drukuj    zapisz    Powrót do listy

6030 Dopuszczenie pojazdu do ruchu 658, Administracyjne postępowanie, Starosta, stwierdzono bezczynność organu z rażącym naruszeniem prawa, III SAB/Kr 24/20 - Wyrok WSA w Krakowie z 2020-06-04, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SAB/Kr 24/20 - Wyrok WSA w Krakowie

Data orzeczenia
2020-06-04 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2020-03-09
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Sędziowie
Barbara Pasternak /przewodniczący sprawozdawca/
Halina Jakubiec
Janusz Kasprzycki
Symbol z opisem
6030 Dopuszczenie pojazdu do ruchu
658
Hasła tematyczne
Administracyjne postępowanie
Skarżony organ
Starosta
Treść wyniku
stwierdzono bezczynność organu z rażącym naruszeniem prawa
Powołane przepisy
Dz.U. 2018 poz 2096 Art. 35, 36
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Barbara Pasternak (spr.) Sędziowie: WSA Halina Jakubiec WSA Janusz Kasprzycki po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 4 czerwca 2020 r. sprawy ze skargi P. S. na bezczynność Starosty w przedmiocie rozpoznania wniosku o wymianę dowodu rejestracyjnego I. Umarza postepowanie w zakresie zobowiązania organu do wydania dowodu rejestracyjnego, II. Stwierdza, że Starosta dopuścił się bezczynności, a bezczynność ta miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, III. Przyznaje od Starosty na rzecz skarżącego sumę pieniężną w wysokości 2500 zł (słownie dwa tysiące pięćset złotych), IV. Zasądza od Starosty na rzecz skarżącego kwotę 597 zł (słownie pięćset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania).

Uzasadnienie

Uzasadnienie:

Wnioskiem z dnia 25 lutego 2019 r. (data wpływu do organu) P. S. zwrócił się do Starosty o wymianę dowodu rejestracyjnego pojazdu marki MAN o nr identyfikacyjnym [...], nr rej [...] wnosząc o wydanie pozwolenia czasowego na okres do wydania nowego dowodu rejestracyjnego, z powodu braku miejsca na wpis terminu badania technicznego. Do wniosku załączony został dowód rejestracyjny, karta pojazdu oraz zaświadczenie o przeprowadzeniu badania technicznego pojazdu z dnia 11 lutego 2019 r.

W wyniku ustalenia omyłkowego wyrejestrowania pojazdu, dniu 6 marca 2019 r. organ złożył zgłoszenie nr [...], dotyczące anulowania w CEP operacji wyrejestrowania pojazdu w wyniku oczywistej omyłki.

W dniu 7 kwietnia 2019 r. organ zwrócił się o anulowanie zaświadczenia o demontażu nr [...] oraz decyzji o wyrejestrowaniu z powodu kasacji samochodu osobowego marki Man [...]. nr rej. [...], który omyłkowo został wyrejestrowany.

Kolejne zgłoszenie z dnia 17 kwietnia 2019 r. nr [...] zostało zawieszone ponieważ "zgłoszenie było realizowane przez Centralny Ośrodek Informatyki pod numerem [...]".

W dniu 18 czerwca 2019 r. zostało dokonane kolejne zgłoszenie nr [...], które również zostało zawieszone z powodu oczekiwania na dostawę/realizację przez firmę trzecią".

W dniu 24 września 2019 r. za pośrednictwem Starosty P. S. złożył ponaglenie do Wojewody, wobec bezczynności Starosty w przedmiocie rozpoznania wniosku o wymianę dowodu rejestracyjnego z dnia 25 lutego 2019 r.

Pismem z dnia 4 listopada 2019 r. ([...]) Starosta zwrócił się do Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych S. A. o niezwłoczne rozwiązanie problemu omyłkowo wyrejestrowanego pojazdu.

Postanowieniem z dnia 26 listopada 2019 r. ([...]), na podstawie art. 37 §6 pkt 1 i 2 kpa Samorządowe Kolegium Odwoławcze:

1. uznało, że Starosta dopuścił się bezczynności w sprawie,

2. zobowiązało Starostę do załatwienia sprawy z wniosku P. S. z dnia 25 lutego 2019 r., wyznaczając 14 – dniowy termin do jej załatwienia;

3. zarządziło wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie.

