Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 23 października 2019 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Łuczyńska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Szczygielski Asesor WSA Małgorzata Kowalska Protokolant Sekretarz sądowy Aneta Lubasińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 października 2019 roku sprawy ze skargi T. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie cofnięcia uprawnienia do kierowania pojazdami oddala skargę.

Decyzją z dnia [...] r., nr KO. [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., utrzymało w mocy decyzję Starosty [...] z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie cofnięcia T.B. uprawnień do kierowania pojazdami kategorii AM, B1, B, C1, C.

W sprawie ustalono następujące okoliczności faktyczne i prawne.

W dniu 25 lutego 2019 r. do Starosty [...] wpłynął wniosek Komendanta Wojewódzkiego Policji w Ł. z dnia 15 lutego 2019 r. o cofnięcie T.B. uprawnień do kierowania pojazdami, ponieważ w okresie 2 lat od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy popełnił trzy wykroczenia, tj.:

- w dniu [...] września 2017 r. w gminie R. - obszar wiejski - miejscowość R., ul. A., prowadząc samochód osobowy marki VOLKSWAGEN przekroczył prędkość od 31 do 40 km/h;

- w dniu [...] października 2017 r. w gminie R. - obszar wiejski - miejscowość R., ul. B., prowadząc samochód osobowy marki VOLKSWAGEN spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowego - kolizja drogowa;

- w dniu [...] lutego 2018 r. w gminie Ł. - obszar miejski - miejscowość Ł., Al. C., prowadząc samochód ciężarowy/ciągnik siodłowy marki RENUALT spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowego - kolizja drogowa. Wniosek o ukaranie grzywną został rozstrzygnięty przez SR dla Ł. w Ł. sygn. akt [...].

Decyzją z dnia 2 kwietnia 2019 r. Starosta [...] działając na podstawie art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 1990 ze zm.) oraz art. 104 k.p.a., cofnął T.B. uprawnienia do kierowania pojazdami kat. AM, B1, B, C1, C dokument nr [...], druk nr [...], wydanym w dniu 29 czerwca 2018r. przez Starostę [...].

Od powyższej decyzji T.B. złożył odwołanie, w którym zarzucił naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na rozstrzygnięcie, tj.:

- art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym w zw. z art. 125 pkt 16 ustawy o kierujących pojazdami poprzez wydanie zaskarżonej decyzji na podstawie nieobowiązujących przepisów prawa, w sytuacji gdy art. 140 ustawy -Prawa o ruchu drogowym został uchylony, a więc nie mógł stanowić podstawy pozbawienia skarżącego uprawnień do kierowania pojazdami i w konsekwencji Komendant Wojewódzki Policji nie miał legitymacji do wystąpienia z wnioskiem o cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami;

- art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 957) poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy przepis ten wstrzymał stosowanie rozdziału 14 ustawy o kierujących pojazdami, a więc także art. 91, a zatem inaczej mówiąc wobec T.B. nie mają zastosowania ani obostrzenia związane z wprowadzeniem okresu próbnego w art. 91 ustawy o kierujących pojazdami, ani też bardziej restrykcyjne w stosunku do dotychczasowych, zawartych w art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym, regulacje z art. 103 ust. 1 pkt 3 ustawy o kierujących pojazdami, przy czym brak możliwości ich zastosowania nie był związany z datą wejścia w życie tych przepisów i relacją tej daty do uzyskania przez skarżącego prawa jazdy po raz pierwszy, ale ze wstrzymaniem ich stosowania ustawą z dnia 9 maja 2018 r.

