drukuj    zapisz    Powrót do listy

6264 Zarząd gminy (powiatu, województwa) 6411 Rozstrzygnięcia nadzorcze dotyczące gminy; skargi organów gminy na czynności nadzorcze, Administracyjne postępowanie, Wojewoda, Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, OSK 873/04 - Wyrok NSA z 2004-11-09, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

OSK 873/04 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2004-11-09 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2004-06-28
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Elżbieta Stebnicka /przewodniczący sprawozdawca/
Krystyna Borkowska
Leszek Włoskiewicz
Symbol z opisem
6264 Zarząd gminy (powiatu, województwa)
6411 Rozstrzygnięcia nadzorcze dotyczące gminy; skargi organów gminy na czynności nadzorcze
Hasła tematyczne
Administracyjne postępowanie
Sygn. powiązane
III SA/Kr 49/04 - Wyrok WSA w Krakowie z 2004-02-24
Skarżony organ
Wojewoda
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 185 par. 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Elżbieta Stebnicka /spr./, Sędziowie NSA Krystyna Borkowska, Leszek Włoskiewicz, Protokolant Agnieszka Kwiatkowska, po rozpoznaniu w dniu 27 października 2004r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Miasta i Gminy [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 24 lutego 2004r. sygn. akt III SA/Kr 49/04 w sprawie ze skargi Miasta i Gminy [...] na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Małopolskiego z dnia 12 listopada 2001 r. Nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Rady Miejskiej w [...] z dnia 8 października 2001r. Nr [...] w sprawie zmiany wynagrodzenia Przewodniczącego Zarządu Miasta i Gminy [...] 1. uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie, 2. zasądza od Wojewody Małopolskiego na rzecz Gminy Miasta [...]kwotę 330 (trzysta trzydzieści) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 24 lutego 2004 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę Miasta i Gminy [...] na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Małopolskiego z dnia 12 listopada 2001 r., którym organ nadzoru stwierdził nieważność uchwały Rady Miejskiej w [...] Nr [...] z dnia 8 października 2001 r.

W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie podano, że przedmiotową uchwałą Nr [...] z dnia 8 października 2001 r. w sprawie zmiany wynagrodzenia Przewodniczącego Zarządu Miasta i Gminy [...] Rada Miejska w [...] zmieniła wynagrodzenie Przewodniczącego Zarządu Gminy i Miasta [...]. Jako podstawę uchwały wskazano art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591) oraz § 41 pkt 3 statutu Gminy i Miasta [...] uchwalonego przez Radę Miejską w [...] uchwałą z dnia 27 sierpnia 2001 r., Nr XXX/213/2001.

Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 12 listopada 2001 r, Nr [...] Wojewoda Małopolski stwierdził nieważność wymienionej uchwały Rady Miejskiej w [...] z dnia 8 października 2001 r. Organ nadzoru uznał, że podejmując uchwałę Rada Miejska naruszyła przepisy kodeksu pracy. Powołując się na art. 2 pkt 1 lit c i art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 21, poz. 124 ze zm.) Wojewoda stwierdził, że do stosunku pracy z wyboru Przewodniczącego Zarządu gminy i Miasta [...] stosuje się przepisy kodeksu pracy w zakresie nie uregulowanym przez ustawę o pracownikach samorządowych.

Organ nadzoru uznał, iż jeżeli stanąć na stanowisku, że zmiana wynagrodzenia Przewodniczącego jest dopuszczalna w toku jego kadencji, to zakwestionowana uchwała jest wadliwa z powodu niezachowania przez Radę Miejską wymogu kodeksu pracy, zgodnie z którym zmiana taka wymaga zachowania okresu wypowiedzenia. Tymczasem w § 3 zakwestionowanej uchwały zapisano, że wchodzi on w życie z dniem podjęcia.