Pismem z dnia 4 grudnia 2019 r. Starosta ponownie zwrócił się do Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych S.A. o podjęcie natychmiastowych kroków zmierzających do umożliwienia Staroście zamówienia w aplikacji "Pojazd" dowodu rejestracyjnego dla pojazdu marki MAN nr rej. [...], a tym samym wykonania obowiązku nałożonego postanowieniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego.

Pismo zostało przekazane do wiadomości do Centralnego Ośrodka Informatyki oraz do Ministerstwa Cyfryzacji.

Pismem z dnia 18 grudnia 2019 r. (data wpływu do organu 31 grudnia 2019 r. ) Zastępca Dyrektora Departamentu Systemów Państwowych w Ministerstwie Cyfryzacji wskazał, że w dniu 10 grudnia 2019 r. zgłoszenie [...] zostało skompletowane i zamknięte przez A sp. z.o.o. i PWPW.S.A.

Pismem z dnia 29 stycznia 2020 r. ([...]) Starosta zwrócił się do A sp. z o.o. o jak najszybsze wyeliminowanie problemu dotyczącego wydania dowodu rejestracyjnego dla pojazdu marki MAN [...] nr VIN [...], nr rej. [...], który nie został wyeliminowany.

W dniu 11 lutego 2020 r. Starosta otrzymał informację, że ww. problem został rozwiązany.

W dniu 30 stycznia 2010 r. P. S. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na bezczynność Starosty w przedmiocie rozpoznania wniosku o wymianę dowodu rejestracyjnego z dnia 25 lutego 2019 r., zarzucając naruszenie przepisów art. 35 i 36 kpa poprzez niezałatwienie sprawy w terminach w nich wskazanych.

W związku z powyższym skarżący wniósł o:

- stwierdzenie, że Starosta dopuścił się bezczynność w sprawie;

- zobowiązanie Starosty do załatwienia sprawy dotyczącej wymiany dowodu rejestracyjnego w terminie 14 dni;

- stwierdzenie, że bezczynność w sprawie nastąpiła z rażącym naruszenie prawa;

- przyznanie skarżącemu od Starosty sumy pieniężnej w wysokości połowy dziesięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2019 r. ;

- zasądzenie na rzecz skarżącego od Starosty zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi podniesiono, że po upływie miesiąca skarżący zgłosił się po odbiór dowodu rejestracyjnego, ale otrzymał informację, że wobec konieczności przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego celem wyjaśnienia zaistniałej pomyłki będzie to możliwe za ok. 6 miesięcy. Po upływie 6 miesięcy skarżący nie otrzymał żadnej informacji ze strony organu, nie powiadomiono skarżącego o nowym terminie załatwienia sprawy. Pomimo zobowiązania Starosty do załatwienia sprawy w terminie 14 dni licząc od dnia otrzymania postanowienia z dnia 26 listopada 2019 r. do dnia wniesienia skargi skarżący nie otrzymał informacji o możliwości odbioru nowego dowodu rejestracyjnego, ani informacji o nowym terminie załatwienia spawy.

Skarżący wskazał, że zgodnie z §9 załącznika nr 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 27 września 2003 r. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach w przypadku złożenia wniosku przez właściciela pojazdu o wydanie dowodu rejestracyjnego z powodu braku miejsca na kolejne wpisy terminów następnego badania technicznego, organ rejestrujący:

1) przyjmuje i unieważnia dotychczasowy dowód rejestracyjny, jeżeli upłynął termin następnego badania technicznego pojazdu, a jeżeli właściciel pojazdu wnioskuje o wydanie pozwolenia czasowego, zgodnie z art. 74 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy, wydaje to pozwolenie;

2) zwraca dotychczasowy dowód rejestracyjny właścicielowi pojazdu do czasu wydania nowego dowodu rejestracyjnego, jeżeli nie upłynął termin następnego badania technicznego, chyba że właściciel pojazdu wnioskuje o wydanie pozwolenia czasowego zgodnie z art. 74 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy, wówczas organ rejestrujący przyjmuje i unieważnia dotychczasowy dowód rejestracyjny;

3) zamawia spersonalizowany dowód rejestracyjny;

4) zamieszcza termin następnego badania technicznego na podstawie wpisu w dotychczasowym dowodzie rejestracyjnym, jeżeli termin ten nie upłynął, albo na podstawie przedstawionego zaświadczenia o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu, jeżeli termin ten upłynął;

5) przyjmuje i unieważnia dotychczasowy dowód rejestracyjny, o którym mowa w pkt 2, jeżeli został zwrócony właścicielowi pojazdu do czasu wydania nowego dowodu rejestracyjnego;

6) przekazuje dane o wydanym dowodzie rejestracyjnym do ewidencji pojazdów."

