Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Magdalena Jankowska – Szostak, Sędziowie Sędzia WSA Sędzia WSA Katarzyna Borońska (sprawozdawca), Maciej Guziński, , Protokolant specjalista Monika Tarasiewicz, po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 12 stycznia 2017 r. sprawy ze skargi P. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia [...] sierpnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie odmowy rejestracji samochodu osobowego I. uchyla zaskarżoną decyzję; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. na rzecz skarżącego kwotę 200 (dwieście) złotych kosztów postępowania.

Zaskarżoną decyzją Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. (dalej: organ odwoławczy, SKO) utrzymało w mocy decyzję Starosty S. z dnia [...] lipca 2016 r., nr [...] odmawiającą P. D. (dalej: strona, skarżący, wnioskodawca) rejestracji samochodu osobowego [...] nr [...].

Z akt sprawy wynika, że w dniu [...] lutego 2016 r. skarżący złożył wniosek o rejestrację opisanego wyżej pojazdu. Do wniosku przedłożył dokumentację, obejmującą m.in. umowę sprzedaży ww. pojazdu z dnia [...] stycznia 2016 r., zawartą w S. pomiędzy T. D. (sprzedający) a skarżącym (kupujący) oraz dowód rejestracyjny pojazdu, wydany przez b. organ rejestrujący. W wyniku weryfikacji powyższych dokumentów organ stwierdził dwie daty nabycia pojazdu przez P. D. – wskazał, że z rubryki nr 5 dowodu rejestracyjnego wynika, iż samochód został przez niego nabyty w dniu [...] sierpnia 2010 r., zaś z umowy kupna-sprzedaży z dnia [...] stycznia 2016 r., że nabył go w tym dniu od T. D. Jednocześnie wezwano również skarżącego do przedstawienia dowodu uiszczenia tzw. opłaty recyclingowej w kwocie 500 zł. W związku z nieprzedłożeniem przez wnioskodawcę takiego dowodu decyzją z dnia [...] marca 2016 r. Starosta S. odmówił rejestracji przedmiotowego pojazdu.

Powyższa decyzja została, na skutek wniesionego odwołania, uchylona przez SKO w W. Organ odwoławczy przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji, zwracając uwagę, że w sprawie kwestią istotną jest ustalenie, kiedy nastąpiło wprowadzenie pojazdu na terytorium kraju lub też jego nabycie w celu wprowadzenia pojazdu na terytorium kraju, rozumiane jako wewnątrzwspólnotowe nabycie – w związku z koniecznością ustalenia, czy miało to miejsce po [...] grudnia 2015 r. Ponadto w decyzji zaznaczono, że organ I instancji powinien podjąć wszelkie czynności zmierzające do zniesienia wątpliwości co do tytułu własności pojazdu.

W ponownie prowadzonym postępowaniu organ I instancji wezwał skarżącego do przedłożenia dokumentu, na podstawie którego b. organ rejestrujący dokonał rejestracji przedmiotowego pojazdu oraz do wyjaśnienia rozbieżności dotyczących dat jego nabycia, a także do przedstawienia na te okoliczności stosownych dokumentów. Odpowiadając na powyższe wezwanie skarżący stwierdził, że nie posiada dokumentu, na podstawie którego b. organ rejestrujący dokonała rejestracji pojazdu, jako że w W. B. nie wymaga się do rejestracji umowy kupna –sprzedaży pojazdu, a podstawą rejestracji jest wypełniony formularz w dowodzie rejestracyjnym. Od jakiegoś czasu można też zdalnie dokonać rejestracji przez stronę internetową. Skarżący stwierdził, że pojazd nabył dnia [...] stycznia 2016 r., a w dniu [...] sierpnia 2010 r. został wpisany do b. dowodu rejestracyjnego jako zarejestrowany użytkownik pojazdu.

