Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Korycińska (spr.) Sędzia NSA Joanna Sieńczyło - Chlabicz Sędzia del. WSA Zbigniew Czarnik Protokolant Karol Sienkiewicz po rozpoznaniu w dniu 20 maja 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej T. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 13 grudnia 2012 r. sygn. akt IV SA/Wa 1868/12 w sprawie ze skargi T. K. na postanowienie Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] czerwca 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie zwolnienia z obowiązku świadczenia pomocy prawnej z urzędu oddala skargę kasacyjną.

I

Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę T. K. na postanowienie Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] czerwca 2012 r. w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie zwolnienia z obowiązku świadczenia pomocy prawnej z urzędu.

Stan sprawy przyjęty przez Sąd I instancji przedstawiał się następująco:

do Ministra Sprawiedliwości wpłynął wniosek skarżącego, adwokata - członka Izby Adwokackiej w O. o zwolnienie go, na okres 5 lat, z obowiązku udzielania pomocy prawnej świadczonej z urzędu. Uzasadniając go wnioskodawca powołał się na swój stan zdrowia oraz "dłuższy wyjazd poza granicę kraju". Podniósł także, że "zamierza w dalszym ciągu wykonywać zawód adwokata, ale z wyłączeniem spraw sądowych, głownie świadcząc pomoc prawną przez Internet". Minister Sprawiedliwości, działając na podstawie art. 61a § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071, ze zm.; dalej: k.p.a.) w związku z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo

o adwokaturze (Dz. U. z 2009 r., Nr 146, poz. 1188, ze zm.; dalej: prawo o adwokaturze), postanowieniem z dnia 25 kwietnia 2012 r. odmówił wszczęcia postępowania administracyjnego.

Postanowieniem z dnia [...] czerwca 2012 r. Minister Sprawiedliwości, po rozpatrzeniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy własne rozstrzygnięcie. W ocenie Ministra Sprawiedliwości nie posiada on uprawnień do zwolnienia adwokata z obowiązku świadczenia pomocy prawnej z urzędu. Brak było także podstaw do przekazania sprawy do rozpatrzenia okręgowej radzie adwokackiej, bądź innemu właściwemu organowi. Skarżący nie wskazał bowiem, ani w treści wniosku, ani we wniesionym środku zaskarżenia, że ubiega się o zwolnienie

z obowiązku udzielenia pomocy prawnej z urzędu w konkretnej sprawie, w której ustanowiony został do jej świadczenia. Argumenty podniesione na poparcie zgłoszonego żądania wskazywały wprost, iż wniosek skarżącego ma charakter generalny.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalając skargę, uznał stanowisko zaprezentowane w kontrolowanym postanowieniu za zgodne z prawem. Wskazał, że stosownie do treści art. 28 ust. 2 prawa o adwokaturze w sprawach,

w których pomoc prawna ma z mocy przepisów prawa nastąpić z urzędu, zwolnić adwokata od udzielenia tej pomocy może tylko organ, który go wyznaczył, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Brzmienie art. 28 ust. 2 prawa o adwokaturze jednoznacznie wskazuje, że do zwolnienia, o jakim mowa w tym przepisie, może dojść jedynie w poszczególnych sprawach, w których adwokat został wyznaczony do świadczenia pomocy prawnej. W ocenie Sądu również z treści art. 28 ust. 1 prawa

o adwokaturze wynika, że zwolnienie z obowiązku udzielania pomocy prawnej nie może mieć charakteru generalnego, jak oczekuje tego skarżący. Z powołanych przepisów nie wynika nadto, aby organ, którego działanie zaskarżono, posiadał kompetencję do zwolnienia adwokata z obowiązku świadczenia pomocy prawnej z urzędu. Z tych przyczyn Sąd uznał, że brak było podstawy materialno-prawnej do rozpatrzenia żądania w trybie administracyjnym. Brak było także przesłanek uzasadniających przekazanie sprawy do rozpatrzenia okręgowej radzie adwokackiej, bądź innemu właściwemu organowi.

Na marginesie Sąd I instancji zauważył, że stanowisko skarżącego wyrażone

w uzasadnieniu skargi wskazuje, że nie jest on zadowolony z rozwiązań przyjętych

w polskim ustawodawstwie w zakresie świadczenia pomocy prawnej z urzędu. Drogą do zmiany tych przepisów jest jednak droga legislacyjna, a nie postępowania administracyjnego.

W podstawie prawnej wyroku Sąd I Instancji powołał art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.).