W niniejszej sprawie skarżący rok oczekuje na załatwienie sprawy, co jest szczególnie uciążliwe z uwagi na fakt, że przedmiotowy pojazd był użytkowany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Skarżący przedłożył ewidencję przychodów firmy za okres od stycznia do grudnia 2019 r., obrazująca zmianę wysokości przychodów skarżącego w zależności od możliwości dysponowania przez niego samochodem ciężarowym marki MAN o nr rejestracyjnym [...]. Podniesiono, że przychody te spadły z 74.120 zł do 4.500 zł miesięcznie utrzymując się na zbliżonym poziomie do października 2019 r., kiedy to skarżący zakupił nowy samochód ciężarowy niezbędny dla dalszego prowadzenia działalności.

W odpowiedzi na skargę Starosta wniósł o oddalenie skargi.

W uzasadnieniu odpowiedzi na skargę Starosta podał, że Sprawa nie została załatwiona w terminie ze względu na błędne funkcjonowanie systemu teleinformatycznego. Wszystkie czynności należało wykonać w tym systemie na podstawie rozporządzenia w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (Dz.U. 2019 r. poz. 2130) tj. § 1 pkt 20, § 2 ust. 3, § 3a ust. 1, § 3b ust. 1, §14 ust. 1 i 2, załącznik nr 1 - §9.

Ponadto na podstawie art. 38 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym - dowód rejestracyjny nie jest wymagany do użytkowania pojazdu zgodnie z przeznaczeniem, tym samym jego brak nie uniemożliwiał używania pojazdu. Pojazd przez cały okres był dopuszczony do ruchu - zgodnie z art. 71 ust. 2 PORD, a skarżący nie wykazał we wniesionej skardze z jakich przyczyn nie korzystał z samochodu. Organ kwestionuje w całości przedłożone wraz ze skargą oświadczenia skarżącego co do niemożności korzystania z samochodu, kwestionuje przedłożone faktury oraz zestawienie - ewidencję przychodów.

Podniesiono, że zgodnie z art. 35 par. 5 kpa do terminów nie wlicza się okresów opóźnień spowodowanych z przyczyn niezależnych od organu. Nieprawidłowe funkcjonowanie systemu teleinformatycznego (program Pojazd) oraz Centralnej Ewidencji Pojazdów uniemożliwiły Staroście załatwienie sprawy w terminie wyznaczonym przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze i jest to przyczyna niezależna od organu.

Jak podał organ problem techniczny został rozwiązany w dniu 10 lutego 2020 r., co pozwoliło na złożenie w dniu 11 lutego 2020 r. zamówienie na dowód rejestracyjny za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. W dniu 18 lutego 2020 r. organ otrzymał z polskiej wytwórni papierów wartościowych dowód rejestracyjny przedmiotowego pojazdu, o czym niezwłocznie został poinformowany właściciel pojazdu. W dniu 19 lutego 2020 r. pełnomocnik właściciela pojazdu dokonała odbioru nowego dowodu rejestracyjnego nr [...].

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Stosownie do art. 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325) - dalej w skrócie ppsa, sądy administracyjne powołane są do kontroli działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W ramach kontroli działalności administracji publicznej przewidzianej w art. 3 § 2 pkt 8 i 9 ppsa, sąd administracyjny orzeka w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a (pkt 8) oraz bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw (pkt 9).

Zgodnie z treścią art. 149 § 1 ppsa sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4 albo na przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 4a ppsa, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu interpretacji albo do dokonania czynności lub zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa oraz stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszania prawa (art. 149a § 1a ppsa).

Z kolei zgodnie z art. 52 § 1 i 2 ppsa, skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie. W przypadku skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy administracji publicznej takim środkiem jest ponaglenie złożone w trybie art. 37 § 2 kpa.

