Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Kania, Sędziowie WSA Janusz Walawski (spr.), Eugeniusz Wasilewski, Protokolant Referent stażysta Małgorzata Ciach, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 lutego 2014 r. sprawy ze skargi M. J. na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] października 2012 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie przetwarzania danych osobowych 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję z dnia [...] czerwca 2012 r.; 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości, 3. zasądza od Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych na rzecz skarżącego M. J. kwotę 457 (słownie: czterysta pięćdziesiąt siedem) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, decyzją nr [...] z dnia [...] czerwca 2012 r., na podstawie art. 105 § 1 Kpa oraz art. 22 i art. 43 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 z poźn. zm.), umorzył postępowanie w sprawie skargi M. J. na przetwarzanie jego danych osobowych przez Proboszcza Parafii Rzymsko - Katolickiej [...] w W. W uzasadnieniu podał, iż uzyskał wyjaśnienia Proboszcza, który wskazał, że akt chrztu ww. znajduje się w Księdze ochrzczonych z 1968 r. Otrzymał on na własne żądanie odpis aktu chrztu oraz został poinformowany o procedurach związanych z wystąpieniem z Kościoła, koniecznych do odnotowania tej decyzji w księgach parafialnych. Adnotacja o apostazji może być dokonana tylko na mocy pisemnego polecenia z odnośnej Kurii, zaś przesłane bezpośrednio do proboszcza oświadczenie woli nie stanowi ku temu wystarczającej podstawy. Organ przywołał treść art. 43 ust. 2 oraz art. ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie danych osobowych i stwierdził, że ma w stosunku do podmiotów wymienionych w tych przepisach, jedynie prawo kontroli zgodności przetwarzania danych z przepisami o ochronie danych osobowych, natomiast nie ma prawa wydawania wobec nich decyzji administracyjnych, ani rozpatrywania skarg w sprawach wykonania przez nie przepisów o ochronie danych osobowych. Organ podniósł, że Kościół Rzymsko - Katolicki niewątpliwie należy do instytucji o uregulowanej sytuacji prawnej, bowiem jej funkcjonowanie zostało unormowane w Konstytucji RP, w umowie międzynarodowej jaką jest Konkordat oraz w ustawach, nad którymi umowa międzynarodowa ma pierwszeństwo (...).

W Konkluzji Generalny Inspektor stwierdził, że art. 43 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych definitywnie pozbawia go uprawnienia do merytorycznego rozstrzygania w przedmiocie zbiorów należących do Kościoła lub innego związku wyznaniowego, a art. 104 Kpa obliguje organ administracji publicznej do załatwienia sprawy poprzez wydanie decyzji, zatem jedynym możliwym rozstrzygnięciem sprawy jest wydanie na podstawie art. 105 § 1 Kpa decyzji o umorzeniu postępowania.

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, po rozpoznaniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 Kpa oraz art. 22 i art. 43 ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych, w dniu [...] października 2012 r. wydał decyzję nr [...], którą utrzymał w mocy decyzję poprzedzającą. W uzasadnieniu decyzji podtrzymał stanowisko faktyczne i prawne zawarte w zaskarżonej decyzji. Odnosząc sie do stanowiska skarżącego w przedmiocie zasadności i podstaw stosowania procedury wystąpienia z Kościoła podkreślił, że Generalny Inspektor nie jest organem właściwym do ich badania. Zaakcentował również, że art. 105 § 1 Kpa obliguje do wydania decyzji o umorzeniu postępowania w całości lub w części, jeżeli postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało sie bezprzedmiotowe.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi M. J. na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] października 2012 r. wyrokiem z dniu 24 października 2013 r. skargę oddalił.

Sąd w uzasadnieniu wyroku stwierdził, że organ nie mógł prowadzić postępowania zmierzającego do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, ani nawet prowadzić czynności kontrolnych, z wyłączeniem żądania złożenia pisemnych lub ustnych wyjaśnień oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego. Ograniczenia te wynikają z powołanych przez organ w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji przepisów. W ocenie Sądu, organ nie naruszył wskazanych w skardze przepisów prawa materialnego i procesowego, a wydana decyzja, z uwagi na treść art. 43 ust. 2 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy nie mogła rozstrzygnąć sprawy co do istoty.

