drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego 658, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 3328/15 - Wyrok NSA z 2017-10-11, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 3328/15 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2017-10-11 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2015-11-26
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Elżbieta Kremer /przewodniczący/
Iwona Kosińska
Zbigniew Ślusarczyk /sprawozdawca/
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
II SAB/Bk 36/15 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2015-08-13
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2017 poz 1369 art. 149 § 1i 2, art. 184
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 2014 poz 782 art. 1 ust. 1, art. 4 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. c
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej - tekst jednolity
Dz.U. 2015 poz 139 art. 3 ust. 1 i art. 10 pkt 6
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków - tekst jednolity
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Kremer, Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk (spr.), Sędzia del. WSA Iwona Kosińska, Protokolant starszy asystent sędziego Maciej Kozłowski, po rozpoznaniu w dniu 11 października 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wodociągów [...] Sp. z o.o. w B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 13 sierpnia 2015 r. sygn. akt II SAB/Bk 36/15 w sprawie ze skargi [...] Sp. z o.o. w B. na bezczynność Wodociągów [...] Sp. z o.o. w B. w przedmiocie udzielenia informacji publicznej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 11 sierpnia 2015 roku sygn. akt II SAB/Bk 36/15 wydanym w sprawie ze skargi [...] Sp. z o.o. w B. na bezczynność Wodociągów [...] Sp. z o.o. w B. w przedmiocie udzielenia informacji publicznej zobowiązał Wodociągi [...] Sp. z o.o. w B. do załatwienia w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej i w terminie 14 dni od zwrotu akt wniosku [...] Sp. z o.o. w B. z dnia 9 marca 2015 r., stwierdził, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa oraz wymierzył grzywnę w kwocie 200 złotych.

Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.

Wnioskiem z dnia 9 marca 2015 r. [...] Spółka z o.o. w B. zwróciło się do Wodociągów [...] Spółki z o.o. w B. (dalej też: Wodociągi [...], Wodociągi) o udostępnienie następującej informacji publicznej: ilu podmiotom będącym przedsiębiorcami, w tym zajmującymi się gospodarką odpadami w B., w latach 2013 i 2014 Wodociągi nakazały zamontowanie urządzeń pomiarowych w oparciu o art. 10 ust. 6 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków - Dz. U. z 2015 roku, poz. 139 ze zm. (żądano, aby wymieniając przedsiębiorstwa wskazano konkretnie, który z trzech przypadków z art. 10 ust. 6 tej ustawy był podstawą do wydania polecenia montażu), ilu przedsiębiorców objętych tym nakazem zamontowało urządzenia, a ilu nie – z jakiej przyczyny, ilu przedsiębiorcom dostawę i montaż urządzeń zapewniły Wodociągi i za jakie kwoty, w stosunku do ilu przedsiębiorców podjęto działania wykonania zastępczego montażu urządzeń pomiarowych.

W odpowiedzi na powyższy wniosek Spółka Wodociągi wskazała, że żądane informacje nie są w jej ocenie informacjami publicznymi.

Następnie wnioskująca Spółka złożyła do sądu administracyjnego skargę na bezczynność Wodociągów [...] polegającą na nieudzieleniu informacji publicznej zgodnie ze złożonym wnioskiem. W uzasadnieniu wskazała, że Wodociągi [...] są w posiadaniu informacji, o której udostępnienie wystąpiła, a informacja ta ma charakter publiczny. Podniosła, że Wodociągi [...] Sp. z o.o. w B. jest organem władzy publicznej w znaczeniu funkcjonalnym, bowiem jej udziałowcem większościowym jest Gmina B. (90,27 % udziałów). Udziałowcem mniejszościowym jest Gmina W. (9,73 %). Celem działalności tej spółki jest m.in. realizowanie zadań z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania zanieczyszczeń komunalnych, utrzymania urządzeń sanitarnych. Spółka wykonuje swoje zadania dysponując mieniem komunalnym. Inaczej rzecz ujmując, wykonuje zadania publiczne (zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków) będące zadaniami własnymi gminy (art. 3 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków), przy wykorzystaniu mienia komunalnego. Jako publiczne zostały te zadania wskazane również w art. 6 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 roku, poz. 518 ze zm., dalej: u.g.n.). Udzielenie informacji o sposobie realizacji zadania publicznego jest zaś w ocenie skarżącej informacją publiczną.