Równocześnie już w rozstrzygnięciu nadzorczym (a następnie w odpowiedzi na skargę Gminy) zaznaczono, że w ocenie Wojewody Małopolskiego zmiana wynagrodzenia w ogóle nie jest dopuszczalna. Dlatego nawet zachowanie okresu wypowiedzenia nie zmieniłoby negatywnej oceny uchwały. Powołano się w tym zakresie na tezę zawartą w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 września 1997 r. (II SA 941/97) zgodnie z którą do stosunku pracy z wyboru przewodniczącego zarządu gminy nie mają zastosowania przepisy art. 42 § 1-3 kodeksu pracy regulujące wypowiedzenie warunków pracy i płacy.

Powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze zaskarżyła do Naczelnego Sądu Administracyjnego Gmina [...]. Zdaniem strony skarżącej przedmiotowa uchwała mieściła się w ramach kompetencji przyznanych Radzie Miejskiej przez art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym. Przepis ten upoważnia Radę do ustalania wynagrodzenia przewodniczącego zarządu i takie właśnie ustalenie zawarte było w zakwestionowanej uchwale. Powołując się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 kwietnia 2001 r. (II SA/Ka 2967/00) skarżąca Gmina twierdzi, iż dopuszczalna jest zmiana wynagrodzenia przewodniczącego zarządu gminy. Kierując się tymi przesłankami Rada Miejska w [...] obniżyła wynagrodzenie Przewodniczącego Zarządu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie po rozpoznaniu sprawy w wyroku z dnia 24 lutego 2004 r. oddalił skargę Gminy [...] Sąd uznał, że skarga jest niezasadna.

Sąd podzielił stanowisko Wojewody Małopolskiego, że pogląd skarżącej gminy, że dopuszczalna była zmiana wynagrodzenia przewodniczącego Zarządu Miasta i Gminy i w tym przedmiocie powołującej się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 kwietnia 2001 r. (II SA Ka 2967/00) nie ma oparcia w prawie przedmiotowym i w sposób mało przekonujący odchodzi od utrwalonej linii orzecznictwa sądowego. Sąd podał, że w wyroku z dnia 30 sierpnia 1995 r. (III AUr 271/85) Sąd Apelacyjny w Poznaniu trafnie zwrócił uwagę, że Stosunek pracy na podstawie wyboru zbliżony jest najbardziej do umowy zawartej na czas określony, gdyż z góry wiadomo, jak długo trwa mandat takiego pracownika (Pr. Pracy 1996/5/40). W następnej kolejności Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że Stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu (art. 73 § 2 kodeksu pracy). Nie ma do niego zastosowania wypowiedzenie warunków pracy i płacy (art. 42 § 1-3 kodeksu pracy) – wyrok NSA z dnia 24 września 1997 r., II SA 941/97, Pr. Pracy 1998/1/42. Identyczne stanowisko zajął Sąd Najwyższy: Przepisy o wypowiedzeniu wynikających z umowy warunków płacy (art. 42 § 1 k.p.) nie mają zastosowania do stosunków pracy z wyboru (art. 73 k.p.) – wyrok SN z dnia 23 listopada 2001, I PKN 699/00, OSNP 2003/22/541.

Skład orzekający sądu podzielił w niniejszej sprawie to stanowisko. Skoro Przewodniczący Zarządu Gminy i Miasta [...] został wybrany na okres kadencji, to jego stosunek pracy nie powinien podlegać regułom wykształconym na tle umów o pracę zawieranych na czas nieoznaczony, lecz – na czas z góry określony. Dlatego zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Sąd Najwyższy uznaje za niedopuszczalne zmienianie wynagrodzenia przewodniczącego zarządu miasta w toku kadencji.

Na powyższy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wniosła skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie Gmina i Miasto [...], reprezentowana przez radcę prawnego.. Skarga zaskarża wyrok w całości zarzucając mu:

1/ Naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a mianowicie:

- naruszenie art. 13, art. 78 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy oraz art. 2 pkt 1 lit c, art. 4 pkt 1, art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych, § 3, § 6, § 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2000 r. w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostwach powiatowych i urzędach marszałkowskich (Dz.U. Nr 61 poz. 707 ze zm.), art. 3, 15 ust. 1, art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, art. 165 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. poprzez ich niezastosowanie w wyniku przyjęcia błędnego poglądu, że rada gminy nie ma prawa dokonać zmiany wynagrodzenia w czasie trwania mandatu pracownika zatrudnionego na podstawie wyboru

