drukuj    zapisz    Powrót do listy

6117 Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich, ulgi płatnicze (umorzenie, odroczenie, rozłożenie na raty itp.), Ulgi podatkowe, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę, I SA/Bk 513/21 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2021-11-24, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I SA/Bk 513/21 - Wyrok WSA w Białymstoku

Data orzeczenia
2021-11-24 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2021-10-11
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku
Sędziowie
Andrzej Melezini /przewodniczący/
Justyna Siemieniako
Paweł Janusz Lewkowicz /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6117 Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich, ulgi płatnicze (umorzenie, odroczenie, rozłożenie na raty itp.)
Hasła tematyczne
Ulgi podatkowe
Sygn. powiązane
III FSK 181/22 - Wyrok NSA z 2023-01-18
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2020 poz 1325 art. 67a par.1, art. 67b par.2, art. 122, art. 187 par.1 i 210 par.4, art. 191
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa - t.j.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Andrzej Melezini, Sędziowie sędzia WSA Paweł Janusz Lewkowicz (spr.), asesor sądowy WSA Justyna Siemieniako, Protokolant st. sekretarz sądowy Marta Anna Lawda, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 24 listopada 2021 r. sprawy ze skargi M. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] lipca 2021 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości podatkowych z tytułu I i II raty podatku od nieruchomości za 2020 r. oddala skargę

Uzasadnienie

Wnioskiem z [...] lipca 2020 r. M. D., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą: P.U.H "R." z siedzibą w D. (zwany dalej: "Skarżącym"), zwrócił się do Wójta Gminy H. o umorzenie zaległości podatkowej powstałej z tytułu podatku od nieruchomości oznaczonej nr [...], położonej w D., za 2020 r. (I i II rata). Wniosek umotywował "nadal trudną’’ sytuacją finansową firmy oraz pandemią koronawirusa (dalej: "Covid-19"), który spowodował pogorszenie i "tak ciężkiej już" kondycji materialnej firmy, bowiem odnotowuje ona znacznie mniejsze obroty. Ponadto wskazał, że na przełomie marca i kwietnia br. prowadzone były negocjacje z firmą "R." z L., dotyczące wydzierżawienia budynku na działce [...]. W związku z Covid - 19, negocjacje nie przyniosły rezultatu, co powoduje, że budynek na działce [...] nadal nie jest wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej.

Decyzją z [...] marca 2020 r., nr [...] Wójt Gminy H., odmówił Skarżącemu umorzenia podatku od nieruchomości I i II raty za 2020 r. w łącznym zobowiązaniu pieniężnym w kwocie 11.078,00 zł.

Po rozpatrzeniu odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze

w B. decyzją z 1 grudnia nr [...] uchyliło decyzję organu I instancji i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia. Organ odwoławczy zalecił organowi I instancji dokonanie ustaleń odnośnie aktualnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa oraz sytuacji finansowej i życiowej strony, przy czynnym jej udziale.

Decyzją z [...] marca 2021 r., nr [...] Wójt Gminy H., po ponownym rozpatrzeniu sprawy, odmówił Skarżącemu umorzenia podatku od nieruchomości I i II raty za 2020 r. w łącznym zobowiązaniu pieniężnym w kwocie 11.078,00 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ I instancji stwierdził, że w sprawie nie występują przesłanki "ważnego interesu podatnika" ani "interesu publicznego". Organ dokonując analizy sytuacji finansowej firmy wskazał, że ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej ponosi zawsze podatnik i to on winien poszukiwać wyjścia z trudnej sytuacji finansowej czy płatniczej bez udziału budżetu państwa. Sytuacja finansowa firmy co prawda jest trudna, jednak nie uzasadnia to zastosowania najdalej idącej ulgi, jaką jest umorzenie zaległości podatkowych. Organ podniósł również, że poprzednio udzielone podatnikowi ulgi nie przyniosły spodziewanych efektów, a wnioski o umorzenie zobowiązań podatkowych są nagminne. Środki trwałe będące w posiadaniu podatnika ostatecznie mogą stanowić zabezpieczenie ciążących na stronie zobowiązań.

W odwołaniu od ww. decyzji Skarżący zarzucił organowi I instancji naruszenie art. 67a § 1 i art. 67b § 2 oraz art. 122, 187 i 191 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2020, poz. 1325 ze zm., zwanej dalej: "o.p."). Zdaniem strony skarżącej w niniejszej sprawie istniały przesłanki ważnego interesu podatnika

i interesu publicznego. Skarżący zaznaczył, że dodatkowym problemem są występujące w niniejszej sprawie okoliczności zewnętrzne, niezależne od woli Wnioskodawcy takie jak susza, ponownie pojawiający się wirus ASF, czy aktualnie pandemia Covid-19. Podniósł również, że w dniu [...] marca 2021 r. w domu, w którym zamieszkuje wybuchł pożar. Spłonęło poddasze nieruchomości niemalże w całości, dół budynku został zaś zalany wodą w trakcie gaszenia pożaru przez straż pożarną. Obecnie Skarżący, który poniósł znaczące straty finansowe związane ze zdarzeniem, zamieszkują wraz z rodziną w budynku przedsiębiorstwa, nad sklepem i warsztatem. Dodał, że nie posiada aktualnie żadnych dodatkowych środków.

Decyzją z [...] lipca 2020 r., nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu Kolegium wyjaśniło, że art. 67a § 1 pkt 3 o.p. daje organowi podatkowemu, możliwość umorzenia zaległości podatkowej w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym.

W przypadku, gdy o ulgę podatkową występuje podatnik prowadzący działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ustalenie relacji względem siebie przepisów art. 67a i 67b o.p. Zdaniem Kolegium zasadniczą kwestią jest przede wszystkim to, że w każdym z analizowanych przypadków organ podatkowy powinien ocenić, czy spełnione zostały przesłanki określone w art. 67a § 1 o.p. Jeżeli ważny interes podatnika lub interes publiczny nie występują w sprawie, organ podatkowy nie może udzielić ulgi, nawet jeżeli pomoc taka byłaby dopuszczalna na gruncie odrębnych przepisów, w tym art. 67b o.p.

Kolegium podniosło, że wnikliwie analizując sytuację finansową Skarżącego oparło się o materiał zgromadzony w sprawach prowadzonych równolegle (umorzenia podatku, tj. III i IV raty za 2019 oraz III i IV raty za 2020 r.), jak też o materiał zgromadzony w sprawie przedstawionej i rozpoznanej przez Wojewódzki Sąd Administracyjnemu w Białymstoku o sygn. akt I SA/Bk 470/19.

Organ odwoławczy ustalił, że Skarżący prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą P.U.H "R." w D. Przedmiotem działalności jest sprzedaż hurtowa i detaliczna zboża, nieprzetworzonego tytoniu, nasion i pasz dla zwierząt, wyrobów chemicznych, maszyn, urządzeń rolniczych i dodatkowego wyposażenia oraz naprawa i konserwacja maszyn.