W odpowiedzi na skargę Wodociągi [...] Sp. z o.o. w B. zakwestionowała, jakoby była podmiotem wymienionym w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2014 roku, poz. 782 ze zm., dalej: u.d.i.p.) zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej. Wskazała, że jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, który nie wykonuje zadań publicznych. Te bowiem dotyczą innych branż, takich jak: energetyka, telekomunikacja, gazownictwo, tzn. branż o znaczeniu krajowym. Tymczasem Wodociągi [...] zajmują się wyłącznie odprowadzaniem ścieków, a ich działalność ma charakter lokalny. Nadto odprowadzanie ścieków nie musi być usługą powszechną, skoro ustawodawca zezwala na indywidualne organizowanie się podmiotów w tym zakresie. Wskazano też, że zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków montaż urządzeń pomiarowych jest obowiązkiem odbiorców usług przedsiębiorstw wodociągowo – kanalizacyjnych. Z ostrożności procesowej Wodociągi wskazały natomiast, że żądane informacje nie mają charakteru publicznych, bowiem dotyczą montażu urządzeń pomiarowych mierzących ilość odprowadzanych ścieków przez innych przedsiębiorców, zatem nie mieszczą się w zakresie informacji publicznych, o których mowa w art. 6 u.d.i.p.

Powołanym na wstępie wyrokiem WSA w Białymstoku uznał, że skarga podlegała uwzględnieniu na podstawie art. 149 p.p.s.a., albowiem Wodociągi [...] Spółka z o.o. w B. jest podmiotem zobowiązanym do udostępniania informacji publicznych, a żądane informacje mają charakter informacji publicznej. W ocenie Sądu I instancji nie ulega wątpliwości, że Wodociągi [...] Sp. z o.o. w B. należy do kręgu podmiotów objętych regulacją art. 4 u.d.i.p. Sąd powołał się na okoliczności wskazane w skardze dotyczące tego, że adresat wniosku jest osobą prawną realizującą zadania publiczne w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, będące zadaniami własnymi gminy co wynika z art. 3 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Swoją działalność w opisanym wyżej zakresie prowadzi przy wykorzystaniu mienia komunalnego. Udziałowcem większościowym Wodociągów [...] jest Gmina B., a mniejszościowym Gmina W. Wodociągi przeszły na własność miasta 1 stycznia 1993 roku w następstwie skomunalizowania. Powołując się na liczne orzecznictwo, Sąd wskazał ponadto, że kwestia obowiązku udzielania informacji publicznej przez będące własnością gminy podmioty realizujące publiczne zadania własne gminy w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, jest przesądzona. Sąd podkreślił, że realizacja zadań własnych gminy przez wyodrębniony prawnie podmiot prowadzący swoją działalność z wykorzystaniem mienia tejże gminy, obliguje taki podmiot do udzielania informacji publicznej, będącej w jego posiadaniu, związanej z przedmiotem prowadzonej działalności. Zdaniem Sądu I instancji również od strony przedmiotowej zakres żądanych informacji mieścił się w pojęciu "informacji publicznej". Pytania skarżącego dotyczyły bowiem wymienienia liczby przypadków zamontowania na żądanie Wodociągów [...], w latach 2013-2014, przez dostawców ścieków przemysłowych, urządzeń pomiarowych służących do określania ilości i jakości ścieków przemysłowych. Pytanie było zatem ściśle związane z przedmiotem działalności przedsiębiorstwa wodociągowo – kanalizacyjnego, które ma prawo w świetle art. 10 pkt 6 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, żądania zainstalowania przez dostawcę ścieków przemysłowych wprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych, urządzeń służących do określania ilości i jakości ścieków przemysłowych, jeżeli takie wymaganie jest uzasadnione możliwością wystąpienia zagrożeń dla bezpieczeństwa lub zdrowia osób obsługujących urządzenia kanalizacyjne lub bezpieczeństwa konstrukcji budowlanych i wyposażenia technicznego urządzeń kanalizacyjnych lub procesu oczyszczania ścieków. Żądane informacje musiały znajdować się w ocenie Sądu w posiadaniu adresata wniosku. Zdaniem Sądu pytania nie dotyczyły prywatnych umów podpisanych z innymi dostawcami ścieków przemysłowych, ale przypadków żądań przez odbiorcę ścieków (Wodociągi [...]) zainstalowania przez dostawców ścieków przemysłowych urządzeń pomiarowych służących określeniu ilości i jakości ścieków wprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych będących własnością Wodociągów [...]. W pytaniach nie było prośby o wymienienie z nazwy przedsiębiorców zobowiązanych przez Wodociągi [...] do instalacji urządzeń pomiarowych, ale o podanie liczby takich przypadków ze wskazaniem przyczyny zobowiązania, liczby przypadków zamontowania urządzeń pomiarowych, liczby przypadków zastępczego montażu urządzeń pomiarowych. Pytania skarżącego były ściśle związane z obowiązkiem Wodociągów [...] monitorowania dostawców ścieków przemysłowych w zakresie jakości wprowadzanych ścieków do urządzeń kanalizacyjnych tj. z realizacją przez Wodociągi [...] zadań publicznych w zakresie odprowadzania ścieków. Oceniając charakter bezczynności Sąd uznał, że można jej przypisać cechy rażącego naruszenia prawa, ponieważ, odmawiając udzielenia informacji, Wodociągi [...] nie wyjaśniły stronie pytającej powodów nieuznania żądanej informacji za publiczną. Argumentacja w tym zakresie pojawiła się dopiero na etapie udzielania odpowiedzi na skargę. Sąd I instancji podał, że konsekwencją przypisania bezczynności organu cechy rażącego naruszenia prawa stało się uwzględnienie wniosku strony skarżącej o wymierzenie organowi grzywny stosownie do treści art. 149 § 2 p.p.s.a.

