Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Wojtynowska, Sędziowie Sędzia NSA Małgorzata Gorzeń, Sędzia WSA Irena Wesołowska (spr.), Protokolant Sekretarz Sądowy Beata Jarecka, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 27 października 2009 r. sprawy ze skargi ,,A" Sp. z o.o. z siedzibą w G. i ,,B" S.A. z siedzibą w M. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 5 maja 2009 r. nr [...] w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych oddala skargę.

Postanowieniem z dnia 19 września 2005 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego wszczął postępowanie podatkowe w sprawie określenia zobowiązania podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu umowy sprzedaży wierzytelności, zawartej w dniu 3 stycznia 2005 roku pomiędzy "A" S.A. z siedzibą w M. a "B", sp. z o.o. z siedzibą w G. Na podstawie powyższej umowy spółka "A" zbyła na rzecz spółki "B" zorganizowaną część przedsiębiorstwa nie sporządzającą samodzielnego bilansu, w postaci działu transportu samochodowego oraz sprzedaży hurtowej paliw silnikowych i lekkiego oleju opałowego, w tym wierzytelności pieniężne związane z jego prowadzeniem, w łącznej wysokości [...] złotych. Łączną wysokość praw i wierzytelności, w tym wierzytelności pieniężnych związanych z prowadzeniem działu strony określiły w aneksie z dnia 18 marca 2005 roku na kwotę [...] złotych. Natomiast łączna cena sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa została ustalona na kwotę [...] złotych.

W związku z zawarciem powyższej umowy spółka "A" wystawiła w dniu 7 stycznia 2005 roku fakturę VAT z tytułu dokonanej sprzedaży wierzytelności własnych na kwotę [...] złotych (w tym podatek VAT w wysokości [...] zł). W dniu 24 marca 2005 roku zbywca wystawił fakturę korygującą, w której kwota podatku VAT została zmniejszona do zera, bowiem jego zdaniem czynność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Decyzją z dnia 15 marca 2006 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego określił zobowiązanie podatkowe w podatku od czynności cywilnoprawnych w kwocie [...] zł z tytułu dokonanej przez spółkę "A" i spółkę "B" sprzedaży wierzytelności.

Po rozpatrzeniu odwołania wniesionego przez obie spółki, decyzją z dnia 28 lipca 2006 r. Dyrektor Izby Skarbowej utrzymał w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie.

Wyrokiem z dnia 19 grudnia 2006 r. w sprawie o sygn. akt [...] Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił rozstrzygnięcie organu odwoławczego.

W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że rozstrzygnięcie sporu sprowadzało się do ustalenia dwóch kwestii. Po pierwsze, jaki skutek prawny wywiera w tej sprawie fakt udzielenia przez organ podatkowy wiążącej interpretacji prawnej, a po drugie czy sprzedaż wierzytelności własnych, w ramach umowy z dnia 3 stycznia 2005 r. podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Odpowiadając na pierwsze z postawionych pytań Sąd doszedł do przekonania, że decyzje organów podatkowych obu instancji nie są sprzeczne z wydaną uprzednio pisemną informacją o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, a tym samym za nieuzasadniony należy uznać podnoszony zarzut naruszenia dyspozycji art. 14b § 1 i § 5 oraz 14c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r., nr 8, poz. 60 j.t.) – dalej zwana Ordynacją podatkową. Ze stanowiska Naczelnika Urzędu Skarbowego wynika bowiem, że sprzedaż wierzytelności stanowi odpłatne świadczenie usług w przypadku, gdy podatnik w ramach prowadzonej przez siebie działalności nabywa cudze wierzytelności w celu ich dalszej odsprzedaży lub windykacji; podatnik dokonuje wówczas obrotu wierzytelnościami, który mieści się w zakresie pojęciowym usług pośrednictwa finansowego. Natomiast sprzedaż wierzytelności własnych objętych przedmiotowym zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, nie stanowi odpłatnego świadczenia usług, a tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem nie może ze swej istoty być uważana za czynność determinującą działalność gospodarczą.