W oparciu o postawione zarzuty wniósł o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji lub o jej uchylenie w całości i umorzenie postępowania w sprawie.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, że zaskarżona decyzja wydana została na podstawie nieobowiązujących przepisów prawa. Zdaniem skarżącego zgodnie z art. 125 pkt 16 ustawy o kierujących pojazdami, art. 140 ustawy -Prawo o ruchu drogowym został uchylony z dniem 4 czerwca 2018 r. Stosownie zaś do treści art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, do czasu wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających przekazywanie danych na zasadach określonych w art. 100aa-100aq ustawy -Prawo o ruchu drogowym, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą, przepisów m.in. art. 103 ust. 1 pkt 2 i 3 i ust. 2, art. 125 pkt 10 lit. g i pkt 16 oraz przepisów rozdziału 14 ustawy zmienianej w art. 2, tj. ustawy o kierujących pojazdami, nie stosuje się. Tym samym - zdaniem skarżącego - Komendant Wojewódzki Policji w Ł. nie posiada legitymacji do wystąpienia z wnioskiem o cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami na gruncie obowiązujących przepisów prawa. Regulacją, która mogłaby mieć zastosowanie w stosunku do skarżącego, przy przyjęciu założenia, że nie może to być art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym mógł być art. 103 ust. 1 pkt 3 ustawy o kierujących pojazdami. Jednak ustawodawca wstrzymał stosowanie art. 103 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o kierujących pojazdami, a zatem odebranie skarżącemu uprawnień na tej podstawie również nie byłoby możliwe.

Skarżący podniósł także, że art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw wstrzymał stosowanie rozdziału 14 ustawy o kierujących pojazdami, a więc także art. 91, co z kolei oznacza, że nie mają zastosowania ani obostrzenia związane z wprowadzeniem okresu próbnego w art. 91 ustawy o kierujących pojazdami, ani też bardziej restrykcyjne w stosunku do dotychczasowych, zawartych w art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy -Prawo o ruchu drogowym, regulacje zwarte art. 103 ust. 1 pkt 3 ustawy o kierujących pojazdami, przy czym brak możliwości ich zastosowania w sprawie nie był związany z datą wejścia w życie tych przepisów i daty uzyskania przez skarżącego prawa jazdy po raz pierwszy, ale ze wstrzymaniem ich stosowania. Skarżący wskazał także, że zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. Minister właściwy do spraw informatyzacji ogłasza w swoim dzienniku urzędowym oraz na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej komunikat określający termin wdrożenia rozwiązań technicznych, których mowa w art. 14 ust. 1. Komunikat ogłasza się w terminie co najmniej 3 miesięcy przed dniem wdrożenia rozwiązań technicznych określonym w tym komunikacie. Komunikat taki wydano na stronie internetowej Ministra Cyfryzacji i termin ten ustanowiono na dzień 1 października 2018 r. Z regulacji tej wynika, że do dnia wdrożenia rozwiązań technicznych (czyli do dnia 1 października 2018 r.) nie stosuje się m.in. przepisu art. 125 pkt 16 ustawy o kierujących pojazdami, uchylającego art. 140 i 140a - ustawy Prawo o ruchu drogowym. Oznacza to, że również w dacie wystąpienia przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w Ł. do Starosty [...] z wnioskiem o cofnięcie skarżącemu uprawnień do kierowania pojazdami, art. 140 ustawy - Prawo o ruchu drogowym nie mógł mieć zastosowania i nie mógł stanowić podstawy prawnej decyzji o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami, gdyż z dniem 1 października 2018 r. wdrożono rozwiązania, o których mowa w art. 14 ust. 2 ustawy zmieniającej.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. utrzymując zaskarżoną decyzję w mocy wskazał, że materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie stanowi przepis art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym. Przepis ten został dodany do ustawy na podstawie art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 541) i wszedł wżycie z dniem 18 maja 2015 r. Zgodnie z tym przepisem decyzję o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdem silnikowym wydaje starosta w razie stwierdzenia, na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć, że kierujący pojazdem silnikowym w okresie 2 lat od dnia wydania mu po raz pierwszy prawa jazdy popełnił trzy wykroczenia określone w art. 86 § 1 lub 2, art. 87 § 1, art. 92a w przypadku przekroczenia dopuszczalnej prędkości o ponad 30 km/h lub art. 98 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń, przy czym decyzja o cofnięciu uprawnienia jest wydawana na wniosek komendanta wojewódzkiego Policji.

