drukuj    zapisz    Powrót do listy

6195 Funkcjonariusze Straży Pożarnej, Straż pożarna, Komendant Państwowej Straży Pożarnej, *Oddalono skargę, IV SA/Wr 704/14 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2015-05-27, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SA/Wr 704/14 - Wyrok WSA we Wrocławiu

Data orzeczenia
2015-05-27 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2014-09-12
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
Sędziowie
Henryk Ożóg /przewodniczący/
Lidia Serwiniowska /sprawozdawca/
Tadeusz Kuczyński
Symbol z opisem
6195 Funkcjonariusze Straży Pożarnej
Hasła tematyczne
Straż pożarna
Sygn. powiązane
I OSK 2985/15 - Wyrok NSA z 2016-02-03
I OZ 314/15 - Postanowienie NSA z 2015-04-09
Skarżony organ
Komendant Państwowej Straży Pożarnej
Treść wyniku
*Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2013 poz 1340 art. 43 ust. 3
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej - tekst jednolity.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Henryk Ożóg, Sędziowie: Sędzia NSA Tadeusz Kuczyński, Sędzia WSA Lidia Serwiniowska (spr.), Protokolant: Asystent sędziego Marcin Jarecki, po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 27 maja 2015 r. sprawy ze skargi T. O. na decyzję D. Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej we W. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie zwolnienia ze służby oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...], nr [...] Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w K., na podstawie art. 32 ust. 1 pkt 3 i art. 43 ust. 1 i ust. 3 pkt 6 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz. U. 2013 poz. 1340 ze zm.), dalej: ustawa, oraz art. 108 § 1 k.p.a. z dniem 13 maja 2014 r. zwolnił ze służby asp. T. O., dalej: skarżący. Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności ze względu na ważny interes społeczny.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że w okresie od dnia 19 listopada 2012 r. do dnia 19 listopada 2013 r. skarżący nieprzerwanie był niezdolny do pełnienia służby z powodu choroby. Fakt ten potwierdziły przedłożone przez niego za ten okres zwolnienia lekarskie.

Wobec powyższego decyzją nr [...] z dnia [...] organ I instancji zwolnił skarżącego z dniem 20 listopada 2013 r. ze służby w Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w K. z powodu upływu 12 miesięcy od dnia zaprzestania przez niego służby z powodu choroby. Powyższa decyzja została w całości uchylona decyzją nr [...] z dnia [...] wydaną przez D. Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej we W., a sprawa została przekazana do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji. W związku z faktem, że skarżący w dalszym ciągu nie dysponował aktualnym zaświadczeniem lekarskim stwierdzającym zdolność do pełnienia służby, w dniu 3 lutego 2014 r. organ I instancji wszczął z urzędu postępowanie w sprawie zwolnienia ww. funkcjonariusza ze służby na podstawie przepisu art. 43 ust. 3 pkt 6 ustawy. W dniu 6 lutego 2014 r. skarżący dostarczył dwa zwolnienia lekarskie stwierdzające niezdolność do pełnienia służby w okresach: od dnia 31 stycznia 2014 r. do dnia 5 lutego 2014 r. oraz od dnia 5 lutego 2014 r. do dnia 19 lutego 2014 r. Z kolei w dniu 25 lutego 2014 r. wpłynęło do Komendy Powiatowej PSP w K. zwolnienie lekarskie potwierdzające niezdolność skarżącego do pełnienia służby w okresie od dnia 20 lutego 2014 r. do dnia 5 marca 2014 r.

Decyzją nr [...] z dnia [...] organ I instancji zwolnił skarżącego z dniem 28 lutego 2014 r. ze służby z powodu upływu 12 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby, na podstawie art. 43 ust. 3 pkt 6 ustawy W dniu 10 marca 2014 r. pełnomocnik strony wniósł odwołanie od powyższej decyzji. Postanowieniem nr [...] z dnia [...] D. Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej we W. stwierdził niedopuszczalność przedmiotowego odwołania z powodu tego, że zaskarżona decyzja z uwagi na brak prawidłowego doręczenia stronie, nie weszła do obrotu prawnego.

