Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 28 grudnia 2016 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Wiesława Batorowicz Sędziowie Sędzia WSA Elwira Brychcy Sędzia WSA Tomasz Świstak (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Ewa Wąsik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 grudnia 2016 roku sprawy ze skargi P. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] maja 2016 roku Nr [...] w przedmiocie uchylenia decyzji oraz umorzenia postepowania administracyjnego postanawia: poinformować Samorządowe Kolegium Odwoławcze o istotnym naruszeniu prawa zaistniałym przy rozpoznawaniu wniosku S. K. z siedzibą w B. o ponowne rozpoznanie sprawy zakończonej decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] maja 2013 roku, znak: [...] polegającym na rażąco przewlekłym prowadzeniu postępowania odwoławczego w tej sprawie.

W dniu [...] grudnia 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu rozpoznawał na rozprawie sprawę ze skargi P. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] maja 2016 r., nr [...] wydaną w następstwie rozpoznania wniosku S. K. o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] maja 2013 r., nr [...] orzekającą o wydaniu z naruszeniem prawa decyzji ustaljącej dla P. K. warunki zabudowy na działkach nr ewid. [...], [...], [...], [...], [...], ark. mapy [...], obręb K. położonych przy ulicy [...].

Dokonując kontroli legalności działania organów administracji orzekających w niniejszej sprawie Sąd doszedł do przekonania, że zachodzi konieczność poinformowania Samorządowego Kolegium Odwoławcze o istotnych naruszeniach prawa, których dopuścił się ten organ przy rozpoznawaniu wniosku S. K. o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Powyższe postanowienie wydano na podstawie art. 155 § 1 ustawy z dnia [...] sierpnia 2002 r. – prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm. – dalej P.p.s.a.) jako tzw. postanowienie sygnalizacyjne.

Istotą postanowienia sygnalizacyjnego jest poinformowanie organu administracji publicznej o nieprawidłowościach w jego funkcjonowaniu, które zostały ujawnione w toku postępowania sądowego. Zgodnie z powołanym przepisem art. 155 § 1 P.p.s.a., w razie stwierdzenia w toku rozpoznawania sprawy istotnych naruszeń prawa lub okoliczności mających wpływ na ich powstanie, skład orzekający sądu może, w formie postanowienia, poinformować właściwe organy lub ich organy zwierzchnie o tych uchybieniach.

Przez określone w przepisie art. 155 P.p.s.a. "istotne naruszenie prawa", należy rozumieć naruszenie prawa tego rodzaju, że choć nie stanowi ono bezpośredniej podstawy do uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia, to świadczy w sposób oczywisty o nieprawidłowościach w stosowaniu prawa przez organ administracji.

W sprawie, którą kontrolował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu środek zaskarżenia od decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] maja 2013 r., nr [...] wpłynął do tegoż organu w dniu [...] czerwca 2013 r., po czym bez informowania stron o przyczynach opóźnienia w załatwieniu sprawy rozpoznany został decyzją z dnia [...] maja 2016 r.

Tak przewlekłe - trwające blisko trzy lata - załatwianie sprawy w postępowaniu odwoławczym, naruszyło wszelkie terminy załatwiania spraw w instancyjnym postępowaniu administracyjnym określone w art. 35 § 3 K.p.a.

Zauważyć w tym miejscu trzeba, iż jedyna czynność podjęta przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w tym okresie miała charakter pozorny i ograniczyła się do zwrócenia się w dniu [...] maja 2016 r. (a więc po 35 miesiącach od wpływu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy) do Wydziału Urbanistyki i Architektury Urzędu Miasta P. z zapytaniem czy dla działek nr ewid. [...], [...], [...], [...], [...], ark. mapy [...], obręb K. uchwalono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz o podanie nazwy i daty jego uchwalenia. P. tej czynności wynika z faktu, iż uchwalenie planu miejscowego dla tego obszaru było zasadniczym zarzutem podniesionym w środku odwoławczym, gdzie wskazano także datę jego ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa wielkopolskiego, co umożliwiało Kolegium samodzielne ustalenie tej istotnej okoliczności prawnej sprawy.

Lekceważenie przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze terminów załatwiania spraw wynikających z art. 35 § 3 K.p.a. i naruszanie praw strony do informowania jej o przyczynach niezałatwienia sprawy we właściwym terminie (art. 36 § 1 K.p.a.) - podważa zaufanie do organów administracji publicznej, narusza zasadę szybkości postępowania oraz zasadę praworządności wynikającą nie tylko z przepisów K.p.a., lecz także z art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Poprzez wydanie niniejszego postanowienia Sąd pragnie ze szczególną mocą podkreślić, że sposób procedowania w sprawie przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze świadczy nie tylko o lekceważeniu przez ten organ podstawowych zasad postępowania administracyjnego, lecz także o lekceważącym stosunku do stron postępowania i ich gwarancji procesowych.

Nie sposób przy tym obecnie ustalić czy rażące naruszenie przepisów postępowania dotyczących terminów załatwiania spraw zostało zawinione przez Prezesa Samorządowego Kolegium Odwoławczego, czy też przez członków składu orzekającego w sprawie, albowiem znajdujące się w aktach sprawy wydane z upoważnienia Prezesa Samorządowego Kolegium Odwoławczego zarządzenie o wyznaczeniu składu orzekającego i sprawozdawcy nie jest opatrzone jakąkolwiek datą.

Niezależnie od powyższych wątpliwości oczywistym w ocenie Sądu jawi się, iż dopuszczenie do trzyletniego okresu bezczynności, w trakcie którego nie realizowano nadto obowiązków wynikających z art. 36 § 1 K.p.a. świadczy o wadliwej organizacji pracy w Samorządowym Kolegium Odwoławczym.

Usprawiedliwieniem tej rażącej przewlekłości w prowadzeniu postępowania nie może być wielkość wpływu spraw do organu powiązana z brakami kadrowymi w jego obsadzie, albowiem Sądowi z urzędu wiadomym jest, iż terminy rozpoznawania środków odwoławczych przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze, aczkolwiek odległe i zawsze przekraczające terminy ustawowe, nie przekraczają jednakże co do zasady kilkunastu miesięcy, a więc są kilkukrotnie krótsze niż w niniejszej sprawie.

Wskazując na powyższe uchybienia Sąd oczekuje w terminie 30 dni informacji o zajętym stanowisku w tej sprawie i działaniach podjętych dla wyeliminowania powyższych uchybień. Zgodnie bowiem z art. 155 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, organ który otrzymał postanowienie, obowiązany jest je rozpatrzyć i powiadomić Sąd w terminie 30 dni o zajętym stanowisku.