W ocenie SKO prawidłowe jest stanowisko organu I instancji, że art. 140 ustawy był przepisem obowiązującym w dacie orzekania. Ustawodawca wprowadzając ustawą z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. póz. 1273), zmiany do ustawy – Prawo o ruchu drogowym i ustawy o kierujących pojazdami w art. 125 pkt 16 ustawy o kierujących pojazdami, uchylił art. 140 i 140a ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Z mocy art. 139 pkt 3 u.k.p. art. 125 pkt 16 (przepis uchylający) w zakresie art. 140 ust. l pkt 3, 3a i pkt 4 lit. a p.r.d. wchodził w życie z dniem 4 stycznia 2016 r. Jednakże wejście w życie przepisu art. 125 pkt 16 u.k.p. w zakresie art. 140 ust. 1 pkt 3, 3a i pkt 4 lit. a (uchylenia tegoż przepisu) było przez ustawodawcę opóźniane ze względu na kilkakrotną zmianę brzmienia przepisu art. 139 pkt 3 u.k.p., tj.

1.na podstawie art. 3 pkt 7 ustawy z dnia 16 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 2183) - wejście w życie art. 125 pkt 16 w zakresie art. 140 ust. 1 pkt 3, 3a i pkt 4 lit. a p.r.d. przesunięto na dzień 1 stycznia 2017 r;

2. na podstawie art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o zmianie ustawy - o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r., poz. 2001) - wejście w życie art. 125 pkt 16 w zakresie art. 140 ust. 1 pkt 3, 3a i pkt 4 lit. a p.r.d. przesunięto na dzień 4 czerwca 2018 r;

W dniu 4 czerwca 2018 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy -Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 957), która w art. 14 ust. 1 wstrzymała stosowanie niektórych przepisów ustawy o kierujących pojazdami do czasu wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających przekazywanie danych na zasadach określonych w art. 100aa-100aq ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Wśród przepisów, których stosowanie wstrzymano wymieniony został art. 125 pkt 16 ustawy o kierujących pojazdami, którym uchylono art. 140 i art. 140a ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz art. 99 ust. 1 pkt 3 lit. c i pkt 4 i art. 103 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz przepisy rozdziału 14 ustawy o kierujących pojazdami. Zgodnie zaś z ust. 2 art. 14 minister właściwy do spraw informatyzacji ogłasza w swoim dzienniku urzędowym oraz na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej komunikat określający termin wdrożenia rozwiązań technicznych, o których mowa w ust. 1. Komunikat ogłasza się w terminie co najmniej 3 miesięcy przed dniem wdrożenia rozwiązań technicznych określonym w tym komunikacie.

W uzasadnieniu rządowego projektu ustawy (druk sejmowy nr 2462, str. 2) projektodawcy wskazali, że "jednocześnie projekt przewiduje, że do momentu wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających wprowadzanie, przekazywanie i gromadzenie danych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw stosuje się przepisy dotychczasowe".

Wbrew stanowisku skarżącego, Minister Cyfryzacji nie opublikował dotychczas komunikatu określającego termin wdrożenia rozwiązań technicznych, o których mowa w ust. 1 art. 14 cyt. wyżej ustawy (tj. umożliwiających przekazywanie danych na zasadach określonych w art. 100aa-100aq ustawy p.r.d). Minister Cyfryzacji, co prawda, opublikował w dniu 28 czerwca 2018 r. komunikat w sprawie określenia terminu wdrażania rozwiązań technicznych umożliwiających przekazywanie informacji do centralnej ewidencji pojazdów o zatrzymaniu dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego) oraz informacji o jego zwrocie (Dziennik Urzędowy Ministra Cyfryzacji z dnia 29 czerwca 2018 r. póz. 22), jednakże komunikat ten wydany został na podstawie art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, a wiec dotyczy innej kwestii. Zatem należy stwierdzić, że na dzień wydania zaskarżonej decyzji przez organ pierwszej instancji w dalszym ciągu zastosowanie w sprawie miał art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy – Prawo o ruchu drogowym.