Z protokołu przesłuchania strony sporządzonego przez pracowników Urzędu Gminy [...] lipca 2020 r., podpisanego przez stronę wynika, że Skarżący mieszka

z żoną w budynku mieszkalnym posadowionym na działce stanowiącej współwłasność dzieci, na której prowadzi działalność gospodarczą, korzysta z pokoju i "innych pomieszczeń" na zasadzie (jak wskazuje) dożywotniego użytkowania. Utrzymuje się z prowadzonej działalności gospodarczej i emerytury żony w kwocie 1.943,60 zł oraz emerytury własnej w kwocie 4.252,33 zł netto. Kolegium wskazało, że sytuacja gospodarstwa domowego strony skarżącej uległa znacznej poprawie

w stosunku do 2019 r., gdzie podatnicy, wskazywali, że utrzymują się z prowadzonej działalności gospodarczej i emerytury żony w kwocie 1.558,00 zł (decyzja SKO z [...] stycznia 2020 r. nr [...]).

Reasumując Kolegium stwierdziło, że małżonkowie dysponują dochodem w kwocie 6.289,21 zł, nie posiadają nieruchomości na terenie innej gminy. Jako osoby fizyczne nie posiadają również samochodów, ciągników ani zasobów pieniężnych na lokatach i kontach osobistych. Ze złożonej przez stronę informacji z [...] marca 2020 r. wynika, że koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej na działce nr [...], tj. opłata za wodę, ścieki, energię, podatek od nieruchomości są "łączne gospodarstwo domowe + działalność gospodarcza". Powyższe potwierdza również pismo złożone w odpowiedzi na wezwanie organu podatkowego z [...] stycznia

2020 r., w którym podatnik wskazuje, że rachunki za telefony stacjonarne, komórkowe, energię elektryczną (działka [...]) stanowią koszty działalności firmy. Pozostałe rachunki za energię elektryczną, gaz, wodę, gospodarowanie odpadami ponoszone są przez gospodarstwo domowe. Ponadto podatnik wskazał, że opłaty za prąd wynoszą (665,00 zł), gaz - butla (50,00 zł), wodę i kanalizację (250,00 zł), odpady komunalne (103,00 zł); łącznie ok. 1.100,00 zł miesięcznie. Ponadto

z oświadczenia Skarżącego wynika, że wraz z żoną znajdują się pod stałą opieką lekarską i przyjmują leki, na które miesięcznie wydają ok. 200,00 zł.

Z protokołu oględzin sporządzonego przez pracowników Urzędu Gminy dnia [...] lipca 2020 r. wynika, że na działce oznaczonej nr [...], należącej do A. D., A. D., A. D. zlokalizowane są następujące budynki; mieszkalny o pow. 58,40 m2, mieszkalny o pow. 95 m2 budynek gospodarczy dla rolnictwa, budynki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej Skarżącego (umowa użyczenia zawarta z dziećmi) o pow. 423 m2, w których znajdują się: sklep części zamiennych, warsztat i magazyn. Ponadto wyznaczono plac pod działalność gospodarczą o pow. 1.092 m2, na którym posadowiony jest silos zbożowy wykazywany w środkach trwałych działalności gospodarczej pod pozycją 2 w grupie I ewidencji środków trwałych. Natomiast na działce nr [...] posadowiony jest wyremontowany w 2014 r. budynek o pow. użytkowej 614,85 m2, przeznaczony na prowadzenie działalności gospodarczej. Omawiany budynek podzielono na dwie części, tj. biurową z sanitariatami oraz część pozostałą. Budynek posadowiony na działce nr [...] nie jest wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej.

Odnosząc się do pożaru domu, jako nowej okoliczności zaistniałej w sprawie który wybuchł w dniu [...] marca 2021 r., a w którym zamieszkuje strona postępowania, nie deprecjonując zdarzenia ani jego skutków dla podatnika, Kolegium wskazało, że zgodnie z § 9 aktu notarialnego nieruchomość dotknięta pożarem nie stanowi własności Skarżącego. W protokole szkody właścicielem jest A. D. (syn)i to na nim i pozostałych współwłaścicielach spoczywa niwelowanie skutków pożaru zarówno w kontekście zapisów aktu notarialnego co do służebności jak też nakładów finansowych na remont.

Oceniając sytuację ekonomiczną Skarżącego, na podstawie przedłożonych dokumentów finansowych za lata 2018, 2019 i 2020, Kolegium stwierdziło, że na dzień 31 grudnia 2020 r., zgodnie z podatkową księgą przychodów i rozchodów (od 1 stycznia 2020 r. Skarżący zmienił zasady księgowości z ogólnej na KPiR), ww. wykazał dochód w kwocie 6.632,20 zł za 2020 rok. Według wyciągu z KPiR przychód roczny w 2020 r. wyniósł 394.518,40 zł, zaś koszty uzyskania przychodów 387.886.20 zł. Wartość sprzedanych towarów i usług w miesiącu grudniu 2020 r. wyniosła 54.823,16 zł zaś w skali roku 394.518,40 zł, natomiast firma zakupiła towary na łączną kwotę 265.998,52 zł (81.678,22 zł za grudzień), pozostałe przychody, niemieszczące się w kategorii przychodów z tytułu sprzedaży produktów, towarów

i materiałów (np. sprzedaż środków trwałych, wyposażenia, otrzymane kary od kontrahentów z tytułu opóźnień w dostawie towarów) wyniosły 0 zł. Wartość zakupionych towarów i usług w cenie zakupu wyniosła w skali roku 265.998,52 zł. Natomiast koszty uboczne zakupu towarów i materiałów (np. transport, ubezpieczenie, załadunek, rozładunek) wyniosły 2.088,20 zł, na wynagrodzenia wydatkowana została kwota 1.735,00 zł, pozostałe koszty prowadzenia działalności (np. czynsz za lokal, opłaty za energię elektryczną, gaz, wodę, ogrzewanie, opłaty za usługi telekomunikacyjne, zakup paliw, wydatki dotyczące remontów, amortyzację środków trwałych) wyniosły 100.937,04 zł.

Ponadto organ podniósł że, wynik finansowy w 2019 r. wykazał zysk netto

w kwocie 15.260.20 zł. i choć w PIT-36L za 2019 r. Skarżący wykazał dochód

w wysokości 25.644,28 zł, należy przyjąć kwotę korzystniejszą dla podatnika, wynikająca z Rachunku zysków i strat za 2019 r. Natomiast w 2018 r. strata netto wyniosła 61.080,80 zł. Suma bilansowa aktywów i pasywów na dzień 31 grudnia 2019 r. wyniosła 1.305.592,56 zł, co oznacza spadek o 4% do sumy bilansowej z 31 grudnia 2018 r. 1.354.931,53 zł - różnica 49.338,97 zł.