W niniejszej sprawie został wyczerpany tryb przedskargowy. Dnia 24 września 2019 r. skarżący złożył do Wojewody za pośrednictwem Starosty ponaglenie wobec bezczynności Starosty w przedmiocie rozpoznania wniosku o wymianę dowodu rejestracyjnego z dnia 25 lutego 2019 r., spełnione więc zostały warunki formalne do wniesienia skargi.

W orzecznictwie przyjmuje się, że o bezczynności organu można mówić wówczas, gdy organ pomimo istniejącego obowiązku, nie załatwia sprawy w określonej formie i w określonym czasie, będąc do tego właściwym z mocy stosownych przepisów. Instytucja skargi na bezczynność ma więc doprowadzić do wydania rozstrzygnięcia w sprawie. Skarga na bezczynność organu administracji publicznej jest z jednej strony wyrazem woli skarżącego wyrażającym niezadowolenie z bierności organu administracji publicznej oraz żądaniem dokonania przez sąd administracyjny oceny zgodności z prawem stanu bezczynności organu. Z drugiej zaś strony, traktując skargę w kategoriach procesowych, skarga na bezczynność jest środkiem prawnym, za pomocą którego skarżący chce doprowadzić do wszczęcia postępowania sądowoadministracyjnego, a w dalszej kolejności do usunięcia bezczynności organu (por. Miłosz Michał, Bezczynność organu administracji publicznej w postępowaniu administracyjnym, LEX el. 2011, nr 139861). Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie definiuje pojęcia stanu bezczynności, który może być przedmiotem skargi do sądu administracyjnego. Nie określa więc przesłanek materialnych dopuszczalności skargi na bezczynność. Dotyczy to również zaskarżalnych do sądu przejawów bezczynności w postępowaniu administracyjnym. Zatem każdorazowo ustalenie, czy zachodzi stan bezczynność organu, w ramach określonego przepisami ppsa zakresu zaskarżalności, konieczne jest odwołanie się do przepisów prawa materialnego i procesowego regulujących daną formę działania oraz oparcie się na konstrukcji bezczynności organu administracji publicznej w postępowaniu administracyjnym.

Podkreślić trzeba, że dla uznania bezczynności konieczne jest ustalenie, że organ administracyjny zobowiązany był na podstawie przepisów prawa do wydania decyzji lub innego aktu albo do podjęcia określonych czynności. Innymi słowy bezczynność organu administracyjnego można najogólniej określić jako taki stan rzeczy, w którym zawisła przed organem sprawa nie została załatwiona, mimo upływu przewidzianych w przepisach prawa terminów, a organ nie podejmuje w tym zakresie żadnych działań (por. wyrok WSA we Wrocławiu z 25 kwietnia 2018 r. sygn. akt IV SAB/Wr 56/18).

W niniejszej sprawie skarga dotyczy bezczynności w przedmiocie rozpatrzenia wniosku skarżącego o wydanie dowodu rejestracyjnego dla pojazdu marki MAN nr rej. [...]. Zasady i tryb wydawania dowodu rejestracyjnego reguluje ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2017 r., poz. 128) w brzmieniu mającym zastosowanie w niniejszej sprawie oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie tej ustawy Prawo o ruchu drogowym. W rozpatrywanej sprawie zastosowanie znalazł przepis w § 9 Załącznika nr 1 do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 27 września 2003 r. - w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (Dz.U. z 2016 r., poz. 1088). Zgodnie z ww. przepisem w przypadku złożenia wniosku przez właściciela pojazdu o wydanie dowodu rejestracyjnego z powodu braku miejsca na kolejne wpisy terminów następnego badania- technicznego, organ rejestrujący:

- przyjmuje i unieważnia dotychczasowy dowód rejestracyjny, jeżeli upłynął termin następnego badania technicznego pojazdu, a jeżeli właściciel pojazdu wnioskuje b wydanie pozwolenia czasowego, zgodnie z art. 74 ust 2 pkt 2 lit, c ustawy, wydaje to pozwolenie;

- zwraca dotychczasowy dowód rejestracyjny właścicielowi pojazdu do czasu wydania nowego dowodu rejestracyjnego, jeżeli nie upłynął termin następnego badania technicznego, chyba że właściciel pojazdu wnioskuje o wydanie pozwolenia czasowego zgodnie z art. 74 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy, wówczas organ rejestrujący przyjmuje i unieważnia dotychczasowy dowód rejestracyjny;

- zamawia spersonalizowany dowód rejestracyjny;

- zamieszcza termin następnego badania technicznego na podstawie wpisu w dotychczasowym dowodzie rejestracyjnym, jeżeli termin ten nie upłynął, albo na podstawie przedstawionego zaświadczenia o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu, jeżeli termin ten upłynął;

- przyjmuje i unieważnia dotychczasowy dowód rejestracyjny, o którym mowa w pkt 2, jeżeli został zwrócony właścicielowi pojazdu do czasu wydania nowego dowodu rejestracyjnego.