II

T. K. zaskarżył wyrok Sądu I instancji w całości zarzucając mu na mocy art. 174 pkt 1 p.p.s.a. naruszenie:

- art. 8 ust. 3 pkt a Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych z dnia 19 grudnia 1966 roku (Dz. U. z 1977 roku, Nr 38, poz. 167) w związku z art. 87 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 91 ust. 1 i ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poprzez uznanie, że adwokat może zostać zobowiązany do przymusowego świadczenia pracy (pomocy prawnej z urzędu) bez swojej zgody, a także bez względu na swoją sytuację osobistą, w tym w szczególności stan zdrowia,

- art. 4 ust. 2 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności

sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 roku (Dz. U. z 1993 roku, Nr 61, poz.

284 ze zm.) w związku z art. 87 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 91 ust. 1 i ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poprzez uznanie, że adwokat może zostać zobowiązany do przymusowego świadczenia pracy (pomocy prawnej

z urzędu) bez swojej zgody, a także bez względu na swoją sytuację osobistą, w tym

w szczególności stan zdrowia,

art. 28 ust. 2 prawa o adwokaturze poprzez błędną jego wykładnię, polegającą na przyjęciu, że w/w przepis prawa o adwokaturze zezwala na zobowiązanie adwokata do przymusowego świadczenia pracy (pomocy prawnej z urzędu) bez jego zgody, a także bez względu na jego sytuację osobistą, w tym w szczególności stan zdrowia,

art. 28 ust. 2 prawa o adwokaturze poprzez błędną jego wykładnię, polegającą na przyjęciu, że w/w przepis prawa o adwokaturze nie zezwala na zwolnienie adwokata z gotowości do świadczenia pomocy prawnej z urzędu poprzez niewyznaczenie do nowych spraw z urzędu, a jedynie zezwala na zwolnienie adwokata z obowiązku świadczenia pomocy prawnej z urzędu tylko po wyznaczeniu adwokata do konkretnej sprawy i tylko w tej konkretnej sprawie,

art. 28 ust. 1 prawa o adwokaturze poprzez błędną jego wykładnię polegającą na przyjęciu, że w/w przepis prawa o adwokaturze zezwala na zobowiązanie adwokata do przymusowego świadczenia pracy (pomocy prawnej z urzędu) bez jego zgody, a także bez względu na jego sytuację osobistą, w tym w szczególności stan zdrowia,

art. 28 ust. 1 prawa o adwokaturze poprzez błędną jego wykładnię polegającą na przyjęciu, że w/w przepis prawa o adwokaturze nie zezwala adwokatowi na odmowę świadczenia pomocy prawnej z urzędu z ważnych powodów przed wyznaczeniem do konkretnej sprawy, oraz na przyjęciu, że adwokat nie ma prawa w związku z w/w odmową wystąpić do właściwego organu z wnioskiem o niewyznaczanie go do nowych spraw z urzędu przez czas trwania ważnych powodów.

Ponadto, w oparciu o art. 174 pkt 2 p.p.s.a., zarzucił naruszenie:

- art. 151 p.p.s.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. i art. 134 § 1 p.p.s.a. przez oddalenie skargi mimo naruszenia przez Ministra Sprawiedliwości art. 8 ust. 3 pkt a Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych z dnia 19 grudnia 1966 roku oraz art. 4 ust. 2 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka

i Podstawowych Wolności w związku z art. 87 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 91 ust. 1 i ust. 2 Konstytucji RP poprzez uznanie, że adwokat może zostać zobowiązany do przymusowego świadczenia pracy (pomocy prawnej

z urzędu) bez swojej zgody, a także bez względu na swoją sytuację osobistą, w tym

w szczególności stan zdrowia,

- art. 151 p.p.s.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. i art. 134 § 1 p.p.s.a. przez oddalenie skargi mimo naruszenia przez Ministra Sprawiedliwości art. 28 ust. 2 ustawy prawa o adwokaturze w związku z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby

i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 roku, Nr 77 poz. 512 ze zm.; dalej: ustawy

o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego) poprzez uznanie, że właściwy organ (Okręgowa Rada Adwokacka, Prezes Sądu Rejonowego, Prezes

Sądu Okręgowego, Prokurator Rejonowy, Prokurator Okręgowy) ma prawo wyznaczyć do nowych spraw z urzędu adwokata czasowo niezdolnego do pracy z powodu choroby, oraz poprzez uznanie, że adwokat, czasowo niezdolny do pracy z powodu choroby, nie ma prawa wystąpić do właściwego organu o zwolnienie go ze świadczenia pomocy prawnej z urzędu, poprzez niewyznaczanie go do nowych spraw z urzędu przez czas niezdolności do pracy z powodu choroby,