Analizując Rachunek zysków i strat Kolegium stwierdziło spadek przychodów ze sprzedaży towarów i materiałów. Za rok 2020 przychody wyniosły 394.518,40 zł, co względem 2019 wykazało spadek o 13%, tj. o 58.705,89 zł. Za rok 2019 przychody wyniosły 453. 224,29 zł, tj. nastąpił spadek o 171.706,77 zł, tj. o 27,48%

w stosunku do roku 2018. Na dzień 31 grudnia 2019 r. przychody ze sprzedaży towarów i materiałów wyniosły 453.224,29 zł, stanowi to 72,52% przychodów za rok 2018. Aktywa trwałe na dzień 31 grudnia 2019 r. (w tym środki trwałe, zapasy, należności krótkoterminowe), spadły w stosunku do 2018 r. o 39.053,76 zł (6,3%), co zdaniem organu, było wynikiem naliczonej amortyzacji (39.054,20 zł), która wzrosła względem roku 2018 o 0,7%. Natomiast aktywa obrotowe na 31 grudnia 2019 r. wykazały spadek o 10.285,21 zł (1,40%) w stosunku do 2018 r. na skutek zmniejszenia się zapasów.

Poza tym Kolegium stwierdziło, że zobowiązania i rezerwy na zobowiązania spadły w 2019 w stosunku do roku 2018. Wpływ na to miał m.in. spadek długoterminowych kredytów i pożyczek. Skarżący poniósł koszty finansowe w tym odsetki od zaciągniętych zobowiązań, za rok 2018 w kwocie 41.852,97 zł, a za 2019 w kwocie 31.960,02 zł.

Organ odwoławczy zwrócił szczególną uwagę na wykazywaną w kosztach działalności operacyjnej amortyzację, która w 2020 r. wynosiła 28.892,53 zł,

w 2019 r. 39.054,20 zł natomiast w 2018 r. 38.798,18 zł. Kolegium zgodziło się z organem I instancji wskazującym, że koszty amortyzacji dotyczące tylko spornej nieruchomości [...] (vide tabela), wynoszą 21.435,42 zł i są praktycznie równe kwocie rocznej zaległości podatkowej.

Kolegium wskazało również, że z materiału dowodowego wynika, że Skarżący na dzień [...] grudnia 2020 r. nie zalega z płatnościami wobec ZUS, natomiast z zaświadczenia Naczelnika Urzędu Skarbowego w H. z [...] grudnia 2020 r. wynika, że ww. posiada zaległości podatkowe za listopad 2020 r. w kwocie 5.147,00 zł. Skarżący nie zatrudnia pracowników.

Organ wskazał również, że Wójt Gminy H. udzielił Skarżącemu ulg w postaci umorzeń na przestrzeni lat od 2015 r. do marca 2018 r., na łączną kwotę 11.090,43 zł. Ponadto [...] marca 2013 r. ww. podpisał z ARiMR Podlaski Oddział Regionalny w B. umowę przyznania pomocy na kwotę 236.848, 65 zł. Organ wykazał, że pomimo, iż Skarżący był objęty sukcesywnym wsparciem ze strony gminy, nie przyniosło to oczekiwanych rezultatów. Łączne zaległości podatkowe Skarżącego od 2018 do 2020 r. opiewają na kwotę 65.046,00 zł.

Organ odwoławczy zaznaczył, że w każdym podaniu o umorzenie powielane są te same argumenty, takie jak ASF, susza, spadek sprzedaży ciągników V., zmniejszenie się ilości rolników małoobszarowych do 10 ha, obecnie jest to Covid-19. Firma podatnika funkcjonuje od 2001 r. i od co najmniej 2015 r., a zatem od momentu opodatkowania przedmiotowej nieruchomości powołuje się na niekorzystna sytuację majątkową. Organ wskazał, że obecna sytuacja na rynku wymusza na przedsiębiorcach zmianę sposobu zarządzania gospodarstwem. W czasie pandemii zauważalny jest wzrost sprzedaży internetowej i taki sposób dystrybucji pozwoliłby być może podatnikowi zminimalizować straty, w tym ewentualnie wywołanej Covid-19.

Kolegium odniosło się również do poczynionych przez Skarżącego prób wynajmu, czy też sprzedaży nieruchomości na wyłączność. Wskazało, że z dołączonych do akt sprawy umów, tj. umowy pośrednictwa w wynajmie nieruchomości na wyłączność, zawartej pomiędzy firmą E. nieruchomości - reprezentowaną przez J. D., a Skarżącym wynika, że proponowany czynsz najmu za działkę [...] wynosi 12.000,00 zł netto natomiast proponowana cena nieruchomości to milion zł. Na portalu internetowym firmy e. Nieruchomości jest ona wystawiona za kwotę 1.390.000,00 zł, natomiast na datę orzekania przed organem II instancji, brakuje oferty dotyczącej najmu nieruchomości (z odwołania w sprawie umorzenia I i II raty za listopad 2020 r. wynika, że w dacie [...] marca 2021 r. oferowano najem za 10.000,00 zł miesięcznie). Jeśli chodzi o agencję Impuls Nieruchomości, z którą również podpisano umowę najmu/dzierżawy organ stwierdził, że na chwilę obecną nie zamieściła ona aktywnych ogłoszeń najmu. Mając powyższe na względzie Kolegium stwierdziło, że Skarżący wskazujący na trudną sytuację w jakiej się znajduje, powinien zintensyfikować starania w kierunku najmu lub sprzedaży nieruchomości.

Dokonując analizy akt sprawy pod kątem zobowiązań ciążących na Skarżącym, organ odwoławczy wskazał, że obecnie, według zestawienia strony na firmę figuruje jeden kredyt o łącznej wartości do spłaty 479.747,00 zł, rata miesięczna wg harmonogramu to kwota oscylująca w granicach 8.000,00 zł. Kolegium podniosło, że Skarżący często spłaca raty ze znacznym opóźnieniem. Łączne zadłużenie wobec kontrahentów sięga 85 tys. zł. Natomiast prywatnie Państwo D. mają do spłaty kredyty na kwotę łączną 470.002,46 zł z tym, że kwotą pozostałą do spłaty na dzień [...] grudnia 2020 r. jest kwota 395.992,28 zł miesięczne; raty z tytułu zaciągniętych kredytów wynoszą 4.012,55 zł. Organ odwoławczy podniósł, że banki bardzo poważnie podchodzą do weryfikacji kondycji finansowej przedsiębiorcy przed udzieleniem mu kredytu, a zgodne z oczekiwaniem rozpatrzenie wniosku jest wyrazem pozytywnej oceny płynności finansowej.