Skargę kasacyjną od tego wyroku złożyła Wodociągi [...] spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B., zaskarżając go w całości i zarzucając mu, iż został wydany z naruszeniem art. 183 § 2 pkt 1 w związku z art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a., tj. w postępowaniu dotkniętym nieważnością z uwagi na niedopuszczalność drogi sądowej, jako że Sąd I instancji orzekł w sprawie, która nie należy do właściwości sądów administracyjnych, uznając swoją właściwość z naruszeniem przepisów prawa materialnego, a to art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. w związku art. 61 ust. 1 Konstytucji RP poprzez ich wadliwą wykładnię, w wyniku której Sąd I instancji przyjął, że Wodociągi [...] są podmiotem zobowiązanym do udzielenia informacji publicznej. Na wypadek nieuznania tego zarzutu, podniesiono jeszcze zarzut naruszenia prawa procesowego, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 58 § 1 pkt 1 w związku z art. 149 § 1 p.p.s.a. poprzez rozpoznanie skargi i wydanie wyroku w sytuacji gdy u.d.i.p. nie znajduje zastosowania do Wodociągów [...], przez co wyłączona jest również właściwość sądu administracyjnego i co winno skutkować odrzuceniem skargi, a co nie nastąpiło i miało istotny wpływ na wynik sprawy, gdyż doprowadziło do nieuzasadnionego wydania wyroku; art. 58 § 1 pkt 1 w związku z art. 3 § 3 p.p.s.a., które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, poprzez przyjęcie, że sprawa należy do właściwości sądu administracyjnego; art. 149 § 1 p.p.s.a. w związku z naruszeniem przepisów prawa materialnego, tj. art. 1 ust. 1, art. 4 ust. 1 i art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. c) i f) u.d.i.p. poprzez błędną wykładnię tych przepisów polegającą na niezasadnym przyjęciu, iż Wodociągi [...] należą do kręgu podmiotów zobowiązanych do udostępnienia informacji publicznej, a także poprzez ich niewłaściwe zastosowanie w wyniku czego Sąd I instancji uznał, że żądane informacje stanowią informację publiczną, co skutkowało ich nieprawidłowym zastosowaniem prowadzącym do nieuzasadnionego przyjęcia, że Wodociągi [...] pozostają w bezczynności polegającej na nieudzielaniu odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej i w konsekwencji czego Sąd I instancji uwzględnił skargę, która powinna być oddalona; art. 149 § 1 i 2 w związku z art. 154 § 6 p.p.s.a. w związku z art. 13 ust. 1 u.d.i.p. poprzez niewłaściwe uznanie, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa i wymierzenie kary grzywny. Ponadto zarzucono naruszenie przepisów prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, tj. art. 2 pkt 14 i 15, art. 27 ust. 4, art. 15 ust. 2 i 3 oraz art. 10 ust. 6 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków w związku z art. 6 pkt 3 i 4 u.g.n. i w związku z art. 1 ust. 1 i art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. c) i f) u.d.i.p. poprzez przyjęcie, że urządzenie pomiarowe, które jest przyrządem pomiarowym mierzącym ilość odprowadzanych ścieków znajdującym się na przyłączu kanalizacyjnym do nieruchomości indywidualnego odbiorcy, jest publicznym urządzeniem kanalizacyjnym określonym w art. 6 ust. 3 i 4 u.g.n. służącym do oczyszczania i odprowadzania ścieków, którego budowa jest celem publicznym, a przez to jest ono majątkiem Wodociągów [...] i stanowi ich przedmiot działania oraz kompetencje. W oparciu o tak sformułowane zarzuty wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku i odrzucenie skargi, ewentualnie jej oddalenie albo przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a także zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania kasacyjnego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej Wodociągi [...] podtrzymały swoje stanowisko zawarte w odpowiedzi na skargę dotyczące bycia podmiotem wykonującym zadania publiczne. Ponadto skarżąca kasacyjnie spółka podniosła, że, prowadząc z wnioskującą spółką korespondencję, odpowiadała na pisma w terminie 14 dni. Ponadto dwukrotnie powiadomiła ją o tym, że żądane informacje nie są informacjami publicznymi. Zdaniem wnoszącej skargę kasacyjną spółki z uwagi na treść art. 6 u.g.n. celów publicznych wskazanych w tej ustawie nie można odnosić do innych ustaw, w tym do u.d.i.p. Trzeba też w jej ocenie odróżnić pojęcia "cel publiczny" i "zadanie publiczne". Cel publiczny, o którym mowa w art. 6 ust. 3 u.g.n. dotyczy budowy i utrzymania urządzeń kanalizacyjnych, tymczasem przedmiotowy wniosek dotyczy montażu urządzeń pomiarowych, których nie można zaliczyć do urządzeń kanalizacyjnych. Podkreślono, że urządzenie pomiarowe nie jest majątkiem publicznym, tylko indywidualnym majątkiem odbiorcy usług.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Na wstępie godzi się przypomnieć, że rozpoznając skargę kasacyjną – po myśli art. 183 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 roku, poz. 1369 ze zm., dalej: p.p.s.a.) – Naczelny Sąd Administracyjny czyni to w granicach zakreślonych przez ramy tego środka odwoławczego, gdyż jest nimi związany, biorąc pod rozwagę z urzędu tylko nieważność postępowania. Przy braku przesłanek nieważnościowych w sprawie podlegały rozpoznaniu wyłącznie zarzuty podniesione w skardze kasacyjnej na uzasadnienie przytoczonych podstaw kasacyjnych.