Celem wyjaśnienia wątpliwości organ I instancji zwrócił się w dniu [...] maja 2016 r. i w dniu [...] czerwca 2016 r. (pocztą elektroniczną) do b. organu właściwego do spraw rejestracji z zapytaniem, czy P. D. był właścicielem pojazdu od dnia [...] sierpnia 2010 r. oraz z prośbą o przesłanie dokumentu, na podstawie którego pojazd został zarejestrowany na nazwisko skarżącego. W odpowiedzi b. organ rejestrujący poinformował, że ze względu na ograniczenia wynikające z ustawy o ochronie danych nie może udostępnić żadnych informacji o właścicielu pojazdu, może jedynie potwierdzić, jeśli istnieją jakieś zastrzeżenia wobec ponownej rejestracji pojazdu. Sprawdzenie rejestru pojazdów wykazało natomiast, że do dnia [...] czerwca 2016 r. b. wydział komunikacji nie został poinformowany, że opisany pojazd został wyeksportowany.

Mając na uwadze zebrany materiał dowodowy, organ pierwszej instancji decyzją z dnia [...] lipca 2016 r. ponownie orzekł o odmowie zarejestrowania pojazdu. W uzasadnieniu organ powołał się na art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r, poz. 1137 – dalej: p.r.d.), wskazując, że zgodnie z tym przepisem osoba, na której rzecz ma być dokonana rejestracja pojazdu, zobowiązana jest do przedłożenia dokumentu własności pojazdu. Dokument ten nie może budzić wątpliwości, co do rzetelności bądź autentyczności. W sytuacji, gdy osoba ta nie dysponuje takim dowodem i sporne jest, czy faktycznie własność jej przysługuje, właściwym do rozstrzygnięcia tego sporu jest sąd powszechny, nie zaś organ administracji. Jak dalej stwierdził organ, z weryfikacji przedłożonych przez wnioskodawcę dokumentów wynika, że kupił on pojazd [...] sierpnia 2010 r. i taką umowę powinien był dołączyć do wniosku o rejestrację. Z uwagi na to, że dołączył do wniosku umowę z dnia [...] stycznia 2016 r. i nie wyjaśnił różnych dat nabycia przez siebie przez siebie przedmiotowego pojazdu, zachodziła przesłanka wydania decyzji odmawiającej rejestracji.

W odwołaniu od powyższej decyzji strona wniosła o jej uchylenie, zarzucając organowi I instancji niewyjaśnienie, na jakiej podstawie zakwestionował załączoną do wniosku umowę sprzedaży pojazdu z dnia [...] stycznia 2016r., w szczególności gdy w dniu [...] lipca 2016 r., przedłożył dodatkowy dokument, którego domagał się urząd. Dokument ten (faktura kupna pojazdu z dnia [...] sierpnia 2010 r.) organ I instancji przekazał organowi odwoławczemu [...] lipca 2016 r., już pod wydaniu decyzji, a zatem nie brał go pod uwagę rozstrzygając sprawę. Było to związane z faktem przedwczesnego wydania decyzji tzn. przed upływem 7 dni od doręczenia stronie zawiadomienia o możliwości zapoznania się z materiałem dowodowym. Zdaniem odwołującego, organ również bezprawnie kierował pytania do b. organu rejestrującego i bezpodstawnie zawiesił postępowanie z tego powodu. W odwołaniu podkreślono, że w tej sprawie organ pierwszej instancji wydał już dwie decyzje, z różnymi uzasadnieniami.

W toku postępowania odwoławczego skarżący złożył szereg pism zawierających zażalenia na czynności organu I instancji. Zarzucił organowi, że nie został poinformowany o powiadomieniu przez Urząd Komendy Powiatowej Policji w S. o podejrzeniu sfałszowania umowy kupna-sprzedaży z dnia [...] stycznia 2016 r. Jednocześnie wskazał, że [...] lipca 2016 r. zeznał na Komendzie Powiatowej Policji w S., że po raz pierwszy nabył sporny pojazd w dniu [...] sierpnia 2016 r. (SKO wskazuje tu, że chodziło o 2010 r.), zaś w styczniu 2015 r., ze względu na okoliczności zawodowe odsprzedał go T. D., który mieszkał pod tym samym adresem, wobec czego samochód nie wymagał przerejestrowania. Ponieważ następnie pojawiła się konieczność wyjazdu do Polski, w dniu [...] stycznia 2016 r. T. D. zdecydował się odsprzedać pojazd skarżącemu. P. D. podniósł ponadto w postępowaniu odwoławczym, że zwrócenie się przez organ rejestrujący do właściwego organu b. (DVLA) o umowę sprzedaży pojazdu było działaniem wykraczającym poza normę zawartą w §4.2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie rejestracji pojazdów z dnia 22 lipca 2002 r., zgodnie z którym nie bada się umów kupna-sprzedaży jeżeli dane zbywcy i zarejestrowanego użytkownika są różne. Podkreślił, że dowód rejestracyjny nie jest dowodem własności pojazdu, gdyż takim jest umowa sprzedaży i organ winien był wziąć pod uwagę ostatnią umowę.