Oceniając sytuację finansową Skarżącego, Kolegium zgodziło się z opinią organu I instancji, że sytuacja ekonomiczna jego firmy (choć nie przynosząca już straty) nadal wymaga działań w celu jej poprawy (które Skarżący podejmuje np. poprzez minimalizacje kosztów i ograniczenie zatrudnienia, wystawienie nieruchomości na działce 176/2 na sprzedaż). Zdaniem organu odwoławczego, powyższe nie stanowi przesłanki do obligatoryjnego umorzenia ciążących na nim danin publicznych. Kolegium dostrzega szanse na to, że w przyszłości, dzięki posiadanemu przez Skarżącego potencjałowi gospodarczemu, prowadzona przez niego działalność, będzie generowała większe zyski, a trudności, przez które przechodzi, są przejściowe, co pokazuje dodatni wynik finansowy netto za 2019 r.

i 2020 r. Kolegium zaznaczyło, że w kolejnych dwóch latach firma osiągnęła zysk, a Skarżący reguluje swoje zobowiązania wobec banków, co potwierdzają zarówno wyciągi z rachunków bankowych jak również wyjaśnienie z [...] stycznia 2021 r. "przez okres od listopada 2019 roku do [...] lutego 2020 r. wszystkie wpływy z konta firmowego były pobierane na spłatę zaległości ww. kredytu" oraz "raty spłacane są często ze znacznym opóźnieniem" (vide tabela kredytów).

Ponadto organ odwoławczy podniósł, że oprócz interesu strony, należy mieć też na uwadze interes społeczny. Uwzględnienie wniosku o umorzenie uszczupliłoby i tak niewystarczające na realizację zadań ustawowych dochody podatkowe gminy. Natomiast ewentualna pomoc w postaci kolejnego umorzenia podatnikowi zaległości podatkowej w kwocie 11.078,00 zł, nie gwarantuje przyszłych terminowych wpłat podatku, ponieważ wcześniej udzielane ulgi w postaci umorzenia podatku od nieruchomości nie spowodowały polepszenia sytuacji firmy Skarżącego, który ponownie złożył wniosek o umorzenie zaległości podatkowych.

Z powyższą decyzją nie zgodził się Skarżący, który wywiódł skargę do tutejszego Sądu, zaskarżając ją w całości i zarzucając w niej naruszenie:

1) art. 67a § 1 o.p., poprzez jego błędną wykładnię i w konsekwencji przyjęcie, że

w sprawie nie zaszedł ważny interes podatnika lub interes publiczny uzasadniający umorzenie wnioskowanego podatku od nieruchomości, a nadto że do oceny zasadności przesłanek umorzenia pomocy nie ma znaczenia sytuacja finansowa strony;

2) art. 187 o.p. w zw. z art. 121 o.p., poprzez brak zgromadzenia i wyczerpującego rozpatrzenia materiału dowodowego w zakresie istnienia ważnego interesu podatnika oraz interesu społecznego, tymczasem we wniosku Skarżący wskazywał na okoliczności, które winny być przeanalizowane przez organy w toku prowadzonego postępowania, w następstwie czego naruszona została również zasada prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych;

3) art. 191 o.p., poprzez dokonanie swobodnej oceny materiału dowodowego

i przyjęcie, że nie zaszedł w sprawie ważny interes podatnika oraz ważny interes publiczny, a w konsekwencji odmowę umorzenia wnioskowanego podatku od nieruchomości;

4) art. 67b § 2 o.p. w zw. z art 122, 187 § 1 i 210 § 4 o.p., poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji odmowę udzielenia pomocy de minimis w postaci umorzenia zaległości podatkowej;

5) art. 127 w zw. z art. 210 § 1 pkt 6 i § 4 o.p., poprzez przyjęcie za własne ustaleń organu I instancji i brak odniesienia się do zarzutów podniesionych przez Skarżącego, podczas gdy strona ma bezwzględne prawo do postępowania dwuinstancyjnego, co nakładało na organ odwoławczy obowiązek dokonania samodzielnej merytorycznej i prawnej oceny zaskarżonej decyzji i samodzielnego zweryfikowania okoliczności sprawy;

6) art. 233 § 1 pkt 1 o.p., poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i utrzymanie

w mocy decyzji organu I instancji, mimo że rozstrzygnięcie to jako wadliwe powinno zostać uchylone.

W oparciu o powyższe zarzuty Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej decyzji organu I instancji w całości oraz o zasądzenie od organu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje:

Skarga jest niezasadna

Przedmiotem kontroli sądu jest decyzja SKO w B., wydana w wyniku rozpatrzenia odwołania Skarżącego od decyzji z [...] marca 2021 r., którą Wójt Gminy H. odmówił umorzenia podatku od nieruchomości I i II raty za 2020 r.

w łącznym zobowiązaniu pieniężnym w kwocie 11.078,00 zł.

Prawidłowe rozpoznanie skargi wymaga na wstępie analizy i właściwej wykładni przepisów prawa, które stały się podstawą wydania skarżonego aktu. Zgodnie z art. 67a § 1 pkt 3 o.p., organ podatkowy, na wniosek podatnika,

w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną. Natomiast stosownie do treści art. 67b § 1 o.p. organ podatkowy na wniosek podatnika prowadzącego działalność gospodarczą może udzielać ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, określonych w art. 67a, które nie stanowią pomocy publicznej (pkt 1); które stanowią pomoc de minimis - w zakresie i na zasadach określonych bezpośrednio w obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis (pkt 2); które stanowią pomoc publiczną wymienioną w lit. od a) do m) (pkt 3).

W przypadku, gdy o ulgę podatkową występuje podatnik prowadzący działalność gospodarczą, istotne znaczenie ma ustalenie relacji względem siebie przepisów art. 67a i 67b o.p. W orzecznictwie sądowym pojawiła się rozbieżność w tej kwestii sprowadzająca się do tego, że według jednej z linii orzeczniczych, materialnoprawną podstawą wniosku o udzielenie ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, które stanowią pomoc de minimis dla podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, jest art. 67b § 1 pkt 2 o.p., co obliguje organ podatkowy do ustalenia, czy ewentualna pomoc jest dopuszczalna w świetle wspólnotowych i krajowych przepisów, a dopiero następnie, czy wnioskodawca spełnia warunki do zastosowania określonej ulgi (tak np. wyrok NSA z dnia 5 maja 2017 r., sygn. akt II FSK 1108/15; dostępny na stronie internetowej www.orzeczenia.nsa.gov.pl, podobnie jak inne orzeczenia sądowe powołane poniżej).

W świetle zaś drugiej linii orzeczniczej, organ zobligowany jest do oceny możliwości zastosowania ulgi poprzez kryteria ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego. Jeżeli zaistnieje któraś z tych przesłanek oraz organ zdecyduje o udzieleniu danej ulgi, to dopiero wówczas może przejść do dalszego etapu, tj. oceny spełnienia przesłanek określonych w przepisie art. 67b o.p. (tak np. wyrok NSA z dnia 12 października 2017 r., sygn. akt II FSK 1592/17).