Zarzuty skargi kasacyjnej koncentrują się wokół trzech istotnych dla rozstrzygnięcia zagadnień, po pierwsze czy skarżąca kasacyjnie spółka jest podmiotowo zobowiązana do udostępniania informacji publicznej, po drugie czy żądana informacja ma charakter informacji publicznej i po trzecie czy bezczynność spółki miała nastąpiła z rażącym naruszeniem prawa. Sąd pierwszej instancji na wszystkie te pytania odpowiedział pozytywnie. Naczelny Sąd Administracyjny w całości podziela stanowisko tego Sądu i przyjmuje je za własne, bez potrzeby jego tu ponownego przytaczania. Odnosząc się do zarzutów postawionych w skardze kasacyjnej, tytułem podkreślenia i uzupełnienia pewnych aspektów tych zagadnień Naczelny Sąd Administracyjny wskazuje, że:

Zarówno ustrojodawca w art. 61 ust. 1 Konstytucji RP jak i ustawodawca w art. 4 ust. 1 u.d.i.p. poddał także spółki spełniające określone w tych regulacjach warunki, zasadom jawności. Inaczej duża część wykonywania w imieniu państwa i podmiotów samorządowych odbywałaby się poza kontrola społeczną. Podnieść należy, że charakter spółki komunalnej jest specyficzny tzn. w zasadzie powołana jest do wykonywania zadań gminy, a zatem transparentność jej działania leży w interesie publicznym. Przepis art. 4 ust. 1 u.d.i.p. określa katalog podmiotów zobligowanych do udostępniania informacji publicznej, stanowiąc, że są nimi władze oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne w szczególności: organy władzy publicznej, organy samorządów gospodarczych i zawodowych, podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa, podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego, podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Nie budzi wątpliwości Naczelnego Sądu Administracyjnego, że skarżąca kasacyjnie spółka, której udziałowcami są jedynie Gmina B. i Gmina W., a której celem jest zaspokajanie potrzeb mieszkańców tych Gmin w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków, mieści się w kręgu podmiotów zobowiązanych, ustalonym w art. 4 u.d.i.p. Z cytowanego przepisu wynika bowiem, że zobowiązane do udostępniania informacji publicznej są inne podmioty wykonujące zadania publiczne, przy tym krąg ten przytoczoną normą prawną nie został ograniczony, o czym świadczy wyrażenie "w szczególności". Spółka ta jest osobą prawną realizującą zadania publiczne w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków będących stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków zadaniem własnym gminy, w oparciu o mienie komunalne. Jak to już wskazał Sąd pierwszej instancji zagadnienie to nie budzi wątpliwości w judykaturze (patrz. dodatkowo np. wyrok NSA z dnia 19 września 2017 r. sygn. akt I OSK 3365/15, wyrok NSA z 11 maja 2017 r. sygn. akt I OSK 2489/15, wyrok WSA w Szczecinie z 8 sierpnia 2013 r. sygn. akt II SA/Sz 53/13).

