Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Maria Wiśniewska, , , po rozpoznaniu w dniu 6 lipca 2011 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M. C. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 kwietnia 2011 r., sygn. akt I SAB/Wa 31/06 o odmowie przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi M. C. na bezczynność Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w przedmiocie skreślenia K. C. z listy uczniów p o s t a n a w i a: oddalić zażalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 13 kwietnia 2011 r., sygn. akt I SAB/Wa 31/06 odmówił skarżącej M. C. przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie z jej skargi na bezczynność Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w przedmiocie skreślenia K. C. z listy uczniów.

W uzasadnieniu postanowienia Sąd stwierdził, że M. C. nie przedstawiła pełnej informacji pozwalającej na ocenę jej rzeczywistej sytuacji materialnej.

W uzasadnieniu wniosku skarżąca podniosła, że prowadzi obecnie wspólne gospodarstwo domowe z mężem oraz pełnoletnią córką – E. i jedynym źródłem utrzymania rodziny są dochody jej córki w kwocie ok. [...] zł miesięcznie, uzyskiwane na podstawie wykonywanej przez nią umowy o dzieło. Skarżąca i jej mąż nie wykonują natomiast pracy zarobkowej, gdyż skarżąca zawiesiła prowadzoną działalność gospodarczą, a jej mąż jest w trakcie jej likwidacji.

Następnie zarządzeniem Sądu z dnia 17 lutego 2011 r. skarżąca została zobowiązana do przedłożenia należących do niej i pozostałych członków wspólnego gospodarstwa domowego wyciągów z rachunków bankowych, a także wyjaśnienia czy skarżąca i jej mąż są zarejestrowani jako osoby bezrobotne, a jeśli tak, to powinna przedłożyć stosowne zaświadczenia.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, skarżąca przedłożyła wyciąg z rachunku bankowego córki za okres od dnia [...] grudnia 2010 r. do dnia [...] lutego 2011 r., kopię ugody zawartej pomiędzy [...] Spółdzielnią Mieszkaniową i skarżącą, w ramach której rozłożona została na raty kwota [...] zł na jaką skarżąca zadłużona była w tejże spółdzielni, kopię faktury ze energię elektryczną (na kwotę [...] zł) oraz kopię wydruku zawierającego wskazanie co do wysokości należnych miesięcznych opłat mieszkaniowych ([...] zł). Jednocześnie skarżąca oświadczyła, że ani ona ani jej mąż nie są zarejestrowani w urzędzie dla bezrobotnych, a córka nie posiada innych rachunków bankowych, poza rachunkiem z którego wyciąg został nadesłany (posiada wyłącznie karty kredytowe, czyli wierzytelności wobec banku).

W ocenie Sądu, skarżąca nie przedłożyła wyciągów wszystkich posiadanych przez członków rodziny rachunków bankowych, jak również informacji dotyczących jej własnych rachunków. Zdaniem Sądu złożone przez nią oświadczenie, że prowadząca z nią wspólne gospodarstwo domowe córka posiada wyłącznie jeden rachunek bankowy, jest nieprzekonywujące, gdyż pozostaje ono w sprzeczności z treścią informacji wynikających z historii operacji bankowych wykonywanych na rzekomo jedynym koncie córki. Jak wynika z danych zawartych w wyciągu z tego konta, zasilane jest ono bowiem nie tylko uzyskiwanym przez E. C. wynagrodzeniem, ale także cyklicznymi wpłatami realizowanymi z innego jej własnego rachunku.

Zatem skoro skarżąca nie przedłożyła wszystkich żądanych dokumentów pozwalających na ustalenie realnych dochodów oraz zasobów finansowych posiadanych przez członków wspólnego gospodarstwa domowego, to nie można uznać, że poniesienie przez nią choćby części należnych w sprawie kosztów (obejmujących obecnie wyłącznie wpis od zażalenia w kwocie 100 złotych) stanowić może zagrożenie dla ekonomicznego bytu rodziny. Oceny tej nie mogła zmienić przedstawiona przez stronę konieczność ponoszenia wydatków na opłaty mieszkaniowe, za energię elektryczną oraz spłatę zadłużenia.

Na powyższe postanowienie M. C. wniosła zażalenie, domagając się jego zmiany przez zwolnienie jej od ponoszenia kosztów sądowych. Zarzuciła, że zachodzą przesłanki do przyznania jej prawa pomocy w żądanym zakresie, gdyż jej dochody wystarczają jedynie na pokrycie podstawowych potrzeb życiowych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej: "P.p.s.a.") przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Właściwie zatem Sąd pierwszej instancji przyjął, że to na wnioskodawczyni spoczywał obowiązek przedstawienia wszelkich istotnych okoliczności dotyczących jej sytuacji materialnej i rodzinnej, która pozwoliłaby Sądowi na w pełni właściwą ocenę spełnienia przesłanek warunkujących przyznanie prawa pomocy.

Złożone przez skarżącą oświadczenie o stanie majątkowym z dnia 27 września 2010 r. nie odzwierciedla jej rzeczywistej sytuacji materialnej i członków jej rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym. Zasadnie zatem, zarządzeniem z dnia 17 lutego 2011 r. (doręczonym w dniu 21 marca 2011 r.), wezwano skarżącą do złożenia, w terminie siedmiu dni, dodatkowych dokumentów źródłowych dotyczących jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego, w postaci przedłożenia wyciągów z rachunków bankowych obejmujących okres ostatnich trzech miesięcy, należących do niej i pozostałych członków rodziny prowadzących z nią wspólne gospodarstwo domowe oraz wyjaśnień, czy wraz z mężem zarejestrowani są jako osoby bezrobotne, a jeśli tak do przedłożenia stosownych zaświadczeń. Skarżąca jednak nie przedstawiła wszystkich żądanych dokumentów, zatem słusznie Sąd pierwszej instancji stwierdził brak możliwości oceny jej rzeczywistej sytuacji majątkowej oraz rodziny pozostającej z nią we wspólnym gospodarstwie domowym.

Zasadnie też Sąd pierwszej instancji uznał, że złożone przez skarżącą oświadczenie nie jest dostatecznie wiarygodne w zakresie, iż prowadząca z nią wspólne gospodarstwo domowe córka posiada wyłącznie jeden rachunek bankowy, Pozostaje ono w sprzeczności z treścią informacji wynikających z historii operacji bankowych wykonywanych na rzekomo jedynym koncie córki. Z danych zawartych w wyciągu z tego konta wynika, że zasilane jest ono nie tylko uzyskiwanym przez E. C. wynagrodzeniem (w miesiącu styczniu 2011 r. dochód ten wyniósł [...] zł netto, a w miesiącu lutym 2011 r. [...] zł netto), ale także cyklicznymi wpłatami realizowanymi z innego jej własnego rachunku.

Zatem podzielić należy stanowisko Sądu pierwszej instancji, że skarżąca nie wykazała, iż nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

W tym stanie rzeczy, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 P.p.s.a., orzekł jak w sentencji.