Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marek Leszczyński (spr.), , , po rozpoznaniu w Wydziale II na posiedzeniu niejawnym w dniu 8 października 2019 r. sprawy ze skargi J. N. na działanie P. Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w B. w przedmiocie hałasu emitowanego z dzwonów kościelnych p o s t a n a w i a odrzucić skargę ,

J. N. złożył do tut. Sądu skargę na postępowanie P. Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w B. (dalej w skrócie: "PWIOŚ") w sprawie rozpatrzenia jego skarg dotyczących uciążliwości hałasowych emitowanych z dzwonów Parafii pw. Św. [...] w H. Zarzucając organowi naruszenie przepisów rozporządzenia z dnia 14 czerwca 2007r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu (t.j. Dz.U. z 2014r., poz. 112), ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz.U. z 2013r., poz. 686), Skarżący wniósł o ukaranie PWIOŚ na podstawie art. 231 § 1 ustawy Kodeks karny. Uzasadniając wniesioną skargę jej autor wyjaśnił, że PWIOŚ oraz jego pracownicy łamią w sposób rażący obowiązujące prawo i nie wykonują nałożonych na nich obowiązków.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

Jak wynika z akt postępowania, Skarżący wystosował w dniu [...] sierpnia 2018 r., droga elektroniczną, do Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w B., żądanie podjęcia odpowiednich działań w związku z ponadnormatywną emisją hałasu z dzwonów kościelnych używanych w Parafii pw. Św. [...], ul. [...] w H.

PWIOŚ pismem z dnia [...] grudnia 2018r. wyjaśnił, że przeprowadzone w dniach 23.11.-21.12.2018r. kontrole oraz badania emisji hałasu z przedmiotowych dzwonów kościelnych, nie wykazały występowania przekroczeń wartości dopuszczalnych na granicy chronionych terenów zabudowy wielorodzinnej.

W odpowiedzi na kolejne żądania Skarżącego wzywające do przeprowadzenia prawidłowych pomiarów hałasu, organ pismem z [...] stycznia 2019r. poinformował Skarżącego, że skargi na działanie WIOŚ można składać do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska w W., po uprzednim uzupełnieniu danych zgodnie z § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002r. w sprawie organizacji, przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków.

Na skutek przesłanego w/w pisma, skarżący wniósł skargę na działalność WIOŚ w B. do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska w W.

GIOŚ w W., rozpatrując skargę na działanie PWIOŚ w B., w piśmie z dnia [...] maja 2019r. stwierdził, że w przedmiotowej sprawie PWIOŚ nie miał podstaw do wykonywania pomiarów hałasu, powodowanego emisją dźwięków dzwonów kościelnych, a mógł co najwyżej rozważyć zastosowanie w trybie art. 343 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska – grzywny w drodze mandatu karnego.

W odpowiedzi na kolejne skargi na działanie PWIOŚ w sprawie uciążliwej emisji hałasu pochodzącego z dzwonów Parafii pw. Św. [...]w H., GIOŚ w dniu [...] czerwca 2019r. podtrzymał swoje stanowisko zawarte w piśmie z dnia [...] maja 2019r. uznając wszystkie zarzuty Skarżącego za niezasadne. GIOŚ wskazał dodatkowo, że w przypadku ponowienia przez Skarżącego skargi bez wskazania nowych okoliczności w sprawie, GIOŚ zgodnie z art. 239 § 1 k.p.a., podtrzyma swoje poprzednie stanowisko bez zawiadamiania Skarżącego.

W dniu 17 lipca 2019r. Skarżący wystosował do PWIOŚ kolejną skargę wskazując, że działalnie GIOŚ i PWIOŚ wyczerpuje znamiona czynu karnego z art. 231 § 1 Kodeksu karnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga podlegała odrzuceniu.

Przed przystąpieniem do merytorycznego rozpoznania sprawy, sąd w pierwszej kolejności obowiązany jest ocenić dopuszczalność skargi. Zgodnie bowiem z art. 58 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz.1302 ze zm., zwana dalej: p.p.s.a.) jeżeli sprawa nie należy do właściwości sądu administracyjnego, wówczas podlega ona odrzuceniu. Stosownie do art. 3 § 2 p.p.s.a., kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:

1) decyzje administracyjne;

2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;

3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, z wyłączeniem postanowień wierzyciela o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu oraz postanowień, przedmiotem których jest stanowisko wierzyciela w sprawie zgłoszonego zarzutu;

4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, z wyłączeniem aktów lub czynności podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w Kodeksie postępowania administracyjnego, postępowań określonych w działach IV, V i VI Ordynacji podatkowej, postępowań, o których mowa w dziale V w rozdziale 1 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw;

4a) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach, opinie zabezpieczające i odmowy wydania opinii zabezpieczających;

5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;

6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;

7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

8) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a;

9) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w Kodeksie postępowania administracyjnego oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI Ordynacji podatkowej oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw.