SKO w W. decyzją z dnia [...] sierpnia 2016 r. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. Powołując się treść art. 72 ust. 1 p.r.d. organ odwoławczy wskazał, że osoba, na której rzecz dokonuje się rejestracji pojazdu powinna udokumentować swoje prawo własności tego pojazdu. Organ ma zatem prawo domagać się od takiej osoby dokumentów wskazanych w tym przepisie. Tożsamość pojazdu identyfikują, obok jego marki, także numer nadwozia pojazdu i numer jego silnika. Także dane osobowe zawarte w umowie przenoszącej własność powinny być zgodne z zawartymi w dowodzie rejestracyjnym. W niniejszej sprawie taki przypadek nie zachodzi, bowiem z umowy sprzedaży z dnia [...] stycznia wynika, że nabywcą samochodu jest P. D., a jego zbywcą T. D., natomiast z treści dowodu rejestracyjnego oraz faktury sprzedaży wynika, że właścicielem pojazdu był P. D. Organ I instancji nie miał zatem podstaw do rejestracji pojazdu bez wyjaśnienia tej kwestii, co bez udziału wnioskodawcy nie było możliwe. Przedstawiona przez stronę w dniu [...] lipca 2016 r. faktura ( wraz z tłumaczeniem) potwierdza, że P. D. nabył pojazd w tym dniu od "A", co każe przyjąć, że był on jego właścicielem od [...] sierpnia 2010r., nie zaś jedynie zarejestrowanym użytkownikiem. W przypadku bowiem, gdyby P. D., jako zarejestrowany użytkownik, nie był właścicielem pojazdu to zobowiązany był do przedłożenia organowi tytułu własności do pojazdu podmiotu lub osoby, od której T. D. nabył pojazd. Mimo, że skarżący zeznał na policji, że samochód sprzedał w styczniu 2015 r. T. D., to takiej umowy nie przedłożył organowi.

Organ odwoławczy podkreślił, że dokumentów wymienionych w art. 72 p.r.d. nie może zastąpić innymi dokumentami i pismami, a tym samym ustawodawca ograniczył możliwości prowadzenia postępowania dowodowego przez organ, wskazując enumeratywnie jakie dokumenty musi przedłożyć wnioskodawca, aby możliwe było zarejestrowanie pojazdu. W dalszej części uzasadnienia organ przytoczył brzmienie §4 powołanego rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 22 lipca 2002 r. Zdaniem SKO przepis ten upoważnia organ, w przypadku gdy dane odnoszące się do zbywcy pojazdu, zawarte w dowodzie własności pojazdu są niezgodne z danymi właściciela zawartymi w dowodzie rejestracyjnymi karcie pojazdu, jeżeli była ona wydana, z jednej strony do prowadzenia postępowania wyjaśniającego w zakresie oceny dowodu własności pojazdu, przyjmując że mogą to być wszelkie dokumenty potwierdzające fakt przeniesienia własności, a drugiej strony wyłączają tę możliwość w sytuacji, gdy sprowadzono pojazd z zagranicy, a przeniesienia prawa własności pojazdu nastąpiło za granicą. Ponieważ dokumentów dołączonych przez wnioskodawcę do wniosku o rejestrację (umowa sprzedaży z [...] stycznia 2016 r., zawarta w W. B.) wynika, że skarżący zakupił pojazd od osoby nieujawnionej w b. dowodzie rejestracyjnym, a jednocześnie na wezwanie organu nie udokumentował tytułu własności pomiędzy nim, jako osobą ujawnioną w b. dowodzie rejestracyjnym, będącą właścicielem pojazdu, a T. D., od którego nabył pojazd na podstawie umowy dołączonej do wniosku o rejestrację, to brak było podstaw do dokonania rejestracji tego pojazdu. Organ nie ma bowiem podstaw do badania prawidłowości tytułów prawnych dołączonych do wniosku, przy czym nie ma wątpliwości, że powinny one odzwierciedlać stan faktyczny i prawny.