Skarżąca kasacyjnie spółka nie podważyła skutecznie tego, że prowadząc działalność w oparciu o majątek komunalny wykonuje zadania publiczne, m.in. wynikające z ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Zatem jest podmiotowo zobowiązana do udzielana posiadanych informacji publicznych w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Dlatego nie są zasadne zarzuty dotyczące niewłaściwości sądu administracyjnego do rozpoznania skargi na bezczynność skarżącej w rozpoznaniu wniosku o udostępnienie informacji publicznej tj. naruszenia art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. w zw. z art. 61 ust. 1 Konstytucji RP w zw. art. 183 § 2 pkt 1 w zw. z art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a., art. 3 § 3 p.p.s.a. oraz w zw. z art. 149 § 1 p.p.s.a., bowiem Sąd pierwszej instancji prawidłowo nie odrzucił skargi będąc właściwy do jej rozpoznania, co też uczynił.

Drugie zagadnienie sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy żądanie objęte wnioskiem dotyczy informacji publicznej w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p. Ustalenie to było niezbędne, aby stwierdzić, że podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej pozostaje w bezczynności. Z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie określonym terminie organ nie podejmuje żadnych czynności w sprawie lub, gdy wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, jednakże, mimo istnienia ustawowego obowiązku, nie kończy go wydaniem stosownego aktu lub nie podejmuje czynności (zob. Woś, H. Krysiak-Molczyk i M. Romańska, Komentarz do ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2005, s. 86). Wniesienie skargi na "milczenie władzy" jest przy tym uzasadnione nie tylko w przypadku niedotrzymania terminu załatwienia sprawy, ale także w przypadku odmowy wydania aktu lub dokonania określonej czynności mimo istnienia w tym względzie ustawowego obowiązku, choćby organ mylnie sądził, że załatwienie sprawy nie wymaga wydania aktu lub podjęcia określonej czynności (zob. J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Komentarz, Warszawa 2006, s. 37).