W związku z ww. rozstrzygnięciem organu odwoławczego, organ I instancji w dniu 25 kwietnia 2014 r. ponownie wszczął z urzędu postępowanie w sprawie zwolnienia skarżącego ze służby w związku z upływem 12 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby. Skoro bowiem decyzja o zwolnieniu ww. strażaka ze służby z dnia 28 lutego 2014 r. nie została prawidłowo doręczona stronie, a więc nie wywołała żadnych skutków prawnych, w świetle obowiązujących przepisów prawa należało uznać ją za decyzję nieistniejącą i ponownie wszcząć z urzędu postępowanie w sprawie zwolnienia skarżącego ze służby.

Wskazano, ze stanowisko to znajduje potwierdzenie także w regulacjach kodeksu postępowania administracyjnego, gdyż zgodnie z art. 110 k.p.a. decyzja administracyjna wywołuje skutki prawne dopiero z chwilą wprowadzenia jej do obrotu prawnego w drodze doręczenia lub jej ogłoszenia. Również w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że decyzje niedoręczone to decyzje nieistniejące (nieakty), które nie korzystają z przymiotu domniemania prawidłowości i nie wchodzą do obrotu.

Przywołano pogląd reprezentowany przez Naczelny Sąd Administracyjny, że decyzja administracyjna jako indywidualny akt zewnętrzny skierowany do konkretnie oznaczonego podmiotu wywołuje skutki dopiero w momencie jej skutecznego doręczenia bądź ogłoszenia. Adresat decyzji musi mieć świadomość, że taki akt administracyjny został w stosunku do niego wydany, co będzie możliwe tylko w momencie skutecznego doręczenia decyzji. Stosownie natomiast do przepisu art. 40 § 2 k.p.a. jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi.

W tym stanie rzeczy, w dniu 28 kwietnia 2014 r. organ I instancji doręczył pełnomocnikowi skarżącego zawiadomienie o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie zwolnienia ww. strażaka ze służby. Jednocześnie organ pouczył go o prawie do czynnego udziału w postępowaniu, zapoznania się z aktami sprawy oraz wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, a także zgłoszenia żądań w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia. Pełnomocnik strony do dnia 5 maja 2014 r. nie skorzystał jednak z przysługującego mu prawa.

W dniu 29 kwietnia 2014 r. skarżący przedłożył kolejne zwolnienie lekarskie stwierdzające jego niezdolność do służby w okresie od 22 kwietnia 2014 r. do 14 maja 2014 r.

Dalej wskazano, że w myśl art. 43 ust. 3 ustawy strażaka można zwolnić ze służby w przypadku upływu 12 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby. Mając zatem na uwadze, iż w dniu 19 listopada 2013 r. upłynął okres 12 miesięcy od dnia zaprzestania przez skarżącego pełnienia służby z powodu choroby, a strażak ten do chwili obecnej przebywa na zwolnieniu lekarskim stwierdzono, że w sprawie zaistniała ustawowa przesłanka zwolnienia ww. funkcjonariusza ze służby w oparciu o dyspozycję przepisu art. 43 ust. 3 ustawy.

Jednocześnie wskazano, iż stosunek łączący strażaka z organami Państwowej Straży Pożarnej jest administracyjnym stosunkiem służbowym, który cechuje wzmożona ochrona jego trwałości. Zasada trwałości stosunku służbowego nie ma jednak charakteru absolutnego. W przypadku choroby zapewnia się funkcjonariuszowi ochronę przed przedwczesnym zwolnieniem go ze służby. Ustalone przez ustawodawcę gwarancje dotyczą jednak tylko okresu 12 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby. Po upływie tego terminu dopuszczalne jest rozwiązanie stosunku służbowego i to niezależnie od tego czy strażak jest nadal niezdolny do pełnienia służby, czy też deklaruje on chęć powrotu do służby z uwagi na odzyskanie zdolności fizycznych i psychicznych do wykonywania zadań służbowych.

Mając zatem na względzie, iż skarżący począwszy od dnia 19 listopada 2012 r. do dnia 19 listopada 2013 r., tj. nieprzerwanie przez okres 12 miesięcy nie wykonywał czynności służbowych z powodu choroby, a zatem w niniejszej sprawie zaistniała ustawowa przesłanka zwolnienia go ze służby na podstawie art. 43 ust.3 pkt 6 ustawy.

