Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Staniszewska Sędziowie Sędzia WSA Michał Ruszyński (spr.) Sędzia WSA Adam Jutrzenka-Trzebiatowski Protokolant sekr. sąd. Małgorzata Zacharia-Gardzielewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2015 r. sprawy ze skargi W.B. na postanowienie Wojewody z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania I. uchyla zaskarżone postanowienie, II. stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu, III. przyznaje od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. na rzecz adwokata B.P.-M. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych, zwiększoną o należną kwotę podatku od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu.

Postanowieniem z [...] stycznia 2015 r. nr [...] Wojewoda – na podstawie art. 134 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013 r., poz. 267, dalej: k.p.a) - stwierdził niedopuszczalność odwołania wniesionego przez W.B. od decyzji Wójta Gminy z [...] listopada 2014r., znak: [...], orzekającej o cofnięciu czynności materialno-technicznej dotyczącej wpisu zameldowania ww. w lokalu mieszkalnym mieszczącym się w [...].

Uzasadniając postanowienie organ odwoławczy wskazał, że W.M. złożył do Wójta Gminy wniosek o wymeldowanie W.B. z pobytu stałego w lokalu przy ul. [...]. Wójt Gminy decyzją z [...] listopada 2014 r. znak: [...], orzekł o cofnięciu czynności materialno-technicznej dotyczącej wpisu zameldowania W.B. w lokalu mieszkalnym mieszczącym się w [...]. Organ pierwszej instancji w decyzji tej wyjaśnił, że zebrany w sprawie materiał dowodowy bezsprzecznie potwierdza, iż W.B. w lokalu tym nie zamieszkiwał, dlatego też zmienił zakres postępowania z wymeldowania na uchylenie czynności materialno-technicznej. Decyzję tę przesłano do stron postępowania – W.M. i W.B..

W dalszej części uzasadnienia postanowienia Wojewoda wskazał, że jedną z wymienianych w doktrynie przyczyn niedopuszczalności odwołania jest sytuacja w której decyzja nie weszła do obrotu prawnego, gdyż nie została doręczona. Warunkiem zaś skutecznego wniesienia odwołania jest uprzednie, prawidłowe doręczenie decyzji, dopiero bowiem od dnia doręczenia decyzji rozpoczyna swój bieg termin do wniesienia odwołania. Organ zaznaczył, że jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, wówczas - zgodnie z treścią art. 40 § 2 k.p.a – pisma doręcza się pełnomocnikowi. Skoro zatem w aktach sprawy znajduje się pełnomocnictwo udzielone przez W.B. adwokat B.W. i zgodnie z jego treścią adwokat została upoważniona do reprezentowania strony "przed Urzędem w sprawie meldunkowej", decyzja organu pierwszej instancji powinna być wysłana do ustanowionego pełnomocnika a nie bezpośrednio do strony, co organ pierwszej instancji uczynił. To zaś oznacza, że nie została ona prawidłowo doręczona.

W wytycznych dla organu pierwszej instancji Wojewoda wskazał, że decyzję z [...] listopada 2014 r. należy doręczyć pełnomocnikowi – adwokat B.W.. Wówczas od momentu odebrania tej decyzji przez pełnomocnika można ponownie złożyć odwołanie. Organ odwoławczy zaznaczył jednak, że w postępowaniu administracyjnym przed organem pierwszej instancji, dołączenie przez stronę postępowania pisemnego pełnomocnictwa nie wywołało żadnych skutków prawnych. Organ pierwszej instancji nie próbował nawet wyjaśnić zakresu tego pełnomocnictwa. Oznacza to, że organ ten naruszył jedną z podstawowych zasad wynikających z k.p.a – zasadę prawdy obiektywnej.

Powyższe postanowienie stało się przedmiotem skargi W.B. złożonej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. Skarżący wniósł o uchylenie decyzji organu pierwszej instancji z [...] listopada 2014 r. znak: [...]. W uzasadnieniu skargi wskazał, że organ pierwszej instancji celowo orzekł o cofnięciu czynności materialno-technicznej dotyczącej wpisu zameldowania w lokalu mieszkalnym mieszczącym się w [...], bowiem toczy się proces w Sądzie Rejonowym z wniosku W.M., który domaga się aby ww. nieruchomość w [...] stała się jego wyłączną własnością.

Odpowiadając na skargę Wojewoda wniósł o jej oddalenie, w całości podtrzymując argumenty podniesione w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna, choć z przyczyn innych niż w niej wskazane.

Zgodnie z art. 40 § 2 zd. pierwsze k.p.a, jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi. Doręczenie decyzji stronie, a nie pełnomocnikowi należy zatem traktować jako pominięcie samej strony. Jednakże w sytuacji kiedy strona po otrzymaniu decyzji organu pierwszej instancji nie podnosiła faktu nieprawidłowości w doręczeniu tej decyzji (jak miało to miejsce w rozpoznawanej sprawie) i wniosła w ustawowym terminie odwołanie (decyzję organu pierwszej instancji doręczono skarżącemu 9 grudnia 2014 r. a odwołanie przekazał on do wysłania 22 grudnia 2014 r.), należało przyjąć, że doręczenie decyzji skarżącemu zamiast pełnomocnikowi było skuteczne. Strona ma bowiem prawo podjąć każdą czynność w sprawie z pominięciem pełnomocnika. W przeciwnym wypadku doszłoby do swoistego "ubezwłasnowolnienia" strony postępowania, która nie miałaby prawa do podjęcia samodzielnie (z pominięciem ustanowionego pełnomocnika) żadnej czynności w sprawie toczącej się z jej udziałem. Skuteczne wniesienie przez stronę odwołania od decyzji organu pierwszej instancji doręczonej stronie, a nie jej pełnomocnikowi wyłącza zatem możliwość uznania doręczenia tej decyzji za nieprawidłowe.

Mając powyższe na uwadze uznać należy, że Wojewoda stwierdzając niedopuszczalność odwołania W.B. a zatem nie rozpatrując go merytorycznie, naruszył przepis art. 134 k.p.a.

Z tych też względów Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a) uchylił zaskarżone postanowienie. Na podstawie art. 152 p.p.s.a określono, że zaskarżone postanowienie nie może być wykonane. Z kolei o wynagrodzeniu dla pełnomocnika z urzędu Sąd orzekł na podstawie art. 250 p.p.s.a w zw. z § 2 ust. 3 i § 18 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013 r., poz. 461).

Ponownie rozpoznając sprawę organ odwoławczy rozpozna merytorycznie odwołanie, uwzględniając powyższe uwagi.