Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący SWSA Paweł Darmoń (spr.) SWSA Agnieszka Nawara - Dubiel SWSA Jacek Bursa po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 8 września 2016 r. sprawy ze skargi [...] z siedzibą w W. na bezczynność Uniwersyteckiego Szpitala Ortopedyczne - Rehabilitacyjnego w Z. w przedmiocie udzielenia informacji publicznej I. umarza postępowanie sądowe w zakresie dotyczącym zobowiązania organu do dokonania czynności; II. stwierdza że organ dopuścił się bezczynności, która nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa;

Stowarzyszenie [...] wniosło skargę na bezczynność Uniwersyteckiego Szpitala Ortopedyczno-Rehabilitacyjnego w Z. , zarzucając naruszenie art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP oraz art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2015 r., póz. 2058 ze zm.) poprzez niezrealizowanie wniosku o udostępnienie informacji publicznej pomimo znacznego przekroczenia terminów do załatwienia sprawy w postępowaniu. W skardze domagało się :

uznania, że strona przeciwna pozostaje w bezczynności w przedmiocie

udostępnienia wnioskowanych informacji publicznych,

zobowiązanie strony przeciwnej do dokonania czynności w zakresie

udostępnienia informacji publicznych zgodnie z wnioskiem.

Stowarzyszenie wskazało, że jest organizacją pozarządową mającą status organizacji pożytku publicznego, działającą na podstawie ustawy o działalności pożytku

publicznego i o wolontariacie. Sprawa zawisła przed tutejszym sądem jest sprawą własną Stowarzyszenia, związaną z realizacją misji i celów Stowarzyszenia. W związku z tym, na podstawie art. 239 § 2 PPSA Stowarzyszenie nie miało obowiązku uiszczania opłat sądowych.

W dniu 14 kwietnia 2016 roku Stowarzyszenie złożyło drogą elektroniczną wniosek o udostępnienie przez Szpital następujących informacji:

informacji o adresie www strony podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej

szpitala;

informacji o adresie www strony podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej

szpitala, pod którym znajduje się dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz

wystąpienia, stanowiska .wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających ( w odniesieniu do wszystkich kontroli - zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych, które miały miejsce w latach 2003-2015);

informacji o tym, czy szpital udostępnia, użycza, wynajmuje, tudzież dzierżawi

pomieszczenia lub sprzęty medyczne szpitala innym osobom lub podmiotom (wraz ze

skanami tych umów);

4) skanów umów z ordynatorami pracującymi w szpitalu na dzień wniesienia wniosku; W związku z tym, że Stowarzyszenie nie otrzymało odpowiedzi, w dniu 9 maja 2016 roku wysłało, także za pośrednictwem poczty elektronicznej, przypomnienie, na które do dnia złożenia skargi również brak było odpowiedzi.

Szpital jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia wnioskowanych informacji publicznych. Następnie przytoczono orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 18 maja 2016 r. (II SAB/Gd 49/16), którego fragment brzmi: "zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy, informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, która podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystaniu na zasadach i w trybie określonym w ustawie. Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt4 lit. a ustawy, udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o danych publicznych, w tym: treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności: treść aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć, dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia, stanowiska, wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających. Informację publiczną stanowi każda wiadomość wytworzona przez szeroko rozumiane władze publiczne oraz osoby pełniące funkcje publiczne, a także inne podmioty, które władzę publiczną realizują lub gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem

Skarbu Państwa w zakresie tych kompetencji (...). Treść dokumentów wytworzonych

przez organy władzy publicznej i podmioty niebędące organami administracji publicznej, treść wystąpień, opinii i ocen przez nie dokonywanych niezależnie do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą, stanowi informację publiczną".

Powołano się na orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, który w orzeczeniu z 13 października 2015 r. (II SA/Bk 549/15) wyjaśnił -"dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia, stanowiska, wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających, stanowią informacje, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a u.d.i.p. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 3 zd. 1 u.d.i.p. informacje te obligatoryjnie muszą być zamieszczone na stronie podmiotowej danego podmiotu zobowiązanego (art. 8 ust. 3 zd. l w zw. z art. 6 ust. l pkt 4 lit. a u.d.i.p.)." Także udostępnianie umów zawartych z ordynatorami potraktować należy, jako udostępnienie informacji publicznej, bowiem są one związane z funkcjonowaniem szpitala jako podmiotu obowiązanego do udostępniania informacji publicznej. Informacje dotyczące tego- czy szpital udostępnia, użycza, wynajmuje bądź dzierżawi pomieszczenia szpitala lub sprzęty medyczne również można określić informacjami