Podkreślono, że nadanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności jest spowodowane ważnym interesem służby w Państwowej Straży Pożarnej, który wymaga, aby jednostki PSP były zaopatrzone w odpowiednią kadrę, spełniającą wymogi ustawowe, gdyż tylko takie osoby mogą w sposób prawidłowy realizować jej zadania. W dniu 19 listopada 2013 r. upłynęło 12 miesięcy odkąd skarżący zaprzestał służby z powodu choroby, a ponadto funkcjonariusz ten obecnie nadal przebywa na zwolnieniu lekarskim, w związku z czym zasadnym jest natychmiastowe odsunięcie go od wykonywania zadań i czynności służbowych, gdyż jego stan zdrowia nie pozwala na prawidłowe pełnienie służby. Tym samym, w dobrze pojętym i ważnym interesie Państwowej Straży Pożarnej, tożsamym w tym przypadku z interesem społecznym jest, aby osoba długotrwale niezdolna do pracy z powodu stanu zdrowia nie pozostawała w dalszej służbie i opuściła ją ze skutkiem natychmiastowym.

Zdaniem organu każda długotrwała choroba strażaka negatywnie wpływa na funkcjonowanie komórek organizacyjnych PSP i możliwość sprawnego realizowania istotnych zadań, jakie zostały przypisane Państwowej Straży Pożarnej. Rzutuje ujemnie na ważny interes służby, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa obywateli poprzez właściwe wykonywanie zadań przez wszystkich strażaków Komendy Powiatowej PSP w K.

Braki w pełnej obsadzie Komendy spowodowane długotrwałą nieobecnością skarżącego (nawet gdy nieobecność strażaka w służbie nie była przez niego zawiniona) utrudniają właściwy proces organizacji tej służby, a w konsekwencji godzą w bezpieczeństwo mieszkańców zamieszkałych na terenie działania Komendy. Wskazać bowiem należy, że limit etatowy Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej PSP w K., w której pełni służbę skarżący, wynosi 39 etatów (w tym 37 etatów w zmianowym rozkładzie czasu służby i 2 etaty w codziennym rozkładzie czasu służby), przy czym codziennie na zmianie służbowej obecnych musi być 8 strażaków. W związku z tym, zaprzestanie pełnienia służby przez skarżącego w dniu 19 listopada 2012 r. z powodu choroby spowodowało problemy z przestrzeganiem ustawowego czasu służby strażaków, jak również z planowanym i terminowym wykorzystaniem przez strażaków należnego im czasu wolnego oraz urlopów. W pierwszym okresie rozliczeniowym 2013 roku (1.01.2013 r. - 30.06.2013 r.) średnia liczba godzin z tytułu pełnienia służby ponad normę, o której mowa w art. 35 ust. 1 ustawy, związana z koniecznością ciągłości służby, wyniosła w JRG K. 192 godziny, a w drugim okresie (1.07.2013 r. – 31.12.2013 r.) już 212 godzin. Dla porównania liczba godzin nominalnych czasu służby strażaka w tych okresach rozliczeniowych wynosiła odpowiednio: 992 i 1016 godzin. Dlatego też nie ulega żadnym wątpliwościom, zdaniem organu, że okoliczność długotrwałego przebywania skarżącego na zwolnieniu lekarskim wysoce negatywnie wpływa na funkcjonowanie całej Komendy Powiatowej PSP w K. oraz uniemożliwia sprawne realizowanie istotnych zadań, jakie zostały przypisane Państwowej Straży Pożarnej. Dlatego też w opisanym przypadku interes służby winien górować nad indywidualnym interesem funkcjonariusza, gdyż tego rodzaju zachowania, zwłaszcza w odbiorze społecznym, wpływają niekorzystnie na wizerunek organów Państwa i w konsekwencji prowadzą do zakłócenia prawidłowej organizacji całej jednostki.

Od decyzji z dnia [...] skarżący wniósł odwołanie, w którym zarzucił m.in. rażące naruszenie art. 61 §1 k.p.a. w zw. z art.61 a §1 k.p.a. i rażące naruszenie przepisu art. 43 ust.3 pkt 6 ustawy.