W niniejszej sprawie przedmiotem skargi do tutejszego sądu administracyjnego jest niewłaściwe, zdaniem Skarżącego, działanie P. Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w B. w sprawie rozpoznania jego skargi na uciążliwości hałasowe emitowane z dzwonów Parafii pw. Św. [...] w H. Inicjująca przedmiotowe postępowanie skarga ma zatem charakter skargi składanej w trybie art. 227 k.p.a. Taki charakter sprawy wynika nie tylko z treści pism i skarg samego Skarżącego, ale i pism wystosowanych do Skarżącego przez PWIOŚ oraz GIOŚ (k. 76, 78 akt administracyjnych), które odwołują się wprost do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002r. w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków (Dz. U. nr 5, poz. 46).

W tym miejscu należy przypomnieć, że uprawnienie do składania petycji, skarg i wniosków jest prawem konstytucyjnym, przewidzianym w art. 63 Konstytucji RP, które przysługuje każdemu, zarówno w interesie własnym, innej osoby, jak i w interesie społecznym (art. 221 § 3 k.p.a.). Właśnie z takiego prawa do składania skargi w trybie unormowanym przepisami działu VIII k.p.a. Skarżący skorzystał w analizowanym przypadku, występując do P. Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w B., który w myśl przepisów k.p.a. jest organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej działalności pracowników tego organu. W myśl art. 228 k.p.a. skargi składa się do organów właściwych do ich rozpatrzenia. Natomiast właściwość tych organów określa art. 229 oraz 230 k.p.a. Tryb procedowania w tym zakresie reguluje z kolei powołane wyżej rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków.

Jak wynika z powyższych regulacji sąd administracyjny nie jest właściwy ani do rozpatrzenia takiej skargi, ani też przeprowadzenia kontroli postępowania skargowego prowadzonego przez organ, ponieważ nie nadzoruje działalności organów administracji państwowej, a do jego kompetencji należy jedynie kontrola legalności zaskarżonych decyzji administracyjnych. Przepisy o postępowaniu skargowo-wnioskowym, zamieszczone w dziale VIII k.p.a., nie mają zatem zastosowania do postępowania sądowo-administracyjnego. Innymi słowy, skarga składana w trybie art. 227 k.p.a. nie może skutecznie uruchomić merytorycznej kontroli sądowo-administracyjnej. Sąd administracyjny ocenia bowiem zasadność zastosowania określonych przepisów prawa oraz dokonuje ich interpretacji wyłącznie w związku z rozpoznawaniem skarg wnoszonych na skonkretyzowane akty lub bezczynność organów administracji – mieszczące się w katalogu art. 3 § 2 i 3 p.p.s.a., a takie akty jak wynika z dokumentacji dołączonej do sprawy nie zostały w sprawie wydane.

Pogląd, że w sprawach dotyczących postępowania skargowego uregulowanego w dziale VIII k.p.a., nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego prezentowany jest jednolicie również w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. postanowienie WSA w Warszawie z 24 listopada 2006 r. III SA/Wa 948/06, postanowienie NSA z 9 lutego 2005 r., sygn. akt OSK 1110/04, postanowienie WSA we Wrocławiu z dnia 20 września 2016r., IV SA/Wr 394/16, wszystkie dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych). Żaden przepis ustawy procesowej regulującej postępowanie przed sądami administracyjnymi nie przewiduje bowiem możliwości kontroli przez wojewódzki sąd administracyjny postępowania dotyczącego rozpoznania skargi złożonej w trybie art. 227 k.p.a., zarówno w odniesieniu do czynności podejmowanych przez właściwy organ jak i ewentualnej jego bezczynności lub przewlekłości. Skoro sąd administracyjny nie jest właściwy do rozpoznawania skarg związanych z krytyką nienależytego wykonywania zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników (art. 227 i następne k.p.a.), to tym bardziej nie jest właściwy do rozpatrywania wniosków o ukaranie pracowników właściwego organu karami z Kodeksu karnego, o co wnosi Skarżący w niniejszej sprawie.

W konsekwencji należało uznać, że złożona w przedmiotowej sprawie skarga na działanie P. Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska nie podlega kognicji sądu administracyjnego. Sama zaś okoliczność, że Skarżący nie jest zadowolony ze sposobu rozpatrzenia jego wniosków, nie ma wpływu na taką ocenę.

Powyższe skutkuje z kolei stwierdzeniem niedopuszczalności skargi i jej odrzuceniem na podstawie art. 58 § pkt 1 p.p.s.a., o czym orzeczono w sentencji postanowienia.