Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Alojzy Wyszkowski (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Tadeusz Kuczyński, Sędzia NSA Henryk Ożóg, Protokolant Agnieszka Figura, po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 13 listopada 2013 r. sprawy ze skargi [...] na bezczynność Burmistrza P. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej I. zobowiązuje Burmistrza P. do rozpoznania wniosku skarżącego [...] z dnia 24 lipca 2013 r. o udostępnienie informacji publicznej w terminie 14 dni od dnia doręczenia odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; II. stwierdza, że bezczynność Burmistrza P. w rozpoznaniu wniosku skarżącego nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; III. odstępuje od orzeczenia o wymierzeniu Burmistrzowi P. grzywny; IV. zasądza od Gminy P. na rzecz skarżącego [...] kwotę 100 (słownie: sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Wnioskiem z dnia 24 lipca 2013 r. [...] dalej skarżący, powołując się na art. 61 Konstytucji RP, wystąpił do Burmistrza P. o udostępnienie informacji publicznej w postaci: "kopii treści sprawozdań finansowych [...] spółka z o. o. ([...]) z całego okresu działalności – informacji w zakresie środków par. 3 ust. 3 aktu założycielskiego ww. spółki, kopii treści koncepcji o której mowa w par. 3 ust. 3 aktu założycielskiego ww. spółki, informacji o poniesionych obciążeniach przez ww. spółkę w czasie całej działalności, w tym spłaconych, informacji o zmianie wysokości kapitału zakładowego ww. spółki w całym okresie jej działalności, kopii treści umowy o pracę Prezesa ww. spółki."

Pismem z dnia 12 sierpnia 2013 r. skarżący wniósł skargę do tutejszego Sądu na bezczynność Burmistrza w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej, zarzucając naruszenie art. 10 ust. 1 i art. 13 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198 ze zm.), dalej: ustawa, oraz art. 1 ust. 1 i art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP.

Skarżący wskazał, że w dniu 24 lipca 2013 r., za pośrednictwem platformy ePUAP, złożył do Burmistrza wniosek o udostępnienie powyżej wskazanych informacji. Skarżący oświadczył, że domagał się ich przesłania drogą elektroniczną.

Jak podniósł skarżący, do dnia wniesienia skargi nie została mu udzielona odpowiedź. Podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej nie wykonał żadnej czynności, która prowadziłaby do realizacji obowiązków przewidzianych w ustawie.

W odpowiedzi na skargę Burmistrz wniósł o jej oddalenie. Ponadto podkreślił, że wniosek skarżącego z dnia 24 lipca 2013 r. nie wpłynął do organu za pośrednictwem platformy e PUAP. Jednocześnie poinformował, że osoba wysyłająca wnioski za pośrednictwem ePUAP jako potwierdzenie wysłania wniosku otrzymuje Urzędowe Poświadczenie Przedłożenia (UPP), którego skarżący nie przedstawił.

W piśmie procesowym z dnia 23 września 2013 r. skarżący podał, że organ zobowiązany do dnia sporządzenia tego pisma nie podjął żadnych, przewidzianych prawem działań zmierzających do udostępnienia wnioskowanych informacji. Jedynie przekazał Sądowi akta administracyjne wraz z odpowiedzią na skargę.

Nadto, skarżący przedstawił załączniki do powyższego pisma procesowego w postaci Urzędowych Poświadczeń Przedłożenia – UPP.

W uzupełnieniu odpowiedzi na skargę Burmistrz poinformował, że w wyniku powtórnie przeprowadzonej analizy systemu elektronicznego obiegu dokumentów Urzędu Miejskiego stwierdzono, że skarżący skutecznie i zgodnie z przepisami złożył wniosek o udostępnienie informacji publicznej. Brak odpowiedzi wynikał natomiast z błędów technicznych systemu pobierającego widomości z platformy usług publicznych ePUAP. Wskazał, że firma zewnętrzna, która wprowadzała poprawki do integracji systemów w lipcu 2013 r., w trakcie testów, nie przeniosła wiadomości odebranych przez system z bazy archiwalnej do bazy roboczej. Poinformował również, że w najbliższym czasie zostaną wprowadzone modyfikacje do systemu zapobiegające tego typu błędom w przyszłości.

Na poparcie powyższych twierdzeń organ zobowiązany przedstawił pismo z dnia 15 października 2013 r. – "wyjaśnienie przyczyny braku dokumentu pobranego z platformy ePUAP w aplikacji mis-Parter21."

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270), zwanej dalej p.p.s.a., Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. W ramach kontroli działalności administracji publicznej mieści się orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów w określonych sytuacjach, w tym w przypadku niezbędności wydania decyzji administracyjnych (art. 3 § 2 pkt 1 – 4a oraz pkt 8 p.p.s.a.). Jest to stan, w którym organ, będący właściwym miejscowo i rzeczowo do załatwienia sprawy, nie wydaje decyzji, postanowienia bądź innego aktu administracyjnego lub nie podejmuje czynności z zakresu administracji publicznej, o jakich mowa w art. 3 § 2 pkt 1- 4 p.p.s.a.