Nie przesądzając na gruncie niniejszej sprawy powyższych rozbieżności, uznać należy, że zasadnicze znaczenie ma przede wszystkim to, że w każdym z analizowanych przypadków organ podatkowy powinien ocenić, czy spełnione zostały przesłanki określone w art. 67a § 1 o.p. Jeżeli ważny interes podatnika lub interes publiczny nie występują w sprawie, organ podatkowy nie może udzielić ulgi, nawet jeżeli pomoc taka byłaby dopuszczalna na gruncie odrębnych przepisów, w tym art. 67b o.p.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawały okoliczności związane z przesłankami wynikającymi z art. 67b o.p. Przechodząc zatem do kwestii oceny przesłanek umorzenia zaległości podatkowej ustanowionych w art. 67a § 1 o.p. należy wskazać, że konkretyzacja pojęć "ważnego interesu podatnika" lub "interesu publicznego" powinna być dokonywana na tle stanu faktycznego indywidualnej sprawy. Interes podatnika musi być na tyle istotny, aby jego pominięcie powodowało dla tego podatnika wyraźnie dostrzegalne, negatywne skutki. Ponadto pojęcia ważnego interesu podatnika nie można ograniczać tylko i wyłącznie do sytuacji nadzwyczajnych czy też zdarzeń losowych uniemożliwiających uregulowanie zaległości podatkowych, albowiem pojęcie to funkcjonuje w zdecydowanie szerszym znaczeniu uwzględniającym nie tylko sytuacje nadzwyczajne, ale również normalną, aczkolwiek trudną sytuację ekonomiczną podatnika, wysokość jego dochodów oraz wydatków, możliwości zarobkowania i perspektywy spłaty zaległości wiążące się z wiekiem i stanem zdrowia podatnika (wyroki NSA: z dnia 10 marca 2010 r., sygn. akt I FSK 31/08 i z dnia 10 lutego 2016 r., sygn. akt II FSK 3139/13).

Zdaniem sądu, także "interes publiczny" powinien być oceniany wielopłaszczyznowo, nie tylko z punktu widzenia fiskalnego interesu Państwa, ale także z uwzględnieniem następstw odmowy udzielenia ulgi zarówno w sferze życia społecznego, jak i indywidualnego (wyroki NSA: z dnia 10 lutego 2016 r., sygn. akt II FSK 3139/13; z dnia 3 lipca 2007 r., sygn. akt I FSK 1026/06). Sąd podziela w tej kwestii stanowisko prezentowane w orzecznictwie (m.in. w wyroku WSA w Gdańsku z dnia 28 maja 2019 r., sygn. akt I SA/Wr 91/19), że pojęcie to nie odnosi się wyłącznie do sytuacji, w których wyegzekwowanie podatku zmusiłoby podatnika do korzystania z pomocy społecznej. W tym kręgu należy umiejscowić także sytuacje, w których przymusowe dochodzenie należności jest z góry skazane na niepowodzenie, a nieskuteczna egzekucja wygenerowałaby tylko zbędne koszty i zaangażowanie organów państwa. Wpływy z podatków przeznaczane są na realizację różnych celów społecznych, a więc odstąpienie od ich poboru musi być podyktowane wystąpieniem sytuacji szczególnie ważnych i uzasadnionych (wyrok NSA z dnia 15 marca 2013 r., sygn. akt II FSK 1535/11).

W ramach uwag ogólnych odnoszących się do norm prawnych wyrażonych w art. 67a i 67b o.p. zaznaczenia wymagało również, że decyzje w przedmiocie ulg, jako decyzje uznaniowe, podlegają kontroli sądu administracyjnego w ograniczonym zakresie. Jak wskazał NSA w wyroku z dnia 21 sierpnia 2015 r., sygn. akt II FSK 1703/13, działając na podstawie art. 67a § 1 pkt 3 o.p., organ podatkowy samodzielnie dokonuje wyboru alternatywnego rozwiązania, co jednak nie świadczy, że dysponuje w tym zakresie zupełną dowolnością. Kontroli sądu nie podlega uznanie samo w sobie, ale poprawność postępowania dowodowego oraz wyciągniętych wniosków co do wypełnienia przez stan faktyczny zakresu pojęć niedookreślonych użytych w art. 67a § 1 pkt 3 o.p., co oznacza wyjęcie spod zakresu zainteresowań sądu kryteriów celowościowych czy słusznościowych (wyroki NSA: z dnia 11 września 2015r., sygn. akt II FSK 1821/13; z dnia 15 lipca 2008 r., sygn. akt II FSK 660/07; z dnia 10 stycznia 2012 r., sygn. akt II FSK 671/11).

Sąd, aprobując powyższe dyrektywy procedowania we wskazanej kategorii spraw z zakresu ulg podatkowych oraz wykładnię przesłanek umorzenia, stwierdził, że organy podatkowe w niniejszej sprawie podjęły niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, a tym samym w sposób wystarczający zebrały i rozpatrzyły materiał dowodowy. Ustaliły jakich zaległości podatkowych dotyczył wniosek Skarżącego i uwzględniły okoliczności, w których one powstały, a przede wszystkim zweryfikowały możliwości płatnicze strony skarżącej.

W tym celu przeanalizowały wysokość przychodów z działalności gospodarczej w latach 2018 – 2020, wysokość ponoszonych w toku tej działalności kosztów uzyskania przychodów i wygenerowany w związku z tym wynik finansowy przedsiębiorstwa. W oparciu o te dane, zdaniem sądu, organ odwoławczy trafnie ocenił, że aktualna sytuacja majątkowa podatnika jest trudna, ale nie jest wyjątkowa na tle sytuacji innych podatników prowadzących działalność gospodarczą

w zbliżonym zakresie.

Na podstawie powyższego organ zasadnie uznał, że jakkolwiek przyznanie ulg podatkowych uzależnione jest od pogorszenia sytuacji materialnej Skarżącego

w następstwie wystąpienia zdarzenia nagłego i niezależnego od działania strony, to jednak niedopuszczalne jest automatyczne udzielanie ulg w razie powołania się Skarżącego na szkody spowodowane np. przez pandemię Covid-19. Preferencje wynikające z zastosowania ulg rzutują bezpośrednio na stan budżetu gminy, na który również oddziałuje pandemia. Umorzenie należności podatkowej wszystkim podatnikom poszkodowanym w następstwie pandemii Covid-19 doprowadziłoby do załamania finansów publicznych i braku środków na realizację podstawowych zadań państwa i samorządu (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 14 kwietnia 2021 r. I SA/Bk 130/21).

W ocenie Sądu, prawidłowo organ stwierdził, że również susza nie może być podstawą do uwzględnienia wniosku Skarżącego. Trzeba bowiem zauważyć, że susza występowała na terenach objętych wnioskiem również w 2018 r. i 2019 r. Nie można zatem mówić o nieprzewidywalności w wystąpieniu suszy w 2020 r.

