Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Antoni Hanusz Sędziowie asesor WSA Ewa Radziszewska-Krupa NSA Bogdan Lubiński (spr.) Protokolant Michał Gwardyś po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2004r. sprawy ze skargi M. i J. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia ... maja 2003r. nr ... w przedmiocie podatku od nieruchomości oddala skargę ic

Zaskarżoną do Sądu decyzją z dnia ... maja 2003r. nr ... Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję Burmistrza G. ustalającą J. i M. K. wymiar łącznego zobowiązania pieniężnego za 2003r. w kwocie 3.435,70zł.

Organ odwoławczy nie uwzględnił stanowiska podatników, iż będąc notariuszami, prowadzona przez nich działalność zgodnie z art. 24a ustawy z dnia 14 lutego 1991r. prawo o notariacie (Dz. U. z 2002r. Nr 42, poz. 369 ze zm.) nie podlega działaniu ustawy z dnia 19 listopada 1999r. prawo działalności gospodarczej (Dz. U. z 1999r., Nr 101, poz. 1178 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji SKO stwierdziło, iż art. 24a ustawy prawo o notariacie stanowi jedynie, iż notariusz nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów prawo działalności gospodarczej, co oznacza, iż nie jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą.

Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w ustawie prawo działalności gospodarczej, które w art. 2 ust. 1 stanowi, iż działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Zgodnie z art. 5 cyt. ustawy podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Tym samym zdaniem organu działalność gospodarcza może być podejmowana i wykonywana także przez podmioty nie będące przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy – Prawo działalności gospodarczej, a więc i notariuszy, którzy nie posiadają statusu przedsiębiorcy.

Zdaniem organu podatkowego należało zastosować wyższą stawkę podatkową, mając na uwadze treść art. 2 ust. 1 pkt 2 i art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002r. Nr 9, poz. 84 ze zm.) oraz to, że prowadzenie kancelarii notarialnej jest działalnością gospodarczą.

W złożonej skardze skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji.

Zdaniem podatników organ podatkowy nieprawidłowo naliczył podatek od nieruchomości w części dotyczącej nieruchomości związanej z działalnością gospodarczą stosując art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, albowiem prawidłową podstawą naliczenia opłat według nich jest art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e tej ustawy. Zgodnie z przepisem, który definiuje działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest to działalność, o której mowa w przepisach prawa działalności gospodarczej. Stwierdzili, iż prowadzona przez nich działalność zgodnie z art. 24a ustawy prawo o notariacie nie podlega działaniu ustawy prawo działalności gospodarczej. Wskazali, iż ustawa o podatkach i opłatach lokalnych zawiera definicję działalności gospodarczej poprzez odesłanie do przepisów prawa działalności gospodarczej (art. 1a ust. 1 pkt 4 z wyjątkiem określonym w ust. 2 tego artykułu), co powoduje ich zdaniem, że wysokość stawek podatkowych w podatku od nieruchomości jest zależna od prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów prawa działalności gospodarczej. Dodali, iż gdyby ustawodawca zamierzał zastosować inną stawkę podatkową do podmiotów nie będących przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów prawa działalności gospodarczej to uczyniłby to poprzez ogólne wyłączenie ustawowe jak ma to miejsce np. w przepisach dotyczących podatku dochodowego. Mając powyższe na uwadze uważają skargę za uzasadnioną.

W odpowiedzi na skargę SKO, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji, wniosło o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Skargę należało oddalić, bowiem zaskarżona decyzja nie narusza prawa.

W punkcie wyjścia trzeba wskazać, iż mówiąc o notariuszu jako o osobie zaufania publicznego należało spojrzeć przez pryzmat art. 1 § 1 ustawy prawo o notariacie. Zgodnie z tym przepisem notariusz jest powołany do dokonywania czynności, którym strony są obowiązane lub pragną nadać formę notarialną (czynności notarialnych). Oznacza to, że przy dokonywaniu czynności notarialnych nie jest uważany za osobę całkowicie prywatną, a osobę, która wykonuje przewidziane prawem zadania Państwa w zakresie przymusu dokumentacji. A zatem wykonuje on, jako podmiot prywatny, a nie organ Państwa, zadania publiczne. Ta prywatność notariusza jako podmiotu wykonującego zadania publiczne przejawia się między innymi na prowadzeniu własnej kancelarii, pobieraniu wynagrodzenia na podstawie umowy prawa cywilnego za świadczenie usług, tak jak adwokat, radca prawny.

Z kolei o tym, że notariusz wykonuje zadania publiczne świadczą między innymi takie okoliczności jak przymus notarialny, nadzór ministra sprawiedliwości nad działalnością notarialną oraz samorządem notarialnym, przez co Państwo zachowuje wpływ na wykonywanie zadań przez notariat (art. 42 § 1 ustawy prawo o notariacie). Za takim stanowiskiem przemawia również fakt, iż z mocy prawa przypisano notariuszom funkcję płatnika (art. 10 ust. 2 pkt 1 ustawy z 9.09.2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych Dz. U. Nr 86, poz. 959 ze zm.), co oznacza traktowanie go, w zakresie zobowiązań podatkowych, jako podmiotu prawa administracyjnego, czy też kontrola sądu zarówno w zakresie dokonywanych czynności notarialnych (art. 6 § 1, 82-83 ustawy prawo o notariacie).

Również nowelizacja art. 24 ustawy prawo o notariacie poprzez dodanie na mocy art. 76 ustawy z dnia 19.11.1999r. prawo działalności gospodarczej (Dz. U. z 17 listopada 1999r. Nr 101, poz. 1178) art. 24a o treści – notariusz nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów prawo działalności gospodarczej – nie oznacza, że notariusz świadcząc usługi notarialne nie prowadzi działalności gospodarczej. Z kolei art. 1 ustawy prawo działalności gospodarczej, określa zasady podejmowania i wykonywania działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zadania organów administracji rządowej i organów samorządu terytorialnego w zakresie działalności gospodarczej. Jednakże z treści tego przepisu nie wynika automatycznie, że tylko przedsiębiorca może wykonywać działalność gospodarczą.

Interpretacja skarżącego prowadziłaby do wniosku, iż nie wywiązanie się przez określony podmiot z obowiązków nałożonych przez tę ustawę, np. art. 8-13, czy 16-19, na przedsiębiorcę skutkowałoby stwierdzeniem, iż podmiot taki nie prowadzi działalności gospodarczej.

A zatem choć notariusz nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów prawo działalności gospodarczej, to prowadzi on zarobkową działalność usługową, polegającą na podejmowaniu czynności notarialnych (art. 1 § 1 ustawy prawo o notariacie). Mając zatem na uwadze treść art. 2 ust. 1 poprzednio wymienionej ustawy, należy stwierdzić, iż notariusz prowadzi działalność gospodarczą a lokal przeznaczony na prowadzenie kancelarii notarialnej powinien podlegać opodatkowaniu wg. stawki przewidzianej w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002r. Nr 9 poz. 84 ze zm.).

Z tych względów na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) należało orzec, jak w sentencji.