publicznymi. Wskazuje tak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z 27 maja 2008 roku (II SAB/Wa 28/08), gdzie wprost jest powiedziane, że: "Umowa Dzierżawy (...) stanowi zgodnie z art. l ust. l ustawy o dostępie do informacji publicznej, informację o sprawach publicznych, a stosownie do art. 6 ust. l pkt 2 lit. "f i pkt 5 lit "b", będąc rodzajem informacji o majątku publicznym i sposobie jego zagospodarowania, podlega udostępnieniu w trybie i na zasadach w niej określonych, (co wypełnia dyspozycję art. 61 Konstytucji RP)."

Termin bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu 14 dni, o którym mowa w art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, upłynął.

W odpowiedzi na skargę Uniwersytecki Szpital Ortopedyczno-Rehabilitacyjny w Z. poinformował, że uwzględnia złożoną skargę w całości i w dniu 19 lipca 2016 r. udostępnił Skarżącemu wszelkie wymagane przez niego informacje i dokumenty, o które Skarżący występował do Szpitala. Ponadto na stronie BIP Szpitala ([...]) zostały zamieszczone wyniki kontroli za lata 2012-2015. Wyniki kontroli za lata wcześniejsze są aktualnie systematycznie uzupełniane. O udzieleniu informacji zawiadomiono Skarżącego wiadomościami mailowymi wysłanymi w dniach 6 i 19 lipca 2016 r (k- [...] ) Wskazano, że nieudostępnienie wymaganych informacji w terminie było wynikiem przeoczenia związanego z nadmiarem pracy i występującymi równolegle brakami w zatrudnieniu.

Rozpoznając sprawę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Sprawa została rozpoznana w postępowaniu uproszczonym, bowiem zgodnie z art. 119 pkt 4 p.p.s.a. w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. poz. 658) sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli przedmiotem skargi jest bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania.

Zgodnie z art. 3 § 1 i § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. póz. 718) - dalej "p.p.s.a." - sądy administracyjne sprawują kontrolę między innymi w zakresie orzekania w sprawach skarg na bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że spełnione zostały warunki formalne do wystąpienia ze skargą do sądu administracyjnego na bezczynność, gdyż skarga na bezczynność w przedmiocie informacji publicznej nie musi być poprzedzona żadnym środkiem zaskarżenia (por. wyrok NS.A. z dnia 24 maja 2006 r, l OSK 601/05 LEX nr 236545).

Przedmiotem kontrolowanej sprawy jest bezczynność Uniwersyteckiego Szpitala Ortopedyczno-Rehabilitacyjnego w Z. dotycząca nieudostępnienia informacji publicznej, obejmującej dokumentację związaną z funkcjonowaniem Szpitala zgodnie z wnioskiem skarżącej z dnia 14 kwietnia 2016r, który spełnia przesłanki z art. 1 i art. 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U.2001 Nr 112 póz. 1198zezm.).

Żądana przez stronę skarżącą dokumentacja, w postaci umów o prace z ordynatorami oraz umów najmu i dzierżawy zawartych przez Szpital została udostępniona niezwłocznie po wniesieniu skargi - w dniu 19 lipca 2016 r. Na dzień wyrokowania na stronie internetowej ([...] ) zamieszczona została dokumentacja przebiegu i efektów kontroli, o jakich mowa we wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

Mając na uwadze, że niewątpliwie udostępnione zostały stronie skarżącej

dokumenty dotyczące interesującej ją kwestii, Sąd uznał, że na chwilę orzekania w sprawie, stan bezczynności Uniwersyteckiego Szpitala Ortopedyczno-Rehabilitacyjnego w Z. , nie występuje. Postępowanie sądowe jest, zatem bezprzedmiotowe w zakresie zobowiązania organu do wydania określonego aktu lub dokonania stosownej czynności. To zaś jest powodem umorzenia postępowania sądowego, o czym sąd orzekł w pkt l sentencji wyroku. Podstawą prawną umorzenia postępowania jest art. 161 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., póz. 270 ze zm.; dalej powoływana jako "p.p.s.a."), zgodnie z którym sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, gdy stało się ono bezprzedmiotowe także z innych przyczyn niż cofnięcie skargi lub śmierć strony.