W skardze na powyższą decyzję P. D. podniósł szereg zarzutów zarówno co do słuszności merytorycznego rozstrzygnięcia organu, jak i co do sposobu prowadzenia postępowania. Odnosząc się do argumentacji organu podniósł, że dane osobowe zbywcy, zawarte w umowie sprzedaży pojazdu nie muszą być zgodne z danymi zawartymi w dowodzie rejestracyjnym pojazdu. Kwestie te reguluje powołane rozporządzenie Ministra Infrastruktury i w świetle tego aktu sama różnica w danych osobowych zbywcy w umowie oraz w dowodzie rejestracyjnym nie jest podstawą do odmowy rejestracji pojazdu. W przypadku, gdy przeniesienie własności nastąpiło w kraju, dokumentami wymaganymi przy rejestracji są wszystkie poprzednie umowy przenoszące własność pojazdu, jednak zasada ta nie obowiązuje, gdy przeniesienie własności miało miejsce za granicą – jak w rozpoznawanej sprawie. Skarżący podkreślił, że wbrew argumentacji organu, umowa z dnia [...] stycznia 2016 r. oraz dowód rejestracyjny pojazdu nie wykluczają się, wobec czego powinny być traktowane jako bezsporne. W świetle brzmienia §4.4. powołanego rozporządzenia, dane osobowe w dowodzie rejestracyjnym nie muszą odpowiadać danym zbywcy w umowie sprzedaży pojazdu. W przypadku b. dowodów rejestracyjnych nie są one dowodem prawa własności, co zostało w nich wyraźnie stwierdzone. Organ bezprawnie zatem przeprowadzał własne czynności dowodowe, w tym zwracając się do organu rejestrującego w W. B., przy czym w sposób dowolny interpretowali dokumenty, np. dowód rejestracyjny jako dowód własności. Nadto wbrew zawartym w zaskarżonej decyzji twierdzeniom, organ nigdy nie wzywał skarżącego do przedłożenia tytułu własności pomiędzy nim a T. D., co – zdaniem strony – wynikało ze świadomości urzędnika, że byłoby to działanie sprzeczne z przepisami. Natomiast skarżący dostarczył, zgodnie z przepisami ustawy i rozporządzenia, wszystkie wskazane tam dokumenty, w tym umowę przeniesienia własności pojazdu.

Skarżący zarzucił ponadto, że działania organu doprowadziły do naruszenia szeregu norm i zasad postępowania administracyjnego – w szczególności: zasadę pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa, zasadę uwzględniania z urzędu interesu społecznego i słusznego interesu obywateli, zasadę prawdy obiektywnej, zasadę informowania stron i czuwania nad interesem obywateli, zasadę czynnego udziału strony w postępowaniu, zasadę szybkości postępowania i zasadę praworządności. Wskazał, że na powyższe naruszenia zwracał uwagę w swoich wcześniejszych zażaleniach, jak również że złożył zażalenie na przewlekłe prowadzenie postępowania.

Odpowiadając na skargę SKO w W. wniosło o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

W myśl art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (jednolity tekst: Dz. U. z 2014 r., poz. 1647 ze zm.), sądy te sprawują wymiar sprawiedliwości – między innymi – poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (art. 1 § 2 tej ustawy). Zakres sądowej kontroli administracji publicznej obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na decyzje administracyjne (art. 3 § 1 w związku z § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – jednolity tekst: Dz. U. z 2016 r., poz. 718, zwanej dalej – w skrócie – "p.p.s.a."), w tym także na decyzje wydawane przez organy celne. Kryterium legalności przewidziane w art. 1 § 2 ustawy ustrojowej umożliwia sądowi administracyjnemu wyeliminowanie z obrotu prawnego tylko takiej decyzji administracyjnej, która dotknięta jest co najmniej jednym z uchybień wymienionych w art. 145 § 1 p.p.s.a.