Odpowiadając na drugie z postawionych zagadnień Sąd wskazał, że sprzedaż wierzytelności własnej nie jest usługą, lecz jest nią nabycie tej wierzytelności. Dlatego dla sprzedawcy takiej wierzytelności czynność ta jest obojętna w zakresie podatku od towarów i usług. Odmiennie jest u nabywcy. Jeśli świadczy on usługę factoringu, to czynność ta jest opodatkowana według stawki 22%. Taka sama stawka obowiązuje w przypadku świadczenia usługi nabywania wierzytelności innych podmiotów, która nie ma charakteru factoringu, a realizowana jest w celu windykacji długów. Gdy zaś celem nabywcy jest przejęcie podmiotu sprzedającego wierzytelności lub dalsza ich odsprzedaż, usługę taką należy traktować jako usługę obrotu wierzytelnościami (PKWiU 65.23.10 - usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej nie sklasyfikowane), która jest zwolniona od opodatkowania. Niezależnie jednak od charakteru czynności sprzedaży wierzytelności u nabywcy, nie podlega ona podatkowi od czynności cywilnoprawnych ze względu na treść art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2000 r., nr 86, poz. 959) – dalej zwana u.p.c.c. Przepis ten odnosi się bowiem zarówno do sprzedawcy, jak i do nabywcy, a nie - jak nieprawidłowo uznały organy podatkowe - tylko do sprzedawcy.

W związku z powyższym Sąd zauważył, że sklasyfikowanie usługi po stronie nabywcy ma istotne znaczenie. Konieczne jest więc takie przeprowadzenie postępowania, aby możliwe było dokonanie oceny prawnej umowy. Tymczasem, organy podatkowe dokonały fragmentarycznego ustalenia stanu faktycznego, naruszając dyspozycję art. 120, art. 121, art. 122 oraz art. 187 § 1 i art. 191 Ordynacji podatkowej. Z tego powodu, przy ponownym rozpatrywaniu sprawy, powinny dopuścić dowód z opinii Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacji Urzędu Statystycznego z dnia 31 sierpnia 2004 r. (nr [...]) oraz rozważyć przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron umowy - na okoliczność celu nabycia wierzytelności. W razie dalszych wątpliwości należy zwrócić się do wymienionego wyżej organu statystyki publicznej o wydanie opinii w tej sprawie, przedstawiając jej stan faktyczny.

Wyrokiem z dnia 28 maja 2009 r., wydanym w sprawie o sygn. akt [...] Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną wniesioną przez Dyrektora Izby Skarbowej od wyroku sądu I instancji.

Naczelny Sąd Administracyjny zauważył, że wbrew twierdzeniom strony skarżącej, Sąd pierwszej instancji nie rozstrzygnął sporu co do istoty, albowiem nie przesądził czy sporna transakcja powinna być zakwalifikowana jako usługa podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT albo z niego zwolniona. Brak wypowiedzi Sądu co do istoty sporu wynika również z charakteru czynności, jakie nakazał on wykonać organowi odwoławczemu. Zmierzają one bowiem do ustalenia, jak należy kwalifikować sprzedaż wierzytelności dokonaną na podstawie umowy z dnia 3 stycznia 2005 r.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał za słuszne stanowisko zajęte przez Sąd I instancji, albowiem jak wskazał, dla zastosowania wyłączenia zawartego w art. 2 pkt 4 u.p.c.c. niezbędne jest ustalenie, czy usługa nabycia wierzytelności została wykonana w ramach prowadzonej przez nabywcę działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 r., nr 54, poz. 535) – dalej zwana ustawą VAT. Dopiero to pozwoli ocenić, czy nabywca wierzytelności działał przy dokonywaniu tej czynności w charakterze podatnika VAT. Jak zaznaczył NSA dla wyłączenia opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych istotne jest sklasyfikowanie usługi po stronie nabywcy o czym świadczy analiza treści art. 2 pkt 4 u.p.c.c.

W następstwie ponownego rozpatrzenia sprawy, decyzją z dnia 5 maja 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 15 marca 2006 r.