Nowelizacja ustawy - Prawo o ruchu drogowym weszła w życie z dniem, w którym ustawodawca uprzednio, nowelizując ustawę o kierujących pojazdami, przewidział utratę mocy obowiązującej art. 140 i 140a ustawy, co oznacza, że wejście w życie uchylenia tych przepisów zostało przesunięte w czasie. Organ odwoławczy nie podzielił stanowiska skarżącego, że jednoczesne wejście w życie uchylenia przepisów i odroczenia obowiązywania tego uchylenia nie jest możliwe i że w takim przypadku należało uznać, że uchylenie art. 140 ustawy, było skuteczne, a skoro tak to nie można było odroczyć go w czasie. Zdaniem organu przeważające znaczenie przy ocenie powyższej kwestii ma jednoczesne wejście w życie obu zmian przepisów, co oznacza, że ostatnim dniem, w którym można było przesunąć w czasie obowiązywanie przepisu uchylającego art. 140 ustawy, był dzień, w którym uchylenie miało stać się faktem.

Konsekwencją powyższego jest przyjęcie, że ustawodawca czasowo wstrzymał wejście w życie regulacji, które uniemożliwiłyby zastosowanie sankcji w postaci pozbawienia uprawnień do kierowania pojazdami w stosunku do kierowców, którzy popełnili przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub trzy wykroczenia określone w art. 86 § 1 lub 2, art. 87 § 1, art. 92a w przypadku przekroczenia dopuszczalnej prędkości o ponad 30 km/h lub art. 98 k.w.

Regulacją, która mogłaby w stosunku do skarżącego mieć zastosowanie, przy przyjęciu założenia, że nie może to być art. 140 ust. 1 pkt 3 a lit. b ustawy musiałby być bowiem art. 103 ust. 1 pkt 3 ustawy o kierujących pojazdami (na co zwrócił uwagę organ I instancji w piśmie przekazującym odwołanie). Jednak ustawodawca, jak już wyżej wskazano wstrzymał stosowanie art. 103 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o kierujących pojazdami, a zatem odebranie skarżącemu uprawnień na tej podstawie byłoby również niemożliwe. W efekcie naruszenie przez skarżącego przepisów o ruchu drogowym musiałoby pozostać bez jakiejkolwiek sankcji, a nie sposób uznać, że intencją racjonalnego ustawodawcy było zwolnienie kierowców naruszających przepisy z jakiejkolwiek odpowiedzialności.

W art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw ustawodawca wstrzymał także stosowanie rozdziału 14 ustawy o kierujących pojazdami, a więc także art. 91, który tam się znajduje. Inaczej mówiąc, do skarżącego nie miały zastosowania ani obostrzenia związane z wprowadzeniem okresu próbnego w art. 91 ustawy o kierujących pojazdami, ani też bardziej restrykcyjne w stosunku do dotychczasowych, zawartych w art. 140 ust. l pkt 3a lit. b ustawy, regulacje z art. 103 ust. 1 pkt 3 ustawy o kierujących pojazdami, przy czym brak możliwości ich zastosowania w badanej sprawie nie był związany z datą wejścia w życie tych przepisów i relacją tej daty do uzyskania przez skarżącego prawa jazdy po raz pierwszy, ale ze wstrzymaniem ich stosowania ustawą z dnia 9 maja 2018 r.

Z treści przytoczonego powyżej przepisu art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy wynika jednoznacznie, że decyzja o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdem silnikowym ma charakter związany. Oznacza to, że w wypadku zaistnienia okoliczności opisanych w danym przepisie organ administracyjny jest zobligowany nałożyć na obywatela, w drodze decyzji administracyjnej, określony w przepisie obowiązek. Zarówno zatem treść tegoż obowiązku jak i jego zakres oraz sposób jego wykonania nie podlegają uznaniu organu orzekającego w sprawie, albowiem elementy te również wynikają z treści danej normy prawnej. Istota związanego charakteru decyzji administracyjnej polega na tym, że norma prawna określa sytuację faktyczną i prawną, w której powinna zapaść decyzja oraz determinuje treść takiej decyzji. Organ wydający decyzję w przedmiocie cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdami nie może zatem kierować się okolicznościami takimi jak: przyznanie się do winy przez skarżącego, wyrażony żal i skrucha, incydentalny charakter zdarzenia, uprzednia niekaralność, czy też konieczność prowadzenia pojazdu związana z wykonywaną pracą zarobkową.