- naruszenie art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych w związku z art. 73 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie prowadzące do przyjęcia, że stosunek pracy z wyboru powinien podlegać regułom wykształconym na tle umów o pracę, w tym szczególnie umów na czas z góry określony i w związku z tym brak jest dopuszczalności zmiany wynagrodzenia w czasie jego trwania

2/ Naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynika sprawy, a mianowicie

- naruszenie art. 141 § 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – dlatego, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie nie dostrzegł tego, że materiał zebrany w sprawie nie daje podstaw do takiego rozstrzygnięcia, a także poprzez niewskazanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia oraz brak jej wyjaśnienia

W związku z powyższym strona skarżąca wnosi o:

- uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania ze skargi kasacyjnej według norm przepisanych

ewentualnie

- uchylenie zaskarżonego wyroku i rozpoznanie skargi w przypadku uznania ze nieusprawiedliwioną podstawę kasacyjną naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy

- zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego według norm przepisanych

W uzasadnieniu skargi strona wskazała, iż zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych, ustalenia warunków pracy i płacy pracowników samorządowych z wyboru dokonuje organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Stosowną uchwałę w tym przedmiocie może on – co do zasady – podjąć w każdym czasie. Dokonując jednostronnego ustalenia wynagrodzenia takiego pracownika jest on związany jedynie granicami określonymi przez art. 20 w/w ustawy o pracownikach samorządowych oraz przepisami rozporządzenia Rady Ministrów wydanego w oparciu o upoważnienie ustawowe zawarte w art. 20 ust. 2.

Przytoczony wyżej przepis, a także przepis art. 20 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych oraz 78 § 1 k.p. pozwalają przyjąć, że przy kolejnym ustaleniu wynagrodzenia (zmianie wynagrodzenia) dla pracownika samorządowego z wyboru może dojść do jego obniżenia. Takie stanowisko potwierdza również powołany w skardze precedensowy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 kwietnia 2001 r. (sygn. akt II SA/Ka 2967/00) gdzie rozstrzygając sprawę sąd nie znalazł powodów do kwestionowania obniżenia wynagrodzenia prezydenta a jedynie uznał za niedopuszczalne i naruszające art. 80 k.p. nadanie uchwale ustalającej obniżone wynagrodzenie mocy wstecznej.

Przyjęcie takiego stanowiska dodatkowo uzasadnia fakt, że stosunek pracy pracownika samorządowego z wyboru jest szczególnym stosunkiem pracy ściśle związanym z pełnioną przez niego funkcją. Z tych też powodów ustawowe określenie w art. 2 ustawy o pracownikach samorządowych sposobów zatrudnienia pracowników samorządowych zamieszczone co prawda w ustawie dotyczącej praw i obowiązków stron stosunku pracy jest również elementem regulacji ustrojowych, służących zapewnieniu sprawności i skuteczności administracji samorządowej. Celem tych przepisów nie jest więc wyłącznie ochrona interesów pracowniczych i nie można ich oceniać tylko przez pryzmat korzyści pracownika.

Zdaniem pełnomocnika Gminy [...] zmiana wysokości wynagrodzenia odbyła się zgodnie z ustawowymi kompetencjami Rady Miejskiej bez naruszenia przepisów Kodeksu pracy o pracownikach zatrudnionych na podstawie wyboru oraz przepisów ustawy o samorządzie gminnym oraz o pracownikach samorządowych. Wynagrodzenie przyznanie Przewodniczącemu Zarządu mieściło się w granicach wyznaczonych przepisami § 3, § 6, § 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 listopada 2000 r. Niezależnie od powyższego pełnomocnik dodał, że odebranie Radzie Miejskiej kompetencji do ustalania wysokości wynagrodzenia Przewodniczącego Zarządu w zależności od ilości i jakości świadczonej pracy podważa jej ustawowe kompetencje i jest niezgodne z konstytucyjną zasadą samodzielności jednostek samorządu terytorialnego.