Mając powyższe na względzie skład orzekający Sądu uznał, że skarga jest zasadna.

Stosownie do stanowiącego materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji treści art. 72 ust. 1 p.r.d. rejestracji pojazdów dokonuje się na podstawie:

1) dowodu własności pojazdu lub dokumentu potwierdzającego powierzenie pojazdu;

2) karty pojazdu, jeżeli była wydana;

3) wyciągu ze świadectwa homologacji albo odpisu decyzji zwalniającej pojazd z homologacji, jeżeli są wymagane, (wymaganie to nie dotyczyło, zgodnie z ust. 2 pkt 1 wymienionego przepisu, przedmiotowego samochodu, ponieważ był on już uprzednio zarejestrowany na terenie Rzeczypospolitej Polskiej);

4) zaświadczenia o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu, jeżeli jest wymagane;

5) dowodu rejestracyjnego, jeżeli pojazd był zarejestrowany;

6) dowodu odprawy celnej przywozowej, jeżeli pojazd został sprowadzony z zagranicy i jest rejestrowany po raz pierwszy.

Rejestracji pojazdu dokonuje się, na wniosek właściciela (art. 73 ust. 1 wymienionej ustawy), który w celu rejestracji składa w organie rejestrującym wniosek o rejestrację pojazdu, do którego dołącza (§ 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 22 lipca 2002 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów (Dz. U. Nr 133, poz. 1123 z późn. zm.):

1) dowód własności pojazdu,

2) kartę pojazdu, jeżeli była wydana,

3) dowód rejestracyjny, jeżeli pojazd był zarejestrowany,

4) świadectwo oryginalności, jeżeli jest wymagane, oraz tablice (tablicę) rejestracyjne, jeżeli pojazd był zarejestrowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Sąd nie kwestionuje słuszności stanowiska SKO, iż podstawę rejestracji mogą stanowić tylko takie dokumenty, które wiarygodnie świadczą o przeniesieniu prawa własności na osobę, na rzecz której ma być dokonana rejestracja pojazdu. Bezsprzecznie bowiem – w przypadku umów – przenieść prawo własności może tylko osoba, której prawo to faktycznie przysługuje. Na tle regulacji dotyczących rejestracji pojazdów odróżnić jednak należy sytuację, w której organ odmawia rejestracji z uwagi na to, że już z samych dowodów przedłożonych przez wnioskodawcę wynika, iż faktycznie nie dokumentują one czynności, które mogły skutecznie doprowadzić do przeniesienia własności pojazdu zgłoszonego do rejestracji, albo co do których istnieją potwierdzone innymi dowodami wątpliwości co do ich autentyczności,. od sytuacji, w której organ zaczyna samodzielnie prowadzić postępowanie dowodowe, zmierzające do poczynienia ustaleń co do prawa własności. Sąd podziela w tej kwestii stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego zawarte w wyroku z dnia 23 stycznia 2008 r. w sprawie o sygn. akt I OSK 1985/06, zgodnie z którym ustalenia w przedmiocie istnienia czy nieistnienia określonego prawa lub stosunku prawnego należą do właściwości sądów powszechnych (art. 189 k.p.c.). Organy administracji dokonują zaś rejestracji na podstawie dokumentów potwierdzających niesporne stany w sferze stosunków własnościowych. Nie mogą natomiast ani kreować ani korygować tych stosunków.

Jak wynika z treści § 4 ust. 1 powołanego wcześniej rozporządzenia, dowodem własności pojazdu lub jego pojedynczych zespołów jest w szczególności jeden z następujących dokumentów (§ 4 ust. 1 ww. rozporządzenia):

1) umowa sprzedaży,

2) umowa zamiany,

3) umowa darowizny,

4) umowa o dożywocie,

5) faktura VAT,

6) prawomocne orzeczenie sądu rozstrzygające o prawie własności.