Decyzją z dnia [...], nr [...] D. Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej we W., art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. i art. 11 a ust. 2 pkt 1 ustawy utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu podkreślono, że z akt sprawy wynika, że zarówno zawiadomienie o wszczęciu postępowania z dnia 3 lutego 2014 r. jak i decyzja organu I instancji z dnia [...] zostały doręczone stronie, która w tym czasie była reprezentowana przez pełnomocnika. W ocenie organu odwoławczego powyższe powoduje, że w niniejszej sprawie nie doszło do skutecznego wszczęcia postępowania administracyjnego z urzędu w sprawie zwolnienia strony ze służby w Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej, albowiem zawiadomienie o jego wszczęciu z dnia 3 lutego 2014 r. zostało doręczone z naruszeniem art. 40 § 2 k.p.a. W związku tym organ I instancji po wydaniu postanowienia nr [...] z dnia [...] D. Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej we W. prawidłowo dokonał skutecznego zawiadomienia o wszczęciu postępowania doręczając go ustanowionemu pełnomocnikowi odwołującego się, a następnie nie będąc związany decyzją z dnia [...] wydał decyzję z dnia [...],. o zwolnieniu strony ze służby w Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej. Wskazano bowiem, że zgodnie z art. 110 k.p.a. organ administracji publicznej, który wydał decyzję, jest nią związany od chwili jej doręczenia lub ogłoszenia, o ile kodeks nie stanowi inaczej. Podkreślono, że decyzja sporządzona (a więc spełniająca wymogi formalne), ale niedoręczona lub nieogłoszona stronie, nie będzie załatwiała sprawy administracyjnej i tym samym nie będzie wiązała organu, ani strony. Dopóki więc nie nastąpi doręczenie decyzji stronie lub jej ogłoszenie, podjęta decyzja - choćby nawet została sporządzona na piśmie i była podpisana - może być zmieniana dowolną ilość razy. Zwrócono uwagę, że w orzecznictwie prezentowany jest pogląd, iż w myśl art. 110 k.p.a. decyzja wywołuje skutki prawne dopiero z chwilą wprowadzenia jej do obrotu prawnego w drodze doręczenia lub jej ogłoszenia. W orzecznictwie przyjęte zostało, że decyzje niedoręczone to decyzje nieistniejące (nietakty), które nie korzystają z przymiotu domniemania prawidłowości i nie wchodzą do obrotu. Podobny pogląd prezentuje Naczelny Sąd Administracyjny, zgodnie z którym decyzja administracyjna jako indywidualny akt zewnętrzny skierowany do konkretnie oznaczonego podmiotu wywołuje skutki dopiero w momencie jej skutecznego doręczenia bądź ogłoszenia. Adresat decyzji musi mieć świadomość że taki akt administracyjny został w stosunku do niego wydany, co będzie możliwe tylko w momencie skutecznego doręczenia decyzji.

W związku ze stanowiskiem organu odwoławczego zawartym w postanowieniu nr [...] z dnia [...] o braku skutecznego doręczenia decyzji nr [...] organ I instancji nie był związany swoją decyzją.

Tym samym nie jest zasadny, zdaniem organu odwoławczego, także zarzut naruszenia art. 61 k.p.a. Przepis ten dotyczy jedynie postępowań wszczynanych na wniosek, a tym samym nie znajduje zastosowania do niniejszej sprawy.

Zdaniem organu odwoławczego, decyzja organu I instancji jest także prawidłowa co do podstawy materialnej rozstrzygnięcia. Zgodnie z art. 43 ust.3 pkt 6 ustawy strażaka można zwolnić ze służby w przypadku upływu 12 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby.

W aktach sprawy znajdują się zwolnienia lekarskie strony potwierdzające fakt zaprzestania przez strażaka służby z powodu choroby przez okres wymagany w/w przepisem, a tym samym istnieje podstawa do zastosowania tego przepisu. Decyzja wydawana na podstawie tego przepisu ma charakter uznaniowy.