- art. 151 p.p.s.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. i art. 134 § 1 p.p.s.a. przez oddalenie skargi mimo naruszenia przez Ministra Sprawiedliwości art. 28 ust. 2 prawa o adwokaturze w związku z art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych oraz z art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2008, Nr 234, poz. 1570

ze zm.; dalej: ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku) i art. 5 ust. 1 ppkt f, g, h, i oraz w art. 5 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy poprzez uznanie, że właściwy organ (Okręgowa Rada Adwokacka, Prezes Sądu Rejonowego, Prezes Sądu Okręgowego, Prokurator Rejonowy, Prokurator Okręgowy) ma prawo wyznaczyć do nowych spraw z urzędu adwokata, wobec którego Powiatowy Inspektor Nadzoru Sanitarnego nałożył obowiązki określone w art. 5 ust. 1 ppkt f, g, h, i oraz w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku, oraz poprzez uznanie, że adwokat, wobec którego Powiatowy Inspektor Nadzoru Sanitarnego nałożył obowiązki określone w art. 5 ust. 1 ppkt f, g, h, i oraz

w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku, nie ma prawa wystąpić do właściwego organu z wnioskiem o zwolnienie go z obowiązku świadczenia pomocy prawnej z urzędu, poprzez niewyznaczanie go do nowych spraw z urzędu przez czas obowiązywania decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Sanitarnego wydanej na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku,

- art. 151 p.p.s.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. i art. 134 § 1 p.p.s.a. przez oddalenie skargi mimo naruszenia przez Ministra Sprawiedliwości artykułu 28 ust. 1 prawa o adwokaturze w związku z art. 6 ust. 1 ustawy

o świadczeniach pieniężnych poprzez uznanie, że adwokat czasowo niezdolny do pracy z powodu choroby, nie ma prawa odmówić świadczenia pomocy prawnej z urzędu

i wystąpić do właściwego organu z wnioskiem o niewyznaczanie go do nowych spraw

z urzędu przez czas niezdolności do pracy z powodu choroby,

- art. 151 p.p.s.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. i art. 134 § 1 p.p.s.a. przez oddalenie skargi mimo naruszenia przez Ministra Sprawiedliwości artykułu 28 ust. 1 prawa o adwokaturze w związku z art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy

o świadczeniach pieniężnych oraz z art 33 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku

i art. 5 ust. 1 ppkt f, g, h, i oraz w art. 5 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku poprzez uznanie, że adwokat, wobec którego Powiatowy Inspektor Nadzoru Sanitarnego nałożył obowiązki określone w art. 5 ust. 1 ppkt f, g, h, i oraz w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku, nie ma prawa odmówić świadczenia pomocy prawnej z urzędu i wystąpić do właściwego organu z wnioskiem o niewyznaczanie go do nowych spraw z urzędu przez czas obowiązywania decyzji Powiatowego Inspektora

Nadzoru Sanitarnego wydanej na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia

2008 roku,

- art. 151 p.p.s.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. w związku z art. 28 ust. 1 prawa o adwokaturze oraz art. 61a § 1 k.p.a. oraz art. 65 § 1 k.p.a. przez oddalenie skargi mimo naruszenia przez Ministra Sprawiedliwości art. 61a § 1 oraz art. 65 § 1 k.p.a. poprzez odmowę wszczęcia postępowania administracyjnego

w przedmiocie rozstrzygnięcia przez Okręgową Radę Adwokacką w O., czy odmowa świadczenia pomocy prawnej z urzędu przez adwokata T. K. jest zasadna oraz poprzez nieprzekazanie oświadczenia adwokata T. K. do Okręgowej Rady Adwokackiej w O. celem w/w weryfikacji zgodnie z art. 28 ust. 1 prawa o adwokaturze,

- art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez niewyjaśnienie podstawy prawnej z art. 28 ust 1 prawa o adwokaturze odnośnie uznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, że w/w

przepis nie zezwala na odmowę z ważnych powodów świadczenia pomocy prawnej

z urzędu przez czas trwania ważnych powodów,

- art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez niewskazanie podstawy prawnej uprawniającej do wyznaczenia adwokata do świadczenia pomocy prawnej z urzędu bez jego zgody.

Podnosząc te zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku

i przekazania sprawy sądowi I instancji oraz o zasądzenie od Ministra Sprawiedliwości na rzecz skarżącego, zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

III

Minister Sprawiedliwości wniósł o oddalenie skargi kasacyjnej.

