Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Alicja Polańska, Sędziowie Sędzia WSA Kazimierz Maczewski, Sędzia WSA Joanna Wojciechowska (spr.), Protokolant starszy sekretarz sądowy Anna Kalisiak, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 4 marca 2015 r. sprawy ze skargi P [...] Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. Oddział w P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nadpłaty w podatku od nieruchomości za 2007 rok 1. stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] r. nr [...], 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu, 3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącej P. [...] Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. Oddział w P. kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

[...] Spółka [...] Spółka z ograniczona odpowiedzialnością siedzibą w P złożyła w dniu 2 stycznia 2013 r. (wpływ do organu) do Prezydenta Miasta Szczecin wniosek o stwierdzenie nadpłaty w podatku od nieruchomości za rok 2007 w wysokości [...] zł wraz z korektą deklaracji na ww. podatek. Ww. pismo podatnika nosiło datę 18 grudnia 2012 r. i zostało nadane w polskim urzędzie pocztowym w dniu 31 grudnia 2012 r.

[...] Spółka [...] z dniem 1 lipca 2013 r. została przejęta przez P spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W, która w dniu 12 września 2013 r. zmieniła nazwę na P Spółka [...] Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W, dalej "spółka".

We wniosku spółka podała, że m.in. urządzenia zlokalizowane w kontenerowych stacjach redukcyjno-pomiarowych oraz urządzenia techniczne punktów pomiarowych nie stanowiły obiektów budowlach i nie podlegały opodatkowaniu tym podatkiem. Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegały obiekty budowlane w postaci kontenera wraz fundamentem oraz infrastruktura towarzysząca w postaci ogrodzenia, drogi, place, oświetlenie.

Prezydent Miasta Szczecin wydał w dniu 28 lutego 2014 r. decyzję, w której stwierdził nadpłatę w podatku od nieruchomości za 2007 r. w kwocie [...] zł. W uzasadnieniu decyzji organ podał, że wniosek spółki o stwierdzenie nadpłaty wpłynął do organu w dniu 2 stycznia 2013 r. Organ podatkowy podał, że w deklaracji "pierwotnej" z dnia 18 stycznia 2007 r. w zakresie podatku od nieruchomości za 2007 r. spółka podała wysokość ww. podatku w kwocie [...] zł, który w całości zapłaciła w 2007 r. Organ podatkowy przytoczył art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej i wskazał, że zobowiązanie podatkowe w tym podatku przedawniło się z końcem 2012 r. Termin ten nie uległ zawieszeniu, ani nie wystąpił przerwa w biegu tego terminu. Organ podatkowy podał, że zgodnie z uchwałą NSA z dnia 3 grudnia 2012 r., sygn. akt I FPS 1/12 brak było podstaw do określenia spółce wysokości zobowiązania podatkowego, więc organ ograniczył się do orzekania w zakresie nadpłaty. Organ podatkowy przedstawił sposób wyliczenia nadpłaty i uzasadnił jej wysokość.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Szczecinie, po rozpoznaniu odwołania spółki, wydało w dniu 23 czerwca 2014 r. decyzję, w której utrzymało w mocy ww. decyzję Prezydenta Miasta Szczecin. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy podał, że spółka złożyła wniosek o stwierdzenie przedmiotowej nadpłaty pismem z dnia 18 grudnia 2013 r. Organ odwoławczy przytoczył art. 75 § 2 pkt 1 lit.b oraz art. 79 § 2 Ordynacji podatkowej, wskazując, że uprawnienie do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Organ odwoławczy podzielił stanowisko organu pierwszej instancji w zakresie obliczenia przedmiotowej nadpłaty.