Zasadniczo prawo stosunków pracy z wyboru dla danej kategorii pracowników wybieralnych regulują przepisy szczególne. Do stosunków tych zastosowanie mają wprost przepisy prawa pracy, które dotyczą ogółu stosunków pracy, bez rozróżnienia podstawy na jakiej one powstają, zaś w pozostałym zakresie w drodze analogii bądź z nakazu odpowiedniego stosowania tak, jak to czyni art. 31 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych. Przepis ten stanowi, że w kwestiach nie uregulowanych w powołanej wyżej ustawie stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu pracy. Wynika stąd a contrario wniosek, będący potwierdzeniem reguły ustalonej w art. 5 k.p.

że przepisy ustawy o pracownikach samorządowych, jako unormowanie szczególne, mają w sprawach z zakresu stosunku pracy pracownika samorządowego pierwszeństwo stosowania przed ogólnymi regulacjami powszechnego ustawodawstwa pracy. W przepisach ustawy o pracownikach samorządowych nie została wprost uregulowana kwestia przesłanek dopuszczalności i trybu ewentualnego obniżenia pracownikowi samorządowemu wynagrodzenia za pracę. W stosunku do pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę znajdą zatem zastosowanie ogólne reguły kodeksu pracy dotyczące rozwiązywania umów o pracę oraz wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Natomiast w doktrynie i orzecznictwie panuje zgoda, że do stosunku pracy na podstawie wyboru nie mają zastosowania przepisy kodeksu pracy dotyczące zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Takie stanowisko potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z 4 grudnia 1979 r. (I PR 93/79, OSNCP 1980/6/122) uchwała SN z 18 lutego 1994 (I PZP 60/93, PiZS 1994/7), wyrok SN z dnia 20 czerwca 2001 r. (I PKN 488/00, OSNP 2003/10/242) oraz orzeczenie wskazane w zaskarżonym wyroku.

Analiza przytoczonych orzeczeń – zdaniem pełnomocnika strony skarżącej - nie daje podstaw do takiego rozumienia art. 31 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych, jaką można wyinterpretować z uzasadnienia zaskarżonego wyroku. W szczególności nie daje podstaw do przyjęcia, że stosunek pracy z wyboru powinien podlegać regułom wykształconym na tle umów na czas z góry określony. Przeczy temu również treść art. 73 § 2 k.p. zgodnie z którym funkcja mandatariusza kończy się wraz z wygaśnięciem mandatu i z tą chwilą wygasa również stosunek pracy z wyboru. Redakcja powyższego przepisu nie pozwala traktować stosunku pracy z wyboru jako terminowej umowy o prace. Umowa o prace na czas określony bowiem powinna zawierać oznaczenie okresu, na jaki jest zawierana, i oznaczenie to powinno być pewne. Tymczasem wygaśnięcie mandatu może nastąpić w szczególności w razie odwołania mandatariusza z pełnionej funkcji, a więc w każdym czasie. Nie odpowiada to wymogowi czasowej stabilności stosunku pracy łączącej się z umową o prace na czas określony.

Stroną skarżąca zarzuciła także wyrokowi, iż nie spełnia wymogów przepisu art. 141§ 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, gdyż w części dotyczącej podstawy prawnej jest lakoniczny i nie wskazuje żadnego przepisu prawa materialnego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia. W uzasadnieniu skład orzekający przedstawił jedynie ustalony stan sprawy, zarzuty podniesione w rozstrzygnięciu nadzorczym i skardze oraz stwierdził, że interpretacja przedstawiona przez stronę skarżącą nie znajduje oparcia w przedmiotowym prawie. Podkreślenia wymaga, że nadmierna zwięzłość uzasadnienia zaskarżonego wyroku oraz istotne braki uniemożliwiają ocenę zasadności przyjętego przez sąd stanowiska w sprawie. W wyroku z dnia 12 lipca 2000 r. (III RN 5/00) Sąd Najwyższy uznał, że lakoniczne i ogólnikowe uzasadnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, pozbawiające strony informacjo o przesłankach rozstrzygnięcia stanowi rażące naruszenie prawa. Na takim samym stanowisku stanął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 października 1996 r. (III RN 1/96, OSNAPiUS 19997/9/143). Sąd powinien był – zdaniem strony skarżącej – ocenić czy rzeczywiście uchwała w sposób istotny narusza prawo. Działanie sądu powinno to być dwustopniowe: najpierw obejmować badanie zgodności z prawem samej uchwały organu gminy, potem badanie z prawem rozstrzygnięcia stwierdzającego nieważność tej uchwały. Takiej jurydycznej argumentacji strona nie widzi w zaskarżonym wyroku.