W ocenie organu odwoławczego decyzja organu I instancji zawiera także uzasadnienie dlaczego mając możliwość wyboru określonego rozstrzygnięcia sprawy, organ ten zdecydował się na zwolnienie funkcjonariusza ze służby. Wywody w tym zakresie zostały zawarte w części uzasadniającej nadanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. Stan zdrowia strażaka uniemożliwiający pełnienie służby przez ponad rok oraz negatywny wpływ jego nieobecności na funkcjonowanie jednostki ratowniczo-gaśniczej w K., w tym poprzez narastanie godzin nadliczbowych wiadome organowi II instancji z urzędu z racji pełnienia nadzoru nad czasem służby strażaków na terenie województwa d., w pełni uzasadniają podjęte przez organ I instancji rozstrzygnięcie.

Organ odwoławczy uznał także za prawidłowe nadanie zaskarżonej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. Zgodnie z art.108 § 1 k.p.a. decyzji, od której służy odwołanie, może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, gdy jest to niezbędne ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony. W tym ostatnim przypadku organ administracji publicznej może w drodze postanowienia zażądać od strony stosownego zabezpieczenia.

W ocenie organu odwoławczego w okolicznościach niniejszej sprawy zachodzą przesłanki do nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, albowiem interes służby w Państwowej Straży Pożarnej - specjalistycznej, zawodowej formacji mającej nieść pomoc i ratunek osobom ich potrzebującym wymaga, aby w służbie znajdowali się strażacy sprawni i zdolni do jej pełnienia w różnych, często ekstremalnych warunkach. Długotrwała nieobecność strażaka z powodu choroby utrudnia prawidłowe funkcjonowanie jednostki ratowniczo-gaśniczej, a tym samym sprawne realizowanie zadań Państwowej Straży Pożarnej.

Ponadto wskazano, że w orzecznictwie administracyjnym przyjmuje się, że co do zasady ważnym interesem społecznym uprawniającym do zastosowania rygoru natychmiastowej wykonalności jest potrzeba zapewnienia jednostkom organizacyjnym Policji odpowiedniej obsady kadrowej. Oznacza to, że zastosowanie w rozkazie personalnym o zwolnieniu policjanta ze służby w Policji, z powodu nieprzydatności do służby, stwierdzonej w opinii służbowej w okresie służby przygotowawczej. rygoru natychmiastowej wykonalności jest dopuszczalne i mieści się w przesłance ważnego interesu społecznego, o którym mowa w art. 108 § 1 k.p.a.

Zdaniem organu odwoławczego, orzeczenie to, choć wydane na gruncie ustawy o Policji znajduje zastosowanie do niniejszej sprawy co do przyczyn uprawniających organ do nadania decyzji o zwolnieniu ze służby rygoru natychmiastowej wykonalności.

Pismem z dnia 8 sierpnia 2014 r. skarżący złożył skargę na decyzję z dnia [...] do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji z dnia [...] Zaskarżonej decyzji zarzucił: rażące naruszenie przepisu art. 138 § 1 pkt. 1 k.p.a. polegające na jego wadliwym zastosowaniu i utrzymaniu w mocy decyzji z dnia [...] mimo iż decyzja ta została wydana z rażącym naruszeniem przepisów art. 61 § 1 k.p.a. w zw. z art. 61a § 1 k.p.a. polegającym na jej wydaniu mimo iż w tej samej sprawie indywidualnej, która jest przedmiotem tegoż postępowania - zwolnienie skarżącego ze służby w Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w K. toczy się już postępowanie aktualnie przed Sądem Administracyjnym we Wrocławiu, na rozstrzygnięcie którego skarżący oczekuje; a także rażące naruszenie przepisu art. 138 § 1 pkt. 1 k.p.a., polegające na jego wadliwym zastosowaniu i utrzymaniu w mocy decyzji z dnia [...], mimo iż decyzja ta została wdana z rażącym naruszeniem przepisu art. 43 ust. 3 pkt. 6 ustawy.

Zdaniem skarżącego, decyzja z dnia [...] Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w K. weszła do obrotu prawnego a więc mogła zostać zaskarżona. Z przepisu art. 110 k.p.a. wynika wprost iż organ, który wydał decyzję jest nią związany od chwili jej doręczenia lub ogłoszenia, o ile k.p.a. nie stanowi inaczej. Przyjęto więc, że decyzja Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w K. weszła do obrotu prawnego w dniu 5 marca 2014 r. a więc w dacie jej doręczenia stronie. Podkreślić należy również iż niewłaściwe doręczenie decyzji bezpośrednio stronie nastąpiło na skutek błędnego działania organu i to organ - Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w K. doręczył decyzję z naruszeniem przepisu art. 40 § 2 k.p.a. Strona postępowania nie powinna więc być obciążona skutkami błędnego działania organu.