Ryzyko związane z prowadzeniem działalności gospodarczej na własny rachunek ponosi zawsze podatnik i to on winien poszukiwać wyjścia z trudnej sytuacji finansowej czy płatniczej bez udziału budżetu państwa. Skoro już od 2015 r. Skarżący sygnalizował problemy w prowadzonej działalności gospodarczej, a od 2016 r. problemy na rynku rolnym, to tym bardziej uzasadnione jest twierdzenie o konieczności ponoszeniu ryzyka własnej działalności i zabezpieczenia się na okres dekoniunktury. Fakt, że opodatkowany budynek nie generował zysków, nie miał wpływu na wynik postępowania w sprawie umorzenia zaległości podatkowych. Przedsiębiorca powinien wypracować zysk z prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, a nie z posiadanego (lecz nieużytkowanego) majątku. W konsekwencji organ zasadnie uznał, że nie ma podstaw do przyjęcia, aby ważny interes podatnika uzasadniał umorzenie zaległości podatkowej.

W ocenie sądu, w zaskarżonych decyzjach organ dokonał prawidłowej analizy zaistnienia przesłanki interesu publicznego, w której zapłata zaległości podatkowej spowoduje konieczność sięgnięcia przez podatnika do środków pomocy państwa. Organ wskazał, że jest to pewnego rodzaju dyrektywa postępowania, nakazująca mieć na uwadze respektowanie wartości wspólnych dla całego społeczeństwa.

W tym względzie Kolegium wskazało, że umorzenie w całości zaległości podatkowych to definitywna utrata przez organ, a nie tylko przesunięcie w czasie, wpływów przeznaczanych na realizację nałożonych na niego zadań. Słusznie organ podatkowy zauważył, że musi także zwracać uwagę, by przyznanie ulgi podatnikowi nie spowodowało deficytu finansów gminy, która powinna mieć środki na realizację zadań i obowiązków nałożonych na nią przepisami prawa. Źródłem utrzymania społeczności lokalnej są podatki, w tym podatek od nieruchomości, z których finansowane są inwestycje na rzecz mieszkańców gminy, takie jak drogi, szkoły, wodociągi, kanalizacje, linie energetyczne itd.

Z akt wynika, że Skarżący w 2020 r. nie zapłacił ani jednej raty podatku od nieruchomości, a umorzenie o które wnosi nie jest incydentalne, bowiem dla wnioskodawcy były już umarzane oraz rozkładane na raty podatki, w tym: na mocy decyzji z [...] września 2015 r. nastąpiło umorzenie I raty podatku od nieruchomości za 2015 r. w kwocie 5.370 zł; na mocy decyzji z [...] marca 2017 r. rozłożono na raty zaległość podatkową za 2016 r. tj. część III i IV raty w łącznej kwocie 6.682,17 zł oraz umorzono odsetki w kwocie 156,94 zł; na mocy decyzji z [...] sierpnia 2017 r. umorzono zaległości w podatku od nieruchomości - II raty za 2017 r. w kwocie 5.370 zł; a na mocy decyzji z [...] marca 2018 r. rozłożono na raty zaległości w podatku od nieruchomości za 2017 r. tj. część raty III i ratę IV w łącznej kwocie 7.101,11 zł oraz umorzono odsetki w kwocie 144,06 zł. Sąd podziela ocenę organu, że umarzanie podatnikowi zaległości podatkowych nie może stać się stałą praktyką oraz, że skoro ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych mają charakter uznaniowy i wyjątkowy - warunkowany wystąpieniem szczególnych przesłanek - to nie można z nich czynić powszechnego środka prowadzącego do zwolnienia z długu podatkowego.

W orzecznictwie sądów administracyjnych zasadnie przyjęta jest ocena prawna, którą skład orzekający w tej sprawie także podziela, że "Dopóki podatnik posiada majątek, z którego możliwa jest egzekucja należności publicznoprawnych, dopóty umorzenie zaległości z tego tytułu byłoby przedwczesne" (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 7 listopada 2018 r., I SA/Sz 281/18, Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, dalej: CBOSA, dostępna na www.orzeczenia.nsa.gov.pl).

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że Skarżący, występuje z wnioskiem o umorzenie zaległości podatkowych, mając do dyspozycji m.in. majątek firmy w postaci środków trwałych, które w efekcie mogą stanowić zabezpieczenie ciążących na nim zobowiązań. Jak wynika z zaskarżonej decyzji wartość środków trwałych na dzień [...] grudnia 2020 r. wynosiła 1.064.689,37 zł. Z ustaleń organów wynika, że koszty amortyzacji dotyczące tylko spornej nieruchomości nr [...] wynoszą 21.435,42 zł i są praktycznie równe kwocie rocznej zaległości podatkowej. Małżonkowie D. dysponują też dochodem w kwocie 6.289,21 zł, nie posiadają nieruchomości na terenie innej gminy.

Skarżący zwrócił się z prośbą o umorzenie zaległości podatkowych powstałych z tytułu podatku od nieruchomości położonej w D., na działce geodezyjnej [...], z tytułu I i II raty za 2020 r. Skarżący podnosi, iż opodatkowany budynek nie generował zysków, ani nie miał wpływu na wynik postępowania w sprawie umorzenia zaległości podatkowych. W ocenie sądu Skarżący powinien wypracować zysk z prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, a nie z posiadanego (lecz nieużytkowanego) majątku. Jeśli zaś ten majątek nie służy prowadzonej działalności, a jedynie generuje koszty, może być przedmiotem sprzedaży, a nie argumentem za koniecznością uzyskania ulg podatkowych.

W odniesieniu do argumentacji Skarżącego należy wskazać, że nie negując co do zasady potrzeby przeprowadzenia inwestycji, finansowanie bieżącej działalności i powstania w związku z tym zobowiązań kredytowych, nie można nie zauważyć, że fakt powstania zaległości podatkowej potwierdza, że Skarżący

w pierwszej kolejności spłaca zaciągnięte kredyty, a nie zobowiązania publicznoprawne. Znaczną część wydatków Skarżącego, rzutujących na jego aktualną sytuację finansową, stanowią zobowiązania z tytułu zawartych umów.

Z analizy akt sprawy wynika, że na firmę Skarżącego figuruje jeden kredyt

o łącznej wartości do spłaty 479.747,00 zł, rata miesięczna wg harmonogramu to kwota oscylująca w granicach 8.000,00 zł. Skarżący często spłaca raty ze znacznym opóźnieniem. Łączne zadłużenie wobec kontrahentów sięga 85 tys. zł. Natomiast prywatnie Państwo D. mają do spłaty kredyty na kwotę łączną 470.002,46 zł

z tym, że kwotą pozostałą do spłaty na dzień 22 grudnia 2020 r. jest kwota 395.992,28 zł miesięczne; raty z tytułu zaciągniętych kredytów wynoszą 4.012,55 zł. Warto też nadmienić, że na przestrzeni lat 2013-2020 Skarżący działając jako przedsiębiorca firmy Rol-Mech zaciągnął kredyty m.in. w Banku Spółdzielczym, które w części uległy również konsolidacji: (-) kredyt w rachunku bieżącym z [...] grudnia 2018 r. na kwotę 47.000,00 zł- został spłacony [...] lutego 2020 r.; (-) kredyt obrotowy z [...] kwietnia 2017 r. na kwotę 63.000,00 zł – został spłacony; (-) kredyt obrotowy

z [...] sierpnia 2016 r. na kwotę 730.000 zł udzielony do 2026 r.- pozostało do spłaty 417.112,00 zł.