W piśmiennictwie przyjmuje się, że z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie określonym terminie organ nie podejmuje żadnych czynności w sprawie lub, gdy wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, jednakże, mimo istnienia ustawowego obowiązku, nie kończy go wydaniem stosownego aktu lub nie podejmuje czynności (zob. Woś, H. Krysiak-Molczyk i M. Romańska, Komentarz do ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2005, s. 86). Wniesienie skargi na "milczenie władzy" jest przy tym uzasadnione nie tylko w przypadku niedotrzymania terminu załatwienia sprawy, ale także w przypadku odmowy wydania aktu mimo istnienia w tym względzie ustawowego obowiązku, choćby organ mylnie sądził, że załatwienie sprawy nie wymaga wydania aktu (zob. J. P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2006, s. 37). Dla uznania bezczynności konieczne jest zatem ustalenie, że organ administracyjny zobowiązany był na podstawie przepisów prawa do wydania decyzji lub innego aktu albo do podjęcia określonych czynności. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 61 ust. 1 stanowi, że obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu (ust. 2). Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa (ust. 3). Ustawodawca konstytucyjny przewidując prawo do uzyskania informacji publicznych wskazał jednocześnie w art. 61 ust. 4 Konstytucji, że tryb ich udzielania określają ustawy. Jedną z tych ustaw jest ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112 poz. 1198 ze. zm., dalej jako ustawa).

Podstawową kwestią dla rozstrzygnięcia stanowi ocena, czy Burmistrz jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej.

Zgodnie z treścią art. 4 ustawy, obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:

1) organy władzy publicznej;

2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych;

3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa;

4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego;

5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

Z powyżej przedstawionych uregulowań krąg podmiotów zobowiązanych do udzielenia informacji publicznej, wskazany w art. 4 ust. 1 ustawy, nie jest ograniczony wyłącznie do podmiotów mieszczących się w pojęciu administracji w sensie organizacyjnym, a obejmuje także podmioty mieszczące się w pojęciu administracji w sensie funkcjonalnym. Z tej racji stwierdzenie zawarte w art. 4 ust. 1 ustawy "w szczególności" należałoby rozumieć w ten sposób, że każdy podmiot jest zobowiązany do udostępniania informacji publicznej, jeśli wykonuje zadania władzy publicznej lub dysponuje majątkiem publicznym.

Z bezczynnością organu mamy zatem do czynienia zwłaszcza, gdy nie podejmuje w prawnie ustalonym terminie żadnych czynności w sprawie lub gdy jakkolwiek prowadzi postępowanie, to jednak mimo ustawowego obowiązku nie kończy go wydaniem w terminie aktu, ani innej czynności (por. wyroki NSA z: 20 lipca 1990 r. w sprawie sygn. akt I SAB 60/99; 19 lutego 1999 r. w sprawie sygn. akt IV SAB 153/98; 27 stycznia 1999 r. w sprawie sygn. akt I SAB 142/98 – powołana strona internetowa). W niniejszej sprawie postępowanie o udzielenie informacji publicznej powinno zakończyć się w sposób przewidziany prawem, a więc udzielić żądanej informacji, albo wydać decyzję o odmowie udostępnienia żądanej informacji lub decyzję o umorzeniu postępowania bądź zawiadomić wnioskodawcę, że informacji tej nie posiada. Burmistrz nie zakończył postępowania w żaden z tych sposobów. W odpowiedzi na skargę z dnia 5 września 2013 r. Burmistrz wniósł o jej oddalenie informując, że wniosek skarżącego z dnia 24 lipca 2013 r. nie wpłynął do organu za pośrednictwem platformy e PUAP. W uzupełnieniu odpowiedzi na skargę z dnia 16 października 2013 r. Burmistrz podał, że w wyniku powtórnie przeprowadzonej analizy systemu elektronicznego obiegu dokumentów Urzędu Miejskiego stwierdzono, że skarżący skutecznie i zgodnie z przepisami złożył wniosek o udostępnienie informacji publicznej. Brak odpowiedzi wynikał natomiast z błędów technicznych systemu pobierającego widomości z platformy usług publicznych ePUAP. Dalej podał, że część informacji, będących w posiadaniu organu skarżący otrzymał zgodnie ze swoim wnioskiem 14 października 2013 r. W pozostałej części organ nie może udostępnić ze względów technicznych i toczy się postępowanie zgodnie z przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Organ administracji nie przedstawił Sądowi jakie informacje udzielił skarżącemu. Z tej racji Sąd stwierdził bezczynności Burmistrza w rozpatrzeniu wniosku skarżącego z dnia 24 lipca 2013 r.

W wyroku uwzględniającym skargę na bezczynność sąd nie może jednak określić, w jaki sposób powinna być rozpoznana sprawa, w której dany podmiot pozostaje w bezczynności, nie może bowiem nakazywać temu podmiotowi wydania decyzji, postanowienia lub podjęcia czynności określonej treści. Jeżeli jednak objęta wnioskiem informacja nie ma charakteru informacji publicznej, organ ma obowiązek powiadomić o tym pisemnie wnioskodawcę. Poinformowanie to nie wymaga formy decyzji administracyjnej, o jakiej stanowi art. 16 ust. 1 ustawy, lecz winno zawierać minimalne uzasadnienie wyrażonego poglądu.

Niezależnie od powyższego stwierdzić należy, że niniejsza bezczynność nie miała miejsca – w ocenie Sądu – z rażącym naruszeniem prawa, bowiem brak odpowiedzi wynikał z błędów technicznych systemu pobierającego widomości z platformy usług publicznych ePUAP, co potwierdziła firma zewnętrzna pismem z dnia 15 października 2013 r. W tej sytuacji nie sposób dopatrzyć się ze strony organu lekceważenia wnioskodawcy, czy też celowego wprowadzania w błąd.

W tym stanie rzeczy na mocy art. 149 § 1 p.p.s.a. orzeczono jak w pkt 1 i 2 sentencji wyroku.

Jednocześnie Sąd odstąpił od wymierzenia organowi grzywny (art. 149 § 2 p.p.s.a.). O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 200 p.p.s.a.