Zgodnie z art. 71 ust. 1 ww. ustawy Prawo o ruchu drogowym dowód rejestracyjny jest dokumentem stwierdzającym dopuszczenie do ruchu pojazdu samochodowego. Przepisy cytowanej ustawy nie wskazują w jakiej formie postępowanie w sprawie o wymianę dowodu w związku z brakiem miejsca na dokonywanie w nim wpisów powinno być zakończone. Zgodnie z regulacją zawartą w § 9 instrukcji stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003 r. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzoru dokumentów w tych sprawach (Dz. U. z 2003 r. Nr 192, poz. 1878 ze zm.) w przypadku wydawania dowodu rejestracyjnego z powodu braku miejsca na kolejne wpisy terminów następnego badania technicznego organ rejestrujący na wniosek właściciela pojazdu zamawia spersonalizowany dowód rejestracyjny; przepis § 10 ust. 3b rozporządzenia o rejestracji pojazdów stosuje się odpowiednio. Wobec powyższego organ uwzględniając wniosek strony o wymianę dowodu rejestracyjnego załatwia go poprzez jego wydanie, co wymaga uprzedniego wystawienia tego dokumentu.

Wymiana dokumentu ma zatem charakter czynności materialno – technicznej w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Jest to czynność z zakresu administracji publicznej dotycząca uprawnienia wynikającego z przepisu prawa pozytywnego. Tak więc sprawa zainicjowana wnioskiem skarżącego o wymianę dowodu rejestracyjnego winna zakończyć się czynnością materialno-techniczna wydania takiego dowodu.

Nadto zgodnie z art. 35 §1-3 kpa organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu o dowody przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed którym toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi rozporządza ten organ. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania.

Z kolei zgodnie z art. 36 kpa o każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ administracji publicznej jest obowiązany zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki, wskazując nowy termin załatwienia sprawy oraz pouczając o prawie do wniesienia ponaglenia. Ten sam obowiązek ciąży na organie administracji publicznej również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu. Organ pozostaje w bezczynności, w każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie określonym w art. 35 kpa, jeżeli nie dopełnił czynności określonych w art. 36 kpa lub nie podjął innych działań wynikających z przepisów procesowych, mających na celu usunięcie przeszkody w wydaniu decyzji (por. wyrok NSA II GSK 5346/16).

Tak więc nawet jeśli rację ma organ administracji, że nieprawidłowe funkcjonowanie systemu teleinformatycznego (program Pojazd) oraz Centralnej Ewidencji Pojazdów uniemożliwiły załatwienie sprawy w terminie i jest to przyczyna niezależna od organu, to nie można zaakceptować sytuacji, w której organ administracji nie informuje strony o terminie załatwienia sprawy, czy przyczynie niezałatwienia jej w terminie.

Niezałatwienie sprawy w terminie określonym w art. 35 kpa lub przepisach szczególnych, będące w rozumieniu art. 37 § 1 pkt 1 bezczynnością organu administracji, rodzi bowiem wobec organu konkretne obowiązki. Z treści ww. art. 36 kpa wynika wprost obowiązek zawiadomienia strony o zaistniałej zwłoce z podaniem jej przyczyn oraz wskazania nowego terminu załatwienia sprawy i pouczenia o prawie do wniesienia ponaglenia. Przepis ten ma zastosowanie nie tylko wówczas, gdy organ administracji publicznej nie załatwił sprawy niezwłocznie (art. 35 § 1 i 2) lub w terminach określonych w art. 35 § 3, 3a i 4, a także wówczas, gdy jeszcze przed upływem jednego z powyższych terminów pojawiły się przeszkody uzasadniające przypuszczenie, że sprawa nie będzie załatwiona w terminie lub gdy sprawa może być załatwiona przed upływem tego terminu, a organ wyczekuje bezczynnie do upływu terminu załatwienia sprawy (art. 35 § 1). W przedmiotowej sprawie organ administracji nie uczynił zadość obowiązkom wynikającym z ww. przepisów. Starosta wysyłając do różnych organów i instytucji pisma celem usunięcia zaistniałych nieprawidłowości, nie zawiadomił strony o przyczynie opóźnienia załatwienia sprawy, ani nie wskazał termonu załatwienia sprawy. O okolicznościach tych strona dowiedziała się w momencie, gdy w przekonaniu o możliwości odbioru dokumentu zgłosiła się po jego odbiór.