IV

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna jest sformalizowanym środkiem zaskarżenia służącym do weryfikacji zgodności z prawem orzeczenia Sądu I instancji. Ustawowe podstawy skargi kasacyjnej określone są w art. 174 p.p.s.a. Zgodnie z treścią tego przepisu skargę kasacyjną można oprzeć na naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie oraz na naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Nie wymaga głębszego wywodu teza, że skoro skarga kasacyjna jest wnoszona od konkretnego orzeczenia Sądu I instancji, to jej podstawy powinny zmierzać do zakwestionowania osądu prawnego zawartego w tym orzeczeniu.

Przenosząc te uwagi na wyrok Sądu I instancji będący przedmiotem rozpoznawanej skargi kasacyjnej podkreślenia wymaga, że wyrokiem tym oddalono skargę na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego wydane w oparciu o art. 61a § 1 k.p.a.. Przepis ten stanowi, że gdy żądanie, o którym mowa w art. 61 (żądanie wszczęcia postępowania), zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.

W zaskarżonym wyroku Sąd I instancji zaaprobował pogląd organu, którego działanie zaskarżono, że zaistniała przesłanka "innej uzasadnionej przyczyny", o której mowa w art. 61a § 1 k.p.a., gdyż organ, do którego wniesiono żądanie nie posiada kompetencji do zwolnienia adwokata z obowiązku świadczenia pomocy prawnej

z urzędu. Sąd uznał także, że brak było "także przesłanek uzasadniających przekazanie sprawy do rozpatrzenia okręgowej radzie adwokackiej bądź innemu właściwemu organowi". Mimo, że w tym zakresie Sąd I instancji nie powołał odpowiedniego przepisu to nie może budzić wątpliwości, że uznał brak przesłanek do zastosowania art. 65 § 1 k.p.a., wyprowadzając ten pogląd z treści art. 28 ust. 1 i 2 prawa o adwokaturze.

W myśl art. 28 ust. 1 prawa o adwokaturze adwokat może odmówić udzielania pomocy prawnej tylko z ważnych powodów, o których informuje zainteresowanego. Wątpliwości, co do udzielenia lub odmowy udzielania pomocy prawnej rozstrzyga okręgowa rada adwokacka, a w wypadkach niecierpiących zwłoki – dziekan. Według zacytowanego już uprzednio art. 28 ust. 2 prawa o adwokaturze, w sprawach, w których pomoc prawna ma z mocy przepisów prawa nastąpić z urzędu, zwolnić adwokata od udzielenia tej pomocy może tylko organ, który go wyznaczył, chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej.

Wskazane przepisy – art. 61a § 1 k.p.a., art. 65 § 1 k.p.a. oraz art. 28 ust. 1 i 2 prawa o adwokaturze stanowiły wzorzec kontroli legalności zaskarżonego postanowienia. Z tego z kolei wynika, że dla wykazania, że ocena legalności postanowienia dokonana przez Sąd I instancji narusza prawo, należałoby skutecznie zakwestionować pogląd, że Minister Sprawiedliwości nie posiada kompetencji do wydania decyzji zwalniającej adwokata z obowiązku świadczenia pomocy prawnej z urzędu, lub też, w sytuacji zaaprobowania w tym zakresie poglądu Sądu I instancji, wywieść, że istniały podstawy do zastosowania art. 65 § 1 k.p.a. – przekazania podania innemu właściwemu organowi – poprzez wykazanie, że dokonana przez Sąd I instancji wykładnia art. 28 ust. 1 i 2 prawa o adwokaturze, ale tylko w kwestii istnienia organu właściwego do rozpoznania podania, była nieprawidłowa.

Naczelny Sąd Administracyjny z wyżej przedstawionych powodów stwierdza, że poza granicami rozpoznanej przez Sąd I instancji sprawy pozostają przesłanki odmowy zwolnienia adwokata z obowiązku świadczenia pomocy prawnej z urzędu czy też przyjęte w tym zakresie rozwiązanie legislacyjne, a ściślej rzecz ujmując, ich zgodność czy też niezgodność z Konstytucją i ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi. Przedmiotem oceny legalności dokonanej przez Sąd I instancji nie była bowiem decyzja rozstrzygająca merytorycznie sprawę na skutek wniosku skarżącego, lecz postanowienie odmawiające wszczęcia postępowania administracyjnego. Z tego też względu te wszystkie zarzuty skargi kasacyjnej, które nie odnoszą się do przedmiotu badania Sądu I instancji nie pozostają w związku z oceną zgodności zaskarżonego wyroku z prawem, a tym samym nie poddają się ocenie merytorycznej.