Okoliczności faktyczne niniejszej sprawy wskazują, iż decyzja organu I instancji z dnia [...] została wydana mimo, iż bezspornym jest, że ta sama sprawa indywidualna - zwolnienie skarżącego ze służby w Komedzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w K. jest już przedmiotem postępowania, które aktualnie toczy się przez Wojewódzkim Sądem Administracyjnym we Wrocławiu co wbrew ocenie organu odwoławczego, stanowi przyczynę uniemożliwiającą wszczęcie kolejnego postępowania do czasu zakończenia postępowania zainicjowanego decyzją z dnia [...].

Odnośnie zarzutu naruszenia przepisu art. 43 ust. 3 pkt. 6 ustawy skarżący wskazał, iż przepis ten tym różni się od przepisu ust. 2, iż zawiera przesłanki mające charakter fakultatywny, dający organowi możliwość rozważenia na podstawie okoliczności sprawy konieczności wydania decyzji o zwolnieniu. Decyzja organu I instancji z uwagi na jej uznaniowy charakter winna zostać wydana z uwzględnieniem wszystkich okoliczności faktycznych występujących w niniejszej sprawie, co na liczne uchybienia proceduralne nie miało miejsca. Nie może stanowić podstawy wydania decyzji o zwolnieniu ze służby twierdzenie, iż choroba strony negatywnie wpływa na funkcjonowanie komórek organizacyjnych PSP i możliwości sprawnego realizowania istotnych zadań które zostały przypisane Państwowej Straży Pożarnej. Organ wskazał również w uzasadnieniu decyzji, iż braki w pełnej obsadzie Komendy Powiatowej PSP w K. spowodowane długotrwałą nieobecnością skarżącego utrudniają właściwy proces organizacji tej służby a w konsekwencji godzą w bezpieczeństwo mieszkańców zamieszkałych na terenie działania Komendy.

Zdaniem skarżącego nie można się zgodzić z takimi twierdzeniami, ponieważ w Komendzie Powiatowej PSP w K. pełni służbę ponad 100 strażaków. Choroba jednego z nich nie może więc wpływać na jej funkcjonowanie. Powyższe potwierdza jedynie, iż decyzja została wydana z uwagi na okoliczności, które nie zostały wskazane w uzasadnieniu.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o oddalenie skargi podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Skarga jest bezzasadna.

Na wstępie należy wskazać, że decyzja z dnia [...] [...] Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w K. zwolnił na podstawie art. 43 ust.3 pkt 6 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej z dniem 28 lutego 2014 r. skarżącego ze służby z powodu upływu 12 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby. Odwołanie od powyższej decyzji wniósł pełnomocnik skarżącego. Postanowieniem z dnia [...] [...] D. Komendant Wojewódzki Straży Pożarnej stwierdził niedopuszczalność przedmiotowego odwołania argumentując, że zaskarżona decyzja nie weszła do obrotu prawnego.

Postanowienie z dnia [...] Komendanta Wojewódzkiego skarżący zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu.

Niniejszą skargę zarejestrowano pod sygn. akt IV SA/Wr 470/14.

Decyzją nr [...] z dnia [...] Komendant Powiatowy Straży Pożarnej na mocy art. 43 ust. 3 pkt 6 ustawy zwolnił skarżącego ze służby w Komendzie Powiatowej Straży Pożarnej w K. z dnia [...]. Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Zaskarżoną decyzję z dnia [...] organ odwoławczy utrzymał w mocy decyzję z dnia [...].

Również to rozstrzygnięcie stało się przedmiotem skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. W uzasadnieniu skargi, skarżący podniósł, że decyzja organu I instancji z dnia [...] została wydana, mimo, iż ta sama sprawa indywidualna – zwolnienie skarżącego ze służby jest już przedmiotem postępowania, które aktualnie toczy się przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym we Wrocławiu.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o połączenie sprawy wywołanej przedmiotową skargą ze sprawą zawisłą pod sygn. akt SA/Wr 470/14.