Sąd pierwszej instancji w oparciu o art. 1 ust. 1 i art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. c) i f) u.d.i.p. oraz orzecznictwo sądowoadministracyjne prawidłowo zdefiniował informację publiczną. W myśl art. 1 ust. 1 u.d.i.p. każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu oraz ponownemu wykorzystaniu na zasadach i w trybie określonym w tej ustawie. Sąd pierwszej instancji trafnie stwierdził, że za informację publiczną uznaje się wszystkie informacje dotyczące faktów zarówno wytworzonych przez władze publiczną lub inne podmioty wykonujące funkcje publiczne, a także inne podmioty, które władzę publiczną realizują bądź gospodarują mieniem komunalnym w zakresie powierzonych im kompetencji w szczególności w przedmiocie działalności tych podmiotów w tym zakresie ( art. 1 ust 1 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. c) u.d.i.p.). Przy czym należy tu zaznaczyć, że katalog z art. 6 u.d.i.p. nie stanowi katalogu zamkniętego, na co wskazuje zwrot "w szczególności". W skardze kasacyjnej znaczna część wywodów dotyczy wykazania, że urządzenia pomiarowe mierzące ilość odprowadzanych ścieków nie są własnością skarżącej kasacyjnie spółki, zatem żądana informacja nie dotyczy jej majątku. Z tym stanowiskiem należy się oczywiście zgodzić. Autorka skargi kasacyjnej nie zauważyła jednak, że ta argumentacja w powiązaniu z regulacją zawartą w ustawie o gospodarce nieruchomościami powoływana była tylko przez spółkę wnioskującą o udostępnienie informacji. Takiej argumentacji nie przyjął natomiast Sąd pierwszej instancji, ponieważ kwestia własności urządzeń pomiarowych i regulacje zawarte w ustawie o gospodarce nieruchomościami nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia problemu kwalifikacji żądanych informacji. Sąd pierwszej instancji zasadnie oparł się w tym zakresie na przepisach art. 3 ust. 1 i art. 10 pkt 6 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Z regulacji tych wynika, że zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy. Skarżąca nie zaprzecza, że jest spółką komunalną za pomocą, której Gmina B. i Gmina W. realizują te zadania. Regulacja ta wskazuje również, że na żądanie właściciela urządzeń kanalizacyjnych dostawca ścieków przemysłowych zobowiązany jest do zainstalowania urządzeń pomiarowych służących do określenia ilości i jakości ścieków przemysłowych. Z regulacji tej wynika także, że ma to służyć zapobieżeniu wystąpienia zagrożeń dla bezpieczeństwa lub zdrowia osób obsługujących urządzenia kanalizacyjne lub bezpieczeństwa konstrukcji budowlanych i wyposażenia technicznego urządzeń kanalizacyjnych lub procesu oczyszczania ścieków. Zatem skarżąca kasacyjnie spółka wykonuje w imieniu gmin nałożone na nie w tej ustawie zadania, w tym monitoring odprowadzanych ścieków. W tym celu skarżąca spółka może zobowiązać podmioty trzecie do określonych działań związanych, jak to sama wykazała, z poniesieniem przez te podmioty określonych kosztów. Spółka wykonuje zatem w tym zakresie zadania publiczne (w interesie publicznym). Żądane przez wnioskodawcę informacje dotyczą działalności skarżącej kasacyjnie spółki w zakresie nałożonych na nią zadań publicznych wskazanych w art. 10 pkt 6 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym. Informacje te dotyczą bowiem przypadków, w których skarżąca kasacyjnie skorzystała z uprawnień wynikających z tego przepisu. Wnioskodawca wręcz wprost powołała się na ten przepis. W rezultacie Sąd pierwszej instancji prawidłowo uznał, że żądane informacje są informacjami publicznymi. W konsekwencji Sąd ten nie naruszył przepisów art. art. 2 pkt 14 i 15, art. 27 ust. 4, art. 15 ust. 2 i 3 oraz art. 10 ust. 6 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków w związku z art. 6 pkt 3 i 4 u.g.n. i w związku z art. 1 ust. 1 i art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. c) u.d.i.p. Skarżąca kasacyjnie co prawda trafnie wykazała, że żądana informacja nie dotyczy jej majątku, tym samym w sprawie nie mógł mieć zastosowania art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. f) u.d.i.p. ale wyżej przedstawione stanowisko, wskazuje, że nie wpływa to na kwalifikację żądanych informacji jako publicznych i przyjęcie, że skarżąca kasacyjnie pozostawała bezczynności.

Trzecim zagadnieniem do rozstrzygnięcia, była kwalifikacja bezczynności jako mającej miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego i w tym zakresie zarzut kasacyjny nie jest usprawiedliwiony. Trafnie co prawda autor skargi kasacyjnej wskazuje, że istotnym elementem oceny bezczynności podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji publicznej jest to, że podmiot ten powołał się na odmienną wykładnię przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jednak nie jest to jedyne kryterium. Trafnie bowiem Sąd pierwszej instancji wziął pod uwagę także okres bezczynności, nieprzedstawienie argumentacji na poparcie odmowy udostępnienia informacji na początkowym etapie postępowania, zmienność stanowiska zobowiązanej a także nieustępliwość w swoich poglądach pomimo ukształtowanej już praktyki orzeczniczej w zakresie strony podmiotowej. Do tego należy także wskazać na przedmiot postępowania, który powoduje, że ustawodawca określił skrócony termin na rozpoznanie wniosku wynikający z art. 13 ust. 1 u.d.i.p. tj. bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni. Biorąc pod uwagę powyższe kryteria należy uznać, że Sąd pierwszej instancji zasadnie uznał, że bezczynność miał miejsce z rażącym naruszeniem prawa i dodatkowo na podstawie art. 149 § 2 p.p.s.a. wymierzył grzywnę, zresztą w bardzo niskiej wysokości. Zatem Sąd nie naruszył przepisów art. 149 § 1 i 2 p.p.s.a. w zw. z art. 154 § 6 p.p.s.a. i w zw. z art. 13 ust. 1 u.d.i.p.

Mając powyższe na względzie Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a. oddalił skargę kasacyjną.



Powered by SoftProdukt