Organ drugiej instancji uznał, że umowa z dnia 3 stycznia 2005 r. zawarta pomiędzy spółkami "A" i "B", miała za przedmiot nabycie przez spółkę "B" zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a jednym z jego składników były wierzytelności. Mając na uwadze oświadczenie pełnomocnika spółek oraz treść umowy organ podatkowy doszedł do przekonania, że nabycie wierzytelności przez spółkę "B" nie nastąpiło w ramach działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usługi zmierzającej do uwolnienia zbywcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Wierzytelności stanowiły bowiem element zorganizowanej części przedsiębiorstwa, nabywanej w celu kontynuowania dotychczasowej działalności spółki "A". Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej, celem zbywcy nie było wyzbycie się ciężaru samodzielnego egzekwowania należności pieniężnych, a celem nabywcy uwolnienie spółki "A" od tego ciężaru. W konsekwencji spółka "B" nie może być uznana z podatnika podatku VAT, a więc zgodnie z art. 2 pkt 4 u.p.c.c. czynność sprzedaży wierzytelności podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku spółki "B" i "A" wniosły o uchylenie decyzji Dyrektora Izby Skarbowej. Zaskarżonej decyzji strona skarżąca zarzuciła naruszenie art. 2 pkt 4 u.p.c.c., poprzez jego niezastosowanie, pomimo tego, że w związku z nabyciem wierzytelności po stronie nabywcy mamy do czynienia z usługą w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT. Ponadto zarzuciła naruszenie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit a), art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 4 pkt 1, art. 5 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 1 lit c), art. 7 ust. 1 pkt 1 lit b), art. 10 ust. 1 pkt 1 oraz art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c. poprzez ich nieuprawnione zastosowanie.

W uzasadnieniu pełnomocnik strony skarżącej zaznaczył, że z wydanych interpretacji indywidualnych oraz przywołanych orzeczeń wynika, iż nabywanie wierzytelności jest odpłatnym świadczeniem usług, objętym zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji należało uznać, że spółka "B" z tytułu nabycia wierzytelności podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a skutkiem tego winno być uznanie, że transakcja nie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych. W ocenie pełnomocnika bez znaczenia dla niepodlegania podatkowi od czynności cywilnoprawnych pozostaje okoliczność, czy nabycie wierzytelności nastąpiło w ramach zakupu zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czy też poza taką transakcją. W każdym bowiem z tych przypadków dochodzi do uwolnienia zbywcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania. Pełnomocnik skarżących spółek wskazał ponadto, że o zamiarze wykonywania usługi w sposób częstotliwy świadczy liczba nabytych wierzytelności, co się wiąże z "kilkusetkrotnym" zwalnianiem zbywcy z konieczności ich egzekwowania.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku po ponownym rozpoznaniu sprawy zważył, co następuje:

Na wstępie rozważań nad zgodnością z prawem zaskarżonej decyzji w pierwszej kolejności należy wskazać, że niniejsza sprawa była przedmiotem rozstrzygnięcia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, który wyrokiem z dnia 19 grudnia 2006 r. sygn. akt [...] uchylił decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 28 lipca 2006 r.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm) - zwanej dalej p.p.s.a., ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 lutego 1998 r., sygn. akt III RN 130/97 (publ. OSP 1999, z. 3, poz. 101 z glosą B. Adamiak, tamże, s. 263 i n.), wypowiadając się w kwestii związania sądu administracyjnego oceną prawną wyrażoną przez sąd na gruncie art. 30 ustawy o NSA wyjaśnił, iż oznacza to "(...) ilekroć dana sprawa będzie przedmiotem rozpoznania przez ten sąd, będzie on zawsze związany ocena prawną wyrażoną w tym orzeczeniu, jeżeli nie zostanie ono uchylone lub nie ulegną zmianie przepisy".

Przy czym przez ocenę prawną rozumie się powszechnie wyjaśnienie istotnej treści przepisów prawnych i sposobu ich stosowania w rozpoznawanej sprawie, zaś wskazania co do dalszego postępowania stanowią z reguły konsekwencje oceny prawnej. Dotyczą one sposobu działania w toku ponownego rozpoznania sprawy i mają na celu uniknięcie błędów już popełnionych oraz wskazanie kierunku, w którym powinno zmierzać przyszłe postępowanie dla uniknięcia wadliwości w postaci np. braków w materiale dowodowym lub innych uchybień procesowych (por. pogląd S. Hanuska (w:) W. Siedlecki (red.), System prawa procesowego cywilnego. Zaskarżanie orzeczeń sądowych, Ossolineum 1986, s. 318,319, przywołany przez A. Kabata (w:) B. Dauter i in. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz. Wyd. Zakamycze 2005, s. 345).