Odpowiedź na skargę kasacyjną Gminy [...] wniósł pismem z dnia 17 czerwca 2004 r. Wojewoda Małopolski, który wniósł o jej oddalenie w całości. Organ nadzory podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym z dnia 12 listopada 2001 r. Zdaniem organu zmiana wynagrodzenia w trakcie stosunku pracy z wyboru w ogóle nie jest dopuszczalna. Szczególnie wbrew regulacjom kodeksu pracy jest zmiana wynagrodzenia bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna jest zasadna.

Art. 141 § 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) określa co powinno zwierać uzasadnienie wyroku. W myśl tego przepisu uzasadnienie wyroku powinno zawierać podstawę prawną przyjętą przez sąd oraz jej wyjaśnienie. Poza przedstawieniem stanu faktycznego, sąd powołał się na orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego, z których to orzeczeń jak podał Sąd Wojewódzki wynika, że stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu oraz że do stosunku pracy z wyboru nie ma zastosowania art. 42 § 1-3 Kodeksu Pracy. Następnie sąd podał "nic więc dziwnego, że Sąd Najwyższy uznaje za niedopuszczalne zmienianie wynagrodzenia przewodniczącego zarządu miasta w toku kadencji". Zawierając w uzasadnieniu to ostatnie zdanie sąd nie powołał konkretnie w jakich orzeczeniach Sąd Najwyższy zajął takie stanowisko. Samo jednak stwierdzenie, że przepis art. 42 Kodeksu Pracy nie ma zastosowania do pracowników samorządowych z wyboru, bez zajęcia stanowiska przez sąd czy wobec braku unormowania o dopuszczalności zmiany warunków pracy i płacy pracownikowi z wyboru, w ogóle jest możliwa zmiana wynagrodzenia przewodniczącemu zarządu gminy i w jakiej formie nie czyni zadość art. 141 § 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

W pierwszym rzędzie należy podnieść, że w sprawach z zakresu stosunku pracy pracownika samorządowego, przepisy ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 21 poz. 124 ze zm.) – jako unormowanie szczególne mają pierwszeństwo stosowania przed unormowaniami z Kodeksu Pracy. Stanowi o tym art. 31 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych. Powołanie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny art. 73 § 2 Kodeksu Pracy, który reguluje rozwiązanie stosunku pracy z wyboru, a mianowicie określa, że stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu daje podstawę do przyjęcia, że w sprawie rozwiązania stosunku pracy, nie mają zastosowania przepisy o wypowiedzeniu stosunku pracy wynikające z umowy o pracę zawarte w Kodeksie Pracy

Natomiast kwestia zmiany wysokości wynagrodzenia pracownika samorządowego z wyboru nie została uregulowana ani w ustawie o pracownikach samorządowych ani w przepisach Kodeksu Pracy. Rozdział III oddział 2 art. 42 § 1 Kodeksu Pracy stanowi, że przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy, a zatem nie z wyboru. Zarówno orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego jak i Sądu Najwyższego jak słusznie podkreślił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, stoi na stanowisku, że przepis ten nie ma zastosowania do stosunku pracy powstałego na podstawie wyboru. W tym miejscu należy podkreślić, że powołany w uzasadnieniu wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2001 r. (OSNP z 2003/220/541) nie wypowiada się o niedopuszczalności zmiany wynagrodzenia przewodniczącego zarządu, a jedynie sąd zajął w tym wyroku stanowisko, że do pracownika samorządowego z wyboru, nie mają zastosowania przepisy o wypowiedzeniu wynikającym z umowy o pracę (art. 42 k.p.). Sprawa, którą rozpoznawał Sąd Najwyższy dotyczyła powództwa wójta w związku ze zmianą dodatku służbowego i funkcyjnego uchwałą rady gminy.

