiotowy pojazd i wydał: dowód rejestracyjny, zalegalizowane tablice rejestracyjne, nalepkę kontrolną i kartę pojazdu. W ocenie Sądu, skoro organ posiadał obowiązek wydania powyższych dokumentów przy rejestracji pojazdu, to tym samym posiadał uprawnienie do nakazania ich zwrotu w sytuacji, gdy w wyniku wznowienia postępowania uznał, że nie istnieją przesłanki do wydania pozytywnej decyzji o rejestracji przedmiotowego pojazdu, nadto – decyzja wydana w tym przedmiocie wobec stwierdzonej w trybie wznowienia wady, nie może dalej funkcjonować w obrocie prawnym.

Sąd w składzie orzekającym w niniejszej sprawie podziela przy tym utrwalony w orzecznictwie sądowoadministracyjnym pogląd, że rejestracja pojazdu następuje w drodze rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej w formie decyzji administracyjnej po przeprowadzeniu postępowania w celu ustalenia okoliczności faktycznych i prawnych, od których ustawa i przepisy wykonawcze uzależniają dokonanie rejestracji. Postępowanie to kończy się wydaniem decyzji administracyjnej. Natomiast wydanie dowodu rejestracyjnego i tablic jest jedynie czynnością materialno-techniczną o charakterze następczym w stosunku do rejestracji. Art. 73 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym stanowi bowiem o dwóch czynnościach organu rejestracyjnego, tj. o dokonaniu rejestracji oraz o wydaniu dowodu rejestracyjnego i tablic rejestracyjnych. Samo wydanie dowodu rejestracyjnego, karty pojazdu, tablic rejestracyjnych, znaku legalizacyjnego, nalepki kontrolnej jest tylko czynnością materialno-techniczną. Sama ta czynność nie wyznacza sytuacji prawnej jednostki, gdyż zawsze musi być ona poprzedzona rozstrzygnięciem przez dany organ, czy w konkretnej sytuacji osoba ubiegająca się o rejestrację danego pojazdu spełnia wszystkie określone wymagania ustawowe. Takie działania organu autorytatywnie konkretyzują sytuację prawną podmiotu i noszą wszelkie znamiona procesu wydawania decyzji. Wydanie dowodu rejestracyjnego i tablic może nastąpić tylko w razie pozytywnego załatwienia wniosku strony o zarejestrowanie pojazdu, co następuje na tyle jednocześnie, aby decyzja o zarejestrowaniu poprzedziła materialno-techniczną czynność wydania dowodu rejestracyjnego i tablic. Pogląd taki znajduje także potwierdzenie w art. 71 ust. 1 i 2 Prawa o ruchu drogowym. Z przepisów tych wynika bowiem, że co do zasady tylko pojazdy zarejestrowane są dopuszczane do ruchu, a dokumentem to stwierdzającym jest właśnie dowód rejestracyjny. Dowód rejestracyjny jest zatem zewnętrznym przejawem oświadczenia woli organu administracyjnego, rozstrzygającego sprawę rejestracji pojazdu, potwierdzającym wydanie decyzji o zarejestrowaniu pojazdu, a jednocześnie jest dokumentem potwierdzającym dopuszczenie zarejestrowanego pojazdu do ruchu (por.: uchwała składu 7 sędziów NSA z dnia 24 września 2001 r., OPS 6/01, ONSA 2002/1/7). W konsekwencji, Sąd dostrzegając powyższe nie znajduje podstaw do zakwestionowania zaskarżonej decyzji i decyzji I instancji w zakresie podniesionym przez Prokuratora. Skoro doszło do uchylenia ostatecznej decyzji o rejestracji pojazdu, to organ mógł nałożyć na wnoszących o rejestrację pojazdu, obowiązek zwrotu dokumentów potwierdzających fakt wydania (obecnie zakwestionowanej) decyzji o rejestracji. Wskazać przy tym należy, że powołany w skardze przez Prokuratora Okręgowego w [...] wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 4 grudnia 2012 r. sygn. akt II SA/Bd 1031/12 zapadł w innym stanie faktycznym sprawy. Dotyczył on bowiem unieważnienia w drodze decyzji tablic rejestracyjnych pojazdu, dowodu rejestracyjnego oraz karty pojazdu, ta zaś sytuacja w sprawie nie miała miejsca.

Powyższej oceny Sądu nie zmienia także powołany przez skarżących: A. D. i M. D. w skardze zarzut, iż organ rejestrujący powinien zbadać prawidłowość dokumentacji dołączonej do wniosku o rejestrację pojazdu. Należy wyjaśnić, że do kompetencji organów rozpoznających wniosek o rejestrację nie należy dokonywanie ustaleń co do istnienia określonego stosunku prawnego lub prawa – w tym także rozstrzyganie kwestii ewentualnego nabycia własności rzeczy ruchomej w warunkach określonych w art. 169 § 1 lub § 2 Kodeksu cywilnego – gdyż postępowanie w tym zakresie przekazano do właściwości sądów powszechnych (art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego). Dopiero wyrok ustalający istnienie prawa własności spornego pojazdu mógłby stanowić właściwy dowód własności pojazdu w rozumieniu art. 72 ust. 1 pkt 1 Prawa o ruchu drogowym.

Odnosząc się zaś do argumentacji skarżących, iż dokonując zakupu pojazdu działali w dobrej wierze, wyjaśnić należy, że w postępowaniu o rejestrację pojazdu organy administracji publicznej i sąd administracyjny nie mogą zajmować się oceną istnienia dobrej wiary jednej ze stron umowy zawieranej w celu przeniesienia własności pojazdu, gdyż należy to do właściwości sądu powszechnego. Organy administracji dokonują zaś rejestracji na podstawie dokumentów potwierdzających niesporne stany w sferze stosunków własnościowych. Nie mogą zatem ich kreować ani korygować (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 września 2004 r. sygn. akt II SA 3046/03, LEX nr 173977).

Dlatego też, biorąc pod uwagę powyższe Sąd uznał, iż orzeczenia zapadłe w sprawie są prawidłowe.

Z tych też przyczyn, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, jak w sentencji.