Nie ulega przy tym wątpliwości, że organ udzielił stronie skarżącej żądanej informacji publicznej już po wniesieniu do sądu skargi na jego bezczynność. Jak wynika z akt sprawy, skarga została przekazana do Sądu w dniu 11 lipca 2016 r. natomiast informacji udzielono pismem z dnia 19 lipca 2016 r. Trzeba jednak

zauważyć, że udostępnienie informacji publicznej, jak to ma miejsce w rozpatrywanej sprawie, nie zwalnia sądu z obowiązku orzekania w przedmiocie stwierdzenia, czy bezczynność miała miejsce rażącym naruszeniem prawa.

W myśl art. 149 § 1 p.p.s.a. Sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4 albo na przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 4a:

1) zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo

do dokonania czynności;

2) zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku

wynikających z przepisów prawa;

3) stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia

postępowania.

Zgodnie z § 1a art. 149 jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Z kolei § 1b stanowi, że Sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1 i 2, może ponadto orzec o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia lub obowiązku,

jeżeli pozwala na to charakter sprawy oraz niebudzące uzasadnionych wątpliwości

okoliczności jej stanu faktycznego i prawnego. Na podstawie § 2 art. 149 Sąd, w

przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 lub przyznać od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną do wysokości połowy kwoty określonej wart. 154 §6.

Z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy organ ten, pomimo istniejącego obowiązku, nie załatwia, w określonej prawem formie i w określonym prawem czasie, sprawy co do której obowiązujące regulacje czynią go właściwym i kompetentnym. Celem skargi na bezczynność jest doprowadzenie do wydania przez organ aktu lub podjęcia czynności, jednakże bez przesądzenia o treści, czy skutkach tych działań. Sąd nie wnika w merytoryczną i procesową poprawność czynności, a bierze pod uwagę jedynie sam fakt, czy w danej sprawie została dokonana czynność lub czy z innych powodów organowi nie można zarzucić stanu bezczynności (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 grudnia 2013 r., sygn. l OSK 2114/13, LEX nr 1421789). W orzecznictwie sądowo - administracyjnym ugruntowany jest pogląd, że z rażącym

naruszeniem prawa mamy do czynienia wówczas, gdy działanie organu ( bądź nie działanie - bezczynność) następuje sprzecznie z niebudzącą wątpliwości normą prawną. Ocena czy w danym przypadku mamy do czynienia z przypadkiem rażącym, powinna być dokonana w zgodzie z zasadą szybkości postępowania, o której mowa w art. 12 § 1 k.p.a. Bezczynność w stopniu rażącym wystąpi, jeżeli brak czynności organu w sprawie jest oczywiście widoczny i pozbawiony jakiegokolwiek racjonalnego usprawiedliwienia.

Rażące naruszenie prawa jest postacią kwalifikowaną naruszenia prawa i jako takie powinno być interpretowane ściśle. Sąd stwierdza rażące naruszenie prawa, gdy wystąpią szczególne okoliczności uzasadniające przyjęcie takiego stanowiska. Za działanie "rażące" należałoby uznać działanie bezspornie ponad miarę, niewątpliwe, wyraźne oraz oczywiste. Nie każde więc naruszenie prawa wskutek trwającej bezczynności będzie naruszeniem rażącym. Ocena, czy mamy do czynienia z naruszeniem rażącym, musi być dokonywana w powiązaniu z okolicznościami danej sprawy, rozpatrywanej indywidualnie. Nie jest, bowiem możliwe przesądzenie z góry o tym, że dana kategoria naruszeń przybiera postać kwalifikowaną. Rażące naruszenie prawa musi posiadać zatem pewne dodatkowe cechy w stosunku do tego stanu, który

może być podstawą stwierdzenia bezczynności.

W rozpatrywanej sprawie stwierdzona bezczynność organu nie miała charakteru rażącego, bowiem Szpital podjął wymagane czynności bezpośrednio po wniesieniu skargi do Sądu i udzielił żądanej informacji publicznej. Jednocześnie Szpital przyznał istnienie obowiązku i wyjaśnił powód zwłoki występującym przeoczeniem, nawałem pracy i brakami kadrowymi. Ta sytuacja, choć nie powinna mieć miejsca jest jednak na tyle realna i przekonująca, że biorąc pod uwagę, iż informacji ostatecznie udzielono zaraz po wniesieniu skargi, w terminie około trzech miesięcy od złożenia wniosku -pozwala Sądowi na przyjęcie, że bezczynność miała charakter incydentalny i nie była rażąca.

Wszystkie naprowadzone motywy sprawiły, że orzeczono jak w sentencji wyroku na podstawie powołanych przepisów.