Spółka złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie na powyższą decyzję i wniosła o jej uchylenie oraz uchylenie decyzji organu pierwszej instancji i zasądzenie kosztów postępowania. Zarzuciła organowi naruszenie art. 2 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 849- dalej "upol"), art. 3 pkt 1 lit.b oraz pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409- dalej "upB"), art. 1a ust. 1 pkt 1 upol w zw. z art. 3 pkt 1 lit.a i pkt 2 upB, a także art. 120, art. 121, art. 122, art. 124, art. 197 § 1 w zw. z art. 187 § 1, art. 240 § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.– dalej "op"). Spółka podała, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości mogą podlegać, co do zasady, wyłącznie konstrukcje trwale związane z gruntem. Zdaniem spółki, prawidłowe byłoby zakwalifikowanie stacji redukcyjno-pomiarowej jako budynku w świetle art. 3 pkt 1 lit.a upB z uwagi na spełnienie definicji budynku. Jednakże nawet gdyby uznać, że stacje nie stanowią budynku to należy je opodatkować zgodnie z reżimem zastrzeżonym dla budowli, tj. jedynie kontener i jego fundament. Według spółki, organy niewłaściwie ustaliły stan faktyczny i błędnie uzasadniły wydane decyzje. Skarżąca zarzuciła organowi bezzasadną odmowę przyznania waloru dowodowego ekspertyz biegłych przedstawionych przez spółkę. Zdaniem spółki, organy winny powołać biegłego, który posiadając wiedzę techniczną mógłby przyporządkować sporne obiekty do prawidłowej kategorii obiektów i przez to ustalić przedmiot opodatkowania.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Szczecinie, w odpowiedzi na skargę, wniosło o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny z w a ż y ł, co następuje:

Zgodnie z art. 134 § 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.– dalej "ppsa", Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Sąd nie może wydać orzeczenia na niekorzyść skarżącego, chyba że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności.

Zgodnie z art. 75 § 1 i § 3 op, jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku, równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty obowiązany jest złożyć skorygowane zeznanie (deklarację).

Na podstawie art. 79 § 2 op, prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

W tym miejscu należy przytoczyć uchwałę NSA z dnia 27 stycznia 2014 r. o sygn. akt II FPS 5/13, w której NSA przyjął, że w przypadku zakwestionowania prawidłowości skorygowanej deklaracji podatkowej złożonej wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty, zgodnie z art. 75 § 3 op, organ podatkowy nie ma obowiązku przed rozpoznaniem tego wniosku wszczynać w każdej sprawie postępowania celem określenia wysokości zobowiązania podatkowego, o którym mowa w art. 21 § 3 op (dostępne na www.orzeczenia.nsa.gov.pl). W uzasadnieniu ww. uchwały NSA stwierdził, że realizacja uprawnienia do stwierdzenia nadpłaty podatku dokonuje się wyłącznie na wniosek podmiotu (prawa podatkowego), który ma w tym interes prawny. Wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku, o którym mowa w art. 75 § 1 op, wszczyna postępowanie w przedmiocie jej stwierdzenia, zgodnie z art. 165 § 1 i 3 op. Przedmiotem wniosku z art. 75 § 1 op jest bowiem żądanie stwierdzenia nadpłaty, natomiast, według treści art. 165 § 3 op, datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi podatkowemu. Pierwszymi czynnościami analizowanego w uchwale postępowania są czynności sprawdzające.

Zdaniem Sądu, wniosek o stwierdzenie nadpłaty za 2007 r. wraz korektą deklaracji został złożony po terminie, zobowiązanie podatkowe za 2007 r. uległo przedawnieniu z końcem 2012 r. Powyższy wniosek wraz korektą deklaracji wpłynął do organu podatkowego w dniu 2 stycznia 2013 r. (nadany w polskim urzędzie pocztowym 31 grudnia 2012 r.). Ustalenie daty wszczęcia postępowania podatkowego, podobnie jak formy jego wszczęcia, uzależnione jest od tego, czy wszczęcie następuje na wniosek strony, czy też z urzędu. Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi podatkowemu, z zastrzeżeniem art. 165a op Stwierdzenie okoliczności wymienionych w art. 165a op oznacza, że nie ma mowy o dacie wszczęcia postępowania, gdyż organ podatkowy zobligowany jest do wydania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania. Należy odróżnić datę wszczęcia postępowania i doręczenia wniosku strony od zachowania przez stronę terminu z art. 12 § 6 op. W przypadku wszczęcia postępowania, datą wszczęcia jest dzień doręczenia (otrzymania) żądania przez organ podatkowy, a nie dokonanie czynności określonych w art. 12 § 6 op (por. Ordynacja podatkowa. Komentarz C. Kosikowski i inni, wydanie 5, wydawnictwo Lex 2013, do art. 79 i art. 165, wyrok NSA z 31 lipca 2012 r., sygn. akt II FSK 71/11, dostępne na www.orzeczenia.nsa.gov.pl).