Wyrokiem z dnia 14 stycznia 2015 r. sygn. akt IV SA/Wr 470/14 Sąd uchylił postanowienie D. Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej z dnia [...] [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania.

W rozpoznawanej sprawie Sąd postanowieniem z dnia 14 stycznia 2015 r. sygn. akt IV SA/Wr 704/14 zawiesił postępowanie do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia wyżej opisanej sprawy. Sąd stwierdził, że prawomocne orzeczenie z dnia 14 stycznia 2014 r. będzie miało wpływ na wyrok Sądu w niniejszej sprawie zwolnienia skarżącego ze służby z dniem 13 maja 2014 r.

Na powyższe postanowienie skarżący wniósł zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Postanowieniem z dnia 9 kwietnia 2015 r. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił zażalenie na postanowienie tut. Sądu z dnia 14 stycznia 2014 r. sygn. akt IV SA/Wr 704/14 zawieszające postępowanie, o którym mowa wyżej.

Wobec uprawomocnienia się wyroku z dnia 14 stycznia 2014 r. sygn. akt SA/Wr 470/14 Sąd podjął z urzędu postępowanie zawieszone postanowieniem z dnia 14 stycznia 2014 r. w niniejszej sprawie.

W dniu 25 maja 2015 r. wpłynęło do Sądu pismo skarżącego, w którym oświadczył, iż "po dzień dzisiejszy nie zapadła decyzja D. Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej we W.".

W świetle tych okoliczności ani decyzja zaskarżona w niniejszej sprawie ani decyzja ją poprzedzająca nie mogłaby być uznana za nieważną w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 3 k.p.a. bowiem decyzja z dnia [...] nie miała waloru decyzji ostatecznej.

Przechodząc do rozważań ściśle odnoszących się do legalności zaskarżonej decyzji należy z kolei stwierdzić, że podstawą materialnoprawną zawartego w niej rozstrzygnięcia stanowi art. 43 ust. 3 pkt 6 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz.U. 2013 r., poz. 1340 ze zm. – dalej ustawa) w brzmieniu: Strażaka można zwolnić ze służby w przypadku upływu 12 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby.

Unormowanie to nie nasuwa trudności interpretacyjnych, do jego zastosowania wymagane jest jedynie spełnienie przesłanki: upływu 12 miesięcy zaprzestania służby z powodu choroby. Decyzja o zwolnieniu strażaka ze służby, w trybie art. 43 ust. 3 pkt 6 ustawy, jest przy tym decyzją uznaniową, o czym świadczy wyrażenie "może" użyte w jego treści.

Decyzja uznaniowa pozostaje pod kontrolą sądowoadministracyjną, jednak zakres tej kontroli jest ograniczony, Sąd bowiem bada, czy na podstawie obowiązujących przepisów prawa, dopuszczalne było wydanie decyzji, czy organ przy jej wydaniu nie przekroczył granic uznania administracyjnego oraz czy uzasadnił rozstrzygnięcie tak aby nie można mu było zarzucić dowolności.

Organ orzekający uzasadnił wybór podjętego rozstrzygnięcia, do czego był uprawniony.

Wykazano, iż w sprawie została spełniona ustawowa przesłanka zwolnienia skarżącego ze służby, o której stanowi art. 43 ust. 3 pkt 6 ustawy. Skarżący począwszy od dnia 19 listopada 2012 r. do dnia 19 listopada 2013 r. nieprzerwanie przez okres 12 miesięcy nie wykonywał czynności służbowych z powodu choroby. Ponadto skarżący nadal przebywa na zwolnieniu lekarskim. Okoliczność ta nie była przezeń kwestionowana.

W wypadku podejmowania decyzji na mocy uznania administracyjnego ujawnia się potrzeba wyważenia interesu społecznego i słusznego interesu stron.