Ocena prawna wyrażona w orzeczeniu sądu administracyjnego jest wiążąca w sprawie dla tego sądu oraz organu administracji państwowej zarówno wówczas, gdy dotyczy zastosowania przepisów prawa materialnego, jak również przepisów postępowania administracyjnego. Oznacza to, że organ administracji jest obowiązany rozpatrzyć sprawę ponownie, stosując się do oceny prawnej zawartej w uzasadnieniu wyroku, bez względu na poglądy prawne wyrażone w orzeczeniach sądowych w innych sprawach, a tym bardziej w orzeczeniach organów administracyjnych wydanych w innych sprawach. Nawet w przypadku sporu co do stanu faktycznego będącego podstawą subsumcji prawa, a więc i oceny prawnej lub odmiennej interpretacji prawa albo nawet możliwości niezgodności oceny sądu z prawem obowiązującym, zapatrywania prawne wynikające z oceny prawnej sądu mają moc wiążącą do czasu, aż wyrok zostanie wzruszony w przewidzianym do tego trybie. Odmienna ocena materiału dowodowego stanowi prawnie niedopuszczalną polemikę z prawomocnym wyrokiem sądu administracyjnego (por. wyrok NSA z dnia 7 grudnia 1999 r. sygn. akt I SA 1089/99 przywołany przez J.P. Tarno (w:) Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2004, s.223).

Ocena prawna zawarta w orzeczeniu sądu administracyjnego utraci moc wiążącą w wypadku zmiany stanu prawnego, jeżeli to spowoduje, że pogląd sądu stanie się nieaktualny (por. wyr. NSA z dnia 22 września 1999 r., I SA 2019/98 ONSA 2000, nr 3, poz. 129). Podobny skutek (tj. ustanie mocy wiążącej wspomnianej oceny), może spowodować zmiana (po wydaniu orzeczenia sądowego) istotnych okoliczności faktycznych oraz wzruszenie orzeczenia (tj. zawierającego ocenę prawną) w przewidzianym do tego trybie (por. B. Adamiak, glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 1998 r., sygn. III RN 130/97, publ. OSP 1999, z. 5, poz. 101, s. 263 i n.).

Odnosząc przedstawione powyżej rozważania do okoliczności rozpoznawanej sprawy skład orzekający nie stwierdził zaistnienia przesłanek umożliwiających odstąpienie od oceny prawnej wyrażonej w wyżej przywołanym wyroku Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Gdańsku. Oznacza to, że dalsze rozważania na temat legalności zaskarżonego aktu muszą być prowadzone w oparciu o stanowisko sądu wyrażone w wyroku z dnia 19 grudnia 2006 r.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem ponowna ocena legalności zaskarżonego aktu prowadzi do wniosku, że zaskarżona decyzja Dyrektora Izby Skarbowej nie została wydana z naruszeniem prawa.

Jak zwrócił na to uwagę Wojewódzki Sąd Administracyjny uprzednio rozpoznający sprawę, istotą przedmiotowego sporu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy zbycie własnych wierzytelności stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Rozstrzygnięcie tej kwestii na tle ustalonego stanu faktycznego musi zostać poprzedzone oceną prawną umowy z 3 stycznia 2005 r. W szczególności, z uwagi na brzmienie art. 2 pkt. 4 u.p.c.c. zachodzi konieczność ustalenia, czy którakolwiek ze stron umowy, z tytułu dokonania transakcji jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. W świetle powyższego przepisu uznanie takiej czynności za podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT oznacza automatycznie wyłączenie jej spod opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega bowiem tylko taka czynność, która w żaden sposób nie jest objęta zakresem przedmiotowym ustawy VAT (ani jako zwolniona, ani jako opodatkowana) po którejkolwiek ze stron tej czynności. Jeżeli nabywca wierzytelności nie będzie działał w charakterze podatnika podatku VAT, wówczas nie zostanie spełniony warunek określony w art. 2 pkt 4 u.p.c.c. pozwalający na wyłączenie takiej transakcji od opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Na celowość poczynienia takich ustaleń zwrócił również uwagę Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 28 maja 2008 r. rozpoznający skargę kasacyjną Dyrektora Izby Skarbowej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym ustawa nie zawiera samodzielnej i pozytywnej definicji pojęcia "usługi", stwierdzając jedynie w art. 8 ust. 1, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...). Z kolei w myśl art. 8 ust. 3 ustawy VAT usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych.

W świetle definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy VAT wierzytelność, jako prawo majątkowe, nie jest towarem. Pozostaje więc jedynie do rozstrzygnięcia, czy cesja wierzytelności może być potraktowana w kategorii odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu ustawy VAT.