W ust. 2 § 4 zastrzeżono zarazem, że w przypadku gdy dane odnoszące się do zbywcy pojazdu zawarte w dowodzie własności pojazdu dołączonym do wniosku o rejestrację są niezgodne z danymi właściciela zawartymi w dowodzie rejestracyjnym i karcie pojazdu, jeżeli była wydana, jako dowód własności wymagany do rejestracji rozumie się wszystkie dokumenty potwierdzające fakt przeniesienia prawa własności pojazdu. Jeżeli zbywcą pojazdu, o którym mowa w ust. 2, jest przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie obrotu pojazdami, jako dowód własności potwierdzający nabycie prawa własności przez tego zbywcę dopuszcza się poświadczoną notarialnie kopię tego dowodu (ust. 2a). Jednocześnie zgodnie z brzmieniem ust. 3, przepisów ust. 2 i 2a nie stosuje się do pojazdów sprowadzonych z zagranicy, o których mowa w § 3 ust. 1, w przypadku gdy:

1) przeniesienie prawa własności pojazdu nastąpiło za granicą;

2) zbywcą pojazdu zgłoszonego do pierwszej rejestracji jest przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie obrotu pojazdami, który sprowadził ten pojazd z zagranicy.

Wymienione w ust. 1 dokumenty nie stanowią zamkniętego katalogu dowodów własności pojazdu, co oznacza, że strona może – w razie potrzeby – przedstawiać także inne dokumenty, pod warunkiem, że faktycznie będą one potwierdzały własność pojazdu. Jednocześnie nie można powyższego przepisu interpretować w ten sposób, że także w razie przedłożenia przez wnioskodawcę jednego z ww. dowodów, organ ma nieograniczone prawo domagać się innych lub dodatkowych dowodów. Zwrócić należy uwagę, że powołany przez organy ust. 2 §4 rozporządzenia odnosi się do szczególnej sytuacji: gdy dane odnoszące się do zbywcy pojazdu zawarte w dowodzie własności pojazdu dołączonym do wniosku o rejestrację są niezgodne z danymi właściciela zawartymi w dowodzie rejestracyjnym (i karcie pojazdu, jeżeli była wydana), z zastrzeżeniem jednak, że powyższej regulacji nie stosuje się m.in. do tych przypadków, w których do przeniesienia prawa własności doszło za granicą. W sposób wyraźny zatem została wyłączona możliwość prowadzenia przez organ rejestrujący w szerszym zakresie postępowania dowodowego na podstawie "wszystkich dokumentów potwierdzających fakt przeniesienia prawa własności pojazdu" w odniesieniu do przypadków, gdy niezgodności pomiędzy danymi zbywcy oraz danymi właściciela pojazdu miałyby dotyczyć pojazdów nabytych za granicą. Uzasadnieniem dla powyższego rozwiązania jest, zdaniem Sądu, inny zakres wniosków, jakie można wyprowadzić w takich wypadkach na podstawie porównania przedstawionego wraz z wnioskiem o rejestrację dowodu własności pojazdu oraz dowodu rejestracyjnego. Zaznaczyć w tym miejscu trzeba, że sam dowód rejestracyjny, także na gruncie prawa polskiego, potwierdza tożsamość pojazdu, tym niemniej nie jest dowodem jego własności – co zresztą znajduje odzwierciedlenie w art. 73 ust. 1 p.r.d., odróżniającego te dwa dokumenty. Natomiast dane zawarte w polskim dowodzie rejestracyjnym, zgodnie z załącznikiem 3 do powołanego rozporządzenia, obejmują m.in. oprócz danych dotyczących posiadacza pojazdu, także dane właściciela pojazdu, takie jak nazwisko lub nazwa, nr PESEL lub REGON oraz adres (części C.2.1- C.2.3) – które musiały, w świetle polskich przepisów, zostać w dowodzie uwidocznione na podstawie bezspornego dowodu własności. Tak więc porównanie dowodu własności w rozumieniu §4 ust. 1 rozporządzenia, takiego, jak np. umowa sprzedaży z danymi zawartymi w powyższych rubrykach dowodu rejestracyjnego i stwierdzenie ich niezgodności uzasadnia już z tego powodu wątpliwości do tego, komu przysługuje prawo własności a w konsekwencji uzasadnia wprowadzenie regulacji dopuszczającej wyjaśnieni sytuacji (np. czy rozbieżności te nie są wynikiem jedynie np. niezarejestrowania pojazdu przez poprzedniego właściciela) – co, jak uznał ustawodawca, może nastąpić przez zbadanie innych dokumentów, takich jak poprzednio zawarte umowy przenoszące własność tego pojazdu. W przypadku zagranicznych dowodów rejestracyjnych, których procedurę wystawiania oraz zakres zawartych w nich danych określają przepisy innych państw, brak jest oczywistej możliwości stwierdzenia tego rodzaju rozbieżności na podstawie porównania treści zapisów umowy przenoszącej własność pojazdu oraz wpisów w dowodzie rejestracyjnym, a co się z tym wiąże – także podobnych podstaw do wprowadzenia regulacji nakazujących organowi ustalenie własności w oparciu o inne dokumenty, m.in. takie jak poprzednie umowy przenoszące własność.