Sąd uznał, że w niniejszej sprawie organy obu instancji naruszyły art. 165 § 3 op, który miał wpływ na rozstrzygnięcie. Zdaniem Sądu, organ pierwszej instancji po otrzymaniu ww. wniosku spółki winien na podstawie art. 165a § 1 w zw. z art. 70 § 1 op odmówić wszczęcia postępowania o stwierdzenie nadpłaty podatku od nieruchomości za 2007 r., a jeżeli prowadził postępowanie winien je umorzyć na podstawie art. 208 § 1 op, z uwagi na przedawnienie zobowiązania podatkowego. Skoro na podstawie art. 79 § 2 op wygasło prawo spółki do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty brak było podstaw do merytorycznego rozpoznania ww. wniosku przez organ podtakowy. Podkreślić należy, że w niniejszej sprawie nie zaistniała sytuacja, żeby ww. wniosek o nadpłatę został złożony przez spółkę w organie podatkowym przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Jedynie w tej sytuacji organ podatkowy zobowiązany byłby rozpoznać sprawę z wniosku spółki, mimo upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego (por. uzasadnienie uchwały NSA z dnia 3 grudnia 2012 r., sygn. akt I FPS 1/12, dostępne na www.orzeczenia.nsa.gov.pl).

Sąd uznał, że w niniejszej sprawie organy obu instancji wydały decyzje z rażącym naruszeniem prawa, które skutkowało stwierdzeniem nieważności tych decyzji na podstawie art. 145 § 1 pkt 2 w zw. z art. 135 ppsa.

Zdaniem Sądu, warunkiem koniecznym do uznania naruszenia prawa za rażące jest oczywisty charakter tego naruszenia. Treść decyzji organów obu instancji pozostawała w wyraźnej i oczywistej sprzeczności z brzmieniem art. 165 § 3 op w zw. z art. 70 § 1 i art. 79 § 2 op, która dostrzegalna była przez proste ich zestawienie. Decyzje obu instancji zostały wydane wbrew nakazowi ustanowionemu w art. 165a § 1 op oraz art. 208 § 1 op.

Wobec stwierdzenia nieważności decyzji obu instancji nie było podstaw do merytorycznego rozpoznania zarzutów skargi przez Sąd.

W niniejszej sprawie, Sąd orzekł na podstawie art. 134 § 2 ppsa. Przepis ten reguluje zakaz reformationis in peius, a więc zakaz orzekania na niekorzyść skarżącego. Zakaz ten nie dotyczy sytuacji, w której zaskarżona decyzja dotknięta była naruszeniem prawa, skutkującym stwierdzeniem nieważności. Tak też było w niniejszej sprawie. Sąd zobowiązany był uwzględnić skargę spółki, mimo że wydane orzeczenie pogorszyło sytuację skarżącej.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organ podatkowy zobowiązany jest rozpoznać przedmiotowy wniosek spółki po przyjęciu, że uprawnienie spółki do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty w przedmiotowym podatku wygasło na skutek przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł na podstawie art. 145 § 1 pkt 2, art.135 i art. 152 ppsa. O kosztach orzeczono na podstawie art. 200, art. 205 § 2 ppsa w zw. z § 14 ust. 2 pkt 1 lit.a w zw. § 6 pkt 5 rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490).