Działając w taki sposób dopuścił się bezczynności w prowadzonym postępowaniu oraz naruszył zasady określone w art. 6, art. 7, art. 8, art. 9, art. 10 i art. 12 kpa.

Biorąc pod uwagę czas trwania postępowania Sąd uznał, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, przez które należy rozumieć oczywiste naruszenie obowiązku wynikającego z przepisów prawa (art. 149 § 1a ppsa). W orzecznictwie sądów administracyjnych podkreśla się, że rażącym naruszeniem prawa będzie stan, w którym - bez żadnej wątpliwości i wahań - można stwierdzić, że naruszono prawo w sposób oczywisty. W aktach sprawy nie ma zawiadomienia skierowanego do strony na podstawie art. 36 kpa, a bezsprzecznie termin załatwienia sprawy zostały uchybione. W oparciu o powyższe, na podstawie art. 149 § 1 pkt 3 ppsa należało stwierdzić, że organ dopuścił się bezczynności w przedmiocie załatwienia wniosku, a bezczynność ta miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, o czym orzeczono w punkcie II sentencji wyroku.

Co prawda podanie skarżącego nie zostało załatwione w terminie przewidzianym ustawą, jednak przed wpłynięciem skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie ostatecznie sprawa została załatwiona. W dniu 18 lutego 2020 r. organ otrzymał z Polskiej Wytwórni Papierów wartościowych S. A. dowód rejestracyjny przedmiotowego pojazdu, a w dniu 19 lutego 2020 r. skarżący dokonał odbioru nowego dowodu rejestracyjnego. Dlatego też w zakresie żądania dotyczącego zobowiązania organu do załatwienia sprawy poprzez wydanie aktu, postępowanie należało umorzyć. Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w pkt I sentencji wyroku.

Z kolei zgodnie z art. 149 § 2 ppsa, Sąd w przypadku uwzględnienia skargi na bezczynność, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 lub przyznać od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6. Z treści art. 149 § 2 ppsa wyraźnie wynika, że ustawodawca sądowi pozostawił ocenę, czy okoliczności sprawy wskazują na potrzebę zdyscyplinowania organu, który dopuszcza się bezczynności, a także czy wskazują na konieczność zrekompensowania tego faktu stronie skarżącej. Zdaniem Sądu za odpowiednią do całokształtu okoliczności sprawy należy uznać sumę pieniężna w wysokości 2,500 zł.

Uprawnienie sądu do przyznania stronie sumy pieniężnej na podstawie art. 149 § 2 ppsa jest szczególnym instrumentem, który poza funkcją dyscyplinującą organ pozwala również w pewnym stopniu na zadośćuczynienie stronie, której prawa w postępowaniu zostały naruszone. Orzekając w tym przedmiocie sąd nie jest związany wnioskiem ani zakresem żądania strony, zaś oceniając przesłanki do przyznania sumy pieniężnej na podstawie art. 149 § 2 ppsa bierze pod uwagę indywidualne okoliczności sprawy, zarówno leżące po stronie organu, jak i samej strony, takie jak np. stopień przekroczenia terminów załatwienia sprawy czy dolegliwości, jakich w związku z tym mogła doświadczyć strona. Dlatego też orzeczono jak w punkcie III sentencji wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 ppsa, zgodnie z którym w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji przysługuje stronie skarżącej od organu, który dopuścił się bezczynności zwrot kosztów postępowania, niezbędnych do celowego dochodzenia praw i zasądził od Starosty na rzecz skarżącej kwotę 597 złotych.



Powered by SoftProdukt