W niniejszej sprawie Starosta [...] wszczął postępowanie na wniosek Komendanta Wojewódzkiego Policji w Ł. z dnia 15 lutego 2019 r. o cofnięcie T.B. uprawnień do kierowania pojazdami kat. AM, Bl, B, potwierdzonych w dokumencie prawa jazdy nr [...], druk nr [...], wydanym w dniu 23 marca 2017 r. przez Starostę [...], ponieważ w okresie 2 lat od dnia wydania prawa jazdy popełnił trzy wykroczenia potwierdzone prawomocnymi rozstrzygnięciami.

Bezspornym jest, że T.B. uzyskał prawo jazdy po raz pierwszy w dniu 23 marca 2017 r., a więc w czasie obowiązywania art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy. Dwuletni okres próbny wskazany w tym przepisie upływał zatem w dniu 23 marca 2019 r., a do popełnienia przypisanych skarżącemu wykroczeń doszło przed jego upływem. Wszystkie wykroczenia zostały poza tym prawomocnie przesądzone. Skoro zatem spełnione zostały przesłanki określone w art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym, Starosta [...] zobligowany był do wydania decyzji o cofnięciu skarżącemu uprawnień do kierowania pojazdami.

Organ pierwszej instancji w decyzji w ogóle nie podał, ani też się nie odniósł wprost do daty uzyskania prawa jazdy przez skarżącego po raz pierwszy, czym naruszył art. 107 § 3 k.p.a. Wadliwość ta jednak, zdaniem organu odwoławczego nie miała wpływu na wynik sprawy.

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skarżący zarzucił naruszenie przepisów postępowania, w sposób mający istotny wpływ na rozstrzygnięcie, tj.

- art. 7 w zw. z art. 77 § l k.p.a. poprzez brak podjęcia wszelkich czynności zmierzających do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, z uwzględnieniem interesu społecznego i słusznego interesu obywateli, w tym również brak wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całości materiału dowodowego poprzez lakoniczne stwierdzenie, że naruszenie przepisów o ruchu drogowym przez skarżącego nie może pozostawać bez jakiejkolwiek sankcji pomimo, że organy administracyjne orzekały na nieaktualnym stanie prawnym;

- art. 8 k.p.a. poprzez prowadzenie postępowania w sposób niebudzący zaufania skarżącego do działań organu, przede wszystkim poprzez naruszenie zasady proporcjonalności i podjęcia decyzji o cofnięciu uprawnień w sytuacji braku obowiązującym przepisów ustawy - Prawo o ruchu drogowym i wydania zaskarżonej decyzji na podstawie uchylonych wcześniej przepisów;

- art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. poprzez utrzymanie w mocy wadliwej decyzji organu I instancji mimo, że istniały podstawy do jej uchylenia i umorzenia postępowania;

- art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym w zw. z art. 125 pkt 16 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami poprzez wydanie zaskarżonej decyzji na podstawie nieobowiązujących przepisów prawa, w sytuacji gdy art. 140 ustawy – Prawo o ruchu drogowym został uchylony, a więc nie mógł stanowić podstawy pozbawienia skarżącego uprawnień do kierowania pojazdami i w konsekwencji w dacie orzekania przez organ I instancji, jak i przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze, art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy nie mógł mieć już zastosowania, bowiem wdrożenie wskazanych w ustawie rozwiązań nastąpiło z dniem 1 października 2018 r.;

- art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy przepis ten wstrzymał stosowanie rozdziału 14 ustawy o kierujących pojazdami, a więc także art. 91, który tam się znajduje a zatem inaczej mówiąc, w stosunku do skarżącego nie mają zastosowania ani obostrzenia związane z wprowadzeniem okresu próbnego w art. 91 u.k.p., ani też bardziej restrykcyjne w stosunku do dotychczasowych, zawartych w art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b p.r.d., regulacje z art. 103 ust. 1 pkt 3 u.k.p., przy czym brak możliwości ich zastosowania w badanej sprawie nie był związany z datą wejścia w życie tych przepisów i relacją tej daty do uzyskania przez skarżącego prawa jazdy po raz pierwszy, ale ze wstrzymaniem ich stosowania ustawą z dnia 9 maja 2018 r.;

Wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji oraz uchylenie nadanego decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności i zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi skarżący podtrzymując dotychczasową argumentację podkreślił, że do dnia wdrożenia wskazywanych rozwiązań technicznych (czyli do dnia 1 października 2018 r.) nie stosowało się m.in. art. 125 pkt 16 ustawy o kierujących pojazdami, uchylającego art. 140 i 140a ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Oznacza to, że zarówno w dacie orzekania przez organ I instancji, jak i przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze - art. 140 ust. 1 pkt 3 a lit. b ustawy- Prawo o ruchu drogowym nie mógł mieć już zastosowania, bowiem wdrożenie wskazanych w ustawie rozwiązań nastąpiło z dniem 1 października 2018 r.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie, wniosło o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Na wstępie należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2107 – j.t.), kontrola sądowa zaskarżonych decyzji, postanowień bądź innych aktów, wymienionych w art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 – j.t. ze zm.), dalej jako "p.p.s.a.", sprawowana jest przez sądy administracyjne w oparciu o kryterium zgodności z prawem. Zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną w niej podstawą prawną, z zastrzeżeniem art. 57a.

Sądowa kontrola zaskarżonej decyzji dokonana według kryterium legalności wykazała, że zaskarżona decyzja nie narusza przepisów wskazywanych w skardze ani innych przepisów prawa, nie było zatem podstaw do jej uchylenia. Sąd, działając

z urzędu, nie dopatrzył się również takiego naruszenia prawa, które mogłoby prowadzić do stwierdzenia jej nieważności.

Przedmiotem skargi jest rozstrzygnięcie w przedmiocie cofnięcia skarżącemu uprawnień do kierowania pojazdami wydane na podstawie art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b) ustawy Prawo o ruchu drogowym. Zważywszy na fakt, iż skarżący konsekwentnie w toku postępowania, odwołaniu i skardze podnosił, że przepis ten został uchylony, a w konsekwencji nie mógł mieć zastosowania w jego sprawie, w pierwszej kolejności należało rozstrzygnąć, czy art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b) ustawy Prawo o ruchu drogowym był przepisem obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji.

Analiza przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami oraz kolejnych zmian wprowadzanych do tych ustaw prowadzi do wniosku, że za słuszne należy uznać stanowisko organów obu instancji, iż art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b) p.r.d. był przepisem obowiązującym w dacie orzekania.

Rozstrzygając w pierwszej kolejności spór w kwestii intertemporalnej, związanej z utratą przez przywołany przepis mocy obowiązującej Sąd uwzględnił, że został on uchylony na mocy art. 125 pkt 16 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (w niniejszej sprawie stosowanej w brzmieniu wg. Dz. U. z 2017 r. poz. 978, ze zm.). Zgodnie z art. 139 pkt 3 tej ustawy uchylenie to nastąpiło ostatecznie z dniem 4 czerwca 2018 r. Niemniej jednak równocześnie z dniem 4 czerwca 2018 r. weszła w życie również nowelizacja dokonana ustawą z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 957), którą dokonując zmian w ustawie o kierujących pojazdami oraz Prawo o ruchu drogowym, w art. 14 ust. 1 postanowiono, że do czasu wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających przekazywanie danych na zasadach określonych w art. 100aa-100aq ustawy zmienianej w art. 1 (a więc Prawa o ruchu drogowym), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, przepisów art. 13 ust. 1 pkt 1 lit. b, art. 43 ust. 2 pkt 4, art. 44 ust. 3 pkt 2, art. 67 ust. 2 pkt 2, art. 82 ust. 1 pkt 4 lit. c, art. 98, art. 99 ust. 1 pkt 3 lit. c i pkt 4 oraz ust. 2 pkt 1 lit. b i ust. 3, art. 102 ust. 1b, art. 103 ust. 1 pkt 2 i 3 i ust. 2, art. 124 ust. 7, art. 125 pkt 10 lit. g i pkt 16 oraz przepisów rozdziału 14 ustawy zmienianej w art. 2 (tj. ustawy o kierujących pojazdami) nie stosuje się. W ust. 2 tej regulacji przewidziano z kolei, że "Minister właściwy do spraw informatyzacji ogłasza w swoim dzienniku urzędowym oraz na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej komunikat określający termin wdrożenia rozwiązań technicznych, o których mowa w ust. 1. Komunikat ogłasza się w terminie co najmniej 3 miesięcy przed dniem wdrożenia rozwiązań technicznych określonym w tym komunikacie".