Naczelny Sąd Administracyjny, po rozpoznaniu skargi kasacyjnej M. J., wyrokiem z dnia 24 października 2013 r. sygn. akt I OSK 1520/13 uchylił powyżej określony wyrok i przekazał sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania oraz zasądził od Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych na rzecz skarżącego zwrot kosztów postępowania.

Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku przedstawił za organem i Sądem stan faktyczny i prawny sprawy oraz dokonał analizy przepisów prawa mających zastosowanie w sprawie i stwierdził, że umorzenie postępowania administracyjnego dokonane zostało z naruszeniem art. 105 § 1 Kpa w zw. z art. 43 ust. 2 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie danych osobowych. Uchybienie to nie ma jedynie formalnego charakteru. Generalny Inspektor nie tylko umorzył postępowanie, ale także nie poczynił najistotniejszego z punktu widzenia art. 43 ust. 2 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie danych osobowych, tj. tego czy skarżący w chwili rozstrzygania jeszcze do Kościoła Katolickiego należał. W uzasadnieniu pierwszej decyzji organ przedstawił wymianę pism między skarżącym a Proboszczem Parafii i określając ten opis jako "stan faktyczny" przystąpił do rozważań prawnych. W rozważaniach także nie przedstawił własnego stanowiska co do przynależności skarżącego do Kościoła Katolickiego. Natomiast w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ ponownie jedynie streścił czynności procesowe, a nadto wprost stwierdził, że nie jest organem właściwym do badania podstaw. W konsekwencji nie było podstaw do oddalenia skargi. Tymczasem Sąd pierwszej instancji zaaprobował błędne stanowisko Generalnego Inspektora, według którego nie mógł on prowadzić postępowania zmierzającego do merytorycznego rozstrzygnięcia, tj. wydania decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 18 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych, rozstrzygającej sprawę co do istoty.

Powyższe rozważania, z uwagi na konieczność wykazania, że nie ustalono w postępowaniu administracyjnym okoliczności istotnej z punktu widzenia prawa materialnego, siłą rzeczy zawierają jednak wskazania, co do, związanych z tymi okolicznościami, przesłankami materialnymi z art. 43 ust. 2 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie danych osobowych. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269 z późn. zm.), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem skarżonej decyzji administracyjnej. Jest więc to kontrola legalności rozstrzygnięcia zapadłego w postępowaniu administracyjnym, z punktu widzenia jego zgodności z prawem materialnym i procesowym.

Oceniając przedmiotowe orzeczenie według powyższych kryteriów, uznać należy, iż powinno zostać wyeliminowane z obrotu prawnego jako wadliwe.

Na obecnym etapie postępowania, jego istota sprowadzała się do wykonania zaleceń Naczelnego Sądu Administracyjnego, zawartych w wyroku uchylającym poprzednie rozstrzygnięcie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Zgodnie bowiem z regulacją zawartą w przepisie art. 190 P.p.s.a. Sąd, któremu sprawa została przekazana, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny.

W świetle powyższego podnieść należy, iż Naczelny Sąd Administracyjny przesądził, że organ prowadząc postępowanie zakończone zaskarżoną decyzją naruszył przepisy postępowania, tj. art. 7, 77 § 1, 80 oraz art. 107 § 3 Kpa, a Sąd pierwszej instancji oddalając skargę naruszył art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) P.p.s.a.

W tej sytuacji konieczne jest przeprowadzenie "nowego" postępowania, w którym stwierdzone uchybienia zostaną usunięte.

Wobec dokonania przez Naczelny Sąd Administracyjny oceny okoliczności faktycznych i prawnych, leżących u podstaw wydania skarżonego orzeczenia, oraz wobec związania tą wykładnią, tutejszy Sąd był zobligowany do tego, aby wyeliminować je z obrotu prawnego.

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych będzie zaś zobligowany do tego, aby zrealizować wskazania zawarte w wyżej przytoczonym wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 października 2013 r. sygn. akt I OSK 1520/13 i usunąć uchybienia, których się dopuścił.

W świetle powyższego, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, jak w sentencji wyroku, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

W oparciu o art. 152 ww. ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Sąd wstrzymał wykonanie zaskarżonej decyzji w całości.

O kosztach rozstrzygnięto stosownie do dyspozycji art. 200 powołanej ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.