Zgodzić się należy z oceną organu, że banki poważnie i ostrożnie podchodzą do weryfikacji kondycji finansowej przedsiębiorcy przed udzieleniem mu kredytu,

a zgodne z oczekiwaniem rozpatrzenie wniosku o udzielenie kredytu jest wyrazem pozytywnej oceny płynności finansowej firmy, jak też prognoz dotyczących wypłacalności na przyszłość, biorąc pod uwagę okres na jaki kredyt jest udzielany. W przyszłości są więc szanse na to, że dzięki posiadanemu przez skarżącego potencjałowi gospodarczemu, prowadzona przez niego działalność będzie generować zyski, a trudności, przez które obecnie przechodzi, są chwilowe.

Raty kredytów nie mogą mieć charakteru priorytetowego wobec obowiązku zapłaty zaległości podatkowych. Gmina, jako wierzyciel z tytułu podatku od nieruchomości, ma prawo do dochodzenia swoich roszczeń, jak inni wierzyciele,

i trudno oczekiwać, by zrezygnowała ze swoich praw, tym bardziej, że wpływy

z podatku od nieruchomości stanowią ważne źródło finansowania jej ustawowych zadań wobec społeczności lokalnej. W rezultacie, konieczność spłaty przez Skarżącego zobowiązań cywilnoprawnych nie może uzasadniać udzielenia ulgi w spłacie podatku. Nie może być bowiem tak, że wskutek zaciągniętych kredytów i konieczności zaspokojenia innych roszczeń, Gmina będzie traktowana gorzej niż inni wierzyciele.

Reasumując, przeprowadzona przez organy podatkowe analiza ekonomiczna wskazywała co prawda na trudną sytuację Skarżącego, jednak nie sposób było dopatrzyć się podstaw do zastosowania ulgi w spłacie zaległości podatkowych w tych ustaleniach faktycznych, z których wynikało, że podatnik posiada środki trwałe.

Z przedstawionych przez Skarżącego w toku postępowania podatkowego danych wynikało, że uzyskuje on wysokie przychody z działalności gospodarczej oraz spłaca w ratach zobowiązania cywilnoprawne. Jak słusznie stwierdził organ odwoławczy, gdyby kwotę generowaną rocznie przez łączne zobowiązanie pieniężne rozłożyć na 12 miesięcy, to kwota spłaty stanowiłaby 1.839,66 zł, zatem jest to minimalne zobowiązanie w stosunku do innych zaciągniętych zobowiązań, które co wynika z historii rachunków bankowych są spłacane.

W kontekście tych ustaleń, w pełni trafna i przekonywująca była ocena organów podatkowych, że sytuacja majątkowa Skarżącego nie uzasadniała zastosowania najdalej idącej ulgi, jaką jest umorzenie zaległości podatkowych. Spłata zobowiązań podatkowych ma pierwszeństwo przed spłatą kredytu, a zaciągając kredyt Skarżący powinien pamiętać o ciążących na nim cyklicznych zobowiązaniach podatkowych, do których zalicza się podatek od nieruchomości.

Zdaniem sądu, rozstrzygając skargę nie można zapomnieć, że z brzmienia przepisu art. 67a § 1 pkt 3 o.p. wynika wprost, że podatnik, aby uzyskać zamierzony skutek, w postaci umorzenia zaległości, ma obowiązek uzasadnić wniosek, wskazując na kwalifikowane warunki zagrożenia swojego interesu.

Powinien zatem wyjaśnić, co w praktyce rodzi problemy, okoliczności, które jego zdaniem uzasadniają jego "ważny interes" lub "interes publiczny" i że znajduje się w takiej sytuacji, która uzasadnia przyznanie takiej ulgi. Oznacza to, że w przypadku postępowania w sprawie umorzenia, ciężar dowodzenia zdecydowanie przesuwa się na stronę podatnika, gdyż tylko on posiada w tym zakresie stosowną wiedzę. W interesie podatnika leży podanie do wiadomości organów wszystkich istotnych okoliczności sprawy i dopilnowanie utrwalenia ich w dokumentach. Do niego należy inicjatywa dowodowa i to on powinien przyczynić się do gromadzenia dowodów, w konsekwencji do współtworzenia stanu faktycznego. On też ponosi konsekwencje zaniechań w tym zakresie (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 18 października 2019 r., I SA/Lu 268/19, CBOSA).

W tej sprawie Skarżący, aby przekonać, że ulga mu się należy, powoływał się na różne okoliczność nadzwyczajne: suszę, epidemię ASF, czy aktualnie Covid-19. Okoliczności powyższe nie mogły mieć jednak istotnego wpływu na sytuację ekonomiczną przedsiębiorcy, który, jak wynika z akt, zajmuje się działalnością sklasyfikowaną jako 46.21.Z (sprzedaż hurtowa zboża, nieprzetworzonego tytoniu, nasion i pasz dla zwierząt), 33.12.Z (naprawa i konserwacja maszyn rolniczych...), 46.75.Z (sprzedaż hurtowa maszyn rolniczych...), 46.61.Z (sprzedaż hurtowa chemikaliów...), 47.89.Z (sprzedaż detaliczna dywanów, książek itp. na straganach i targowiskach).

Skarżący nie wskazuje też bezpośredniego wpływu epidemii wirusa ASF na prowadzoną przez niego działalność gospodarczą w powyżej wskazanym zakresie. Doświadczenie życiowe uczy, że okoliczności, które podnosił (susza i ASF) mają wpływ na kondycję finansową gospodarstw rolnych (producentów rolnych), a nie przedsiębiorców zajmujących się sprzedażą produktów przeznaczonych dla rolnictwa. W niniejszej sprawie można co najwyżej mówić o pośrednim wpływie suszy i wirusa na obroty firmy skarżącego - takie zdarzenia mieszczą się jednak w ryzyku związanym z działalnością gospodarczą, a ryzyka tego przedsiębiorca nie może przerzucać na budżet gminy.

W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że niewypłacalność kontrahentów nie może uzasadniać umorzenia zaległości podatkowej, z czym skład orzekający w tej sprawie się zgadza. WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 18 czerwca 2019 r. (I SA/Gl 223/19, CBOSA), wskazał, że: "Niepowodzenia oraz trudności związane z uzyskiwaniem dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej, spadek obrotów w związku z niewypłacalnością kontrahentów, z nieterminowością regulowania przez nich zobowiązań stanowi niestety częste zjawisko, jednakże dotyczy ono w jednakowym stopniu wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, mieści się w pojęciu ryzyka gospodarczego - nie może być zatem utożsamiane z wyjątkową sytuacją, jaką jest przesłanka ważnego interesu podatnika".