Z powyższej regulacji wynika, że do dnia wdrożenia rozwiązań technicznych, o których mowa w art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej, nie stosuje się m.in. przepisu art. 125 pkt 16 ustawy o kierujących pojazdami, uchylającego przepis art. 140 i art. 140a Prawa o ruchu drogowym. Oznacza to, że do czasu dokonania takiego wdrożenia przepis art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b Prawa o ruchu drogowym mógł mieć zastosowanie i może stanowić podstawę prawną decyzji o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami.

Ustalając stan prawny w niniejszej sprawie Sąd dokonał sprawdzenia w Dzienniku Urzędowym Ministra Cyfryzacji oraz na stronie BiP Ministerstwa Cyfryzacji, czy komunikat, o którym mowa w art. 14 ust. 2 nowelizacji, został wydany. W wyniku tego ustalił, że do chwili obecnej nie został on ogłoszony. Stąd też, zdaniem Sądu należy uznać, że art. 125 pkt 16 ustawy o kierujących pojazdami nie znajduje obecnie zastosowania, a przepis art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b Prawa o ruchu drogowym w dacie wydania zaskarżonej decyzji nie był uchylony.

Nie można zgodzić się z twierdzeniem skarżącego, że przepis ten został wyeliminowany z obrotu prawnego z dniem 1 października 2018 r. Zauważyć trzeba, że ten termin skarżący wiąże z wdrożeniem rozwiązań technicznych umożliwiających przekazywanie informacji do centralnej ewidencji pojazdów o zatrzymaniu dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego) oraz o informacji o jego zwrocie, dla których Minister Cyfryzacji wydał komunikat z dnia 28 czerwca 2018 r. (Dz. Urz. Ministerstwa Cyfryzacji, poz. 22). Dostrzec jednak należy, że wskazany komunikat został wydany na podstawie art. 17 ust. 2 ustawy nowelizującej, podobnie jak odrębny komunikat z dnia 22 lutego 2019 r. - w sprawie określenia terminu wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających udostępnianie danych zgromadzonych w centralnej ewidencji pojazdów do ponownego wykorzystywania za pośrednictwem usług sieciowych (Dz. Urz. MC, poz. 5), został wydany na podstawie art. 12 ust. 2 tej ustawy. Tymczasem, na zasadzie art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej ustawodawca powiązał stosowanie art. 125 pkt 16 ustawy o kierujących pojazdami z wdrożeniem innych rozwiązań technicznych, tj. umożliwiających przekazywanie danych na zasadach określonych w art. 100aa-100aq Prawa o ruchu drogowym. Skoro natomiast, co do tych rozwiązań, minister właściwy do spraw informatyzacji nadal nie wydał komunikatu określającego termin wdrożenia, to przepis art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b Prawa o ruchu drogowym mógł mieć zastosowanie w niniejszej sprawie.

Nieuzasadniony jest również wskazany w skardze zarzut naruszenia art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy przepis ten wstrzymał stosowanie rozdziału 14 ustawy o kierujących pojazdami, a więc także art. 91, który tam się znajduje a zatem inaczej mówiąc, w stosunku do skarżącego nie mają zastosowania ani obostrzenia związane z wprowadzeniem okresu próbnego w art. 91 u.k.p., ani też bardziej restrykcyjne w stosunku do dotychczasowych, zawartych w art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b p.r.d., regulacje z art. 103 ust. 1 pkt 3 u.k.p., przy czym brak możliwości ich zastosowania w badanej sprawie nie był związany z datą wejścia w życie tych przepisów i relacją tej daty do uzyskania przez skarżącego prawa jazdy po raz pierwszy, ale ze wstrzymaniem ich stosowania ustawą z dnia 9 maja 2018 r.