W wyroku NSA z 11 czerwca 1981 r. SA 820/81 sąd administracyjny stwierdził, że pod rządem obowiązywania art. 7 k.p.a. zmieniła się treść uznania administracyjnego i zakres uprawnień organu administracyjnego. A mianowicie organ administracyjny – respektując słuszny interes obywatela chroniony przez ten przepis – powinien wydać decyzję pozytywną dla stron, gdy działa na mocy uznania administracyjnego. Decyzję odmowną władny jest wydać dopiero wtedy, gdy przemawia za tym wzgląd na interes społeczny. Innymi słowy – jeżeli decyzja jest wydawana w granicach uznania administracyjnego, to stosownie do treści art. 7 istnieje domniemanie, że uznanie to będzie wykorzystane dla ochrony słusznego interesu obywatela zawsze wtedy, gdy nie naruszy to interesu społecznego (OSPiKA 1982, z. 1 – 2, poz. 22; por. też glosę J. Łętowskiego rozwijającą tę tezę uzasadnienia wyroku – tamże, s. 50-56).

W niniejszej sprawie organy orzekające zasadnie stwierdziły, że interes społeczny będzie miał w niej pierwszeństwo przed interesem strony tego postępowania. Wyraża się on bowiem w trafnie podniesionych, zwłaszcza przez organ I instancji okolicznościach związanych z funkcjonowaniem jednostki PSP, w której służbę pełnił skarżący, Komendant Powiatowy PSP w K. stwierdził w szczególności, że każda długotrwała choroba strażaka negatywnie wpływa na funkcjonowanie komórek organizacyjnych PSP i możliwość sprawnego realizowania istotnych zadań jakie zostały przypisane straży.

Braki w pełnej obsadzie Komendy Powiatowej PSP w K. spowodowane długotrwałą nieobecnością skarżącego (nawet gdy nieobecność strażaka w służbie nie była przez niego zawiniona) utrudniają właściwy proces organizacji tej służby, a w konsekwencji godzą w bezpieczeństwo mieszkańców zamieszkałych na terenie działania komendy.

Organ wskazał, że limit etatowy Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej PSP w K., w której pełni służbę skarżący wynosi 39 etatów (w tym 37 etatów w zmianowym rozkładzie czasu służby w 2 etaty w całodziennym rozkładzie czasu służby), przy czym codziennie na zmianie służbowej obecnych musi być 8 strażaków.

Zaprzestanie pełnienia służby przez skarżącego w dniu 19 listopada 2012 r. z powodu choroby spowodowało problem z przestrzeganiem ustawowego czasu służby strażaków oraz z planowanym i terminowym wykorzystaniem przez strażaków należnego im czasu wolnego oraz urlopów. W pierwszym okresie rozliczeniowym 2013 roku (1.01.2013 – 30.06.2013) średnia liczba godzin z tytułu pełnienia służby ponad normę, o której mowa w art. 35 ust. 1 ustawy, związana z koniecznością zapewnienia ciągłości służby wyniosła w J.RG K. 192 godziny, a w drugim okresie (1.07.2013-31.12.2013) już 212 godzin. Dla porównania liczbę godzin nominalnych czasu służby strażaka w tych okresach rozliczeniowych wynosiło odpowiednio 992 i 1016 godzin. Zdaniem Komendanta Powiatowego PSP długotrwałe przebywanie skarżącego na zwolnieniu lekarskim wysoce negatywnie wpływa na funkcjonalność całej Komendy Powiatowej PSP w K. oraz uniemożliwia sprawne realizowanie istotnych zadań, jakie zostały przypisane Państwowej Straży Pożarnej.

Tym samym, w dobrze pojętym i ważnym interesie Straży, tożsamym w tym przypadku z interesem społecznym, jest aby osoba długotrwale niezdolna do pracy z powodu stanu zdrowia nie pozostawała w dalszej służbie.

W ocenie składu orzekającego Sądu w rozpatrywanej sprawie organ zachował warunki do wydania decyzji uznaniowej a zatem mógł zwolnić skarżącego ze służby na podstawie art. 43 ust. 3 pkt 6 ustawy. Podnieść przy tym należy, że sam wybór rozstrzygnięcia dokonany przez organ na podstawie kryterium słuszności i celowości, pozostaje już poza kontrolą sądową.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. t.j. 2012 r., poz. 270 ze zm.) skarga podlega oddaleniu.



Powered by SoftProdukt