W rozpoznawanej sprawie skarżący wraz z wnioskiem o rejestrację przedłożył umowę sprzedaży opisanego na wstępie samochodu, zawartą na terenie W. B. (S.) pomiędzy: T. D. jako zbywcą i P. D. jako nabywcą, oraz dowód rejestracyjny wydany przez b. organ rejestrujący, do którego w momencie rejestracji wpisane zostały dane P. D. Jak wynika ze znajdującego się w aktach tłumaczenia tych dokumentów, skarżący został wpisany do powyższego dowodu jako "zarejestrowany użytkownik". Jako datę nabycia w dokumencie tym wskazano [...] sierpnia 2010 r., przy czym należy odnotować, że tłumacz przysięgły zawarł dodatkowo na sporządzonym tłumaczeniu do punkt 6 "Registered Keeper/Zarejestrowany Użytkownik" uwagę o treści : "Ze względu na to, że b. dowód rejestracyjny pojazdu nie jest dowodem własności pojazdu oraz że nie ma w nim podanych danych osobowych właściciela pojazdu a jedynie osoby odpowiedzialnej przed władzami za dopełnienie rejestracji i opłacania podatków drogowych należnych od danego pojazdu, stąd też w dokumencie rejestracyjnym używa się formy ogólnej "nabyć. W tłumaczeniu na język polski pozostawia się tę ambiwalentność, gdyż przetłumaczenie tego wyrazu jako "zakupić", "kupić" byłoby nadinterpretacją ze strony tłumacza. Inne dokumenty doprecyzowują czy dane nabycie to transakcja kupna-sprzedaży, darowizna, udostępnienie czy oddanie w użytkowanie i.t.d." Z powyższego wynika zatem, że na podstawie zapisów dowodu rejestracyjnego można było co najwyżej stwierdzić, że skarżący jeszcze przed sporządzeniem w dniu [...] stycznia 2016 r. umowy sprzedaży pojazdu, był na podstawie (nieokreślonego w dowodzie) tytułu prawnego w posiadaniu przedmiotowego pojazdu i figurował w dowodzie rejestracyjnym jako jego zarejestrowany użytkownik, którego nie należy jednak automatycznie utożsamiać z właścicielem pojazdu. Wbrew więc twierdzeniom zaskarżonej decyzji, z samego dowodu rejestracyjnego nie wynikało zatem, że skarżący był właścicielem pojazdu od 2010 r. i że w tym zakresie istnieje sprzeczność z umową z dnia [...] stycznia 2016 r. Stąd też należy przyznać rację skarżącemu, że o ile organ rejestrujący nie wskazał innych, uzasadnionych powodów podważenia umowy sprzedaży dołączonej do wniosku, nie był uprawniony do kwestionowania kompletności i rzetelności przedstawionej dokumentacji w oparciu jedynie o treść tej umowy i wpis do dowodu rejestracyjnego. Takich podstaw nie dostarczyła także, w ocenie Sądu, korespondencja z b. organem rejestrującym (DVLA).