Nie budzi wątpliwości Sądu, że sprzedaż "wierzytelności własnej" nie jest świadczeniem usług przez jej zbywcę, a zatem nie powstaje u niego z tego tytułu obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług.

W ślad za stanowiskiem wyrażonym przez NSA w wyroku z 28 maja 2008 r. należy jednak zwrócić uwagę, że powoływany art. 2 pkt 4 u.p.c.c. nawiązuje do opodatkowania podatkiem od towarów i usług (bądź zwolnienia z tego podatku) przynajmniej jednej ze stron dokonanej czynności cywilnoprawnej. Przedmiotem rozpoznawanej sprawy była czynność polegająca na odpłatnym nabyciu wierzytelności stanowiących składnik zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a więc czynność, której stroną obok zbywcy wierzytelności jest także jej nabywca. Dla zastosowania wyłączenia zawartego w art. 2 pkt 4 u.p.c.c. niezbędne jest więc ustalenie, czy nabycie wierzytelności stanowiło usługę wykonaną w ramach prowadzonej przez nabywcę działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy VAT. Zgodnie z tym przepisem podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z kolei zgodnie z postanowieniami ust. 2 art. 15 działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Z ustalonego w sprawie stanu faktycznego nie wynika, by nabycie wierzytelności przez spółkę "B" stanowiło czynność świadczenia usługi pośrednictwa finansowego zdziałaną w ramach prowadzonej przez ten podmiot działalności gospodarczej tj. czynność wykonaną nawet jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy. Analiza treści umowy sprzedaży i oświadczeń stron pozwala bowiem na wyciągnięcie wniosku, że transakcja ta stanowiła jednorazową odsprzedaż składnika majątkowego spółki "A", spółce "B", jakimi były wierzytelności przysługujące pierwszemu z tych podmiotów. Ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika natomiast, by spółka "B" dokonała zakupu wierzytelności działając w celu uwolnienia zbywcy od ciężaru jej egzekwowania, co świadczyłoby o działaniu przez spółkę "B" w charakterze pośrednika finansowego. Tylko natomiast tak rozumiane nabycie wierzytelności prowadziłoby do uznania, że czynność nabywcy, jako usługa pośrednictwa finansowego objęta byłaby przedmiotowym zakresem ustawy VAT (jako zwolniona z tego podatku), a w konsekwencji czynność zbycia wierzytelności byłaby wyłączona z zakresu opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Skoro spółka "B" nabywając zorganizowaną część przedsiębiorstwa działała z zamiarem kontynuowania działalności gospodarczej prowadzonej uprzednio przez spółkę "A", to umowa zbycia wierzytelności z 3 stycznia 2005 r. nie może być uznana za nie podlegającą podatkowi od czynności cywilnoprawnych na mocy art. 2 pkt 4 u.p.c.c.

Warto w tym miejscu odnotować, że na konieczność powiązania czynności prawnej dokonanej przez określoną osobę, z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą (jako warunku powstania obowiązku podatkowego w zakresie VAT) wskazuje się również w uzasadnieniu wyroku powiększonego 7-osobowego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 października 2007 r. (sygn. akt I FPS 3/07). Do działań niezwiązanych z działalnością gospodarczą zalicza się czynności polegające na wyzbyciu się składnika majątkowego, który nie został uprzednio nabyty z zamiarem odsprzedaży.

Zapatrywania Sądu co do oceny charakteru nabycia wierzytelności nie zmienia argumentacja podnoszona w skardze przez pełnomocnika obu spółek. Częstotliwość, powtarzalność działań mająca świadczyć o prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie pośrednictwa finansowego ma odnosić się do nabywania wierzytelności w sposób powtarzający się, wielokrotny lub choćby jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar nabywania wierzytelności w sposób częstotliwy. Częstotliwość, jako element świadczący o prowadzeniu działalności gospodarczej nie odnosi się natomiast do zwalania zbywcy od obowiązku egzekwowania świadczenia poprzez konieczność wielokrotnego egzekwowania prowadzenia postępowań egzekucyjnych celem wyegzekwowania nabytych wierzytelności.

Mając powyższe na uwadze Sąd nie stwierdził naruszenia wskazywanych przez stronę przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a w konsekwencji uznając trafność stanowiska zaprezentowanego w zaskarżonej decyzji Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, na mocy art. 151 p.p.s.a. oddalił skargę jako niezasadną.