W obrębie podstawy kasacyjnej, której mowa w art. 174 pkt 2 p.p.s.a. jedyny zarzut, który odnosi się do ocenianego przez Sąd I instancji postanowienia to zarzut naruszenia art. 151 p.p.s.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w związku

z art. 28 ust. 1 prawa o adwokaturze oraz art. 61a § 1 k.p.a. i art. 65 § 1 k.p.a. Uzasadniając ten zarzut autor skargi kasacyjnej stwierdził, że do naruszenia tych przepisów doszło na skutek oddalenia skargi mimo naruszenia przez Ministra Sprawiedliwości wskazanych przepisów k.p.a. "poprzez odmowę wszczęcia postępowania administracyjnego przez Okręgową Radę Adwokacką w O., czy odmowa świadczenia pomocy prawnej z urzędu przez adwokata jest zasadna oraz poprzez nieprzekazanie oświadczenia adwokata T. K. do Okręgowej Rady Adwokackiej celem w/w weryfikacji zgodnie z art. 28 ust. 1" prawa o adwokaturze. Naczelny Sąd Administracyjny zarzut ten uznaje za nieusprawiedliwiony.

Z przedstawionego w całości uzasadnienia ocenianego zarzuty wynika, że jego autor nie kwestionuje poglądu o braku podstaw prawnych do prowadzenia postępowania w przedmiocie zwolnienia z obowiązku świadczenia pomocy prawnej z urzędu przez Ministra Sprawiedliwości, ale uważa, że organ ten nie powinien odmawiać wszczęcia postępowania tylko przekazać sprawę okręgowej radzie adwokackiej w trybie art. 65 § 1 k.p.a. Przepis ten stanowi, że jeżeli organ administracji publicznej, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, niezwłocznie przekazuje je do organu właściwego, zawiadamiając jednocześnie o tym wnoszącego podanie.

Z zacytowanej, jasnej treści art. 65 § 1 k.p.a. wynika, że dla zastosowania trybu w nim określonego koniecznym jest istnienie organu właściwego w danej sprawie, objętej podaniem (żądaniem wszczęcia).

Przepis art. 28 ust. 2 prawa o adwokaturze stanowi, że organem właściwym do zwolnienia adwokata od udzielenia pomocy prawnej świadczonej z urzędu jest tylko organ, który go wyznaczył. Przenosząc treść tego przepisu na przesłankę obligującą do zastosowania art. 65 § 1 k.p.a. zauważyć należy, że obowiązek przekazania wniosku adwokata zawierającego żądanie zwolnienia go z obowiązku świadczenia pomocy prawnej udzielanej z urzędu będzie istniał tylko wówczas, gdy uprzednio określony organ wyznaczył adwokata do udzielanie tej pomocy. W rozpoznawanej sprawie nie wystąpiła taka sytuacja, co jest bezsporne.

Na marginesie jedynie należy zauważyć, że do wyznaczenia adwokata do świadczenia tego rodzaju pomocy prawnej uprawniony jest nie tylko organ samorządu adwokackiego, ale także prezes sądu właściwego do rozpoznania sprawy. Z tego względu zupełnie dowolne, i pozostające w sprzeczności z art. 28 ust. 2 prawa

o adwokaturze, jest twierdzenie zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego zarzutu, że wniosek skarżącego należało przekazać okręgowej radzie adwokackiej.

W oparciu o podstawę kasacyjną, o której stanowi art. 174 pkt 1 p.p.s.a. skarżący zarzucił nadto naruszenie art. 28 ust. 1 i 2 prawa o adwokaturze przez ich błędną wykładnię. Uwzględniając przedmiot kontroli legalności – postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego – oraz treść uzasadnienia kontrolowanego wyroku podkreślenia wymaga, że wykładnia obu przepisów dokonana przez Sąd I instancji zmierzała do wykazania, że do zwolnienia z obowiązku udzielenia pomocy prawnej z urzędu może dojść "jedynie w poszczególnych sprawach". Rozważania Sądu I instancji w tym zakresie należy powiązać z omówionym już zagadnieniem ewentualnego zastosowania trybu określonego w art. 65 § 1 k.p.a. i przyjęciem poglądu o braku przesłanek "uzasadniających przekazanie sprawy do rozpatrzenia okręgowej radzie adwokackiej, bądź innemu właściwemu organowi". Z przyczyn wcześniej już podanych Naczelny Sąd Administracyjny podziela pogląd Sądu I instancji, że treść art. 28 ust. 1 i ust. 2 prawa o adwokaturze nie pozwalała w tej sprawie na ustalenie organu właściwego, któremu Minister Sprawiedliwości mógł przekazać wniosek skarżącego o zwolnienie go z obowiązku świadczenia pomocy prawnej z urzędu.

W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a. w związku z art. 183 § 1 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.