Przyjęcie tego stanowiska oznaczałoby w efekcie, że naruszenie przez skarżącego przepisów o ruchu drogowym musiałoby pozostać bez jakiejkolwiek sankcji, a nie sposób uznać, że intencją ustawodawcy było zwolnienie kierowców naruszających przepisy z jakiejkolwiek odpowiedzialności.

Zważywszy zatem , że opisana wyżej nowelizacja ustawy Prawo o ruchu drogowym weszła w życie z dniem, w którym ustawodawca uprzednio, nowelizując ustawę o kierujących pojazdami, przewidział utratę mocy obowiązującej art. 140 i 140a p.r.d., należy, zdaniem sądu uznać, że wejście w życie uchylenia tych przepisów zostało przesunięte w czasie. W ocenie sądu przeważające znaczenie przy ocenie powyższej kwestii ma jednoczesne wejście w życie obu zmian przepisów (tj. 4 czerwca 2018 r. ), co oznacza, że ostatnim dniem, w którym można było przesunąć w czasie obowiązywanie przepisu uchylającego art. 140 p.r.d., był dzień, w którym uchylenie miało stać się faktem.

Konsekwencją tego poglądu jest przyjęcie, że ustawodawca czasowo wstrzymał wejście w życie regulacji, które uniemożliwiłyby zastosowanie sankcji w postaci pozbawienia uprawnień do kierowania pojazdami w stosunku do kierowców, którzy popełnili przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub trzy wykroczenia określone w art. 86 § 1 lub 2, art. 87 § 1, art. 92a w przypadku przekroczenia dopuszczalnej prędkości o ponad 30 km/h lub art. 98 k.w.

Jednocześnie na co wskazano wyżej, na zasadzie art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej ustawodawca powiązał stosowanie art. 125 pkt 16 ustawy o kierujących pojazdami z wdrożeniem innych rozwiązań technicznych, tj. umożliwiających przekazywanie danych na zasadach określonych w art. 100aa-100aq Prawa o ruchu drogowym. Skoro natomiast, co do tych rozwiązań, minister właściwy do spraw informatyzacji nadal nie wydał komunikatu określającego termin wdrożenia, to przepis art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b Prawa o ruchu drogowym mógł mieć zastosowanie w niniejszej sprawie.

Zgodnie z art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b Prawa o ruchu drogowym decyzję o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdem silnikowym wydaje starosta w razie stwierdzenia, na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć, że kierujący pojazdem silnikowym w okresie 2 lat od dnia wydania mu po raz pierwszy prawa jazdy popełnił trzy wykroczenia określone w art. 86 § 1 lub 2, art. 87 § 1, art. 92a w przypadku przekroczenia dopuszczalnej prędkości o ponad 30 km/h lub art. 98 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń, przy czym decyzja o cofnięciu uprawnienia jest wydawana na wniosek komendanta wojewódzkiego Policji.

Bezspornym jest, że T.B. uzyskał prawo jazdy po raz pierwszy w dniu 23 marca 2017 r., a więc w czasie obowiązywania art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy. Dwuletni okres próbny wskazany w tym przepisie upływał zatem w dniu 23 marca 2019 r., a do popełnienia przypisanych skarżącemu wykroczeń doszło przed jego upływem. Wszystkie wykroczenia zostały poza tym prawomocnie przesądzone. Skoro zatem spełnione zostały przesłanki określone w art. 140 ust. 1 pkt 3a lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym, Starosta [...] zobligowany był do wydania decyzji o cofnięciu skarżącemu uprawnień do kierowania pojazdami.

Organy obu instancji prawidłowo zatem ustaliły stan faktyczny w sprawie i zastosowały właściwe przepisy, które stanowiły podstawę orzeczenia o cofnięciu skarżącemu uprawnień do kierowania pojazdami. Nie doszło do naruszenia przepisów wskazywanych w skardze, ani innych przepisów, które mogłoby stanowić podstawę uchylenia zaskarżonej decyzji bądź stwierdzenia jej nieważności.

W tym stanie rzeczy Sąd, na podstawie art. 151 p.p.s.a. orzekł o oddaleniu skargi.

bg