Ustawa z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych w art. 2 pkt 1 określa kto podlega zatrudnieniu na podstawie wyboru, a przepis koresponduje z art. 4 pkt 1 ustawy. Natomiast art. 20 ust. 1 i 2 tej ustawy stanowi, że pracownikowi samorządowemu przysługuje wynagrodzenie stosownie do zajmowanego stanowiska oraz posiadanych kwalifikacji zawodowych. Wynagrodzenie określone zostało stosownie do delegacji zawartej w art. 20 ust. 2 powołanej, ustawy w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2000 r. w sprawie zasad wynagradzania i wymaganych kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostwach powiatowych i urzędach marszałkowskich (Dz.U Nr 61 poz. 707 ze zm.). Przepis zatem art. 20 ustawy i rozporządzenie Rady Ministrów stanowi podstawowe kryterium ustalania wysokości wynagrodzenia dla pracowników samorządowych z wyboru. Art. 13 Kodeksu Pracy na który powołuje się skarga kasacyjna zawarty w rozdziale "Podstawowe zasady prawa pracy" stanowi, że pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę, a warunki realizacji tego prawa określają przepisy prawa pracy oraz polityka państwa w dziedzinie płac, w szczególności poprzez ustalenie najniższego wynagrodzenia za pracę. Z przepisu tego wynika, że wynagrodzenie za pracę musi mieścić się w granicach wyznaczonych przez przepisy z zakresie wynagrodzenia dla określonej grupy pracowników w tym wypadku określonych w podanym wyżej rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2000 r.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 ze zm.) organem stanowiącym i kontrolnym w gminie jest Rada gminy. Ustalenia wysokości wynagrodzenia pracownika samorządowego z wyboru tylko rada gminy może dokonać w granicach art. 20 ustawy o pracownikach samorządowych oraz powołanego rozporządzenia Rady Ministrów. Do zadań Rady Gminy należy określenie wysokości wynagrodzenia "przewodniczącego zarządu gminy".

Stosunek pracy pracownika samorządowego z wyboru jest szczególnym stosunkiem pracy związanym z pełnioną przez niego funkcją. Skoro do Rady Gminy należy ustalanie wysokości wynagrodzenia temu pracownikowi to do niej należy również zmiana wysokości. Odebranie Radzie Gminy kompetencji ustalenia wynagrodzenia dla pracownika samorządowego przez zmianę tego wynagrodzenia w zależności od ilości i jakości świadczonej pracy podważałoby ustalone jej kompetencje. Powołany przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2001 r. (I PKN 699/00, OSNP 2003/22/541) oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2001 r. (I PKN 488/00, OSNP 2003/100/242) wbrew stanowisku sądu nie wykluczają możliwości zmiany wynagrodzenia pracownikowi samorządowemu z wyboru, a z uzasadnień wynika jedynie, że wobec tego, iż w tych sprawach nie ma zastosowania art. 42 Kodeksu Pracy nie może ta zmiana nastąpić w drodze wypowiedzenia umowy. Zmiana wysokości wynagrodzenia pracownikowi samorządowemu może być dokonana tylko w drodze uchwały Rady Gminy, bez naruszenia przepisów Kodeksu Pracy o pracownikach zatrudnionych na podstawie wyboru oraz przepisów ustaw o samorządzie gminnym oraz pracownikach samorządowych. Wojewódzki Sąd Administracyjny rozpoznając sprawę nie ustosunkował się do omówionych wyżej zagadnień, jak również do jednej z podstaw rozstrzygnięcia nadzorczego a mianowicie jak podano w tym rozstrzygnięciu wypowiedzeniu "z dnia na dzień".

Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu na podstawie art. 185 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.)



Powered by SoftProdukt