Ponadto organ odwoławczy podniósł, że sytuacja finansowa firmy Skarżącego, ulegała stopniowemu pogorszeniu jeszcze przed ogłoszeniem pandemii Covid - 19, zauważyć przy tym trzeba, że wpływy przedsiębiorstwa zmniejszyły się w miesiącach od marca 2020 r. do czerwca 2020 r., w stosunku do roku 2019. Jednakże sektor działalności podatnika nie należy do sektora najbardziej dotkniętego skutkami pandemii. Poza tym w czasie pandemii zauważalny jest wzrost sprzedaży internetowej i taki sposób dystrybucji pozwoliłby być może podatnikowi zminimalizować straty w tym ewentualnie wywołanej Covid-19. Tymczasem analiza przedstawionych przez Skarżącego danych dotyczących sprzedaży internetowej, prowadzi do wniosku, że ww. nie wykazuje dużej aktywności w tym zakresie. Jak słusznie wskazało Kolegium, trudno bowiem za taką uznać prezentowaną w wydruku z O. sprzedaż 2 towarów, oraz wydruk z allegro na okoliczność braku aktywnych ogłoszeń. Z akt sprawy wynika, że Skarżący został wsparty mikropożyczką w wysokości 5.000,00 zł z PUW, a wynik finansowy w 2020 r. zamknął się zyskiem. Natomiast z pisma z [...] stycznia 2021 r. wynika, że Skarżący nie starał się o dofinansowanie bieżącej działalności firmy w ramach Tarczy Antykryzysowej.

Odnośnie poniesionych przez Skarżącego strat finansowych w związku z pożarem domu, który wybuchł w dniu [...] marca 2021 r., organ odwoławczy zasadnie wyjaśnił, że zgodnie z ww. aktem notarialnym nieruchomość dotknięta pożarem nie stanowi własności Skarżącego. Z protokołu szkody wynika, że właścicielem jest A. D. (syn) i to na nim i pozostałych współwłaścicielach spoczywa niwelowanie skutków pożaru zarówno w kontekście zapisów aktu notarialnego co do nieodpłatnej służebności jak też nakładów finansowych na remont. Skarżący może ale nie musi partycypować w opłatach związanych z niwelowaniem skutków pożaru.

Ponadto umknęło uwadze pełnomocnika, co zostało przedstawione na str. 7 rozstrzygnięcia SKO, że ze złożonej przez stronę informacji z [...] marca 2020 r. wynika, iż koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej na działce [...], tj. opłata za wodę, ścieki, energię, podatek od nieruchomości są jak podaje strona "łączne gospodarstwo domowe + działalność gospodarcza". Powyższe potwierdza również pismo złożone w odpowiedzi na wezwanie organu podatkowego z [...] stycznia 2020 r., w którym podatnik wskazuje, że rachunki za telefony stacjonarne, komórkowe, energię elektryczną (działka [...]) stanowią koszty działalności firmy. Pozostałe rachunku za energię elektryczną, gaz, wodę, gospodarowanie odpadami ponoszone są przez gospodarstwo domowe. Ponadto Skarżący wskazał, że opłaty za prąd wynoszą (665,00 zł), gaz - butla (50 zł), wodę i kanalizację (250,00 zł), odpady komunalne (103,00 zł). Łącznie ok. 1.100,00 zł miesięcznie. W ocenie Sądu, skoro wyjaśnienia zostały przyjęte i przeanalizowane przez organ odwoławczy, to zarzuty skargi w powyższym kontekście okazały się bezzasadne.

W tym miejscu należy jednak zauważyć, że z akt sprawy wynika, iż sytuacja gospodarstwa domowego Skarżącego uległa poprawie w stosunku do 2019 r., gdzie Państwo D. wskazywali, że utrzymują się z prowadzonej działalności gospodarczej i emerytury żony w kwocie 1.558,00 zł (decyzja SKO z [...] stycznia 2020 r. nr [...]). Aktualnie Skarżący wraz z żoną utrzymuje się z prowadzonej (na części działki) działalności gospodarczej oraz emerytury żony w kwocie 1.943,60 zł i emerytury własnej w kwocie 4252,33 zł netto (poprzednio 2.770,63 zł).

W konsekwencji powyższych rozważań, sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia zarzutów skargi dotyczących naruszenia przepisów prawa materialnego. Nie mogła uzasadniać umorzenia zaległości podatkowych okoliczność, iż Skarżącemu "przysługuje" pomoc de minimis. Spełnienie warunków uzyskania tej pomocy (nieprzekroczenie progu pomocy) nie jest argumentem świadczącym o obowiązku zastosowania ulgi w spłacie zobowiązania podatkowego. Gdyby tak było,jak słusznie wskazało Kolegium, to praktycznie każdej osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą należałoby umarzać zaległości tylko z tego powodu, że wartość udzielonej pomocy w okresie 3 lat nie przekroczyła pułapu ustalonego w przepisach prawa. W rezultacie ustalenia organu podatkowego powinny sprowadzać się wówczas do rozpatrzenia wystąpienia przesłanek udzielenia ulgi przewidzianych w art. 67a § 1 o.p., a więc czy zachodzi przypadek uzasadniony ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, a jeżeli tak, to czy i jakie okoliczności pozwalają organowi udzielić ulgi podatnikowi lub odmówić udzielenia ulgi w ramach uznania administracyjnego. Taka ocena w zaskarżonych decyzjach była zawarta i nie była ona korzystna dla Skarżącego.

W ocenie sądu również zarzuty naruszenia przepisów procesowych zawarte

w skardze nie mogły odnieść skutku. Zdaniem sądu orzekającego, organ zebrał i w sposób wyczerpujący rozpatrzył cały materiał dowodowy. Dokonana przez organ ocena materiału dowodowego była logiczna i zgodna z przepisami prawa

i doświadczenia życiowego. Zawarte w decyzji ustalenia dowodzą, że postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone w sposób prawidłowy, a postępowanie administracyjne nie zostało obarczone żadnymi istotnymi wadami, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy. Organy podatkowe nie uchybiły obowiązkom wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego określonym w art. 122 i art. 187 § 1 o.p., a poprawność tej oceny (art. 191 o.p.) nie budzi zastrzeżeń w świetle przesłanek unormowanych w przepisie art. 67a § 1 o.p. oraz 67b o.p. Inna ocena dowodów w sprawie przez stronę skarżącą nie przesądza, że oceny organów są błędne.

Mając powyższe na uwadze sąd stwierdził, że pomimo, iż wynik przeprowadzonego postępowania jest niezgodny z oczekiwaniami strony skarżącej, nie może to oznaczać, że zaskarżona decyzja narusza prawo, w tym art. 127 o.p.

w zw. z art. 210 § 1 pkt 6 i § 4 o.p. oraz art. 233 § 1 pkt 1 o.p.

Z powyższych względów, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skargę jako niezasadną oddalono.



Powered by SoftProdukt