Na etapie postępowania odwoławczego organ dysponował już fakturą z dnia [...] sierpnia 2010 r., dokumentującą zakup tego pojazdu przez skarżącego od przedsiębiorstwa "A", ale także wyjaśnieniami skarżącego co do przyczyn odsprzedaży po tej dacie samochodu T. D. oraz powodów ponownego jego nabycia. Z akt administracyjnych nie wynika, by organ ten powziął jakieś wątpliwości co do wiarygodności tych wyjaśnień (nie zwracał się w tej kwestii do skarżącego) lub żądał od skarżącego dokumentu poprzedniej umowy sprzedaży, na którego to brak powołuje się w zaskarżonej decyzji ( str.7). Co więcej, z przekazanych sądowi przez organ II instancji akt administracyjnych wynika, że w lipcu 2016 r. doszło do zgłoszenia przez pracownika organu I instancji w Komendzie Powiatowej Policji w S. podejrzenia przestępstwa sfałszowania umowy sprzedaży z dnia [...] stycznia 2016 r., zaś skarżący składał w tej sprawie zeznania (na co powołał się zresztą w odwołaniu i w zażaleniach) oraz że w dniu [...] sierpnia 2016 r. wydane zostało postanowienie o odmowie wszczęcia dochodzenia na podstawie powyższego zawiadomienia (w sprawie podrobienia w celu użycia za autentyczne umowy kupna-sprzedaży przedmiotowego samochodu) z uwagi na brak znamion czynu zabronionego.

W świetle powyższego, zdaniem Sądu, brak było podstaw do zakwestionowania, w oparciu o powołane przez organ przesłanki, umowy sprzedaży z dnia [...] stycznia 2016 r. jako dowodu, że w momencie złożenia wniosku o rejestrację skarżącemu przysługiwało prawo własności spornego pojazdu. Jak już wyjaśniono na wstępie, zgodnie z §4 ust. 1 rozporządzenia z dnia 22 lipca 2002 r., umowa sprzedaży jest dowodem własności pojazdu. Organ rejestrujący w ramach swoich uprawnień nie posiada kompetencji do badania i rozstrzygania o prawie własności. Umowa nie jest jednak dowodem niepodważalnym i w przypadku późniejszego wyjścia na jaw okoliczności podważających jej status jako takiego dowodu (np. potwierdzenia fałszerstwa takiego dokumentu lub uzyskania go w drodze przestępstwa) możliwe jest wznowienie postępowania. W rozpoznawanej sprawie przedstawiona umowa z dnia [...] stycznia 2016 r. nie budziła zastrzeżeń pod kątem formalnym (zawierała elementy konieczne umowy), nie ujawniono sporu co do prawa własności przedmiotowego pojazdu pomiędzy różnymi podmiotami, nie wykazano także dostatecznych podstaw do podważenia autentyczności umowy - co potwierdza powołane postanowienie o odmowie wszczęcia dochodzenia. Jak przy tym zauważyło SKO w zaskarżonej decyzji, przepis art. 72 ust. 1 p.r.d. wymienia enumeratywnie rodzaje dokumentów na podstawie których dokonuje się rejestracji pojazdu i organ nie ma prawa żądać od strony innych, dodatkowych dokumentów. Tym samym nie można przyjąć, że organ prawidłowo ocenił, że zachodziły przesłanki do odmowy rejestracji pojazdu z uwagi na nieprzedstawienie przez wnioskodawcę dokumentu potwierdzającego prawo własności pojazdu – co w okolicznościach sprawy świadczy o naruszeniu art. 80 k.p.a w związku z błędną interpretacją przepisów art. 72 ust. 1 p.r.d. oraz § 4 powołanego rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 22 lipca 2002 r.

Odnosząc się natomiast do poniesionych w skardze zarzutów dotyczących poszczególnych zasad procesowych: zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa, zasady uwzględniania z urzędu interesu społecznego i słusznego interesu obywateli, zasady informowania stron i czuwania nad interesem obywateli, zasady czynnego udziału strony w postępowaniu, zasadę szybkości postępowania, Sąd nie dopatrzył się w tym zakresie uchybień organu, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy – a tylko takie naruszenie przepisów postępowania może stanowić podstawę uchylenia zaskarżonej decyzji ( art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.).

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit a i c uchylił zaskarżoną decyzję. Rozpoznając sprawę ponownie organ będzie zobowiązany dokonać ponownego rozważenia i oceny materiału dowodowego, uwzględniając stanowisko zawarte w niniejszym wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 200, uwzględniając uiszczony przez skarżącego wpis od skargi w wysokości 200 zł.